Morgunblaðið - Sunnudagur - 05.05.2019, Blaðsíða 17

legum póstum FBI manna kemur reyndar fram að
Flynt þessi hafi engu logið en hann hefði samt játað
það fyrir dómara í þeirri von að hann tapaði ekki aleig-
unni.
Sótt að dómsmálaráðherranum
Eftir að Mueller gafst endanlega upp á að leita að sök
hjá Trump um eitthvert minnsta samstarf við Rússa
varðandi bandarísku kosningarnar, eða hjá nokkrum
þeirra sem að baráttunni komu í aðdraganda þeirra,
voru demókratar á þingi og þeir „frægu fjölmiðlar“
sem verst höfðu hagað sér óneitanlega niðurlútir um
hríð en höfðu ekki manndóm til að biðjast afsökunar og
lofa bót og betrun. Þeir ráðast á Trump eins og áður og
halda því opnu að hann hafi samt eitthvað gert sem er
dálítið hjákátlegt eftir að risahöggið geigaði og það
einmitt vegna innihaldslausra ásakana. Síðustu vikur
hafa þeir hins vegar flutt anga þessarar maníu yfir á
núverandi dómsmálaráðherra Bandaríkjanna sem
gegnt hefur þeim starfa í fáeinar vikur. Hann mætti
fyrir nefnd öldungadeildar þingsins í vikunni og svar-
aði þar öllum spurningum sem beint var til hans í fimm
klukkutíma.
Þá hafði dómsmálaráðherrann verið boðaður til
fundar við sambærilega þingnefnd fulltrúadeild-
arinnar, sem demókratar ráða eftir síðustu kosningar.
Ráðherrann samþykkti það. Þá tilkynnti formaður
þeirrar nefndar óvænt að hann ætlaði að láta starfs-
menn þingmannanna spyrja ráðherrann en ekki þing-
menn sjálfa. Það fyrirkomulag er óþekkt við fundi af
þessu tagi. Dómsmálaráðherrann sagðist mundu með
ánægju mæta fyrir þessa fjölmennu þingnefnd og
svara spurningum allra þingmanna. En þegar hin und-
arlega tilkynning barst um að fundurinn yrði færður
niður á annað og undarlegra plan þakkaði ráðherrann
pent. Í framhaldinu hafa demókratar á þingi og fjöl-
miðlarnir sem misstu með þeim glæpinn sinn stóra
ráðist að dómsmálaráðherranum með ofsa og vanstill-
ingu sem fá dæmi eru um. Þetta hefur vakið nokkra
undrun enda hefur Barr ráðherra fínan feril og hefur
áður verið samþykktur af þingmönnum til sama starfa
með öflugum stuðningi beggja flokka. Trump forseti
þekkti ekkert til hans persónulega fyrir tilnefninguna í
starfið og samþykkt öldungadeildar þingsins í það.
Robert Mueller hafði í raun lokið sínum störfum áð-
ur en að Barr kom til. Af þessum ástæðum er vanstill-
ingin og ofsinn í garð Barrs enn undarlegri.
Einn skarpasti penni um þjóðfélagsmál vestra er
Kimberly (Kim) Strassel sem á sæti í ritstjórn Wall
Street Journal.
Hún hefur sínar skýringar á því hvers vegna þessum
ofsa er nú beint að William Barr með nánast taumlaus-
um tilburðum til að hafa af honum æruna.
