Fréttatíminn - 21.01.2017, Blaðsíða 18

áhrif á líf allra íbúa á svæðunum.
Þær ákvarðanir sem teknir eru á
æðstu stöðum eru alls ekki hlut-
lausar, hvaða hagsmunir og viðhorf
stjórna þessum ákvarðanatökum
og hvaða viðhorf og skoðanir, til
dæmis kvenna, fá ekki að heyrast?
Þetta er það sem ég er að skoða.”
Nú eru þetta nokkuð ólík lönd sem
tilheyra heimsskautasvæðinu,
hyggstu tengja saman hagsmuna-
baráttu kvenna við hagsmunabar-
áttu innfæddra þjóðarbrota sem
búa við norðurheimskautsbaug?
„Vissulega, en þetta eru ólík lönd
með ólíkan efnahag og sam-
félagsgerðir.“ Ada bendir á að
það sé mikilvægt að skoða stóra
samhengið eins og til dæm-
is þá staðreynd að Grænland er
nýlenda Danmerkur og svo að í
bæði Alaska og Kanada hafa fyr-
irtækjasamsteypur sem stunda
námuvinnslu á náttúruauðlindum
gríðarleg ítök.
Ada bendir á að þátttaka kvenna
í stjórnmálum hingað til gangi oft-
ar en ekki út á að konurnar sýni
að þær séu jafnokar karlmanna.
Þær gangi þannig beint inn í og
vinni innan þessara karllægu
valdastrúktúra í stað þess að koma
á framfæri nýjum viðhorfum
eða viðnámi við ríkjandi stjórn-
unarhætti og stefnumótun, til að
mynda á sviði umhverfisvernd-
ar. „Það er mikil hindrun í vegi
þess að raunverulegu jafnrétti
sé á komið á þessum slóðum,“
segir Ada.
Ada vonast til þess að rannsókn
hennar leiði til þess að hægt sé að
smíða nýja mynd af landslaginu
í stjórnmálum og stefnumótun á
Norðurheimskautinu svo hægt sé
að sjá hvað vantar, hvaða raddir
það eru sem ekki fá að heyrast og
svo í framhaldinu hvað sé hægt
að gera til þess að koma þeim að.
„Við þurfum að vera vakandi og
vera í stöðugri upplýsingaöflun
en ekki bara alltaf tímabundnum
rannsóknum til þess að geta fengið
heildstæðari mynd af stöðu mála.“
Ada hikar ekki við að svara
játandi spurð að því hvort hún
hyggist rannsaka þessi mál í gegn-
um linsu róttækrar femínískrar
aðferðafræði, von hennar er að
þessi rannsókn geti raunverulega
nýst til uppbyggingar og breytinga
en endi ekki bara á því að safna
ryki á bókasafni.
Ferðamenn og stóriðjufram-
kvæmdir ógna
Að mati Ödu er bilið á milli
ákvarðanatöku á sviði stjórnsýslu
og svo hins almenna borgara oft
alltof stórt. Hún segir það vera
skýrt fyrir sér að umræðan um til
dæmis loftslagsbreytingar þurfi
að taka mið af því hvernig hún
er kynjuð. „Jafnvel stór samtök á
borð við Norðurskautsráðið hafa
brugðist í þeim efnum.“
Hvaða vandamál finnst þér steðja
einna helst að Norðurheimskautinu
fyrir utan loftslagsbreytingarnar?
