Morgunblaðið - 17.04.2018, Side 19

19
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 17. APRÍL 2018
Á útkikkinu Þessi sílamávur virti fyrir sér veröldina þaðan
sem hann valdi sér góða útsýn, nýkominn til landsins.
Eggert
Ekkert skortir á ná-
kvæmni manna að fara með
nýja bílinn sinn í fimmtán
þúsund kílómetra skoðun
og borga fúlgur fjár fyrir.
Hins vegar eru margir treg-
ir til að fara sjálfir til
læknisins í samskonar fyrir-
byggjandi skoðun og þola
illa nöldrið í konu sinni eða
móður þegar þær eru að
minna á að heilsan sé rann-
sökuð og hjartsláttur bóndans ekkert síð-
ur en ganghljóð bílsins. Ekkert eitt hefur
fyrirbyggt eða komið í veg fyrir áföll og
dauða kvenna eins og regluleg brjósta-
skoðun og leit að krabbameini. Mér er
sagt að Íslensk erfðagreining sé að kalla
inn reglulega heilu hópana í heilsuskoðun,
í allsherjarrannsókn. Guðmundur Þor-
geirsson hjartalæknir standi þar vaktina
hjá Kára Stefánssyni. Ég hitti mann á
dögunum sem þangað fór og leiðin lá beint
inn á hjartadeild; þrjár æðar kolstíflaðar
og hann vissi ekkert sjálfur að dauðinn
gæti mætt honum á næsta götuhorni.
Sjálfur fór ég að ráði Ólafs F. Magnús-
sonar heimilislæknis til Ásgeirs Theó-
dórssonar læknis í maga- og ristilspeglun
inum eða béaðri sykursýkinni sem læðist
að fólki og getur rústað heilsunni. Við erf-
um nefnilega kostina frá mæðrum og feðr-
um okkar en gallana einnig.
Að lokinni ristilspegluninni gekk ég
skjálfandi til gjaldkerans, skoðunin kost-
aði þá aðeins 10% af því sem 15 þúsund
kílómetra skoðunin á bílnum kostaði, en
ekki ek ég honum um vegi landsins ef
„hinn þögli morðingi“ fær að búa um sig í
maga eða ristli.
Þessi grein er skrifuð lífinu og læknis-
fræðinni til dýrðar og til sona þessa lands
að hætta að hugsa eins og kjánar: „Það
kemur ekkert fyrir mig!“
Við erum allir jafnir fyrir sjúkdóm-
unum en sumir jafnari en aðrir, munum
að: „Illt er í ætt gjarnast.“
í leit að „hinum þögla morð-
ingja“, eins og þetta dulda
krabbamein er stundum
nefnt af ærinni ástæðu.
Hann þræddi myndavél um
kokið í magann og svo fór
hann með hana um ristilinn.
Ég beið átekta og spurði:
„Að hverju varstu að leita í
maganum?“ Hann svaraði:
„Að „óvininum“, sem oft býr
um sig þar og er „helíkó-
baktería“, en hún myndar
svo maga- og skeifugarnar-
sár og síðar oft krabbamein.“
Svo bætti hann við: „En veistu það, ristill-
inn þinn er hreinn eins og Hvalfjarðar-
göngin en óvinurinn er kominn í magann.
En ég kem honum fyrir kattarnef,“ bætti
hann við, „á einni viku, ein pilla á dag, það
verður átakalaus magahreinsun og þú ert
laus við þann arma þræl.“ Allt gekk það
eftir. Svo bætti hann við: „En veistu að
ristilkrabbamein er annað eða þriðja al-
gengasta krabbamein meðal Íslendinga
og önnur algengasta dánarorsökin af völd-
um krabbameins. Flestar þjóðir hafa
byrjað skimun eftir þessu krabbameini en
ekki við Íslendingar. Þeir eru margir sem
koma í svona skoðun ári of seint! Dauðinn
hefur heltekið líkamann og dreift sér.“
Svo má ekki gleyma blöðruhálskirtl-
Eftir Guðna
Ágústsson »Ristilkrabbamein erannað eða þriðja al-
gengasta krabbamein
meðal Íslendinga og
önnur algengasta dánar-
orsökin af völdum
krabbameins.
Guðni Ágústsson
Höfundur er fv. alþingismaður
og ráðherra.
Karlinn þarf ekki síður
en bíllinn í læknisskoðun
Reykjavík er stjórn-
að af Samfylkingunni
sem kallaði sig einnig,
að mig minnir, Jafn-
aðarmannaflokk Ís-
lands. Ég bið forláts ef
mig misminnir.
