Morgunblaðið - 02.04.2019, Síða 21

MINNINGAR 21
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 2. APRÍL 2019
✝ ValgerðurBjörnsdóttir
fæddist í Kross-
holti í
Kolbeinsstaðar-
hreppi 15. mars
1929. Hún lést á
Landakoti 18.
mars 2019.
Foreldrar henn-
ar voru Björn
Benediktsson, f.
16. maí 1886, d.
30. janúar 1966, og Ingibjörg
Ólafsdóttir, f. 25. maí 1895, d.
6. júní 1983. Systur Valgerðar
eru Ingibjörg Björnsdóttir, f.
10. desember 1930, og Kristín
Björnsdóttir, f. 15. september
1935. Þann 30. desember 1956
giftist Valgerður Eiríki Brynj-
ólfssyni, f. 24. janúar 1930.
Foreldrar hans voru Brynjólfur
Valdimarsson, f. 1. janúar
1896, d. 19. desember 1973, og
Lilja Eiríksdóttir, f. 25. júlí
1909, d. 17. apríl 1993.
Valgerður og Eiríkur eign-
uðust átta börn. 1. Lilja, f.
1956, maki Halldór Laxdal, f.
1953, börn þeirra eru a) Hild-
f. 1966, börn a) Júlía, f. 1996,
b) Arnar, f. 2002, og c) Hildi-
gunnur, f. 2004. 7. Sigrún, f.
1967, maki Stefán Már Krist-
insson, f. 1967, börn þeirra a)
Kári, f. 2001, b) Freyja, f. 2003,
og c) Eiríkur, f. 2006. 8. Birgir,
f. 1969, maki Berglind Snorra-
dóttir, f. 1970, synir þeirra a)
Matthías, f. 1997, b) Oliver, f.
2001, og c) Kristófer, f. 2007.
Valgerður ólst upp í Kross-
holti við almenn sveitastörf.
Hún fór í Húsmæðraskólann á
Staðarfelli á Fellsströnd í Döl-
um veturinn 1946-1947. Fluttist
til Reykjavíkur og fór í vist hjá
Valgerði Guðmundsdóttur og
Jóni Kolbeinssyni. Þar sá hún
um heimilið. Síðan fór hún að
vinna á Gamla garði og starf-
aði í eldhúsinu. Þá leigði hún
herbergi hjá Oddnýju skóla-
systur sinni og hennar manni.
1954 kynnist hún Eiríki á balli
í Alþýðukjallaranum. 1955 fóru
þau að búa saman, fyrst í
Heiðargerði, lengst af bjuggu
þau í Álftamýri og síðar í Hóla-
bergi. Meðan börnin voru yngri
sinnti hún uppeldi þeirra og
heimilisstörfum. Eftir að börn-
in uxu úr grasi starfaði hún á
Borgarspítalanum út starfs-
ævina.
Útför hennar fer fram frá
Háteigskirkju í dag, 2. apríl
2019, klukkan 13.
ur, f. 1974, maki
Ingvar Ágúst Ingv-
arsson, f. 1970,
dóttir þeirra Hel-
ena, f. 1999, b)
Hilmar, f. 1982,
maki Guðrún
Ágústa Sigurðar-
dóttir, f. 1986,
dætur þeirra
Freyja Sif, f. 2012,
og Ásta Lilja, f.
2016. 2. Björn, f.
1958, maki Ásta Guðrún Guð-
brandsdóttir, f. 1967, dætur
þeirra a) Valgerður, f. 1992, og
b) Lísbet Sigurlaug, f. 2000. 3.
Brynjólfur, f. 1960. 4. Anna, f.
1961, maki Páll Pálsson, f.
1966, börn þeirra a) Ágúst, f.
1991, maki Guðlaug Péturs-
dóttir, f. 1991, dóttir þeirra
Emilía Eir, f. 2018, b) Bryndís,
f. 1997. 5. Örn, f. 1963, maki
Bjarnfríður Elín Karlsdóttir, f.
1965, börn þeirra a) Arna
Björg, f. 1984, maki Sigurdór
Steinar Guðmundsson, f. 1984,
sonur þeirra Aron Breki, f.
