Vinnumarkaður - 15.12.2002, Blaðsíða 207
Greinargerð um aðferðir og hugtök
205
þær eru notaðar á alþjóðavettvangi. Helstu skilgreiningar
eru þessar:
Atvinna. Hvers konar vinna gegn endurgjaldi í peningum
eða fríðu, ólaunuð vinna við fyrirtæki eigin fjölskyldu,
ólaunuð vinna við byggingu eigin íbúðarhúsnæðis eða
fram-leiðslu til eigin neyslu. Ennfremur vinna við listsköpun
jafnvel þótt viðkomandi hafi ekki tekjur af henni. Olaunuð
vinna við heimilishald á eigin heimili telst ekki vera atvinna.
Atvinnulausir. Þeir teljast atvinnulausir sem ekki hafa
atvinnu og falla undir eitthvert eftirfarandi skilyrða:
1. Hafa leitað sér vinnu sl. fjórar vikur og eru tilbúnir að
hefja störf innan tveggja vikna frá því könnunin er gerð.
2. Hafa fengið starf sem hefst innan þriggja mánaða en
gætu hafið störf innan tveggja vikna. (Fram til ársins
2002 var miðað við að nægilegt væri að starfið hæfist
innan fjögurra vikna án þess að athugað væri hvort
viðkomandi gæti byrjað innan tveggja vikna).
3. Bíða eftir að vera kallaðir til vinnu og geta hafið störf
innan tveggja vikna.
4. Hafa gefist upp á að leita að atvinnu, vilja þó vinna og
geta hafið störf innan tveggja vikna.
Námsmenn, þ.m.t. þeir sem leita námssamnings í iðngrein,
teljast því aðeins atvinnulausir að þeir hafi leitað eftir vinnu
með námi eða framtíðarstarfi sl. fjórar vikur og séu tilbúnir
að hefja störf innan tveggja vikna frá því könnunin var gerð.
Starfandi. Fólk telst vera starfandi (hafa atvinnu) ef það
hefur unnið eina klukkustund eða lengur í viðmiðunar-
vikunni eða verið fjarverandi frá starfi sem það gegnir að
öllu jöfnu. Einstaklingur í barneigna-leyfi telst vera
fjarverandi frá vinnu hafi hann farið í leyft úr launuðu starfi
jafnvel þótt hann hafi ekki hug á að hverfa aftur til sama
starfs.
Utan vinnuafls. Fólk telst utan vinnuafls ef það er hvorki
í vinnu né fullnægir skilyrðum um að vera atvinnulaust.
Vinnuafl telst vera starfandi og atvinnulaust fólk.
Búseta. Ur þjóðskrá fást upplýsingar um sveitarfélag og
póstfang svarenda. Búsetuskipting í þessari skýrslu er höfuð-
borgarsvæði og sveitarfélög utan þess. Búseta er flokkuð
eftir lögheimili í þjóðskrá eða nýjum upplýsingum um svar-
endur meðan á könnun stendur.
Á höfuðborgarsvæði eru eftirtalin sveitarfélög:
Reykjavík, Seltjarnarnes, Hafnarfjörður. Bessastaða-
hreppur, Garðabær, Kópavogur, Mosfellsbær, Kjalarnes-
hreppur (fram til 1997) og Kjósarhreppur.
Hjúskaparstétt. Nokkuð er um það að hjúskaparstétt
svarenda, eins og þeir skilgreina hana sjálfir, beri ekki
saman við þjóðskrá. Ekki er óalgengt að fráskildir eða
ekkjur og ekklar segist vera ógiftir þegar þeir eru spurðir um
hjúskaparstöðu. Hluti fólks í óvígðri sambúð telur sig búa
í hjónabandi. Séu svör um hjúskaparstétt greinilega röng,
miðað við þjóðskrárupplýsingar, eru þau ieiðrétt.
Employment. Any kind of work for payment, whether in
money or in kind, unpaid work at the enterprise of one’s
own family, unpaid work at the construction of one’s own
housing or production for one’s own consumption; also
creation of works of art, even if the person derives no
income from this. Unpaid housework at one’s own home is
not considered employment.
Unemployment. Persons are classified as unemployed
who have no employment and satisfy one of the following
criteria:
1. Have been seeking work for the previous four weeks
and are ready to start working within two weeks from
when the survey is conducted
2. Have found a job which will begin within three months
but could start working within two weeks. (Until 2002
the criterion was that it sufficed for the job to start
within four weeks without it being investigated whether
the person involved could begin within two weeks.)
3. Await being called to work and tjre able to start working
within two weeks
4. Have given up seeking work but wish to work and could
start working within two weeks.
Students, including those looking for an apprenticeship
in a trade, are only considered unemployed if they have
been seeking a job along with their studies or a permanent
job for the past four weeks and are available to start work
within two weeks of the survey’s occurrence.
Employed. People are classified as working (employed)
if they worked one hour or more in the reference week or
were absent from the work they usually carry out. Individuals
on birth leave are considered absent from work if they went
on leave from a paid job, even if they have no intentions of
returning to the same job.
Outside the work force. People are termed outside the
work force if they are neither employed nor fulfil the
conditions for being unemployed.
The labour force is considered to consist of employed
and unemployed persons.
Residence. Information on the mailing address and
municipality of respondents is taken from the National
Registry. In this report, the division in residence is between
the capital city region and local authorities outside of it.
Residence is categorised by domicile in the National Registry
or according to fresh information on respondents during the
survey.
The capital city region consists of the following
municipalities:
Reykjavík, Seltjarnarnes, Hafnarfjörður, Bessastaða-
hreppur, Garðabær, Kópavogur, Mosfellsbær, Kjalarnes-
hreppur (until 1997) and Kjósarhreppur.
Marital status. Sometimes it happens that the marital
status of respondents, as they themselves define it, does not
correspond to the National Registry. Not infrequently, the
divorced or widowed say they are unmarried when asked
about their marital status, and part of the people who
cohabit consider themselves to live in wedlock. If answers
on marital status are definitely wrong, judging by data in the
National Registry, they are corrected.