Litli Bergþór - 01.12.2016, Side 16
16 Litli-Bergþór
heimili sitt fyrir presti og söfnuði og messur og
aðrar guðsþjónustur voru fluttar inn í bæinn, eins
og ekkert væri sjálfsagðara. Þótt íbúðarhúsið
væri ekki stórt, var alltaf nóg pláss fyrir alla,
mannmargt heimili, fjölmarga fastagesti og
líka fyrir kirkjulegar athafnir. Það var messað í
stofunni. Stóra kommóðan var altari. Þar loguðu
kerti á koparstjökum, sem heimilisvinurinn
Vigfús Árnason smíðaði. Enn loga kerti á þessum
fallegu stjökum á altarinu í Úthlíðarkirkju, við
allar athafnir.
Presturinn var skrýddur í litlu herbergi inn af
stofunni. Allt messuhaldið var eins og í hverri
annarri messu, þótt stofan væri kirkjan. Það
var ekkert hljóðfæri, en Magnús í Austurhlíð
var forsöngvari og Guðmundur sonur hans að
honum gengnum. Þeir voru báðir mjög góðir
söngmenn, tónvissir og höfðu fallega rödd. Þeir
byrjuðu alltaf í réttri tónhæð, svo allir gátu tekið
undir sálmasönginn. Messurnar voru vel sóttar
og kærkomin tilbreyting í fábreyttu lífi fólksins.
Oft voru samankomin við þessi tilefni 25 til 30
manns, í þessari litlu stofu. Svo var gengið frá
messugögnunum og borið fram messukaffi. Það
var eins og allt þetta gengi fram algerlega af sjálfu
sér, en maður getur rétt ímyndað sér hvað mikið
var fyrir því haft.
Ég ætla að byggja kirkju!
Það stóð alltaf til að endurreisa kirkjuna eftir
að hún fauk, en ekkert var nýtilegt úr rústunum
nema klukkurnar. Margt var gert til að reyna
að þoka endurbyggingu af stað. Til dæmis var
efnt til happdrættis árið 1946 til fjáröflunar
handa kirkjunni, með glæsilegan gæðing í
vinning. En það dugði ekki til neins og þeir
fjármunir sem söfnuðust urðu nálega að engu
í mikilli gengisfellingu skömmu síðar. Þar á
ofan stórhækkaði allt byggingarefni í verði.
Það varð því ekkert úr framkvæmdum. Eftir að
Skálholtsdómkirkja var byggð og Úthlíðarsókn
var sameinuð Torfastaðasókn, var hætt að messa
í stofunni í Úthlíð. Þá var ekki lengur nein þörf
fyrir kirkju þar á staðnum.
En enn urðu breytingar. Gríðarleg uppbygging
sumardvalarstaða í Úthlíð og nágrenni varð til þess
að á litlu svæði, við Hlíðina vestanverða, spratt
upp fjölmenn byggð. Þarna varð á skömmum tíma
þörf fyrir þjónustu af öllu tagi eins og í hverju
öðru byggðarlagi, þar á meðal þörf fólks fyrir að
eiga samneyti við Guð sinn.
Dag einn knúði Björn dyra hjá Gísla bróður
sínum. „Ég ætla að byggja kirkju“, sagði hann
formálalaust og slengdi blaðahrúgu á borðið. Hann
var þarna kominn með fastmótaða ákvörðun um
að byggja kirkju. Hann var með óteljandi blöð og
snepla, með rissi og krassi til að skýra hugmyndir
sínar um hvernig sú kirkja ætti að vera.
Frá hugmynd til framkvæmda
Gísli tók þessu öllu með jafnaðargeði. Smátt og
smátt komst Björn niður á jörðina og hugmyndir
hans á blað. Gísli þróaði hugmyndir sínar og
bróður síns uns báðir voru ánægðir. Þá var
kvaddur til arkitekt og verkfræðingar til að útfæra
hugmyndirnar að kröfum byggingareglugerða
og helsti sérfræðingur landsins var fengin til
ráðuneytis um skreytilist. Öll þessi pappírsvinna
reyndi mjög á þolrifin í Birni. Honum lætur
betur að framkvæma en að naga neglur og
spekulera. Loks þegar öllum þessum langdregna
undirbúningi var lokið, bretti hann upp ermar og
tók fyrstu skóflustungu með aðstoð vasks hóps
barnabarna sinna, hinn 10. apríl 2005, í suðvestan
slydduhraglanda. Það var eftirminnileg stund.
Sigurður vígslubiskup blessar söfnuðinn við vígslu kirkjunnar
2006. Fyrir ofan hann er altaristaflan eftir Gísla Sigurðsson.