2013, b) Stefán, f. 1989. 6. Ingi,
f. 1966, maki Hrönn Jónsdóttir,
Elsku mamma er fallin frá eft-
ir löng og ströng veikindi.
Margar minningar streyma í
hugann um sterka og hlýja konu
sem var alltaf til staðar fyrir
börnin sín og setti þau alltaf í
forgang. Hún var einstaklega
vinnusöm og féll aldrei verk úr
hendi; hún saumaði, prjónaði,
eldaði, sinnti garðyrkjustörfum
ásamt því að sinna okkur systk-
inunum, átta talsins, sem getur
ekki hafa verið auðvelt verk en
sem hún innti svo vel af hendi.
Hún vildi að við systkinin
menntuðum okkur og temdum
okkur góða framkomu, ekki síst
við þá sem minna máttu sín en
hún mátti ekkert aumt sjá.
Mamma var sérlega gestrisin
kona og alltaf voru allir vel-
komnir á heimili okkar þrátt fyr-
ir að oft væri þröng á þingi. Hún
ólst upp á sveitabæ, elst af
þremur systrum, sérlega ósér-
hlífin og mjög ábyrg kona alla
tíð sem speglaðist vel í því
hvernig hún og pabbi héldu alla
tíð vel utan um allan hópinn að
mestu ein og óstudd þar sem for-
eldrar beggja bjuggu úti á landi
og litla hjálp var að fá. Hún var
alltaf fyrst á fætur og síðust í
háttinn á kvöldin því mörg voru
verkin á stóru heimili. Ég held í
raun að ég hafi verið komin yfir
tvítugt þegar ég sá mömmu
mína sofandi í fyrsta sinn sem
segir allt sem segja þarf um ein-
staka vinnusemi og dugnað
hennar. En aldrei heyrði ég
mömmu kvarta yfir peningaleysi
eða úrræðaleysi heldur var hún
einstaklega snjöll að láta enda ná
saman. Ég er þakklát fyrir öll
árin með mömmu og allt sem
hún gaf okkur systkinunum,
endalausa þolinmæði, ást og um-
hyggju sem er gott veganesti inn
í lífið. Hafi hún þakkir fyrir allt,
minningin um elsku mömmu er
ljós í lífi okkar.
Sigrún.
Ég er yngstur átta systkina
og hlífði mamma mér oft við
sendiförum út í búð. Var ég
stundum kallaður dekraður af
hinum en krúttipútt af mömmu
sem gaf okkur systkinum okkar
eigin gælunöfn. Mamma var allt-
af að, baka, elda, prjóna og
sauma föt en gaf sér alltaf tíma
fyrir okkur. Eitt skiptið kom ég
heim og sagði að strákarnir í
íþróttum hefðu strítt mér á síðu
nærbuxunum mínum. Mamma
sagði mér strax að segja að þetta
væru mínar síðu nærbuxur sem
ég og gerði í næsta íþróttatíma.
Eftir það minntist enginn á
þetta. Í annað skiptið fundum við
yngsta systir frosna dúfu á leið í
sunnudagaskólann og hlupum
heim með dúfuna. Þar fékk hún
vetursetu í pappakassa í eldhús-
inu og var sleppt út í garð undir
vorið. Sveitastelpan mamma
mátti ekkert aumt sjá og var
sérstaklega mikill dýravinur.
Einnig var mamma mjög tækni-
sinnuð og var með þeim fyrstu í
hverfinu að kaupa litsjónvarp en
einnig keypti hún fyrstu leikja-
tölvuna. Þá hvatti hún okkur
bræður í félagi að kaupa fyrstu
tölvuna sem kom á markað.
Stundum fórum við í ferðalög og
tjölduðum við úti í náttúrunni og
ég svaf hjá mömmu sem kallaði
mig litla hitapokann sinn.
