Fréttablaðið - 25.03.2019, Blaðsíða 8

Frá degi til dags
Halldór
ÚTGÁFUFÉLAG: Torg ehf. STJÓRNARFORMAÐUR: Einar Þór Sverrisson FORSTJÓRI: Ingibjörg Stefanía Pálmadóttir ÚTGEFANDI: Kristín Þorsteinsdóttir kristin@frettabladid.is
RITSTJÓRAR: Kjartan Hreinn Njálssson kjartanh@frettabladid.is, Ólöf Skaftadóttir olof@frettabladid.is, MARKAÐURINN: Hörður Ægisson hordur@frettabladid.is FRÉTTABLAÐIÐ.IS: Sunna Karen Sigurþórsdóttir sunnak@frettabladid.is.
Fréttablaðið kemur út í 85.000 eintökum og er dreift ókeypis á heimili á höfuðborgarsvæðinu og Akureyri. Einnig er hægt að fá blaðið í völdum verslun um á landsbyggðinni. Fréttablaðið áskilur sér rétt til að birta allt efni blaðsins í stafrænu formi og í gagnabönkum
án endurgjalds. ISSN 1670-3871 FRÉTTABLAÐIÐ Kalkofnsvegur 2, 101 Reykjavík Sími: 550 5000, ritstjorn@frettabladid.is HELGARBLAÐ: Kristjana Björg Guðbrandsdóttir kristjanabjorg@frettabladid.is
MENNING: Kolbrún Bergþórsdóttir kolbrunb@frettabladid.is LJÓSMYNDIR: Anton Brink anton@frettabladid.is FRAMLEIÐSLUSTJÓRI: Sæmundur Freyr Árnason sfa@frettabladid.is
Kolbrún
Bergþórsdóttir
kolbrunb@frettabladid.is

Það er segin
saga að um
leið og einn
hálauna-
maður rekur
upp gól hefja
aðrir sömu-
leiðis upp
raust sína og
bera sig
verulega illa.

