Breiðfirðingur - 01.04.2001, Qupperneq 65

63
GAMLAR HEIMILDIR UM FJALLSKIL í DÖLUM
Afrétt átti Sauðafellskyrkja í allan Sandsdal og hafa flestir
sóknarbæir haft þar upprekstur og goldið uppreksturstoll;
þeir hafa fjárrétt á Fellsenda og rétta á föstudaginn í 21.
viku sumars.
Fellsendarétt var við Breiðukinnargil og réttað í henni til 1955,
en þá var byggð ný rétt á eyrum Reykjadalsár vestan við Graf-
armúla, sem fékk nafnið eftir gömlu réttinni og kallast Fells-
endarétt.
Ekki var alltaf friðsælt í Fellsendarétt ef marka má sögn
Erlends Jónssonar í Tímanum 5. des. 1976 af Guðmundi Er-
lendssyni langafa hans, sem bjó á Jarðlangsstöðum í Borgar-
hreppi í Mýrasýslu á fyrri hluta 19. aldar. Erlendi farast svo
orð:
Á dögum Guðmundar langafa míns var oft róstusamt í rétt-
unum á haustin, eins og oft hefur viljað við brenna. Einkum
var Fellsendarétt í Dölum á orði fyrir óspektir. Svo var það
eitt haust, að verið var að jafna niður í fjallskilum. Þar var
langafi minn og margir fleiri bændur saman komnir. Um
síðir var svo komið, að búið var að jafna öllu niður, að því
undanskildu, að enn vantaði mann í Fellsendarétt en þangað
voru flestir ófúsir að fara. Þá á langafi minn að hafa sagt: „I
Fellsendarétt þarf að senda karlmenni og illmenni. Viljið
þið ekki nefna það við Guðmund son minn?“ Og Guð-
mundur fór í réttina og kom víst öldungis óskemmdur aftur.
Orð Guðmundar eru eftir honum höfð en örlítið öðruvísi í III.
bindi af Borgfirzkri blöndu 197:
„Þá er nú eftir að að tilnefna manninn í Fellsendarétt. Það
er nú eins og allir vita, að hann þarf að vera bæði karlmenni
og illmenni.“ - Hugsar hann sig um stundarkorn, og segir
svo: „Hvernig líst ykkur á að taka hann Guðmund son minn
til þess?“