Fréttatíminn - 21.01.2017, Blaðsíða 16

Marta Sigríður Pétursdóttir
ritstjorn@frettatiminn.is
Ada Grilli Bonini er ítölsk fræða-
kona, blaðamaður, rithöfundur og
ljósmyndari sem hefur sérhæft sig
í þekkingu á Norðurheimskautinu.
Hún hefur skrifað fjölda ferða-
handbóka um svæðið auk þess
sem hún er með doktorsgráðu frá
háskólanum í Siena í norðurheim-
skautsvísindum. Ada er um þessar
mundir stödd í Nuuk á Grænlandi
þar sem hún er að vinna heimilda-
vinnu fyrir lokaverkefni sitt í MA
námi sem hún stundar við Háskól-
ann á Akureyri í heimskautarétti.
Lokaverkefni hennar fjallar um
þátttöku kvenna í stjórnmálum og
stefnumótun á Norðurheimskauts-
svæðunum.
Doktor í norðurljósunum
„Ég heimsótti norðurslóðir fyrst
fyrir meira en tuttugu árum þegar
mér var boðið til Lapplands sem
blaðamaður til þess að skrifa
ferðahandbók. Ég varði heilu
sumri þar fyrst og fór svo aftur og
aftur, ég varð ástfangin af þessum
heimshluta. Lappland á því stóran
hluta af hjarta mínu af því að það
voru mín fyrstu kynni af norðr-
inu. Núna á ég vitaskuld fleiri
uppáhaldsstaði, eins og til dæmis
Grænland. Það skipti mig frá upp-
hafi miklu máli að þekkja menn-
ingu þessara landsvæða alveg eins
og náttúruna. Ég hef tekið fjölda
viðtala við innfædda íbúa norð-
urslóða en mér eru málefni og
menning þeirra einkar hugleikin.
Í þeim býr sál og hjarta norður-
slóða.“
Þessar fyrstu ferðir Ödu til
Lapplands og upplifun hennar af
norðurljósunum urðu til þess að
hún ákvað að fara í doktorsnám
í vísindum Norðurheimskautsins
og var viðfang doktorverkefn-
isins sjálf norðurljósin. „Það er
alltaf norðrið sem togar í mig,“
segir Ada en henni finnst málefni
norðursins koma ítölsku samfélagi
við eins og öllum öðrum þjóðum
í Evrópu. Þó það sé kannski ekki
efst í forgangsröðinni hjá löndum
hennar. Ada hefur skrifað fjölda
bóka um náttúru og menningu
Norðurheimskautsins, flutt fyrir-
lestra, kennt og haldið sýningar á
Ítalíu sem tengjast svæðinu.
Þrátt fyrir að ævistarfið hafi ver-
ið helgað málefnum norðurslóða
hefur Ada einnig alltaf haft áhuga
á málefnum kvenna og kvennabar-
áttunni og sá því kjörið tækifæri
til þess að sameina hugðarefni sín
í mastersnáminu við Háskólann á
Akureyri.
Raddir kvenna verða að heyrast
Hvernig kom það til að þú ákvaðst
að rannsaka þátttöku kvenna í
stjórnmálum á norðurslóðum?
„Mér fannst eins og vantaði um-
fjöllun og þekkingu um nákvæm-
lega þetta efni. Það er eyða í þekk-
ingu okkar um hlutverk kvenna í
stefnumótun og stjórnmálaþátt-
töku á Norðurheimskautsvæðum.
Ég er ekki að einbeita mér að því
að skoða samfélagsleg vandamál
sem steðja að konum og eru vissu-
lega til staðar, heldur að varpa
ljósi á hvaða áhrif það hefur þegar
konur taka þátt í stefnumótun og
ákvarðanatöku á sviði stjórnmál-
anna og líka þegar þær gera það
ekki. Markmið mitt er að gera
þessu skil í þeim átta löndum sem
liggja að heimskautasvæðinu, þar
á meðal Ísland.“
Ada undirstrikar mikilvægi þess
að skoða svæðið í heild þar sem að
öll þessi lönd eigi sameiginlegra
hagsmuna að gæta. Það er þó ekki
jafn auðvelt að verða sér úti um
upplýsingar um stöðuna í þeim öll-
um, það er til dæmis erfitt að nálg-
ast upplýsingar frá Rússlandi eða
fá leyfi til rannsókna þar. „Mark-
miðið er að þessi rannsókn mín
sé upphafið á vinnu sem haldið
verður áfram um ókomin ár. Mér
finnst ekki mikill tilgangur í því að
skrifa bara texta sem kemur út og
er lesinn í smáum heimi akademí-
unnar, það er mikilvægt að þessar
rannsóknir og sú vitneskja sem er
aflað er hafi áhrif á samfélagið til
góðs og hafi notagildi og snerti-
flöt við marglaga hagsmunabar-
áttu. Það er augljóst að margir sjá
gróðatækifæri á þessu svæði sem
og að þetta komi til með að reyna
á samskipti ríkja.“
Hún segir gríðarlegar breytingar
eiga sér stað á svæðinu. „Það er
alltaf mikil umfjöllun í fjölmiðlum
á svæðunum um allskyns fram-
kvæmdir á borð við námugröft og
virkjanir, en alltof sjaldan fáum
við að heyra skoðanir og raddir
kvenna þegar það kemur að þess-
um málefnum sem hafa mikil
Með
doktorsgráðu
í norðurljósum
Ítalska fræðakonan Ada Grilli Bonini varð
ástfangin af Norðurheimskautinu fyrir tuttugu
árum og hefur skrifað ótal bækur um náttúru
þess og menningu. Nú skoðar hún stjórn-
málaþátttöku kvenna á Norðurheimskauts-
svæðunum. Þar segir hún ferðamannastraum,
loftslagsbreytingar og nýlenduhugsun ógna
tilvistinni.
„Ég á mér þann einlæga draum að
Grænland verði sjálfstætt ríki í fram-
tíðinni. Því miður þá virðast margir
Grænlendingar lifa í þeirri trú að þeir
geti ekki orðið sjálfstæð þjóð, að þeir
verði að vera undir verndarvæng
Danmerkur.“
„Lappland á því stóran hluta af hjarta
mínu af því að það voru mín fyrstu
kynni af norðrinu.“
16 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 21. janúar 2017
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
S
ÍA
–
1
7–
02
41
Allir hjartanlega velkomnir
Skráning á raudikrossinn.is
Suður-Súdan
– land á krossgötum
Fyrirlestur í húsi Rauða krossins, Efstaleiti 9,
miðvikudaginn 25. janúar kl. 8.30–9.30.
Hjúkrunarfræðingarnir Áslaug Arnoldsdóttir og
Helga Pálmadóttir segja frá störfum sínum og
aðstæðum í Suður-Súdan. Einnig munu Magna Björk
Ólafsdóttir hjúkrunafræðingur og Hólmfríður
Garðarsdóttir ljósmóðir taka þátt í pallborðs-
umræðum eftir erindin.
Suður-Súdan fékk sjálfstæði 2011 en þetta yngsta ríki
heims hefur búið við nær samfelld stríðsátök frá 2013.
Um 300 þúsund manns hafa fallið í átökunum og um
tvær milljónir eru á flótta. Alþjóða Rauði krossinn
hefur verið starfandi í landinu frá upphafi sjálfstæðis
þess og þar er að finna eina stærstu sendinefnd
samtakanna í einu landi.
LAUGAVEGI 176 | GLERÁRTORGI | KRINGLAN | LINDESIGN.IS
ALLT AÐ
60%
AFSLÁTTUR
ÚTSALA