Mamma tók þátt í að stofna
Handprjónasambandið, var úr-
ræðagóð hagsýn húsmóðir og
heimavinnandi þar til ég varð
táningur. Mamma stóð alltaf
með lítilmagnanum og var með
ríka réttlætiskennd og fór á
kostum t.d. þegar hún sá eitt-
hvert foreldri vera að tuska til
börn í búðum, þá stillti hún sér
upp á áberandi stað, og leit út
undan sér, og sagði allhátt yfir
búðina að sumir ættu ekki að
eiga börn, viðkomandi hætti allt-
af samstundis. Ég dáðist að
mömmu og finnst mér ég líkjast
henni æ meir. Mömmu þótti sér-
staklega vænt um þegar menn
fóru ekki í manngreinarálit og
nafngreindi stundum slíka menn
sem hún hafði mætur á.
Mamma var alltaf tilbúin að
hjálpa öðrum og passaði barna-
börnin mikið og voru börnin
hænd að henni. Þannig fengu
strákarnir mínir að njóta þess
ríkulega. Þá var mamma vinur
vina sinna, óeigingjörn, fórnfús
og hjálpsöm. Hún naut ferða-
laga, sólarinnar, barnabarna og
samgladdist öðrum af innileika.
Seinni árin fórum við í garða-
skoðanir í London og París og
naut mamma sín mjög vel þar
enda mikil garðyrkjukona. Og
þó að mamma hafi alið mig upp
á lýsi og hafragraut þá var það
ekki fyrr en nýlega að ég upp-
götvaði að mamma borðaði ekki
slíkt. Nýlega var mamma spurð
að því, hvað væri mikilvægast í
lífinu. Heilsan auðvitað svaraði
mamma snaggaralega eins og
ávallt, það er hægt að kaupa allt
annað. Aðspurð um væntingar
til barna sinna svaraði mamma
að bragði: mikilvægast er að þau
séu almennilegar manneskjur.
Alla ævi hélt mamma húmornum
og var snögg til svars og oft
hnyttin. Eitt sinn kom læknir til
mömmu og sagði: „Mikið lítur
þú vel út“ og mamma svaraði að
bragði: „Það hlýtur að vera
skuggsýnt hér inni“ við hlátur
viðstaddra. Nú teljast niðjar
mömmu og pabba 30 talsins og
hlýtur það að teljast góð ávöxt-
un.
Minning um sterka konu lifir
og mun ég berjast áfram fyrir
aldrað fólk og að það fái þá virð-
ingu sem frumbyggjar þjóð-
félagsins eiga skilið.
Birgir, Berglind og synir.
Elsku besta mamma mín er
dáin. Orð fá því tæpast lýst
hvernig er að missa móður sína,
vin og alfræðiorðabók. Mæður
eru bara bestu í heimi og í einu
orði sagt ómissandi. Já, þó
mamma hafi náð 90 ára aldri er
mamma alltaf mamma. Þó hún
sé löngu orðin amma og
langamma þá var hún ómissandi
hlekkur fyrir alla meðlimi í fjöl-
skyldunni.
Já, mamma var einstök kona.
Á allan hátt jákvæð og réttvís og
alltaf til staðar með ráðlegging-
ar og almenna leiðsögn út í lífið.
Mamma hvatti okkur systkinin
alltaf til að gera það sem okkur
langaði til.
Við systkinin átta ólumst upp
í Álftamýrinni í öruggri höfn.
Mamma var alltaf heima og
pabbi að vinna eins og siður var
á þeim tíma. Heimilið var alltaf
fullt af börnum hvort heldur
sem það voru vinir eða nágrann-
ar. Og ef veðrið var skelfilegt
var stundum laumast í fótbolta í
stofunni þegar mamma fór í
búðina. Þegar þrengdi svo að í
Álftamýrinni fluttum við upp í
Hóla þar sem ungarnir byrjuðu
að yfirgefa hreiðrið. En ávallt
var komið við í mat og kaffi,
annað kom ekki til greina.
Það verður mikill söknuður að
skemmtilegu kaffispjalli um allt
og ekkert, hlýlegu brosinu og
óendanlegri jákvæðni.
Móðir mín hafði mikið dálæti
á blómum og gróðri almennt og
hafði einstaka natni til að halda
þessu öllu á lífi. Það eru sem
betur fer til margar góðar minn-
ingar um ferðalög á blómasýn-
ingar eða bara að liggja í sólinni
á Benidorm. Síðasta ferðin til
Noregs fyrir nokkrum árum er
mér þó minnisstæðust þar sem
mamma reif sig upp fyrir allar
aldir til þess að rölta út í garð,
sjá sólina koma upp og tína ber
af öllum sortum beint upp í
munninn.
