Skessuhorn - 14.12.2005, Qupperneq 18
18
L/ntsaunu.u:
*
MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 2005
«*
*
W~
Sldlaskylda á skjölum
Héraðsskjalasafn Borg-
arfjarðar er opinbert skjala-
safn fyrir Mýra- og Borgar-
fjarðarsýslu og starfar eítir
lögum nr. 66/1985 um
Þjóðskjalasafn Islands og
reglugerð um Héraðs-
skjalasöfn nr. 283/1994.
Markmið Héraðsskjala-
safnsins er að safna, varð-
veita og skrá öll opinber skjöl að skjölum
ríkisstofnana frátöldum. Safhið sækist einnig
eftir að fá til varðveislu skjöl og myndir frá
einstaklingum, félögum og fyrirtækjum á
safnsvæðinu. Safnið veitir almenningi að-
gang að framangreindum skjölum nema á
þeim hvíli leynd samkvæmt lögum eða sér-
stökum ákvæðum þar að lútandi.
Samkvæmt 5. grein um Héraðsskjalasöfn
skulu eftirgreindir aðilar afhenda héraðs-
skjalasafni skjöl sín til varðveislu:
Bæjar- og sveitarstjórnir, sýslu- og héraðs-
nefhdir, byggðasamlög og hreppstjórar á
safhsvæðinu. Ennffemur skal afhenda á hér-
aðsskjalasafn skjöl allra embætta, stofnana og
fyrirtækja á vegum þessara
aðila eða annarrar starfsemi á
vegum þeirra. Einnig skjöl
allra félaga og samtaka, sem
njóta verulegra styrkja af op-
inberu fé og starfa innan um-
dæmis héraðsskjalasafnsins.
Skilaskyld skjöl skal af-
henda héraðsskjalasafni eigi
síðar en þegar þau hafa náð
30 ára aldri. Miða skal við síðustu innfærslu
í bók eða síðasta bréf afgreidds máls.
Þeir sem eru með skilaskyld skjöl eða skjöl
sem að þeirra mati eiga heima á Héraðs-
skjalasafhinu eru beðnir að hafa samband við
Jóhönnu Skúladóttur skjalavörð í Safnahúsi
Borgarfjarðar að Bjarnarbraut 4-6 í Borgar-
nesi.
Opnunartími Safnahússins er frá kl. 13 til
18 virka daga nema á þriðjudögum og
fimmtudögum er opið til kl. 20. Einnig er
hægt að hafa samband í síma 430 7202 frá kl.
9-18 og þar að auki í gegnum tölvupóst
skjalasafn@safnahus.is.
Jóhcmna Sktíladóttir, héraðsskjalavörður
Jólavershin fer vel af stað
Líkt og undanfarin ár hefúr Skessuhorn
heyrt í nokkrum kaupmönnum nú þegar tun
tíu dagar eru til jóla. Almennt er hljóðið gott í
þeim og allir þeir sem haft var samband við
segja jólaversltmina fara jafh vel eða betur af
stað en í fyrra. “Það var góð verslun í fyrra en
hún er enn betri fyrir þessi jól,” sagði Orlygur
Stefánsson, verslunarstjóri í Bjargi á Akranesi. I
sama streng tók Guðni Tryggvason, verslunar-
stjóri í Módel. Segir hann mikla aukningu í
verslun hjá sér og að hin hefðbundna jólaversl-
un hafi byrjað fyrr en á síðastliðnu ári.
Jóhanna Halldórsdóttir í Hrannarbúðinni í
Grundarfirði segir verslun þar vera svipaða og
í fyrra. Hún segist enn vera að fást við bóksölu
en segir hana erfiða í samkeppni við verðtilboð
stórmarkaðanna. Einnig selur Hrannarbúðin
tölvur og fylgihluti, leikföng og ritfangavörur.
