Fréttablaðið - 07.02.2019, Qupperneq 1

— M E S T L E S N A DAG B L A Ð Á Í S L A N D I * —3 2 . T Ö L U B L A Ð 1 9 . Á R G A N G U R F I M M T U D A G U R 7 . F E B R Ú A R 2 0 1 9
Fréttablaðið í dag
SKOÐUN Jón Hálfdanarson eðlis-
fræðingur styður friðlýsingu
Víkurgarðs. 25
SPORT Fjórir leikmenn hafa gefið
flestar stoðsendingar. 18
MENNING Stemmingin í
Goðheimum er góð. 36
Einnota plast sem fyllir
heimshöfin og fita, olía og
aðrir aðskotahlutir í fráveitu-
og holræsakerfum eru meðal
þess sem er að gera fallegu
jörðina okkar að verri stað.
Vandamálið er alvarlegt. Ef
þróunin heldur áfram á þann
veg sem horfir verður meira
plast í hafinu en fiskur árið
2050. Þörf er á viðhorfsbreyt-
ingu og að fólk raun-
verulega breyti
neysluhegðun
sinni. ➛ 12-17
Hættum
að vera
sóðar
Það tekur um
1.000 ár fyrir
venjulegan burð-
arplastpoka að
brotna niður.
Örplast hefur
fundist í drykkjar-
vatni hér á landi.
Talið er að hver
plastpoki sé not-
aður að meðaltali
í um 12 mínútur.
12
NEYTENDUR „Það er ekki söluaukn-
ing af því að börn og unglingar eru
að kaupa þetta. Það eru bein tengsl
á milli aukningar á sölu á veipi og
minnkandi sölu á tóbaki,“ segir
Haukur Ingi Jónsson, einn eigenda
Gryfjunnar. Sprenging varð hjá
versluninni og fjórum öðrum sér-
verslunum með rafrettur og áfyll-
ingar árið 2017. Samkvæmt úttekt
Fréttablaðsins veltu þessar helstu
verslanir á sjöunda hundrað millj-
óna króna á sama tíma og sala ÁTVR
á tóbaki í öllum flokkum dróst veru-
lega saman. Söluaðilar á veiptengd-
um varningi hér á landi eru líklega
á þriðja tug.
Veipbúðir
mala gull n Fituhlunkar myndast
þegar blautklútar,
fita og önnur föst
efni mætast í frá-
veitulögnum, verða
að vöndli og halda
svo áfram að hlaða
utan á sig. Hafa þeir
fundist í fráveitu- og
holræsakerfum víða
um heim. Stærsti
fituhlunkur sem
fundist hefur í hol-
ræsakerfi var um
250 metrar á lengd,
eða á stærð við
Titanic.
665
milljónir voru rekstrartekjur
fimm helstu sérsverslana
með veip árið 2017.
29%
samdráttur var í sölu ÁTVR á
reyktóbaki árið 2017.
Ný rafrettulög taka gildi 1. mars
næstkomandi en Haukur á ekki
von á að veipsjoppur spretti upp á
hverju horni, sú þróun sé yfirstaðin.
Samkvæmt úttekt Fréttablaðsins
er söluaukningin milli ára hvergi
jafn sýnileg og hjá Gryfjunni og
Polo Vape Shop, sem báðar eru rót-
grónar verslanir í bransanum ef svo
má segja meðan fyrsta rekstrarár
hinna var 2016. Veltan jókst um 41
prósent hjá Gryfjunni milli ára en
sexfaldaðist hjá Polo. – smj / sjá síðu 6
Haukur Ingi
Jónsson.
Gleðilegan öskudag!
Faxafeni 11 • Sími 534 0534
Fermingarskraut!
Finndu okkur á
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/
A
ct
av
is
7
1
1
0
3
0

Betolvex
B-12
Fæst án
lyfseðils
Fáðu Stöð 2 Maraþon
með nýja sjónvarpinu!
LÍFIÐ Daði Freyr er annar
umsjónar-
manna
nýsköpunar-
keppni ungs
fólks sem sýnd
verður á RÚV í
vor. 44
PLÚS SÉRBLAÐ l FÓLK
*Samkvæmt prentmiðlakönnun Gallup apríl-júní 2015
KJARAMÁL „Sem fulltrúi verka- og
láglaunafólks þá finnst mér þessi
orðanotkun bara sjokkerandi,“ segir
Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður
Eflingar, vegna ummæla Más Guð-
mundssonar seðlabankastjóra.
Már segir að ekki sé samdráttur
fram undan nema til komi ný áföll.
Verkföll og launahækkanir langt
umfram svigrúm yrðu slíkt áfall.
Sólveig segir að sér finnist skjóta
skökku við að manneskja sem sam-
kvæmt öllum íslenskum mælikvörð-
um hafi mjög háar tekjur leyfi sér að
tala svona til fólks sem sé að berjast
fyrir því að á þremur árum verði
lágmarkslaun 425 þúsund krónur á
mánuði. – sar / sjá síðu 4
Ummæli Más
Sólveigu áfall
Sólveig Anna
Jónsdóttir, for-
maður Eflingar.
0
7
-0
2
-2
0
1
9
0
4
:2
5
F
B
0
6
4
s
_
P
0
6
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
4
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
0
1
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
6
4
s
_
P
0
1
6
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 2
2
4
2
-6
3
8
0
2
2
4
2
-6
2
4
4
2
2
4
2
-6
1
0
8
2
2
4
2
-5
F
C
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
1
A

F
B
0
6
4
s
_
6
_
2
_
2
0
1
9
C
M
Y
K