Hlý höndin strýkur vanga minn
og hjartað fyllist hlýju.
Minning vermir enn um sinn
uns hittumst við að nýju.
(Ö.E.)
Mamma, ég mun sakna þín.
Takk fyrir allt. Þinn „gersem-
islegur“
Örn Eiríksson.
Ég vil minnast tengdamóður
minnar, Valgerðar Björnsdóttur,
með örfáum orðum.
Valgerður var mikill dugn-
aðarforkur sem féll aldrei verk
úr hendi og ekki var úrræða-
leysinu fyrir að fara. Það gilti
hana einu hvort einn eða tuttugu
gestir komu. Hvort sem var
matur eða kaffi, það breytti
engu enda ýmsu vön, búin að ala
upp átta börn og hugsa um
barnabörnin og barnabarna-
börnin. Hún var mjög dugleg að
fylgjast með unga fólkinu sínu
sem hún var afar stolt af, enda
fjölskyldan henni afar mikils
virði.
Tvisvar sinnum hef ég þurft
að yfirgefa heimilið mitt, fyrst í
gosinu í Eyjum 1973 og svo þeg-
ar bruninn var í Hringrás 2004.
Þá var auðvitað farið upp í Hóla-
berg þar sem Valgerður og Ei-
ríkur tóku á móti okkur, litlu
fjölskyldunni. Það var ekki mik-
ið mál hjá þeim að bæta nokkr-
um við á heimilið sitt.
Valgerður var mjög dugleg að
ferðast bæði innanlands og utan.
Þetta kom berlega í ljós þegar
ég fór yfir myndir af Valgerði
hvað hún hefur ferðast víða, sem
og hversu mörgum slæðum, í öll-
um regnbogans litum hún skart-
aði við ýmis tækifæri. Þetta var
eins og í ævintýrabókum. Val-
gerður í Vestmannaeyjum, Val-
gerður í Hrísey, Valgerður á
Patreksfirði, Valgerður í Gríms-
nesinu. Hér eru bara nokkrir
staðir nefndir og ævintýrin
héldu áfram erlendis. Valgerður
á Spáni, Valgerður í Noregi,
Valgerður í Englandi, með Win-
ston Churchill, já! hvern annan
hitti hún á Madame Tussaud,
Valgerður í Frakklandi, auðvitað
á Café Flora í París í anda
blómakonunnar og svo mætti
lengi halda áfram. Nú er þessum
ævintýrum lokið hér á jörð en
þau halda kannski áfram á öðr-
um stöðum.
Um leið og ég kveð með hlý-
hug tengdamóður mína, vil ég
votta Eiríki, sem nú hefur misst
lífsförunaut sinn, mínar dýpstu
samúð sem og öðrum ættingjum.
Hennar verður sárt saknað.
Páll Pálsson.
Stuttu eftir andlát ömmu sett-
umst við systkinin niður og rifj-
uðum upp gamlar minningar.
Eins margar og þær eru, þá
stóðu nokkrar mikið upp úr.
Við vorum mikið hjá ömmu og
afa, þá sérstaklega á okkar
yngri árum. Nokkur skipti vor-
um við send í heimsókn, þá sér-
staklega þegar systir mín, Bryn-
dís, var óþekk. Mamma labbaði
með okkur inn og kvartaði í
ömmu hvað hún Bryndís væri
óþekk og ómöguleg. En sama
hversu illa hún lét kom alltaf
sama svarið frá ömmu: „Nei,
ekki hún Bryndís mín.“
Það var svaka sport að fá að
gista hjá ömmu og afa og oft var
vælt um að fá að gista. Alltaf
kom sama svar frá ömmu og afa:
„Auðvitað megið þið gista.“ En
þau fáu skipti sem foreldrar
okkar sögðu nei kom alltaf sama
svarið frá ömmu: „Hvaða hvaða,
auðvitað mega þau gista, hvað er
þetta?“ Svo var það Mackintosh-
dollan (fjarsjóðskistan), sem var
geymd hátt uppi svo maður náði
ekki sjálfur í hana. Í þessari
kistu var alltaf til nammi, ekki
bara Mackintosh heldur blanda
af alls konar sælgæti.