Sumir jafnari
en aðrir
Samfylkingin er
þeirrar skoðunar að við
sem þar búum séum
þar tilneydd. Þeir kumpánar, Dagur
og Hjálmar, hafa því tekið sig til að
bjarga okkur úr prísundinni, frelsa
okkur, leyfa okkur að koma til sín.
En líkt og hjá félaga Napóleon kost-
ar björgunin „tímabundnar“ fórnir.
Þess vegna þarf, tíma-
bundið, að skattleggja
Árbæ, Grafarvog,
Breiðholt, Ártúnsholt
og aðrar byggðir aust-
an Elliðaáa. Þjónustan
er afnumin, búða-
kjörnum er breytt í
íbúðir með skipulags-
breytingum. Gang-
stéttirnar eru sprung-
um settar þvers og
kruss, göturnar hol-
óttar og rykið hreinsað
af göngustígunum einu
sinni á ári (a.m.k. einu
sinni á kosningaári). Leikskólarnir
eru opnir þegar starfsfólk er tiltækt,
en börnin annars send heim og for-
eldrarnir í launalaust frí. Skattféð er
svo tekið og notað í gæluverkefnin í
miðbænum og ráðhúsinu.
Samgöngur við úthverfin
En það verður ekki af þeim fé-
lögum tekið að þeir eru húmoristar.
Að aka úr úthverfunum á vinnustað-
ina okkar vítt og breitt um borgina
er ekki heiglum hent. Þess vegna er-
um við hvött til að hjóla þar til við
fáum borgarlínuna. Danir hjóla,
hvers vegna ekki Breiðholtsbúar?
Og hinir líka. Kaupa sér bara hjól og
tilbehör og eiga birgðir af svita-
spreyi á skrifstofunni. Hvað er að
því? Að vísu snjóar þrisvar sinnum
oftar í Reykjavík heldur en Kaup-
mannahöfn (og hér snjóar í alvöru).
Að ekki sé talað um klakann, rokið
og úrhellið. En liðið í úthverfunum
bætir bara heilsuna með útivistinni.
Ætti í raun að vera þakklátt, svei
mér þá. Vesalings Dagur og Hjálm-
ar neyðast til að rölta niður brekk-
una í vinnuna í ráðhúsinu og risikera
heilsunni með hreyfingarleysinu.
Eru ekki hundruð milljóna hjóla-
brýrnar yfir Elliðavoginn til dæmis
um frábæran húmor? Hlýtur að
vera, þar sést aldrei nokkurn tíma
neinn.
Þétting byggðar
Já, þegar yfir lýkur munum við
líka fá að vera með Degi. Búa í blokk
niðri í bæ, taka þátt í menningarlíf-
inu, ganga í vinnuna o.s.frv. Og ef
ekki við, þá a.m.k. börnin, nú eða
barnabörnin. Glærurnar hans Dags
sýna okkur líka svart á hvítu (ef
mannréttindaráð heimilar orðalagið)
að þar er jafnan gott veður. En
bíddu við, var einhver að afþakka
gott boð? Heimta að búa bara í fá-
sinninu? Vanþakklætið ríður ekki
við einteyming hjá þessu liði.
Þangað til er þéttingu byggðar er
náð í Reykjavík verða að vísu nei-
kvæð hliðaráhrif. Þetta unga fólk er
svo óþolinmótt. Getur barasta ekki
beðið með að fara að búa. Fær sér
lóðir í plássum eins og Selfossi. Það
er svo sem ekki alslæmt út frá sjón-
armiðum Samfylkingar Dags og
Hjálmars. Það er jú líka þétting
byggðar – á Selfossi.
Eftir Einar S.
Hálfdánarson »Danir hjóla, hvers
vegna ekki Breið-
holtsbúar? Kaupa sér
bara hjól og tilbehör og
eiga birgðir af svita-
spreyi á skrifstofunni.
Einar S.
Hálfdánarson
Höfundur er hæstaréttarlögmaður.
Úthverfi Reykjavíkur – skattlönd miðborgarinnar
Um þessar mundir á sér
stað mikil uppbygging í
Mosfellsbæ á öllum sviðum.