Hún segir að það „eina sem sé ógnvænlegra en
ásýnd „Washington“ („hinnar frjálslyndu elítu“) þegar
hún er mjög reið sé ásýndin sem birtist þegar hún er
yfirgengilega skelkuð“. Og hún bætir við „að það sé
óttinn sem reki áfram leiftursóknina gegn dóms-
málaráðherranum.(„The only thing uglier than an
angry Washington is a fearful Washington. And fear is
what’s driving this week’s blitzkrieg of Attorney Gene-
ral William Barr.“)
Nú vakna réttu spurningarnar
smám saman
Sá hluti umræðunnar um skýrslu Muellers saksóknara
sem fer fram með lágmarksstillingu nefnir ýmsa þætti
sem kalla sjálfkrafa á umræðu nú þegar ljóst er að
ekki fannst neitt, hvorki stórt né smálegt, þrátt fyrir
dauðaleit, sem benti til að Trump hefði átt í einhverju
minnsta samstarfi við yfirvöld í Rússlandi sem snertu
þá komandi kosningar vestra. Robert Mueller hefur
ekki getað ákært nokkurn mann fyrir eitthvað sem
gæti í smávægilegustu efnum heyrt undir rannsókn-
arefnið sem honum var fengið. Hann hefur ákært
mann eins og Manafort fyrir gömul persónuleg skatt-
framtöl hans sem ekkert hafa með Trump að gera eða
þá fáu mánuði sem hann starfaði sem kosningastjóri
hans. Hann var líka ákærður fyrir skort á skráningum
sem taka til þeirra sem teljast vera talsmenn sérhags-
muna (lobbyistar) vestra. Bent hefur verið á það að ef
almennt væri ákært fyrir slíkt yrðu fangelsi fljót að
fyllast. En af hverju ákærði Mueller Manafort?
Það má segja að út frá þekktum en æði ógeðfelldum
leikreglum og út frá sjónarhorni saksóknarans gæti
hann án ákæru ekki hótað mönnum langri fangavist til
að þvinga þá til að upplýsa um eitthvað sem gæti
tengst glæpnum sem hann var að rannsaka.
Það, sem lesa má um Manafort þennan og feril hans,
bendir ótvírætt til þess að ef hann hefði vitað eitthvað
sem hefði getað tryggt honum frelsi eða að minnsta
kosti stuttan fangelsistíma í vinalegu fangelsi þá hefði
hann leitað samninga við Mueller.
En það var ólán Manaforts að hann vissi ekkert og
hafði ekkert fram að bjóða. Ástæða þess er það sem
við vitum núna eins og Mueller sjálfur, að það var eng-
an glæp að finna.
Og þá er spurt:
Og þá kemur næsta spurning sem er algjörlega borð-
leggjandi: Af hverju tók svo langan tíma með allan
þennan fjölda manna, saksóknara og FBI lögreglu-
manna að komast að og kynna þessa lokaniðurstöðu?
Svarið sem ekki er hægt að viðurkenna blasir þó við.
Alls ekki mátti kynna þessa niðurstöðu fyrr en ein-
hverjum vikum eða mánuðum eftir kosningarnar til
þingsins í nóvember s.l. Það hefði kórónað hinn mikla
ósigur sem ónýt rannsókn er ef demókratar hefðu
þurft að fara með það ónýta plagg inn í kosningar.
Það er harla ólíklegt að þeir hefðu náð að vinna
meirihluta í fulltrúadeild þingsins við þær aðstæður.
Sannfæringin sem fjölmiðlarnir hlutdrægu höfðu
gengið með í rúm tvö ár og japlað á eins og ofsa-
trúarmenn frá morgni til miðnættis hafði auðvitað
mikil áhrif á venjulegt heiðarlegt fólk. Nema hvað?
Og enn er óskað svara
En nú benda skynugir eins og Kim Strassel og aðrir
margir á það að Mueller hafi verið falið að rannsaka
aðild Rússa að ólögmætum afskiptum af bandarískum
kosningum og þá, sem verst myndi vera, hvort það
hefði verið fyrir atbeina bandarískra ríkisborgara.
Þegar hefur verið lýst yfir að ekki væri vitað til þess að
átt hefði verið við eitt einasta atkvæði af hálfu þeirra
erlendu aðila sem hafa verið nefndir til sögu, sem auð-
vitað væri áþreifanlegra og alvarlegra en að hafa reynt
að hafa áhrif á skoðanir bandarískra kjósenda með
auglýsingum á veraldarvefnum.
Upphæðir sem nefndar hafa verið sem sönnuð dæmi
um það eru sagðar samsvara fjármunum sem stóru
flokkarnir hver um sig verja þriðju hverju klukku-
stund í tvö ár í aðdraganda kosninga. Með öðrum orð-
um: því tiltölulega litla fé hafi öllu verið á glæ kastað.