Jóhanna segist hafa orðið vör við að verslunar-
ferðir til Ameríku séu aftur að færast í vöxt og
hugsanlega sé það skýring á því að verslunin
hjá henni stendur í stað milli ára. “Það er þó
gleðilegt að ekki er um samdrátt að ræða milli
ára og því ber ég mig bara vel,” segir hún.
I Borgamesi var hlóðið gott í versltmarfólki.
Jóhanna Halldórsdóttir í Urannarhúóinni í Grundar-
jirði afgreiðir viðskiptavini stna. Ljósm: SK
Sýnu best var það þó í kaupmanninum Guffy í
Knapanum, en verslunin var fyrir skömmu
færð yfir götuna og í Hymutorg. “Við berum
okkur vel og merkjum verulega aukningu og
finnum fyrir mikilli jákvæðni í okkar garð. Eg
spái því að þegar upp verður staðið verði jóla-
verslunin mjög góð hér í Borgamesi,” sagði
Guffy. MM
Hugvekja flutt í Borgameskirkju í
aðventumessu 4. desember 2005.
Nokkrir höfíu samband við Skessu-
hom og óskuðu eftir því að hugvekja
Hólmfríðaryrði birt í blaðinu þar sem
hún ætti erindi tilfleiri en á hlýddu. Er
nú góðfúslega, og með leyfl Hólmfríð-
ar, orðið við því. -ritstj.
Gleðilega hátíð!
Ég vil byrja á að þakka þann heið-
ur að fá að flytja hugvekju á þessu að-
ventukvöldi. Þegar ég fór að velta
fyrir mér hvað ég ætti að tala um hér
í kvöld komst ég að því að það er ansi
margt sem liggur mér á hjarta. Nið-
urstaðan var sú að ég ætla að tala um
“borgfirsku samfélagssálina”. Ég vil
byrja á að taka það ffam að ég er og
hef alltaf verið afskaplega stolt af því
að vera Borgfirðingur. Ég er líka
þeirrar skoðunar að það að vera
Borgfirðingur sé forréttindi. Hér er
allt svo gott og fallegt og dásamlegt...
Trúlega em það vestfirsku genin í
mér sem leyfa mér að segja þetta
upphátt, það mætti jafhvel halda að
það hafi slægst þingeyskt loft í mig.
Að minnsta kosti heyrir maður Borg-
firðinga sjálfa sjaldnast hreykja sér af
sér og sínum. Borgfirðingar em
nefnilega afar hógværir og að mestu
lausir við allt grobb. Það er reyndar í
góðu lagi. En fyrr má nú aldeilis fyrr
vera. Og þama má svo sannarlega á
milli vera.
Og það er það sem mig langar að
ræða hér í kvöld. Ekki þó skort á
mikilmennskubrjálæði hjá okkur
heldur skort á BJARTSÝNI og JÁ-
KVÆÐNI. Þetta val mitt á umræðu-
efni þýðir það að ég verð að tuða
svolítið og ég vona að þið fyrirgefið
mér það. Það skal tekið fram að þetta
em bara hugleiðingar mína. Þær em
ekki byggðar á öðm en áhuga mín-
um og væntumþykju í garð samfé-
lagsins hér. Enginn vísindi em þama
að baki.
Ég æda að byrja á því að nefna tvö
h'til dæmi sem ég upplifði þegar ég
fluttist aftur heim í Borgarnesið mitt
haustið 2002 eftir að hafa búið í
Reykjavíkinni ffá því ég var í háskóla.
Mér hafði boðist spennandi starf hjá
sveitarfélaginu - starf sem hæfði bæði
menntun minni og reynslu, en það
hafði ekki verið úr mörgum slíkum
störfum að moða. Það er vægt til
orða tekið að segja að fólk var fullt
grunsemda. Af hverju var ég komin
heim? Helsta niðurstaðan var sú að
ég var að fara í framboð! Alveg sama
hversu mikið ég þrætti fyrir það þá
gat enginn önnur ástæða verið fyrir
heimkomu minni. Ég held að það
hafi ekki hvarflað að nokkmm manni
að mig langaði að koma, að mig
langaði að prófa að búa hér og starfa
sem fúllorðin manneskja. Því trúðu
fáir.
