Fréttablaðið - 01.09.2018, Síða 24

Ég þori ekki að vera ein, ég er alltaf að líta í kringum mig og alltaf á tánum bara,“ segir Mirjam van Twuyver sem ætti að vera að njóta nýfengins
frelsis á ökklabandi eftir afplánun
þyngsta dóms sem fallið hefur yfir
burðardýri hérlendis.
Mirjam var dæmd í 11 ára fang-
elsi í Héraðsdómi Reykjaness árið
2015. Dómurinn var mildaður í 8 ár
í Hæstarétti og hefur Mirjam setið
inni í kvennafangelsinu í Kópavogi,
í fangelsinu á Akureyri, á Hólms-
heiði, Kvíabryggju og Sogni. Fyrir
þremur mánuðum lauk hún vist
sinni á Vernd og taldi sig vera að
stíga inn í síðasta tímabil afplán-
unarinnar, ökklabandið, þegar hún
fékk símtalið.
„Mér var bara tilkynnt þetta í
símtali. Ekkert bréf eða svoleiðis.
Þú átt að koma aftur í afplánun á
morgun. Hvort viltu heldur fara á
Kvíabryggju eða Sogn?“
Eftir að hafa haft betur hjá kæru-
nefnd útlendingamála, sem felldi
úr gildi ákvörðun Útlendingastofn-
unar um brottvísun Mirjam úr landi
og 20 ára endurkomubann, ákvað
Fangelsismálastofnun að boða hana
aftur í fangelsi. Í stað afplánunar á
helmingi dómsins eins og áður var
ákveðið vegna brottvísunarinnar,
verður henni gert að hefja afplánun
í fangelsi að nýju. Hún á að mæta á
föstudaginn og ljúka afplánun á
tveimur þriðju hlutum dómsins.
Það bætir tveimur árum við biðina
eftir frelsinu.
Í þekktu mynstri burðardýrs
Eins og ekki er óalgengt í tilvikum
burðardýra voru það félagslegar
aðstæður Mirjam sem ráku hana til
að taka að sér að flytja fíkniefni til
Íslands gegn greiðslu vorið 2015.
„Ég er ekki glæpamaður. Ég
var bara í hræðilegri stöðu,“ segir
Mirjam.
„Ég hef alltaf verið ein með stelp-
urnar tvær og í Hollandi getur verið
mjög erfitt að halda sér á floti fjár-
hagslega. Á þessum tíma var ég á kafi
í skuldum og var lömuð af kvíða og
áfallastreitu eftir kynferðis ofbeldi
sem ég hafði orðið fyrir. Ég var alveg
lokuð tilfinningalega. Eiginlega með
vegg fyrir framan mig og hrædd við
allt. Ég opnaði ekki póstinn minn,
þorði hvorki að svara símanum né
fara til dyra ef það var bankað. Ég
var ekki hrædd við neitt glæpsam-
legt, bara kvíðin vegna leigunnar,
rafmagnsreikningsins og skatta
sem ég skuldaði. Svo komu þeir
bara einn daginn og hentu okkur út
á götu. Eldri dóttir mín var þá flutt
að heiman en ég stóð úti á götu með
yngri dóttur mína 15 ára. Dóttir mín
fékk að vera hjá vinkonu sinni í smá
tíma og ég var inn og út af heimili
foreldra minna. Við vorum bara
heimilislausar og allslausar og það
er auðvelt að misnota fólk í þannig
aðstæðum og þótt ég hafi þá aldrei
flækst í neitt ólöglegt þá þekkti ég
alveg fólk sem ég vissi að var í ýmsu
vafasömu. Og í ráðaleysinu sem ég
var í varð rangt fólk á vegi mínum
sem taldi mér trú um að það væri
akkúrat rétta fólkið sem ég þyrfti á
að halda.“
Það voru þessir kunningjar Mir-
jam sem buðu henni lausn á fjár-
hagsvandanum. Mirjam kom tvisvar
til Íslands, sitthvorum megin við
áramótin 2015, áður en örlaga-
ferðin var farin vorið 2015. „Í fyrstu
ferðinni var ég ekki með neitt sjálf
heldur fór ég með öðrum til að
dreifa grunsemdum. Ég fékk greitt
fyrir það, nóg til að geta farið að
leigja íbúð. Svo komu þeir aftur og
buðu mér að fara sjálfri og nefndu
upphæðina. Og ég hugsaði, ef ég
geri þetta get ég byrjað upp á nýtt
með dóttur minni, með hreint borð.
Því þó að ég væri komin í húsnæði
voru skuldirnar enn á sínum stað. Ég
hugsaði bara um að ég gæti borgað
allar skuldirnar mínar og ég sá ekk-
ert annað. Mér fannst þetta vera
minn eini möguleiki.“
Mirjam bað um leyfi til að taka
dóttur sína með til Íslands. Hún
lýsti því þannig fyrir dómi að þær
mæðgur hefðu átt svo erfitt tímabil
og aldrei farið tvær saman í frí. Hún
vildi líta á ferðina sem eins konar
lokun á erfiðu tímabili.
Mirjam var hins vegar allslaus
og átti ekki einu sinni ferðatösku.
Henni var boðið að pakkað yrði
niður í töskur fyrir þær mæðgur,
enda þurfti að koma efnunum