„Það sem mér dettur fyrst í hug
er fjölgun ferðamanna eins og þið
eruð að ganga í gegnum núna á
Íslandi og er líka byrjað að gerast
á Grænlandi. Það á eftir að verða
mikil aukning í ferðamennsku á
þessum slóðum en hvorki náttúr-
an né samfélögin eru undir það
búin. Stærsta ógnin er hins vegar
stóriðjuframkvæmdir á borð við
námugröft, virkjanir og olíu og
gasframleiðslu sem ógna náttúru
og menningu Norðurheimskauts-
svæða ásamt aldagamalli nýlendu-
stefnu. Ég er með áhyggjur af
þessum ríkjandi hugsunarhætti
sem gengur út á að það verði
að nýta allar náttúruauðlindir
í gróðaskyni án tillits til næstu
kynslóða sem og blindni á gildi
þess sem ósnortin náttúra hefur í
sjálfri sér.“
Ada er stödd í Nuuk á Grænlandi í
augnablikinu og talið berst að þeim
samfélagslegu vandamálum sem
hrjá Grænlendinga, til að mynda
þá staðreynd að þar er ein hæsta
sjálfsmorðstíðni í heiminum miðað
við höfðatölu, en Ada hefur eytt
miklum tíma á Grænlandi á síðustu
árum og bæði náttúra og menning
landsins hafa haft djúp áhrif á hana.
„Ég á mér þann einlæga draum
að Grænland verði sjálfstætt ríki í
framtíðinni. Því miður þá virðast
margir Grænlendingar lifa í þeirri
trú að þeir geti ekki orðið sjálfstæð
þjóð, að þeir verði að vera undir
verndarvæng Danmerkur af því að
þeir séu of fáir og geti ekki bjarg-
að sér sjálfir. Ég ætti því frekar að
segja að draumur minn sé að Græn-
lendingar geti sjálfir farið að trúa
því að þeir geti orðið sjálfstæð þjóð.“
Ada kemur til með að ljúka rann-
sókn sinni og námi frá Háskólanum
á Akureyri núna í vor og stefnir á
að gefa út bók um þetta efni. Þessi
orkumikla kona sér ekki fram á
að setjast í helgan stein bráðlega
enda er hún rekin áfram af óbilandi
ástríðu fyrir náttúru og menningu
Norðurheimskautsins, og enn er
mikið starf óunnið á þessum slóð-
um að hennar mati í réttindabaráttu
innfæddra og umhverfisverndar.
Það er alltaf mikil um-
fjöllun í fjölmiðlum á
svæðunum um allskyns
framkvæmdir á borð við
námugröft og virkjanir, en
alltof sjaldan fáum við að
heyra skoðanir og raddir
kvenna þegar það kemur
að þessum málefnum sem
hafa mikil áhrif á líf allra
íbúa á svæðunum.
Ada vonast til þess að rannsókn
hennar leiði til þess að hægt sé að
smíða nýja mynd af landslaginu
í stjórnmálum og stefnumótun á
Norðurheimskautinu
18 | FRÉTTATÍMINN | Laugardagur 21. janúar 2017
SÓLTÚN KYNNIR
öRYggIS- og þjÓNuSTuíbÚðIR
Um íbúðirnar
Nýjar og bjartar tveggja til fjögurra herbergja
íbúðir í fimm hæða húsi, að meðaltali um 95 m2
að stærð, til sölu fyrir 60 ára og eldri. Yfirbyggðar
suðursvalir. Stæði í upphitaðri bílageymslu, auk
þess sem geymsla fylgir öllum íbúðum.
íbúðirnar eru staðsettar í Sóltúni 1–3, beint
á móti Sóltúni hjúkrunarheimili. Frábær
staðsetning miðsvæðis og stutt í alla þjónustu
í nágrenninu.
Kynntu þér íbúðirnar, verðskrá og aðrar
upplýsingar á www.soltunibudir.is eða hafðu
samband við okkur og bókaðu fund.
Sóltún 1 ehf | Laugavegi 182 | 105 Reykjavík
Sími 563 1440 | soltunibudir@soltunibudir.is | www.soltunibudir.is
Po
RT
h
ön
nu
n
Til sölu fyrir 60 ára og eldri
í Sóltúni 1-3, Reykjavík.
Verð frá kr. 39.800.000.
íbúðirnar verða afhentar vorið 2017