Fordæmalaus fjölgun varð í
bæjarfélaginu á síðasta ári
en þá fjölgaði bæjabúum
um 8,2%. Þetta er lang-
mesta fjölgun á höfuðborg-
arsvæðinu og ein sú mesta
á landinu. Ástæður þess-
arar miklu fjölgunar eru
einkum tvær. Í fyrsta lagi
er skortur á íbúðarhúsnæði
á höfuðborgarsvæðinu. Í Mosfellsbæ hafa
bæjaryfirvöld brugðist við því með miklu
lóðarframboði í nýjum uppbyggingar-
hverfum bæjarins, Helgafelli og Leirvog-
stungu. Í Helgafellshverfi einu og sér hafa
t.d. verið byggðar rúmlega 600 nýjar íbúðir
á undanförnum árum. Við sjálfstæðisfólk í
Mosfellsbæ höfum staðið vaktina á undan-
förnum árum og séð til þess að það hefur
verið nægt lóðaframboð í Mosfellsbæ.
347 umsóknir um 31 lóð
Önnur ástæða þess að svo mikil upp-
bygging er í Mosfellsbæ er að bærinn er
vinsælt sveitarfélag til búsetu. Í þjónustu-
könnunum Gallup sem gerðar eru meðal 19
stærstu sveitarfélaganna ár hvert hefur
Mosfellsbær ávallt verið í 1. eða 2. sæti á
undanförnum árum þegar ánægja íbúanna
er mæld. Þetta endurspeglast í því að ný-
lega voru auglýstar rúmlega 30 lóðir lausar
ávísun hækkað um rúm 50% og stórátak
gert í tæknimálum skólanna, svo eitthvað
sé nefnt. Þrátt fyrir þetta er rekstrar-
afkoma sveitarfélagsins góð en samkvæmt
ársreikningi fyrri árið 2017 var rekstrar-
afkoman jákvæð um 560 mkr. og skulda-
hlutfall fer lækkandi. Fjölgun íbúa ásamt
traustum og ábyrgum rekstri gerir það að
verkum að svona er hægt að standa að mál-
um hjá Mosfellsbæ.
Framtíðin er björt í Mosfellsbæ og með
gildi bæjarins góðu „Virðingu – Jákvæðni –
Framsækni og Umhyggju“ að leiðarljósi
eru Mosfellingum allir vegir færir. Við sjálf-
stæðisfólk höfum verið við stjórnvölinn í
Mosfellsbæ síðan árið 2002. Á þeim tíma
hefur þjónusta og rekstur sveitarfélagsins
tekið stakkaskiptum. Við ætlum að halda
áfram á sömu braut og gera enn betur og
sjá til þess að áfram sé best að búa í Mos-
fellsbæ fáum við til þess umboð í kosning-
unum 26. maí.
til umsóknar. Alls bárust 347
umsóknir um þessa 31 lóð eða
rúmlega 11 umsóknir um
hverja lóð. Þessu til viðbótar
eru að fara af stað verkefni í
miðbænum sem felur í sér um
250 nýjar íbúðir ásamt versl-
unarhúsnæði. Það mun setja
nýjan svip á miðbæinn og gera
hann mun samkeppnishæfari
um verslun, þjónustu og menn-
ingu ýmis konar. Það er vinsælt
að búa í Mosfellsbæ
Aukin þjónusta og lægri
álögur í stækkandi bæ
Svona mikil uppbygging kallar á fjárfest-
ingar í innviðum. Helgafellsskóli er nú í
byggingu og er gert ráð fyrir að fyrsti áfangi
hans verði tekinn í notkun í upphafi árs 2019.
Fullbyggður mun skólinn hýsa 6-800 nem-
endur og kosta um 3,7 milljarða króna. Önn-
ur stór framkvæmd sem ráðist verður í á
árinu 2018 er bygging knatthúss að Varmá
og verður það um 3.800 fm að stærð. Auk
knattspyrnuvallar verður í húsinu hlaupa-
braut ásamt göngubraut, áhorfendaaðstöðu
og snyrtiaðstöðu. Húsið verður án alls efa
bylting fyrir íþróttafólk, sérstaklega knatt-
spyrnu, í Mosfellsbæ. Samfara þessu hafa
álögur lækkað í Mosfellsbæ. Verð á heitu
vatn er nú um fjórðungi lægra en á þjón-
ustusvæði Veitna, álagningarhlutföll fast-
eignagjalda hafa lækkað verulega á síðustu
tveimur árum. Leikskólagjöld hafa lækkað,
jafnframt því að leikskólaaldurinn hefur ver-
ið færður niður í 13 mánaða aldur, frístunda-
Mosfellsbær, vinsæll bær
Eftir Harald
Sverrisson » Önnur ástæða þess
að svo mikil upp-
bygging er í Mosfellsbæ
er að bærinn er vinsælt
sveitarfélag til búsetu.
Eins og sést í þjónustu-
könnunum Gallup.
Haraldur Sverrisson
Höfundur er bæjarstjóri og oddviti
sjálfstæðisfólks í Mosfellsbæ.