Breiðfirðingur - 01.04.2001, Qupperneq 75

GAMLAR HEIMILDIR UM FJALLSKIL í DÖLUM
73
bótamál gegn þeim sem rifu réttina svo uppfyllt verði skil-
yrði það, er sýslunefndin setti henni 4. maí 1880 fyrir lán-
tökunni, svo að hreppsjóðurinn fái þennan kostnað endur-
goldinn.
Á sýslunefndarfundi 17. apríl 1883 var bókað um sveitar-
reikninga:
Við sveitarreikninga Saurbæjarhrepps var athugað, að tekju-
megin væri eigi tilfærð skaðabótakrafa hreppsins gegn þeim
sem rifu rjettina á Kiðhól, og ber framvegis að taka það til
greina.
Svo er að sjá að réttin hafi verið á Kiðhól áfram, því að í fjall-
skilareglugjörð frá 1912 er rétt í Saurbæ „á Kiðhóli í Belgs-
dalslandi.“ I reglugjörð frá 1923 er réttin aftur á móti sögð
vera á Litla-Múla þar sem rétt er enn. Kristján Sæmundsson á
Brunná (f. 1937) fullyrðir að glögglega sjáist grjóthleðslur af
réttinni, sem var á Kiðhól.
Vorið 1879 hefur verið atgangur harður á Kiðhól og varla
hafa allir verið hljóðir við verkið, þegar rifnir voru niður hátt á
2. hundrað metra af grjótveggjum. Einhverjar sagnir hafa ver-
ið á gangi um þennan atburð. Sjálfur þykist ég hafa heyrt að
legið hafi við mannvígum og einnig var mér sagt, að það sem
byggt hafði verið um daginn hefði verið rifið niður nóttina
eftir. Næsta víst er að meiri og nákvæmari sagnir af deilum
um réttarbygginguna hafa gengið í Saurbæ, en ekki verður
reynt að rekja þær hér. Öruggt er að margar fleiri heimildir eru
til um þennan atburð og eftir dómsskjölum mætti eflaust rekja
þetta sérkennilega mál af meiri nákvæmni en hér var gert.
5. Markatöflur
Greinilegt er samkvæmt 3. kapítula § 2 í reglugjörðinni frá 1809,
að ekki hefur verið venjulegt að bændur hlýðnuðust því að
segja til fjármarks síns er þeir fluttu milli sveita