fyrir og tók hún því til föt og annað
nauðsynlegt til þriggja daga ferðar
og afhenti skipuleggjendum. Hún
hafði fallist á að í sinni tösku yrði
falið svipað magn fíkniefna og flutt
hafði verið í fyrri ferðunum tveim-
ur; tvö til þrjú kíló. Hún ítrekaði
hins vegar að halda yrði dóttur sinni
og hennar farangri utan við smyglið.
Þær mæðgur tóku svo við töskunum
fyrir innritun á flugvellinum í Amst-
erdam. Þegar þær voru stöðvaðar
af tollverði í Leifsstöð kom í ljós
að það voru 10 kíló af Amfetamíni
í tösku Mirjam og önnur 10 kíló af
MDMA-dufti í tösku dóttur hennar.
Götuverðmæti efnanna var sam-
kvæmt dóminum á bilinu 400 til
600 milljónir.
„Ég var göbbuð. Ég var með miklu
meira af efnum en mér var sagt og
það átti ekki að vera neitt í tösku
dóttur minnar. Það var nánast eins
og þeir vildu að ég næðist,“ segir
Mirjam.
Veistu hvort málið hefur haft ein-
hverjar afleiðingar fyrir þá?
„Nei, ég veit það ekki og í sann-
leika sagt vil ég ekkert vita af því.“
Hefurðu eitthvað að óttast ef þú
ferð aftur heim?
„Ég veit það ekki en ég mun ekki
fara aftur til míns gamla heima-
bæjar og ætla mér ekki að verða á
vegi þeirra sem áttu hlut að málinu.“
En dóttir þín, hvernig fór þetta með
hana?
„Eins óskiljanlegt og það er þá
hefur hún aldrei verið mér reið fyrir
þetta og skildi af hverju ég gerði
þetta. Hún varð í rauninni fyrir
miklu meira áfalli þegar okkur var
hent út af heimili okkar í Hollandi.“
Fór hún svo aftur til Hollands?
„Við vorum náttúrulega báðar
handteknar í Leifsstöð og hún var
með mér í fangelsinu fyrst. Svo var
henni komið fyrir hjá fósturfor-
eldrum sem reyndust henni mjög
vel. Ég á þeim mikið að þakka. Svo
fór hún aftur til Hollands. Hún vildi
fara til foreldra minna, en hún getur
ekki farið til okkar gamla heima-
bæjar vegna málsins. Það er ekki
öruggt. Þannig að hún fór til pabba
síns. Núna er hún komin í háskóla-
nám og er að læra fjölmiðlafræði í
Amster dam.“
Mirjam gerði allt sem í hennar
valdi stóð til að hjálpa lögreglunni
að upplýsa málið. Sagði frá því sem
hún gat upplýst og tók þátt í tál-
beituaðgerð en það dugði þó ekki
til að upplýsa málið að fullu.
Áfall að koma á Hólmsheiði
Eftir komuna til landsins var
Mirjam fyrst vistuð í kvennafang-
elsinu í Kópavogi en þegar því var
lokað var hún flutt norður á Akur-
eyri ásamt öðrum kvenföngum.
„Þegar ég lít til baka, þá var tím-
inn á Akureyri besti tími afplánun-
arinnar. Fangahópurinn var góður
og fangaverðirnir á Akureyri frá-
bærir. svo var Guðmundur Ingi,
Mirjam bíður þess að storminn fari að lægja til að hún geti byrjað að leggja drög að framtíðinni. Fréttablaðið/ErNir
Hún taldi að kílóin væru þrjú en ekki tutt-
ugu og fékk þyngsta dóm burðardýrs í
Íslandssögunni. Eftir afplánun í fimm fang-
elsum á Íslandi var Mirjam farin að njóta
aukins frelsis þegar símtalið kom. Hún á að
mæta aftur til afplánunar á föstudaginn.
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur@frettabladid.is
Ég þekkti alveg fólk
sem var í ýmsu vafa-
sömu og í ráðaleysinu
sem Ég var í varð rangt
fólk á vegi mínum
sem taldi mÉr trú um
að það væri akkúrat
rÉtta fólkið sem Ég
þyrfti á að halda.
↣
frá því mirjam kom til
landsins vorið 2015
hefur hún dvalið í
fimm fangelsum, farið
í opna hjartaaðgerð,
fundið ástina, gift sig
og eignast íslenska
hesta. hún bíður nú úr-
skurðar um frelsi sitt.
Fallvalt
frelsi
Mirjam
1 . s e p t e m b e r 2 0 1 8 L A U G A r D A G U r24 H e L G i n ∙ F r É t t A b L A ð i ð
0
1
-0
9
-2
0
1
8

0
4
:2
6
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
8
8
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
2
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
1
2
s
_
P
0
2
5
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
0
B
7
-9
4
E
0
2
0
B
7
-9
3
A
4
2
0
B
7
-9
2
6
8
2
0
B
7
-9
1
2
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
8
B

F
B
1
1
2
s
_
3
1
_
8
_
2
0
1
8
C
M
Y
K