Þessi viðhorf fóm óneitanlega
mjög í taugarnar á mér! Á svipuðum
tíma var verið að opna kaffihús í
Borgamesi, mér til mikillar gleði þar
sem ég er mikill kaffihúsaurmandi.
Viðhorf Borgnesinga til kaffihússins
fannst mér neyðarleg. Þama var ungt
fólk sem að sýndi þetta frábæra
frumkvæði sem hefði átt að koma
okkur öllum til góða. Ég þekkti þetta
ágæta fólki ekkert, en nánast alls
staðar sem maður kom þá heyrði
maður úrtöluraddir. Jújú það var
svosem ágætt að það ætti að opna
kaffihús. En fólk trúði nú ekki á
þetta. Þetta var óðsmannsæði. Borg-
nesingar dæmdu þetta fyrirfram sem
afskaplega mikið glapræði. Og til
þess að vera ekki að venja sig við að
hafa hér kaffihús þá sá fólk þann
kostinn vænstan að leggja ekki leið
sína þangað. Því yrði hvort sem er
lokað fljótlega!
En hvers vegna hefur þessi hugs-
anaháttur verið svona áberandi?
Getur verið að samfélagið í heild
skorti sjálfstraust? Höfum við það
litla trú á sjálfúm okkur og samfélag-
inu okkar að við eigum erfitt með að
skilja að nokkur kjósi að búa í Borg-
arnesi, ef hann getur búið annars
staðar? Trúum við því ekki að hér
geti verið blómlegt kaffihús? Geta
bara vegasjoppur þrifist í Borgar-
nesi?
Þetta em bara tvö dæmi sem ég
nefni sem tóku á móti mér þegar ég
flutti aftur í Borgarnes. Ég get alveg
viðurkennt að mér varð um og ó. Ég
ræddi þetta við marga og býsnaðist
yfir þessum leiðindaviðhorfum.
Flestir tóku undir þetta með mér og
vom mér sammála, hvort sem það
vom innfæddir Borgnesingar eða að-
fluttir. Ég veit reyndar ekki hvernig
mér hefði verið tekið ef ég hafði ver-
ið “aðflutt” að ræða þessi mál. En
það er önnur saga... Eftir samtal við
einn ágætan Borgnesing, Héðinn
Unnsteinsson, þar sem við veltum
fyrir okkur þeim möguleika að setja
“gleðitöflur” í drykkjarvam Borgnes-
inga, að úr var stór og skemmtilegur
fundur í Samkomuhúsinu sem bar
yfirskriftina “Býr hamingjan líka í
Borgamesi?”. Þar hélt Héðinn mjög
gott erindi fyrir smekkfullu húsi.
Þessi fúndur staðfesti þá trú okkar að
hamingjan býr líka í Borgarnesi.
Borgnesingar em bara ekkert fyrir
það að bera hana á torg.
Á íbúaþingi sem sameiningar-
nefnd sveitarfélaga stóð fyrir á
Hvanneyri fyrir skemmstu var Gísli
Einarsson fréttamaður með mjög
gott erindi. Það var eiginlega sann-
kölluð eldræða. Hún bar yfirskriftina
BJARTSYNI: vannýtt auðlind í
Borgarfirði. Megininntak í erindi
Gísla var að óhófleg bjartsýni, ffjótt
ímyndunarafl, hæfilegur skortur á
skynsemi og hóflegt kæmleysi sé það
sem þarf til að búa til ffumkvöðla
sem nauðsynlegir era í hverju samfé-
lagi. Við hhðina á ffumkvöðlunum
þarf hinsvegar að hafa menn sem em
jarðbundnir, ekki alltof bjartsýnir,
sæmilega skynsamir og því sem næst
lausir við kæmleysi. Hinir sem em
svartsýnir úr hófi ffam eða óþarflega
skynsamir, þá á helst að loka inni að
mati Gísla. Gísli talaði líka um skort
á bjartsýni hér um slóðir, ekki á
ósvipuðum nótum og ég er að ræða
hér. Það var mál manna sem á
hlýddu að það hefði verið óþægilega
mikill sannleikur í orðum Gísla.
