Skessuhorn


Skessuhorn - 02.12.2015, Blaðsíða 4

Skessuhorn - 02.12.2015, Blaðsíða 4
MIÐVIKUDAGUR 2. DESEMBER 20154 Aflaverðmæti íslenskra skipa í ágúst nam tæpum 12,2 milljörð- um króna sem er um 3% aukn- ing samanborið við ágúst 2014. Aflaverðmæti botnfisks nam tæp- um 5,9 milljörðum og jókst um 27,3%. Hins vegar varð mikill samdráttur í verðmæti uppsjávar- afla samanborið við ágústmánuð 2014. Í ár náði uppsjávarfiskur- inn rúmum 5,1 milljarði og dróst saman um 24,1% samanborið við ágúst í fyrra. Þar vegur þyngst um 1,9 milljarða króna samdrátt- ur í aflaverðmæti makríls en ver- tíðin á þeirri tegund stendur hvað hæst í þeim mánuði. Aflaverðmæti flatfisks jókst hins vegar veru- lega. Það nam 822 milljónum í ágúst samanborið við 150 milljón- ir í ágúst 2014. Skýringin á þessu liggur í auknum grálúðuafla milli ára. Verðmæti skel- og krabbadýra jókst einnig á milli ára, nam tæp- um 318 milljónum í ágúst saman- borið við 275 milljónir í fyrra. Aflaverðmæti íslenskra skipa á tólf mánaða tímabili frá septem- ber 2014 til ágúst 2015 jókst um 9,6% miðað við sama tímabil ári fyrr. Verðmæti afla upp úr sjó hef- ur aukist um 6,7% í botnfiski, 16,4% í flatfiski og 16,9% í upp- sjávarafla. mþh Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum. Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smá- auglýsinga er til 12.00 á þriðjudögum. Blaðið er gefið út í 3.800 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu. Áskriftarverð er 2.700 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða kr. 2.340. Rafræn áskrift kostar 2.120 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 1.960 kr. Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 750 kr. SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is Ritstjórn: Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is Guðný Ruth Þorfinnsdóttir gudny@skessuhorn.is Kristján Gauti Karlsson kgauti@skessuhorn.is Magnús Þór Hafsteinsson mth@skessuhorn.is Auglýsingar og dreifing: Emilía Ottesen, markaðsstjóri emilia@skessuhorn.is Valdimar Björgvinsson valdimar@skessuhorn.is Umbrot og hönnun: Ómar Örn Sigurðsson omar@skessuhorn.is Tinna Ósk Grímarsdóttir tinna@skessuhorn.is Bókhald og innheimta: Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is Prentun: Landsprent ehf. Leiðari Auðlindirnar fjórar Ég kýs í dag að fjalla hér um hagfræðilegt fyrirbrigði sem kallað er auð- lindarenta. Ekkert sérlega kynþokkafullt orð og alls ekki tamt þeim sem vilja halda yfirráðum og óheftum nýtingarrétti yfir tilteknum auðlindum. En fyrir þá sem ekki átta sig á hvað orðið þýðir er almenn skýring hagfræð- innar á auðlindarentu sá munur sem er á framleiðslukostnaði annars vegar og þeim verðmætum sem auðlindin gefur hins vegar. Tilurð stríðsátaka í heiminum er einmitt oftast baráttan um auðlindir. Þegar græðgi ræður för og menn vilja komast yfir verðmætar auðlindir á kostnað almannaheilla þrífst lýðræðið jafnan illa. Kannski er Noregur eina undantekningin um hið fullkomna lýðræði hjá þjóð sem engu að síður kann ekki aura sinna tal vegna olíugróða. Íbúar þar hafa haft skynsemi til að nýta auðlindarentu sína til að byggja upp digra varasjóði í eigu ríkisins, í þágu þeirra sjálfra og komandi kynslóða. Olíuríkin í Arabalöndunum eru einmitt andstaðan við þetta því þar er í öllum tilfellum beitt harðri einræðisstjór- nun sem á ekkert skylt við lýðræði. Þá er Rússland tvímælalaust á mörkum þess að geta flokkast sem lýðræðisríki og meira að segja Bandaríkin einn- ig. Af þessum sökum ber ég mikla virðingu fyrir Norðmönnum, sem tekist hefur að verja lýðræðið og halda frið þrátt fyrir ríkidæmi sitt. Við Íslendingar þurfum að taka umræðuna um auðlindarentuna upp á hærra plan. Fyrir því eru ýmsar ástæður. Sú helsta er sú að ef auðlindum okkar væri skipt jafnar milli þegnanna, þá væri hér engin fátækt, ekki frekar en í Noregi. Þá þyrftum við ekki að flytja fréttir af því að öryrkjar þurfi að framfleyta sér á 170.000 krónum á mánuði á sama tíma og velferðarráðu- neytið hefur reiknað það út að lágmark til framfærslu er á að giska tvöföld sú upphæð. Við þyrftum ekki að færa fréttir af matargjöfum í aðdraganda hátíða, eða hvers konar styrkjum sem látnir eru líta út eins og hið opin- bera sé í spariskapinu að veita ölmusa. Nei, þetta er tímaskekkja og okkur sem þjóð til skammar. Það er nefnilega svo að við Íslendingar búum yfir auðlindum sem eru svo miklar