Skessuhorn - 16.08.2006, Síða 6
6
MIÐVIKUDAGUR 16. AGUST 2006
Einn af þeim sem eldd hefiir átt sér ævistarf
Rætt við Finn Torfa Hjörleifsson ljóðskáld, fyrrverandi héraðsdómara,
kennara, sjómann, landvörð og nýyrðasmið.
Finnur Torfi Hjörleifsson heíur
reynt ýmislegt í gegnum ævina.
Hann hefur ekki verið bundinn
einni starfsgrein, þvert á móti hef-
ur hann komið víða við og reynt
ýmislegt fyrir sér. Hann fæddist í
Onundafirði árið 1936 og ólst þar
upp. Foreldrar hans, þau Hjörleif-
ur Guðmundsson og Gunnjóna
Sigrún Jónsdóttir, bjuggu lengst af
að Sólvöllum. Þar ráku þau hefð-
bundið íslenskt grasbýli, höfðu
eina kú og tólf ær,bjuggu dæmi-
gerðum sjálfsþurftarbúskap. Finn-
ur Torfi fór á Héraðskólann að
Núpi í Dýrafirði um fermingu og
þaðan lá leiðin norður á Akureyri.
Hann útskrifaðist sem stúdent frá
MA árið 1956 og átti því hálfrar
aldar stúdentsafmæli í vor. Að
loknu prófi lá leiðin aftur að Núpi
en þar kenndi hann einn vetur,
þann fyrsta af mörgum sem hann
átti eftir að gegna því starfi.
Eftir það fór Finnur Torfi suður
til Reykjavíkur og innritaði sig í
læknisfræði við Háskóla Islands.
Fljótlega kom þó í ljós að læknis-
fræðin átti ekki við hann. „Ég
þurfti ekki nema mánaðartíma til
að komast að því að þetta hentaði
mér ekki,“ segir Finnur. Þess í stað
hóf hann nám í íslensku og stund-
aði það í rúm þrjú ár, þó ekki lyki
hann því námi. Að því loknu tók
hann aftur til við kennsluna og
stundaði hana næstu árin. „Ég
loddi við kennsluna í tólf ár,“ segir
hann. „Mér þótti mjög gaman að
kenna og ég gekkst upp í því. Ég
kenndi móðurmál og mér fannst
þessi tími mjög ffjór.“ Finnur Torfi
kenndi m.a. við nýstofnaðan
Menntaskóla ísafjarðar í tvo vemr,
en hann og Jón Baldvin Hanni-
balsson fyrsti skólameistari höfðu
verið samkennarar í Hagaskóla.
Nýjungar og
nýjTðasmíð
Finnur átti í ýmiss konar sam-
starfi við samkennara sína. „Við
Hörður Bergmann kenndum sam-
an í Hagaskóla í fimm ár. Við stóð-
um fyrir ýmsum nýjungum þar og
reyndum m.a. að leita nýrra leiða í
ljóðakennslu. Við skrifuðum sam-
an kver í því skyni, Ljóðalestur, og
ég er ekki frá því að það hafi mark-
að nýja tíma í kennslu á þessu sviði
og verið nokkuð merkilegt þá.“
Fixrnur segir hins vegar að ekki
hafi allir verið ginnkeyptir fyrir
þeim nýjungum. Arið 1974 kom ný
námskrá til sögunnar sem Finni
fannst stangast á við þær hug-
myndir sem hann hafði um móð-
urmálskennslu. „Hún setti kennur-
um allt of fastar og óþægilegar
skorður í kennslu sinni. Við vild-
um að nemendur fengju þjálfun í
íslensku annars vegar með því að
tala og skrifa íslenskt mál og hins
vegar með lestri góðra bóka. Það
varð til þess að ég söðlaði um og
breytti um starfsvettvang."