Gísli er dæmi um mann sem hefur
gert margt gott fyrir samfélagið okk-
ar. Ég veit svo sem ekki hversu oft
hann fær klapp á bakið fyrir það. Ég
vil því leyfa mér að nota þetta tæki-
færi til að klappa honum á bakið, hér
og nú. Bjartsýnin hefúr drifið hann
áffam og sem betur fer hefur skyn-
semin ekki þvælst of mikið fyrir hon-
um. Skessuhornið, Næsta leiti,
Sauðamessa svo eitthvað sé nefnt era
dæmi um það.
Hér hef ég verið að tala fyrst og
fremst um hugarfarið í Borgarnesi.
Það er skárra í sveitunum í kring. I
háskólunum á Hvanneyri og á Bif-
röst ríkir bjartsýni. Það má segja að
undanfarin misseri hafa þessir staðir
verið að byggjast upp á bjartsýni. Við
byggjum ekki í einu mesta háskóla-
héraði landsins ef ekki hefði verið til
staðar “óhófleg” bjartsýni. Því miður
hefur bjartsýnin ekki smitast nægi-
lega niður í Borgarnes. Við emm enn
að gráta brotthvarf Mjólkursamlags-
ins og hvað þetta var nú óréttlát
ákvörðun og heimskuleg. En það
þýðir ekkert að gráta horfinn hluf.
Það er gert sem er gert. Gísli talaði
um svartsýnisfaraldur í Borgamesi
og telur hann að faraldurinn hafi náð
hámarki þegar Mjólkursamlagið var
lagt niður. Ég er þó sannfærð um að
það séu teikn á loftá þess eðfis áð
svartsýnin sé á undanhaldi. Fyrir-
huguð stofnun Menntaskóla Borgar-
fjarðar og Landnámssetur. erujjgdð
dæmi um það.
Við eigum að horfa til ffamtíðar. í
hvernig samfélagið viljum við búa á
morgun eða eftir 10 ár? Við eigum
að standa saman að því að hér verði
enn öflugra og enn betra samfélag.
Að hér verði skemmtilegt, skapandi
og gefandi mannlíf, þar sem við
styðjum hvert við annað, samgleðj-
umst fyrir velgengni nágrannans og
emm stolt af því að vera Borgfirð-
ingar. Klöppum hvert öðra á bakið.
Frekar of oft en of sjaldan. Kostirnir
við bjartsýni og jákvæðni era fjöl-
margir. Það er ekkert mál að temja
sér þessa eiginleika. Það geta allir!
Þar fyrir utan þá em þetta gildi sem
kosta ekkert. Ekki krónu. Enda em
þau ekki til sölu. Aftur á móti er öll-
um frjálst að nota þau að vild - því
meira því betra.
Eins og þið öll vitið höfum við
gengið i gegnum miklar sameiningar
sveitarfélaga undanfarin áratug. Og
enn sameinumst við. Frá og með
vorinu munum við búa í 3.500
manna samfélagi. I sameiningu sveit-
arfélaga felast ótal tækifæri. Hér er
allt til alls. Það er okkar að nýta það.