að ef þeim væri deilt bróðurlega milli 330 þúsund landsmanna, þá yrðum við samdægurs að meðaltali ríkustu einstaklingar í heimi. Ein- hvers staðar sá ég að talan 20 milljónir á hvert mannsbarn væri nærri lagi. Við eigum nefnilega saman fjórar verðmætar auðlindir sem eiga að gefa af sér ríkulega rentu. Í fyrsta lagi eigum við sjávarauðlindina; óveidda fisk- inn í sjónum sem er besta og gjöfulasta sjávarfang í heimi. Af þessari auð- lind erum við tiltölulega lítið að láta renna í sameiginlega sjóði og næg- ir að lesa ársreikninga stærstu sjávarútvegsfyrirtækjanna til að sjá að þar búa menn ekki við örbirgð eins og öryrkjarnir sem ég nefndi hér að fram- an. Í öðru lagi eigum við orkuna sem virkjuð er úr fallvötnum og einnig þá sem fæst úr jarðhita. Engu að síður erum við að borga hlutfallslega mik- ið fyrir kyndingu húsa og stóriðjan, langstærsti kaupandi raforkunnar, er að borga smánarlega lítið fyrir hana. Auðlindarentan þar rennur að stórum hluta í vasa allt annarra en þeirra sem eiga auðlindina. Í þriðja lagi eigum við, ennþá að minnsta kosti, fremur óspillt land. Land sem sífellt fleiri út- lendingar sækja heim og borga mikið fyrir að kynnast og berja það aug- un. Engu að síður er ferðaþjónusta sú atvinnugrein þar sem svarta hag- kerfið þrífst best og skilar þar af leiðandi hlutfallslega minnstu í sameigin- lega sjóði. Loks er fjórða auðlindin sem ég vil nefna hér sú staðreynd að við búum í lýðræðisríki, allavega að nafninu til. Það er nefnilega ekki sjálfgef- ið að hafa slíkt fyrirkomulag á hlutunum og því kýs ég að nefna lýðræðið sem eina helstu auðlind okkar, en kannski þegar öllu er á botninn hvolft þá viðkvæmustu. Lýðræðinu er nefnilega auðveldlega hægt að beita til að út- deiling verðmæta af auðlindunum sem ég nefndi hér að framan verði skipt bróðurlega milli þegna þessa lands. Ef við ekki beitum lýðræðinu í þessum tilgangi erum við einfaldlega að kjósa yfir okkur enn meiri misskiptingu og áframhaldandi fátækt hluta þjóðarinnar. Lýðræði er nefnilega auðlind, ef við höfum vit til að nýta það. Magnús Magnússon Útgerð Hrings SH 153 varð fyr- ir því óhappi á dögunum að rifa kom á skipið sem olli smávægileg- um leka. Engin hætta var þó á ferð- um en skipverjar þurftu að lensa á tveggja tíma fresti á meðan siglt var í heimahöfn í Grundarfirði. Lík- lega hefur ísklumpur orsakað gatið en skipið var að toga í talsverðu ís- hröngli þegar þetta gerðist. Engar tafir urðu þó á útgerð skipsins því gatið kom upp fyrir yfirborð sjávar þegar búið var að landa úr því. Það tók því skamman tíma að gera við og strákarnir á Hringnum komust því aftur á sjóinn á áætlun. tfk Gera þurfti við rifu á síðu Hrings Gert við rifuna á Hringi. Nýr Víkingur AK-100, uppsjáv- arskip í eigu HB Granda, er nú fullbúinn í tyrknesku skipasmíða- stöðinni Celiktrans í Tuzla í Tyrka- landi. Undanfarið hafa staðið yfir prófanir og reynslusigling á skip- inu. Áætlað er að skipinu verði siglt áleiðis til Íslands 8. desember og að það verði komið til landsins fyrir hátíðir. Nýr Víkingur AK er systur- skip Venusar NS-150 sem kom til landsins í vor. Skipin eru einkar vel búin tækjum og nýjustu tækni og afar vel fer um áhöfn. Uppsjávarveiðiskipin Faxi RE og Lundey NS luku sínum síðustu veiðiferðum fyrir HB Granda í síð- ustu viku. Bæði skipin komu þá til hafnar á Vopnafirði með kolmunna. Að sögn Vilhjálms Vilhjálmsson- ar, forstjóra HB Granda, verður Faxi væntanlega afhentur nýjum eiganda, Vinnslustöðinni í Vest- mannaeyjum, um miðjan desemb- ermánuð. Skipið er nú í Reykjavík þar sem það fer í slipp fyrir afhend- ingu. Vinnslustöðin keypti einnig Ingunni AK fyrr á þessu ári. Lund- ey var hins vegar siglt til Akraness þar sem skipinu verður lagt í bið eftir að kaupendur finnist að því. Nýr Víkingur ásamt systurskip- inu Venusi sér um að veiða þann kvóta sem Ingunn, Faxi og Lund- ey sáu áður um að veiða. mm Styttist í að nýr Víkingur komi til landsins Nýr Víkingur AK á reynslusiglingu við Tyrklandsstrendur. Faxi RE þar sem skipið stendur nú í slipp í Reykjavík eftir að hafa lokið ferli sínum hjá HB Granda. Ljósm. mþh. Verðhrun á makríl dró niður aflaverðmæti uppsjávarfisks í ágúst Viðskiptabannið sem Rússar settu á íslenskar sjávarafurðir í sumar fór strax að bíta í markílveiðunum. Verð á makríl til sjómanna og útgerða virðist hafa lækkað um fjórðung milli ára.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.