Alltaf sást í soðinn fisk í
plastskál fyrir utan hurðina í
Hólaberginu, það var fyrir
hverfiskettina sem voru í miklu
uppáhaldi hjá ömmu. Svo heyrði
maður stundum að sumir ná-
grannarnir voru ekki alltof sáttir
yfir því hversu góðan mat þeir
fengu hjá ömmu, því þeir litu
ekki við matnum heima hjá sér,
vitandi af betri mat hjá ömmu.
Amma og afi voru mjög dug-
leg að styðja okkur hvort sem
það var að koma á tónleika,
kaupa klósettpappír eða einn og
einn 500 kall fyrir standa okkur
vel í skólanum. Það var alltaf
jafn gaman að segja þeim nýjar
fréttir því þau voru alltaf svo
stolt af okkur.
En líklegast er skrýtnasta
uppáhaldsminningin mín morgn-
arnir eftir gistingu. Þá fékk
maður sér Cocoa Puffs sem
amma hafði blandað með Cheer-
ios-i. Þaðan var farið í stofuna
og horft á Cartoon Network sem
enginn nema amma og afi hafði
aðgang að. Ef ég þurfti svo á
ömmu að halda fór ég upp til
hennar sem sat eða lá í rúminu
að hlusta á útvarpið.
Segja má að Hólabergið hafi
verið mitt þriðja heimili, á eftir
Kleppsveginum og Vestmanna-
eyjum og eignaðist ég vini á öll-
um þessum stöðum. Það kom
fyrir að strákarnir í hverfinu
komu til ömmu að spyrjast fyrir
um mig og ég ekki á svæðinu.
Það stoppaði ekki ömmu sem
bauð þeim oft inn í kökusneið.
Það leið ekki á löngu þar til
tveir í hópnum voru farnir að
kalla hana ömmu sína.
Amma mín.
Farin er hún amma mín
sem öllum vildi gott.
Sauð hún fisk í feita ketti
það telst nú frekar flott.
Cocoa Puffs með serjós’í
þótti skrýtin blanda.
Fjarsjóðskista með sykri í
á sínum stað að vanda.
Á meðan lá hún amma mín
að hlust’á útvarpsfréttir.
Vá hvað ég mun sakna þín
en þessi minning léttir.
(Ágúst Pálsson)
Ágúst og Bryndís.
Það eru 72 ár síðan við Valla
útskrifuðumst frá Húsmæðra-
skólanum á Staðarfelli. Þar
kynntumst við haustið 1946 og
sá vinskapur hélst alla tíð. Hitt-
umst minna meðan börnin voru
lítil en meira í seinni tíð. Við
vorum 32 stúlkur á aldrinum 16-
23 ára víðs vegar af landinu sem
vorum þar veturinn 1946-1947.
Þegar við komum að Staðarfelli
eftir rútuferð var dregið um með
hverjum maður yrði í herbergi.
Síðan var okkur skipt í eldhús-
flokk og handavinnuflokk. Við
lærðum á prjónavél, allar teg-
undir saumaskapar og vefnað,
þar sem við ófum m.a. dúka og
gardínur og margt fleira. Það að
vera á Staðarfelli var eins og eitt
stórt heimili. Ágætir kennarar.
Þó vorum við dálítið innilokaðar,
því við fórum ekki frá Staðarfelli
nema tvisvar sinnum þennan
vetur. Þarna var auðvitað ekkert
sjónvarp. Ein og ein átti lítið út-
varp með batteríum og heyrðum
m.a. tilkynnt þegar Hekla var
farin að gjósa 31. mars 1947.
Sími var opinn 1-2 klst á dag og
var hringt stöku sinnum, ekkert
verið að liggja í símanum. Það
var slökkt á ljósavélinni kl. 22 á
kvöldin og síðan kveikt á henni
kl. 7 á morgnana.
Við notuðumst við vasaljós og
kerti þess á milli. Á kvöldin var
saumað, prjónað og talað saman.
