Litli Bergþór - 01.12.2016, Qupperneq 17

Litli-Bergþór 17
Nú fóru hlutirnir að gerast. Til voru kvaddir
iðnaðarmenn í öllum greinum og fjöldi fólks,
vinir og vandamenn lögðu hönd á plóg. Mörgum
ofbauð áræði Björns og óskynsemi að ráðast í
þetta stórvirki. Einn öflugur viðskiptajöfur sem
þekkti vel til sagði: „Margt hefur hann Björn nú
gert ógáfulegt í sínum fjárfestingum, en þetta
er þó það allra vitlausasta“. En ekkert stóð fyrir
Birni. Allir sem komu að verki smituðust af
dugnaði og vinnugleði foringjans. Allir unnu
verk sín af kappi, alúð og ánægju. Um það vitna
lifandi myndir sem Jón bróðir hans, tók meðan
á framkvæmdunum stóð. Ótrúlegt hvernig sá
maður gat þrætt á hjólastólnum um vinnusvæðið,
sem oft var illfært fullfrískum mönnum.
Hlíðafjöllunum fjölgar
Á einu ári reis þessi fallega kirkja. Það kom strax í
ljós að mikil þörf var fyrir hana. Hér eru fjölmargar
athafnir á hverju ári; skírnir, fermingar, giftingar
og guðsþjónustur. Klukkurnar, sem varðveittust
út braki gömlu kirkjunnar, kalla fólk enn til tíða
í Úthlíð og tengja þannig saman nútíð og fortíð.
Það munu ekki vera margar kirkjur sem státa af
meiri messusókn en einmitt Úthlíðarkirkja.
Kirkjan sker sig frá umhverfinu en fellur samt svo
vel að því að það er eins og hún hafi alltaf staðið
þarna. Það er eins og ekkert hafi gerst, nema enn
eitt fjall bæst við. Hátt og traust fjall, með bæði
mjúkar og hvassar línur. Með bláar hlíðar, svarta
hamraveggi, aflíðandi skriðu, og hvítan jökul hið
efra, eins og hin fjöllin sem veita byggðinni skjól.
Þegar inn er komið mætir manni
kyrrð, friður og hófsemi. Mynd og
minning Ágústu Ólafsdóttur lætur
engan ósnortinn, enda var kirkjan
endurreist í hennar minningu. Og yfir
altarinu er stór altaristafla, Maríumynd
eftir Gísla Sigurðsson. María er sett í
kunnuglegt umhverfi, hraunbrúnin,
fjöllin og jökullinn í baksýn. Hún er
venjuleg íslensk kona og móðir, með
barnið í fanginu. Myndin er ekki að
neinu leyti háð sérstökum tíma. María
er hvorki dæmigerð bóndakona né
eitthvað annað og af klæðnaði hennar
verður heldur ekkert ráðið. Hluti
af búningnum er kjóll eða pils með
munstri sem sýnir viðarteinunga með
laufblöðum. Fyrirmynd munstursins
er svokallaður Álfkonudúkur sem
Frændurnir Erlendur Gíslason (Lindi) í Dalsmynni og Björn.
lengi var altarisklæði í Burstafellskirkju, en er nú
varðveittur í Þjóðminjasafni.
Griðastaður í sveitinni
Það fór vel á því að Björn fól bræðrum sínum
Gísla og Jóni stór og krefjandi verkefni við
endurreisn kirkjunnar. Það fer líka vel á því að
duftker þeirra beggja séu orpin jörðu, hlið við
hlið, hjá Úthlíðarkirkju á nákvæmlega sama stað
og vaggan hans Gísla stóð fyrir 86 árum.
Það er mikið lán að við skulum ekki öll vera
eins. Það er mikið lán að til eru menn sem láta
umhyggju, tilfinningu og heitt hjarta ráða för.
Þess vegna eigum við aðgang að griðastaðnum á
gamla bæjarhólnum í Úthlíð. Þess vegna getum
við, ef við viljum, komið þangað, kropið fyrir
Maríu guðsmóður, leitað til hennar með mál sem
við trúum engum öðrum fyrir og beðið hana,
hvað sem okkur liggur á hjarta með orðum Gísla
Sigurðssonar, sem eru hluti af altaristöflunni:
María guðsmóðir, gott er að eiga þig að
Þegar heklar í fjöll á hörðu vori,
Heyin þrotin og blessuð kýrin komin að burði.
-Þá kemur þú-
með mátt þinn og mildi,
og möttulinn hlýja sem leggst yfir landið.
(Útdráttur úr þessari grein var fluttur sem erindi á
samkomu í tilefni af 10 ára afmæli Úthlíðarkirkju
10. júlí 2016.)