Dagblaðið Vísir - DV - 19.01.2016, Blaðsíða 8

8 Fréttir Vikublað 19.–21. janúar 2016
Metár hælisuMsókna í uppsiglingu
n Tuttugu umsóknir borist frá áramótum n Alls fengu 82 einstaklingar hæli hérlendis í fyrra
A
lls sóttu 354 einstaklingar
um vernd á Íslandi árið
2015, sem var tvöföldun
frá fyrra ári. Miðað við
fyrstu vikur ársins þá er
talið að enn fleiri muni sækja um
vernd hérlendis á árinu sem ný­
hafið er. Tuttugu umsóknir hafa
borist fyrstu tvær vikurnar sem
bendir til þess að umsóknir verði
um 35–40 talsins þennan janúar­
mánuð. Til samanburðar bárust 15
umsóknir í janúar árið 2015.
Blóðhefnd Albana
Albanir voru sá þjóðernishópur sem
stóð á bak við flestar umsóknir á
síðasta ári, alls 108 talsins. Tvö önn­
ur nágrannaríki eru ofarlega á list­
anum, Makedónía (27 umsóknir)
og Kósóvó (15 umsóknir) og því
standa Balkanlöndin fyrir um 42%
allra hælisumsókna hérlendis á síð­
asta ári. Eins og komið hefur fram í
fjölmiðlum er fólk frá þessum þjóð­
um að flýja persónulegar ofsóknir af
hálfu eigin eða annarra fjölskyldu.
Talað er um svokallaða „blóðhefnd“
og er sú hefndarskylda æði rík í
þessum samfélögum. Það rímar við
sögu Jetmir Nedjmedini og Idajet
Zahiri sem DV ræddi við í síðustu
viku. Þau eru frá Makedóníu en af
albönsku bergi brotin og neyddust
til þess að flýja land út af forboðinni
ást og yfirvofandi hefnd fyrrverandi
tengdafjölskyldu Jetmirs. Hann er
fráskilinn, þriggja barna faðir en
það þótti með öllu óásættanlegt að
hann skyldi taka upp ástarsamband
við Idajet sem var ógift. Þau óttuð­
ust hreinlega um líf sitt og flúðu til
Íslands.
Ólíklegt verður að teljast að rök­
semdir Jetmirs og Idajet fyrir vernd
hérlendis hljóti náð fyrir augum
hérlendra stjórnvalda. Óttinn við
blóðhefnd hefur ekki talist gild
ástæða hingað til og öllum um­
sóknum um vernd frá löndum
Balkanskagans hefur verið hafnað
hingað til. Ríkisborgarétturinn sem
Pepaj­ og Phellumb­ fjölskyldurnar
albönsku fengu er síðan sérstakt til­
vik sem ekki er hægt að skilgreina
sem veitingu hælis.
Kerfið sprungið
Um áramótin velktust mál 313
hælis leitenda um í kerfinu.
Útlendingastofnun er með þjón­
ustusamning við þrjú sveitarfélög,
Reykjavík, Reykjanesbæ og Hafnar­
fjörð. Áttatíu hælisleitendur dvelja
í búsetuúrræðum hjá tveimur
fyrrnefndu sveitarfélögunum en 14
dvelja hjá Hafnarfjarðarbæ, samtals
174 einstaklingar. Það þýðir að 139
einstaklingar eru í beinni þjónustu
hjá Útlendingastofnun varðandi
búsetuúrræði á meðan niðurstaða
fæst í þeirra mál. Kerfið er því í raun
löngu sprungið og Útlendinga­
stofnun á fullt í fangi með að finna
húsnæði fyrir þann fjölda sem mun
sækjast eftir hæli hér á næstu miss­
erum.
82 fengu hæli
Alls fékkst niðurstaða í 323 málum á
síðasta ári. Þar af voru 194 mál sem
tekin voru til efnismeðferðar hér­
lendis en fimmtíu málum var vísað
til annarra landa á grundvelli Dyfl­
innarreglugerðarinnar, 32 höfðu
þegar fengið dvalarleyfi í öðru landi
og 47 einstaklingar drógu umsóknir
sínar tilbaka eða hurfu, eins og segir
orðrétt á vef Útlendingastofnunar.
Af þessum 194 málum fengu 82
jákvæða niðurstöðu og þar með
hæli hérlendis. Sextán einstak­
lingar fengu hæli af mannúðar­
ástæðum en 66 fengu viðurkennda
stöðu sína sem flóttamenn. Af þeim
sem hlutu hæli voru Sýrlendingar
fjölmennastir, 17 talsins, og þá eru
undanskildir þeir kvótaflóttamenn
sem boðið var til landsins af stjórn­
völdum. n
Björn Þorfinnsson
bjornth@dv.is Umsóknir
eftir þjóðerni
n Albanía 108
n Sýrland 29
n Írak 28
n Makedónía 27
n Afganistan 22
n Kósóvó 15
n Íran 13
n Gana 11
n Hvíta-Rússland 10
n Pakistan 9
n Annað 82
Samtals 354
Hælisleitandi Hinn níu
ára gamli Fallah, sem er
frá Írak, er einn af þeim
hælisleitendum sem DV
ræddi við í síðustu viku.
Hann hefur dvalið hér í eitt
ár ásamt foreldrum sínum
og þremur systrum og hefur
náð ótrúlegum tökum á
íslenskunni á þessum stutta
tíma. Mynd ÞorMAr Vignir gunnArsson
2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015
35
51
76
118
172 176
354Fjöldi hælisumsókna á
árunum 2009–2015
Hælisumsóknum hefur fjölgað gríðar-
lega á undanförnum sex árum.
Fjöldi hælisumsókna
á mánuði 2015
Mikil fjölgun varð á umsóknum síðustu
mánuði ársins og sú þróun heldur áfram
í ársbyrjun 2016.
15 15
9
18
7
22 22
48
62
57
44
35
Janúar
Febrúar
Mars
Apríl
Maí
Júní
Júlí
Ágúst
September
Október
Nóvember
Desemb.