Finnur Torfi er íslenskumaður
og segist sem ljóðskáld stöðugt
þurfa að reyna á þanþol tungu-
málsins. Það eru þó ekki einu
skiptin sem hann hefur leitað út
fyrir hefðbundinn ramma íslensks
máls til að koma hugsunum sínum
í orð. „Eg varð landvörður 1977
og gekk þá í félag þeirra sem hét
„Éélag gæslumanna...“ og svo kom
einhver langloka sem ég man ekki
hver var. Við höfðum þann starfa
með höndum að gæta lands og
náttúru og leiðbeina ferðamönn-
um. Orðið landvörður var þá
reyndar ekki til, en við endurskoð-
un laga félagsins fann ég þetta ný-
yrði. Éélagið hét síðan Landvarða-
félag Islands."
Sjómennskan
manndómurinn sjálfur
Finnur segir að á barnsaldri hafi
hann litið á það sem mikið mann-
dómsstarf að stunda sjó. „Eg á tvo
bræður, og þeir fóru til sjós og
urðu báðir skipstjórar. Sjálfur fór
ég í fyrstu róðrana mína 13 ára
gamall og ég gat ekki hugsað mér
neitt göfugra en sjómennskuna. Ég
átti hins vegar auðvelt með að læra
og því þótti eðlilegt að senda
strákinn til náms.“ Eftir að Éinnur
Torfi sagði skilið við kennarastarf-
ið ákvað hann hins vegar að láta
æskudrauminn um sjómennskuna
rætast. „Eg sagði við sjálfan mig að
það væri nú eða aldrei, ef ég færi
ekki nú þá gerði ég það aldrei. Síð-
an var ég til sjós í nokkur misseri,
fyrst á netabát, svo loðnu, skaki og
á reknetum. Ég komst svo hátt í
mannvirðingarstiganum að verða
kokkur. Kokkur á skipi þarf oft að
gegna hlutverki félagsmiðstöðvar
um borð ásamt því að elda ofan í
mannskapinn."
Éinnur Torfi segir að það hafi
verið ljómandi gott starf að vera
kokkur. „Raunar velti ég
því oft fýrir mér hvort ég
hefði ekki verið alveg eins
sæll með það að vera alla
mína tíð á sjónum. En
maður veit aldrei. Þetta eru
þýðingarlausar spekúla-
sjónir." Éinnur segir að í
það minnsta sé sjómennsk-
an reynsla sem hann hefði
ekki viljað vera án, hún hafi
kennt honum margt.
Söðlað um á ný
Það átti ekki fyrir Éinni
Torfa að liggja að eyða æv-
inni til sjós. Hann fór í land
og starfaði um hríð sem
blaðamaður á Sjómanna-
blaðinu Víkingi og eins
sem landvörður, m.a. í
Skaftafelli, á Þingvöllum og á
Ériðlandinu að fjallabaki. Þegar
hann var 43 ára gamall söðlaði
hann hins vegar enn á ný um og
leitaði nýrra slóða. „Haustið sem
ég varð afi í fyrsta sinn ákvað ég að
fara og læra lögfræði. Það var
nokkuð erfitt í byrjun, en líkt og er
oft með fullorðið fólk sem sest á
skólabekk fannst mér það afskap-
lega gaman.“ Finnur Torfi lauk
náminu hér heima á fimm árum og
hélt utan til Noregs á norskum rík-
isstyrk til að mennta sig frekar þar.
Arið 1986 sneri hann aftur heim
og réð sig sem fulltrúa hjá bæjarfó-
geta og sýslumanni í Hafnarfirði,
fyrst sem fulltrúi og síðar sem hér-
aðsdómari . Við aðskilnað dóms-
valds og umboðsvalds í héraði
1992 varð hann héraðsdómari við
Héraðsdóm Reykjaness með aðset-
ur í Hafiiarfirði. Árið 1998 lá leið
hans síðan f Borgarnes þar sem
hann varð dómstjóri við Héraðs-
dóm Vesturlands og lauk þar dóm-
araævi sinni.
