Fréttablaðið - 06.02.2018, Blaðsíða 14
Oddur Freyr
Þorsteinsson
oddurfreyr@365.is Ásdís segir
að við getum
ekki kennt ytri
aðstæðum um
líðan okkar og
verðum að bera
ábyrgð á henni
sjálf.
MYND/STEFÁN
Ásdís hoppar af kæti á hæsta punkti Ítalíu. MYND/HELGA BERGMANN
Hamingjan er
óþrjótandi auðlind
sem allir hafa aðgang að
og því fleiri sem finna
hamingjuna, því betra
verður að lifa í heim-
inum.
Ásdís Olsen, hamingjufræð-ingur og mindfulness-kenn-ari, hefur fjallað um jákvæða
sálfræði, mindfulness og núvitund
árum saman og sérhæft sig í
hagnýtum aðferðum til að auka
hamingju fólks. Þessi þættir eru
nátengdir, því jákvæð sálfræði veit-
ir upplýsingar um hvað það er sem
gerir fólk hamingjusamt, á meðan
mindfulness veitir verkfærin til að
auka hamingju sína. Hún segir að
allir geti aukið hamingju sína með
markvissri þjálfun.
„Mindfulness hefur verið kallað
núvitund á íslensku en er að mínu
mati svo miklu meira,“ segir Ásdís.
„Það er leið til meðvitundar um
sjálfan sig, hugarfar sitt, tilfinn-
ingar og hegðun. Með mindfulness
erum við erum að efla tilfinninga-
greind og líkamsvitund. Þess
vegna hef ég ekki viljað nota orðið
núvitund í sama skilningi.
Ný og spennandi fræðigrein
Jákvæð sálfræði er ný og spenn-
andi fræðigrein sem beinir
athyglinni að því sem gagnast
almenningi til að auka hamingju
sína,“ segir Ásdís. „Jákvæð sálfræði
veitir upplýsingar um hvað það
er sem gerir fólk hamingjusamt,
á meðan mindfulness hefur verk-
færin sem gagnast fólki til að auka
hamingju sína.
Hugmyndin að þessari nýju
fræðigrein varð til hjá sálfræð-
ingafélaginu í Bandaríkjunum
fyrir nokkrum árum,“ segir Ásdís.
„Martin Seligman, sem er sagður
upphafsmaður jákvæðrar sálfræði,
var þá formaður bandaríska sál-
fræðingafélagsins. Hann stakk upp
á því að fræðimenn færu að beina
athygli sinni að því sem einkenndi
hamingjusamt fólk, að styrkleikum
fremur en veikleikum og því sem
er í lagi fremur en því sem er í
ólagi,“ segir Ásdís.
„Jákvæða sálfræðin miðlar hag-
nýtum upplýsingum til venjulegs
fólks,“ segir Ásdís. „Við vitum að
hamingjusamt fólk er vel tengt,
er með meðvitund um sjálft sig,
veit hvað það hugsar og hvernig
því líður, á gott með nánd og er í
sterkum tengslum við fólkið sitt.
Við vitum að það eru ekki ytri
aðstæður sem ráða hvernig okkur
líður, heldur afstaða okkar og
hugarfar. Það er s.s. ekki hægt að
kenna ríkisstjórninni eða mak-
anum um óhamingju sína, heldur
berum við sjálf ábyrgð á stöðu
okkar og afstöðu.
Mörg okkar ætla að verða
hamingjusöm seinna, þegar við
erum búin að gera allt sem þarf að
gera,“ segir Ásdís. „En þá kann heil-
inn það ekki. Hann er í mótun alla
tíð og ef við erum alltaf að þjálfa
streitusvæðin og vitrænu svæðin
förum við svolítið á mis við að
virkja hamingjusvæðin í heilanum.
Mindfulness er í raun eins og
æfingakerfi til að styrkja þau svæði
í heilanum.
Eigum bara augnablikið
Mindfulness hjálpar manni að
tengjast sjálfum sér og upplifa það
sem er að gerast á meðan það er að
gerast,“ segir Ásdís. „Þar eru í raun
öll ævintýrin að gerast, því eini
tíminn sem þú átt er þetta augna-
blik og það er eini tíminn þar sem
þú getur séð, heyrt, skynjað og lært
eitthvað nýtt. Ávinningurinn af
þessu er aukin tenging við hjartað
og innsæið. Við fáum aukna til-
finningagreind og samkennd og
erum færari um að elska okkur sjálf
og aðra. Við þurfum að geta tengt
við okkur sjálf til að geta tengst
öðrum og tengsl eru forsenda
hamingjunnar. Mannskepnan
þrífst ekki í einangrun, streitu og
firringu.
Við getum litið á hugarfarið og
þetta vitræna svæði heilans sem
innrætingu eða „forritun“ sem
við fáum úr uppeldi okkar og
umhverfi,“ segir Ásdís. „Mörg okkar
eru ekkert sérlega heppin með
„forrit“ og erum óörugg og hrædd
í lífinu og ótti er undirrót alls ills.
Birtingarmynd óttans er, svo dæmi
séu tekin, gagnrýni, fordómar,
stjórnsemi og gremja. Mindfulness
hjálpar okkur að endurforrita.
Verkfæri sem virkar
Mindfulness er verkfæri sem
virkar,“ segir Ásdís. „Fyrirtæki
eins og Google og Apple hafa
innleitt mindfulness sem leið til
að auka persónulega færni starfs-
manna, koma í veg fyrir streitu og
samkeppni og auka möguleika,
sköpun og gleði í starfi.
Öflugustu fyrirtæki í heimi leggja
nú aukna áherslu á mannlega
þætti, eins og tilfinningagreind,
samskipti, hugmyndaauðgi,
sveigjanleika og húmor.
Mindfulness hjálpar okkur að
nýta það sem jákvæð sálfræði
kennir,“ segir Ásdís. „Hamingjan er
óþrjótandi auðlind sem allir hafa
aðgang að og því fleiri sem finna
hamingjuna, því betra verður að
lifa í heiminum.“
2 KYNNINGARBLAÐ FÓLK 6 . F E B R úA R 2 0 1 8 Þ R I ÐJ U DAG U R
0
6
-0
2
-2
0
1
8
0
4
:2
6
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
1
9
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
1
E
E
7
-2
3
6
8
1
E
E
7
-2
2
2
C
1
E
E
7
-2
0
F
0
1
E
E
7
-1
F
B
4
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
B
F
B
0
4
0
s
_
5
_
2
_
2
0
1
8
C
M
Y
K