Þá er það lykilspurningin
En Kim Strassel spyr efnislega þeirrar sjálfsögðu
spurningar hvers vegna Mueller hafi ekki kannað hvað
í ósköpunum hafi orðið til þess að hin mikla rannsókn
hans hefði verið sett af stað með öllum þeim kostnaði
og því uppnámi sem af því hafi leitt. Það gefur augaleið
að rannsóknin var stórlega skaðleg fyrir trúverð-
ugleika forsetans og bitnaði illa á stöðu hans og starfs-
friði fyrstu tvö ár starfstíma hans. Eftir að eftirlits-
mönnum tókst að ná í pósta sem yfirmenn FBI höfðu
fullyrt að væru algjörlega horfnir og óafturkræfir kom
fram að æðstu yfirmenn þessarar ríkislögreglu höfðu
haft samráð um að undirbúa atlögu gegn forsetanum
„færu kosningarnar illa!“.
Heimildir til að hlera aðila sem komu að kosninga-
starfsemi Trumps, þótt lágt settir væru, en hefðu að-
gang að henni, voru byggðar á furðuskýrslu Chri-
stophers Steele, fyrrverandi bresks leyniþjónustu-
manns, sem átti í verulegum tengslum við menn í
Moskvu og í Kreml. Sá hefði einnig verið í nánum
tengslum við utanríkisráðuneytið í Washington. Hvort
tveggja gæfi ríkulega ástæðu til að rannsaka samstarf
hans við hin rússnesku tengsl. Öll sú starfsemi rúss-
neskra leyniþjónustumanna í Bandaríkjunum varðandi
þessar kosningar áttu sér stað í stjórnartíð Obama og
leyniþjónustumanna hans, hinna sömu sem afhentu
forsetanum og tilvonandi eftirmanni furðuskýrslu
Steele, án þess að geta þess, a.m.k. við Trump, að kosn-
ingaframboð andstæðings hans hefði kostað gerð þess-
arar skýrslu. Og það sem verra var, að Comey forstjóri
FBI og Rosenstein aðstoðarráðherra í dómsmálaráðu-
neytinu héldu þeirri staðeynd leyndri fyrir þeim dóm-
urum sem fengnir voru til að heimila hlerunina.
En hvers vegna?
Líklegasta svarið sem liggur í loftinu við þessum
spurningum og hvers vegna hin raunverulegu álitaefni
hafi ekki verið rannsökuð er einfalt. Þegar að Mueller
sá að hann hafði verið sendur ömurlega erindisleysu
hafi hann ekki getað hugsað sér að afhjúpa sjálfur
framgöngu alríkislögrelunnar. Hann er sjálfur fyrrver-
andi forstjóri FBI og náinn vinur Comeys, eftirmanns-
ins í því starfi, og hafi ekki viljað út í þetta kviksyndi.
Þeir tölvupóstar og sms-samskipti háttsettra starfs-
manna FBI sem þegar hafa verið afhjúpuð hafa sýnt að
aðstoðarforstjóri FBI tók þátt í ráðabrugginu um að
bregðast yrði við næði Donald Trump kjöri. Robert
Mueller hefði ekki viljað bæta því við ónýta skýrslu
sína að afla gagna sem sýndu að margt benti til að tala
mætti um að samsæri hefði verið gert um að eyðileggja
niðurstöður frjálsra forsetakosninga í Bandaríkjum
Norður-Ameríku. Það yrði stórkostlegt áfall. Ekki að-
eins fyrir FBI.
Hleranir gagnvart öðrum frambjóðandanum í for-
setakosningunum voru miklu stærri í sniðum en hið
fræga innbrot í Watergate-bygginguna forðum tíð, svo
ekki sé talað um eftirleikinn.
Hræðslan heltekur og afmyndar ásýnd „Wash-
ington“ núna. Það er að renna upp fyrir því liði að ekki
sé útilokað að loks sé að hefjast rannsókn þess eina
glæps sem var allan tímann til staðar. Og hún sé loks að
beinast að réttum aðilum.
Það skyldi þó ekki vera?
Betra er seint en aldrei.
Miklu betra.
’
Eftir að eftirlitsmönnum tókst að ná í
pósta sem yfirmenn FBI höfðu fullyrt að
væru algjörlega horfnir og óafturkræfir kom
fram að æðstu yfirmenn þessarar ríkislögreglu
höfðu haft samráð um að undirbúa atlögu
gegn forsetanum „færu kosningarnar illa!“.
5.5. 2019 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17