Samfélagið okkar er gott. Vissulega
má alltaf betur gera. Eitt sem mér
finnst t.d. afar aðkallandi núna og
verð að nefúa það hér. Það er aðstaða
aldraða. Það að fólk fái ekki eigið
herbergi með baðherbergi þegar það
flyst á Dvalarheimilið er að mínu
mati brot á mannréttindum. Fæst
okkar myndum gista svo mikið sem
eina nótt á hóteli án þess að hafa eig-
ið baðherbergi - hvað þá ef við ætt-
um að deila því með ókunnugum.
Við sem íbúar bemm mikla ábyrgð
á samfélaginu okkar og umhverfi.
Það era ekki bara kjörnir fulltrúar
okkar í sveitarstjórn sem bera þessa
ábyrgð. Við sem einstaklingar getum
gert svo margt til að okkur sjálfum
og nágrönnum okkar líði betur dags-
daglega. Mikilvægt viðfangsefhi okk-
ar í nýju sveitarfélagi er að tala bjart-
sýni hvert í annað. Við sem trúum
því að hér sé flest alveg dásamlegt, og
það sem ekki er það geti svo auðveld-
lega orðið það, við verðum að hjálpa
hinum sem ekki sjá ljósið. Við eigum
að vera dugleg að minna okkur á
hvað hér er gott að búa. Við eigum
að minna nágranna okkar á það og
við eigum að láta landsmenn alla
heyra það. Þetta er ekkert leyndar-
mál. Við höfúm alla ástæðu til að
vera bjartsýn, jákvæð og ánægð með
okkur og samfélagið okkar. Án þess
þó að belgjast um of út af óverð-
skulduðu loffi.
j Ég er sannfærð um að bjartsýnin
sé einn öflugasti drifkrafturinn og
nauðsynleg forsenda framfara. Á
meðan að bjartsýnin þvingar okkur
til aðgerða, er svartsýni þægileg af-
sökun fyrir að gera ekki neitt. Fólk
sem segir að eitthvað sé ekki hægt,
ætti ekki að tmfla hina sem em að
framkvæma það. Ég trúi á samfélag-
ið hér. Ég trúi á fólkið sem hér býr.
Og ég mæli með því að nýtt sveitar-
félag veiti árlega bjartsýnisverðlaun
Borgarfjarðar!
Þá fer ég að ljúka máli mínu. I lok-
in vil þó bæta því við að forsenda
þess að við getum tamið okkur já-
kvæðni og bjartsýni og nýtt þá orku á
sem bestan hátt er kærleikurinn. Án
kærleikans emm við harla líttil og lít-
ilfjömg. Ég enda þessa hugvekju á
orðum Páls Postula. Orð sem ég tel
að eigi alltaf við og alls staðar. Ekki
hvað síst nú á aðventunni.
“Þótt ég talaði mngum manna og
engla, en hefði ekki kærleika, yrði ég
hljómandi málmur eða hvellandi
bjalla. Og þótt ég hefði spádómsgáfu
og vissi alla leyndardóma og ætti alla
þekkingu, og þótt ég hefði svo tak-
markalausa trú, að færa mætti fjöll úr
stað, en hefði ekki kærleika, væri ég
ekki neitt. Og þótt ég deildi út öllum
eigum mínum, og þótt ég framseldi
líkama minn, til þess að ég yrði
brenndur, en hefði ég ekki kærleika
væri ég engu bættari. Kærleikurinn
er langlyndur, hann er góðviljaður.
Kærleikurinn öfundar ekki. Kærleik-
urinn er ekki raupsamur, hreykir sér
ekki upp. Hann hegðar sér ekki
ósæmilega, leitar ekki síns eigin,
hann reiðist ekki, er ekki langrækinn.
Hann gleðst ekki yfir óréttvísinni, en
samgleðst sannleikanum. Hann
breiðir yfir allt, ttúir öllu, vonar allt,
umber allt.”
Úr fyrra Korinmbréfi (13. kap.
vers 1-7).
Ég vona að Guð gefi okkur öllum
ánægjulega aðvenm og gleðilega
jólahátíð.
Hólmfríður Sveinsdóttir