Morgunblaðið - Sunnudagur - 08.04.2018, Qupperneq 35

8.4. 2018 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 35
BÓKSALA Í MARS
Tekið saman af Félagi íslenskra bókaútgefenda
1
Mið-Austurlönd
Magnús Þorkell
Bernharðsson
2 ÞorstiJo Nesbø
3
Konan sem át fíl og
grenntist (samt)
Margrét Guðmundsdóttir
4 Það sem að baki býrMerete Pryds Helle
5 UppruniDan Brown
6 Leikskólaföt 2Eva Mjöll Einarsdóttir
7 Þitt annað lífRaphaëlle Giordano
8 Áttunda dauðsyndinRebecka Edgren Aldén
9 Í nafni sannleikansViveca Sten
10 Hvolpasveitin - Litabók
11 KrítarmaðurinnC. J. Tudor
12 Flúraða konanMads Peder Nordbo
13
Hulduheimar 3
– Skýjaeyjan
Rosie Banks
14
Stóra bókin um
Hvolpasveitina
Mary Tillworth
15 Köld slóðEmelie Schepp
16 Inniræktun matjurtaZia Allaway
17
Óvættaför 30 – Pöddu-
drottningin Amiktus
Adam Blade
18
Vegurinn heim lengist
með hverjum morgni
Fredrik Backman
19 Elín, ýmislegtKristín Eiríksdóttir
20 Dagar höfnunarElena Ferrante
Allar bækur
Ég var að lesa Átta fjöll eftir Paolo
Cognetti sem var dásamleg. Ég
var mjög hrifin af henni og vona að
sem flestir lesi hana.
Ég skammtaði mér
hana vegna þess að
ég tímdi ekki að
klára hana.
Ég er svo að byrja
á Kalak eftir Kim
Leine sem er rosa-
leg. Ég skammta mér hana líka því
ég þarf að anda aðeins á milli. Ég á
eftir að lesa Spámennina í Botn-
leysufirði eftir
Leine, byrjaði á
henni en ákvað að
hvíla mig aðeins á
henni og ætla að
klára hana seinna.
Kim Leine er stór-
kostlegur höfundur.
Önnur bók sem situr í mér er
Mannsævi eftir Robert Seethaler.
Mér finnst hún nán-
anst skyldulesning.
Hún fer í gegnum
mannsævina og sýn-
ir hvernig ævin get-
ur verið hjá fólki og
hvernig fólk þarf að
hafa aðeins fyrir
hlutunum. Þetta er gömul saga í
sjálfu sér, en tengist samt nútím-
anum.
ÉG ER AÐ LESA
Ingibjörg
Jónsdóttir
Ingibjörg Jónsdóttir er bókasafns-
og upplýsingafræðingur
Skáldsagan Ég er að spá í að slútta þessu eftir
kanadíska rithöfundinn Iain Reid segir frá því er
Jake og kærasta hans heimsækja foreldra hans
sem búa á frekar afskekktum bóndabæ. Ým-
islegt sérkennilegt mætir unnustunni í þessari
ferð og sú mynd sem hún hafði af Jake rímar illa
við það sem hún upplifir. Á heimleiðinni lenda
þau í blindbyl sem ber þau að auðri skólabygg-
ingu þar sem atburðarásin tekur óvænta stefnu.
Ég er að spá í að slútta þessu hefur vakið at-
hygli víða um heim og í smíðum er kvikmynd
eftir sögunni. Árni Óskarsson þýddi bókina, Veröld gefur út.
Stalín – ævi og aldurtili heitir ævisaga Jósefs
Stalíns eftir Edvard Radzinskij sem Sæmundur
gefur út. Radzinskij hefur ritað fjölda bóka um
söguleg efni og meðal annars skráð sögu Ras-
pútíns og Rússlandskeisaranna Nikulásar II. og
Alexanders II., en Ævisaga Stalíns er afrakstur
eigin reynslu höfundar og áratuga rannsókna
hans. Í tileinkun bókarinnar segist hann hafa
hugsað um hana allt sitt líf og faðir hans hafi
hugsað um hana svo lengi sem honum entist
aldur til: „Ég samdi hana umkringdur skuggum
fólks sem ég sá í æsku.“
Meðal annars segir Radzinskij frá samspili Stalíns og keisara-
stjórnarinnar á árunum fyrir byltingu, trúarlegum tilvísunum í
harðstjórn Stalíns og pólitískum hreinsunum, útrýmingu lenínist-
anna í uppbyggingu ríkisins, undirbúningi þriðju heimsstyrjald-
arinnar og að lokum eru frásagnir af dularfullum dauða Stalíns. Í
bókinni birtist Stalín ekki aðeins sem takmarkalaus harðstjóri
heldur einnig sem fær stjórnmálamaður. Einnig setur höfundur
árás Þjóðverja á Sovétríkin í nýtt samhengi og dregur fram stjórn-
kænsku Sovétleiðtogans í samstarfi hans við vesturveldin á stríðs-
árunum og á árunum fyrst eftir stríð.