Hefur ein-
hver beðið
stjórnvöld
um þessa
rausn við
ríkasta
helming
landsmanna?
Fjármálaráðherra kynnti fjármálaáætlun ríkis-stjórnarinnar fyrir árin 2020-2024 síðastliðinn laugardag. Það er athyglisvert að lesa áætlunina
í ljósi stöðunnar á vinnumarkaði og þá sérstaklega
með kjör stóru kvennastéttanna hjá ríkinu í huga.
Skattabreytingarnar í áætluninni eru þær sömu
sem áður voru boðaðar með tæpum 7 þúsund
krónum á mánuði til allra, líka þeirra sem eru með
milljónir á mánuði. Hefur einhver beðið stjórnvöld
um þessa rausn við ríkasta helming landsmanna?
Þarna er illa farið með almannafé. Húsnæðisstuðn-
ingurinn er alls ekki sá sem vonast hafði verið eftir
og barnabætur eru með sömu skerðingunum á lágar
millitekjur og í ár.
Í upphafi kjörtímabilsins setti ríkisstjórnin
sér fjármálastefnu sem gerir ráð fyrir ákveðnum
afgangi á ríkissjóði. Út af þeirri stefnu má ekki
bregða nema hér verði efnahagshrun eða náttúru-
hamfarir. Þannig á ríkissjóður að skila 29 milljarða
króna afgangi á árinu 2020. Þegar búið er að reikna
bæði tekjur og gjöld miðað við nýja hagspá og
þegar búið er að reikna kerfislægan kostnað s.s.
vegna fjölgunar aldraðra, þá er ekki mikið eftir
upp í loforð ríkisstjórnarinnar. Þess vegna setur
hún 5 milljarða króna aðhald á árið 2020 og sam-
tals verður aðhaldið orðið rúmir 13 milljarðar árið
2024.
Og svo er viðbótaraðhald sem enginn veit enn
hversu mikið verður. Ef ríkisstarfsmenn semja
um meira en 0,5% launahækkanir umfram verð-
lag verða ráðuneytin að skera niður fyrir þeim
launakostnaði. Þetta mun hafa í för með sér lakari
þjónustu við sjúklinga og börn og aðra þá sem þurfa
á þjónustu ríkisins að halda og þetta mun auka
enn álag á stóru kvennastéttirnar eins og á það sé
bætandi, eða líklegt sé að þetta muni laða til starfa
f leiri hjúkrunarfræðinga eða sjúkraliða. Þessi
skilaboð í gegnum fjármálaáætlunina eiga væntan-
lega að setja pressu á samningsaðila. Slíkt er ekkert
annað en ljótur leikur stjórnvalda í upphafi kjara-
viðræðna við ríkisstarfsmenn.
Ljótur leikur
Oddný G.
Harðardóttir
þingmaður
Samfylkingar
Sú hugmynd sem lögð er til í frumvarpi fjármálaráðherra, Bjarna Benediktssonar, að frysta laun ráðherra og æðstu embættis-manna ríkisins til 1. janúar á næsta ári er afar skynsamleg. Ef eitthvað má að henni finna þá er það helst að hún gangi ekki
nógu langt. Frysta ætti launin mun lengur. Fólk sem
er gríðarlega vel launað þarf ekki að fá rausnarlegar
launahækkanir með reglulegu millibili.
Vitanlega var ómögulegt annað en að ámátleg
hljóð heyrðust úr horni vegna þessarar hugmyndar.
Seðlabankastjóri, Már Guðmundsson, sem senn
lætur af störfum, steig fram og kveinaði hátt. Hann
segir að að laun seðlabankastjóra hafi æði lengi verið
fremur lág í samanburði við laun ráðherra og æðstu
embættismanna. Þetta vill hann láta leiðrétta.
Það er sennilega innbyggt í eðli seðlabankastjóra
að hugsa meira um krónur og aura en flestir aðrir.
Víst er að núverandi seðlabankastjóri hefur hvergi
dregið af sér þegar kemur að því að kvarta undan
launakjörum sínum. Landsmönnum er vísast enn
í minni þegar hann fór í mál við eigin vinnustað
vegna þess að hann taldi sig illa settan í launamál-
um. Enn eina ferðina ber seðlabankastjóri sig aum-
lega vegna launa sinna, og velur til þess tíma þegar
erfiðar kjaraviðræður standa yfir. Óneitanlega lýsir
það ákveðnu taktleysi. Það vekur líka furðu hversu
brattur seðlabankastjóri er. Einhver hefði eflaust
búist við að hann hefði kosið að hafa hægt um sig
þessa dagana, sérstaklega eftir þá hirtingu sem hann
fékk nýlega frá umboðsmanni Alþingis vegna þess
sem vart verður kallað annað en aðför Seðlabankans
að Samherja.
Seðlabankastjóri segir einnig að erfitt gæti verið
að manna stöður bankastjóra ef laun þeirra dragist
aftur úr launum sambærilegra embættismanna.
Það er vitaskuld ekkert annað en bull. Það er fullt af
hæfu fólki sem vill slíkar stöður, enda þarf enginn
sem tekur þær að sér að lepja dauðann úr skel.
Það er orðið ansi leiðigjarnt að hlusta á frasann
frá hálaunuðu fólki um að það hafi dregist aftur úr
í launum og verði umsvifalaust að fá leiðréttingu.
Það er segin saga að um leið og einn hálaunamaður
rekur upp gól hefja aðrir sömuleiðis upp raust
sína og bera sig verulega illa þótt þá skorti ekkert
í lífinu. Þannig hefur orðið til sú regla að þeir sem
eru sérlega vel launaðir fá áframhaldandi hækkanir
langt umfram almenna launaþróun. Á sama tíma
er stöðugt verið að vara venjulegt launafólk við því
að launahækkanir til þess yrðu mikið áfall fyrir
þjóðarbúið.
Ætíð finnst svigrúm til launahækkana fyrir hæst
launaða fólkið en þegar kemur að launum venju-
legs fólk, hvað þá þeirra lægst launuðu, þá finnst
alls ekkert svigrúm. Vitanlega er þetta svigrúm til,
það eina sem þarf er vilji til að nýta það. Það þarf
að bæta kjör þeirra sem lægst laun hafa og ekki á að
láta eins og það sé ómögulegt. Ríkt samfélag ræður
vel við slíkt verkefni. Öllum ætti svo að vera ljóst að
hálaunafólk þarf ekki frekari hækkanir, það hefur
mikið meira en nóg.
Meira en nóg
Samhengisleysi …
Agli Helgasyni var lesinn pistill-
inn hressilega á vef Útvarps
Sögu um helgina og hann sagður
genginn til liðs við „poppúlist-
anna“ eða „hatursfólkið“, fyrir að
endurbirta orðrétt yfirlýsingar
Viðars nokkurs Þorkelssonar í
símatíma útvarpsstöðvarinnar
um að réttast væri að kasta mót-
mælendum af Austurvelli lifandi
úr flugvélum yfir hafi, að hætti
herforingjastjórnarinnar í Arg-
entínu. Viðar þessi er almennt
talinn fremstur meðal jafningja
af innhringjendum sjálfum og
Egill er borinn þungum sökum
fyrir að takast að skrumskæla
ummæli hans með beinni til-
vitnun.
… samhengisins
Innhringjandinn sem Agli er
gefið að sök að hafa slitið svona
illilega úr samhengi státaði sig af
því, í öðru símtali á Sögu nýlega,
að hafa ruðst inn á Illuga Jökuls-
son þar sem hann var að störfum
hjá bókaútgáfu hér í bæ og krafið
hann svara um afstöðu sína í
eldfimum mannréttindamálum.
Ekki sagði Viðar farir sínar
rennisléttar og barmaði sér yfir
því að Illugi hefði ekkert viljað
við hann tala heldur rekið á dyr.
Samhengið í beinni ræðu Viðars
virðist hafa farið eitthvað öfugt
ofan í Illuga sem eðlilega kannski
deilir les- og málskilningi með
sínum gamla vini og skólabróður
Agli Helgasyni.
thorarinn@frettabladid.is
2 5 . M A R S 2 0 1 9 M Á N U D A G U R8 S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð
SKOÐUN
2
5
-0
3
-2
0
1
9

0
4
:5
2
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
6
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
3
3
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
5
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
4
0
s
_
P
0
0
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
ti
o
n
P
la
te
r
e
m
a
k
e
:
2
2
A
1
-D
8
6
C
2
2
A
1
-D
7
3
0
2
2
A
1
-D
5
F
4
2
2
A
1
-D
4
B
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
5
A

F
B
0
4
0
s
_
2
4
_
3
_
2
0
1
9
C
M
Y
K