Aðspurður segist Finnur Torfi
ekki vita hvað það hafi verið sem
rak hann í lögfræðina á sínum
tíma. „Ég hef oft verið spurður að
þessu og margir af mínum vinum
voru mjög hissa á þessu. Eg vissi
ekki hverju ég átti að svara og datt
niður á það að segja að þetta hefði
verið dómgreindarleysi á sínum
Nýfundnaland
Land verður ekki numið
á skammri stundu
ekki degi
eða viku
Varla ári
Að nema land
er að læra að þekkja það
una við það
og unna því
Stundum tekur það langa ævi
Víkina hef ég gert
að heimkynni mínu
A hverjum degi nem ég hér land
líka þegar ég er víðs fjarri
Ur Myndir lír víkinni.
s
PISTILL GISLA
Stám málin
Það sem skilur mig ffá öðr-
um fjölmiðlamönnum er að
ég er í skrifum mínum ekki að
eltast við smáatriði. Það eru
stóru málin í þjóðfélaginu
sem ég vel að fjalla um á
vandaðan og vel ígrundaðan
hátt. Eg læt mig til dæmis
litlu skipta þótt einhver ráð-
herra veiði fáeina lunda án
þess að vera með þaraðlút-
andi pappíra upp á vasann.
Eg hef heldur ekki vitað til
þess að pappírar hafi komið
að neinu gagni í veiðiferðum.
Eg átta mig heldur ekki á
nauðsyn veiðikorts fyrir þann
sem veiddur er ef verið er að
hugsa um velferð hans. Væri
ég lundi (sem ég að vissu leiti
er þar sem ég er fæddur og
uppalinn á Lundi í Lundar-
reykjadal) þá væri mér slétt
sama hvort ég væri drepinn af
manni með eða án veiðkorts.
Því væntanlega væri ég jafn-
dauður hvort sem væri. Hvað
sem því líður þá er þetta und-
arleg fjaðrafok út af fáeinum
fjaðradýrum.
Eg læt mér einnig í léttu
rúmi liggja hver verður næsti
formaður eða varaformaður
Framsóknarflokksins. Það
væri þá helst að ég gæti
freystast til að eyða nokkrum
orðum á kosningu í embætti
ritara enda vandfundinn sá
Framsóknarmaður sem ekki
er í framboði til þess embætt-
is. Eg bíð reyndar spenntur
eftir því að einhver boði til
blaðamannafundar og til-
kynni framboð sitt til emb-
ættis endurskoðanda flokks-
ins. I öllu falli tel ég ekki
ástæðu til að velta sér meira
upp úr þessum málum.Það
eru stóru málin sem brenna á
mér í dag líkt og endranær.
Um síðustu helgi brá svo
við að ég fór í útilegu.
Reyndar í annað skiptið í
sumar því fyrir nokkrum vik-
um svaf ég eina nótt í tjaldi í
garðinum heima snemmsum-
ars. Um það hefur áður verið
fjallað ítarlega á þessum vett-
vangi og óþarfi að rifja það
upp frekar. I þetta sinn fór ég
nokkru lengra. Nánar tiltekið
í Skagafjörð. Þar sem að í
firði þeim er alla veðra von þá
brá ég á það ráð að leigja mér
tjaldvagn fyrir stórfé til að ég
yrði ekki úti á tjaldvæði Sauð-
krækinga.
I raun og veru er ekkert
meira um þessa útilegu að
segja í sjálfú sér. Hún fór
reyndar hið besta fram í alla
staði en það sem ekki fer illa
er aldrei spennandi umfjöll-
unarefni. Eg verð þó að nefna
að ég sá ekki eftir því fé sem
fór í tjaldvagnaleigu. Eg var
nefnilega farinn að finna til
vanmáttakenndar yfir því að
flakka um með vesælt kúlu-
tjald eins og útlenskur túristi.
Að vísu er svosem ekki mikil-
mennskubragur yfir litlum
tjalvagni í samanburði við
hundrað fermetra hjólhýsi
með heitum potti og bílskúr,
eins og tíðkast núorðið, en
þetta var þó allavega skref í
rétta átt.
Gísli Einarsson,
útilegumaður.