Dansað og stundum spilað á
grammófón. Eftir útskrift hitt-
umst við á ca 5-10 ára fresti,
mismunandi margar. Og um
tíma voru nokkrar saman í
saumaklúbb. Þetta eru minning-
ar sem hafa lifað með mér alla
tíð.
Í seinni tíð hittumst við Valla
oftar, fórum á kaffihús og í bíl-
túra þar sem Eiríkur keyrði,
okkur til mikillar ánægju. Þetta
var góður vinskapur milli okkar
Völlu. Ekki má gleyma því að
börnin hennar hjálpuðu mér oft.
Takk fyrir allt.
Margrét Ólafsdóttir.
Nú þegar við kveðjum Val-
gerði viljum við krakkarnir í
Álftamýri minnast æskuslóða.
Við bjuggum í Álftamýri 24-30,
og það var mikið um barnafólk í
þessum fjórum stigagöngum, en
engin var með eins mörg börn
og Valgerður og Eiríkur. Þau
bjuggu í stigagangi 26 á fjórðu
hæð. Fimm drengir og þrjár
stúlkur, allir í hverfinu vissu
hver Eiríksbörn voru. Það var
eins og ævintýri að koma inn á
heimilið hjá þessari frábæru
fjölskyldu. Þar var alltaf líf og
fjör, það var svo magnað að þó
svo að þau væru svona mörg þá
voru alltaf allir velkomnir heim
til þeirra. Það var eitt stráka-
herbergi og eitt stelpuherbergi.
Valgerður var alltaf svo kát og
glöð og hló manna hæst alveg
eins og börnin eru þekkt fyrir
gleði og hlátur. Það var svo
skemmtilegt að hringja dyra-
bjöllunni og spyrja hvort Sigrún
væri heima og ef ekki bað mað-
ur bara um næsta og næsta
þangað til maður hitti á ein-
hvern sem var heima, þá opn-
aðist og manni var boðið inn –
þangað fór maður aldrei í fýlu-
ferð.
Við munum eftir Valgerði í
eldhúsinu, alltaf með svuntuna
að elda eða baka. Við fengum
heitar kleinur og djús. Fjöl-
skyldan var með þeim fyrstu í
blokkinni sem fékk sér litasjón-
varp. Svo skiptust þau hjónin á
að koma út á svalir og kalla
„Prúðuleikararnir“. Þá geyst-
umst við krakkarnir upp á
fjórðu hæð og ef þú varst ekki
nógu fljótur að hlaupa þá
fékkst þú stæði fyrir aftan sóf-
ann. Það var setið í hverju
horni og veitingar voru popp og
djús og stundum fengum við
heimagerða frostpinna. Okkur
er það minnisstætt hversu gott
skipulag var á heimilinu t.d. var
stór kommóða á ganginum, þar
sem hver og einn átti sína
skúffu. Þau áttu Skoda og við
krakkarnir sögðum „Skodi ljóti
spýtir grjóti“ en systkinin
sögðu „Skodi flotti spýtir
gotti“. Það var tekið eftir því
hversu vel upp alin, kurteis,
skemmtileg og vinamörg systk-
inin voru. Við þökkum Valgerði
fyrir góðar æskuminningar og
að hafa alltaf tekið svo vel á
móti okkur krökkunum í blokk-
inni. Guð blessi minningu henn-
ar.
Halldóra Sjöfn og
krakkarnir í blokkinni.
Valgerður
Björnsdóttir
Ástkær eiginkona mín, móðir, tengdamóðir
og amma,
SVANHVÍT ELSA JÓHANNESDÓTTIR,
Faxabraut 63, Keflavík,
lést á hjúkrunarheimilinu Nesvöllum,
Hrafnistu í Reykjanesbæ, fimmtudaginn
21. mars. Útför hennar fer fram frá Keflavíkurkirkju föstudaginn
5. apríl klukkan 13.
Erlingur Jónsson
Ásgeir Erlingsson María Kristín Jónsdóttir
Jóhanna Erlingsdóttir Jón Guðmar Jónsson
Svanhvít Ásta Jónsdóttir
Guðrún Sunna Jónsdóttir