Haukur Jóhannsson þýddi.
NÝJAR BÆKUR
Nígeríski rithöfundurinn Chinua Achebe lést fyrirrétt rúmum fimm árum, þá ríflega áttræður.Hann er einn þekktasti og um leið einn merk-
asti rithöfundur Nígeríu og hefur verið nefndur faðir afr-
ískra nútímabókmennta. Fyrsta bók hans, Things Fall
Apart, kom út fyrir sextíu árum, en kemur nú út á ís-
lensku í fyrsta sinn undir heitinu Allt sundrast í þýðingu
Elísu Bjargar Þorsteinsdóttur.
Allt sundrast segir sögu Okonkwo, Igbo-stríðsmanns í
upphafi nýlendutímans. Bókin vakti þegar mikla athygli og
er svo komið að hún er talin eitt af höfuðverkum nígerískra
bókmennta og lykilbók í afrískri bókmenntasögu sem hefur
átt mikinn þátt í að vekja athygli á afrískum bókmenntum.
Hún hefur verið þýdd á 58 tungumál og selst í yfir 20 millj-
ónum eintaka og má geta þess að tímaritið Time taldi hana
með 100 bestu bókum á enskri tungu frá 1923 til 2005.
Líkt og fleiri nígerískir höfundar, til að mynda Amos
Tutuola, skrifaði Achebe á ensku og rökstuddi það val
sitt með því að hann væri að skrifa fyrir alla Nígeríu-
menn, enda er enska opinbert mál í landinu, en annars
eru þar töluð tuttugu og fjögur tungumál. Í ritgerð um
afríska rithöfunda og enska tungu sagði hann einnig að
önnur ástæða væri sú að fyrir vikið gætu þjóðir nýlendu-
herranna lesið bækur hans.
Allt sundrast er fyrsta bókin í því sem kallað hefur
verið Afríski þríleikurinn en á eftir henni komu fram-
haldið No Longer at Ease, sem kom út 1960, og svo Arr-
ow of God, sem kom út 1964. Sjálfur sagði Achebe síðan
að bækurnar A Man of the People, sem kom út 1966, og
Anthills of the Savannah, sem kom út 1987, væru líka
einskonar framhaldsbækur, þó að Okonkwo eða afkom-
endur hans komi ekki við sögu.
Allt sundrast hefur heiti sitt úr fyrsta erindi ljóðs
írska ljóðskáldsins W.B. Yeats sem hann orti í kjölfar
seinni heimsstyrjaldarinnar um það leyti sem frelsisstríð
Íra við Breta hófst fyrir alvöru í kjölfar páskauppreisn-
arinnar sem hófst á öðrum degi páska 1916. Í upphafi
bókarinnar er erindið birt í þýðingu Þórarins Eldjárns:
Ei heyrir fálki í fálkaranum neitt
en snýst og hnitar hringi sífellt stærri.
Allt sundrast, af því miðjan missir tak
og sigað er á heiminn ringulreið.
Eins og getið er segir Allt sundrast frá Igbo-
manninum Okonkwo sem þekktur var „í öllum þorp-
unum níu og þótt víðar væri leitað“ og örlögum hans og
um leið hvernig ættbálkasamfélag sundrast í skrúfstykki
nýlendustefnunnar.
Í upphafi bókarinnar snýr Okonkwo heim úr sjö ára
útlegð eftir að hafa verið valdur að mannsláti. Líkt og
aðrir íbúar þorpanna níu situr hann fastur í siðvenjum
og reglum samfélagsins. Þegar hvítir menn slá eign
sinni á heimaland Okonkwo bera þeir með sér nýjar sið-
venjur og reglur sem eyða þeirri menningu sem fyrir
var.
Miðjan missir tak
Fyrir sextíu árum kom út fyrsta skáldsaga nígeríska rithöfundarins
Chinua Achebe sem er í dag talin ein af lykilbókum afrískra bókmennta.
Hún kemur nú loks út á íslensku undir heitinu Allt sundrast.
Árni Matthíasson arnim@mbl.is
Nígeríski rithöfundurinn Chinua Achebe.
Bragð af
vináttu
• Hágæða gæludýrafóður
framleitt í Þýskalandi
• Bragðgott og auðmeltanlegt
• Án viðbættra litar-, bragð- og rotvarnarefna
Útsölustaðir: Byko, Dýraland, Gæludýr.is, 4 loppur, Multitask, Launafl, Vélaval, Landstólpi.