Skessuhorn - 20.04.2016, Blaðsíða 18

MIÐVIKUDAGUR 20. APRÍL 201618
vera á vakt samfleytt í tvær vikur með
dagvinnunni. Þetta geri ég aldrei aft-
ur,“ bætir hún við og skyldi engan
undra. Hún segir að þetta hafi tek-
ið ógurlega á og orkan hafi verið á
þrotum þegar málin voru loks leyst.
Aldrei hafi þó komið til greina að
hætta. „Ég gat ekki hugsað mér að
skilja fólkið mitt eftir læknislaust,“
segir Linda. „En meðal annars til
að leysa þetta bjuggum við til stöðu
vakthjúkrunarfræðings. Það er fyrsta
stopp allra sem koma á stöðina og
margir fara ekkert lengra. Þá koma
ekki öll tilfelli inn á borð læknanna,“
segir hún og er ánægð að málin hafi
verið leyst. „Svona ástand eins og var
2009-11 ætti ekki að koma upp aft-
ur, við erum vel mönnuð núna,“ bæt-
ir hún við.
Landlægt vandamál
Engu að síður segir hún að lækna-
skortur sé landlægur á Íslandi. Vest-
lendingar hafa ekki farið varhluta
af því. Auk dæmisins úr Borgarnesi
hér að ofan má nefna að aðeins fyrir
nokkrum vikum var leyst úr alvarleg-
um læknaskorti á HVE á Akranesi.
„Það vantar alls staðar fleiri lækna,
meira að segja á höfuðborgarsvæð-
inu. Við erum bara ekki nógu marg-
ir,“ segir hún og bætir því við að sér í
lagi vanti fleiri heimilislækna. Ástæðu
læknaskortsins telur hún ekki síst vera
að úr læknadeild Háskóla Íslands séu
aðeins útskrifaðir tæplega 50 læknar á
hverju ári. „Staðan er þannig í dag að
við útskrifum ekki nógu marga lækna
til að taka við af þeim sem hætta sök-
um aldurs. Auk þess þurfa læknar
að sækja sérnám til útlanda í lang-
flestum fögum. Það þýðir að margir
koma ekki til baka, því það er stórmál
að flytja út, kannski með fjölskyldu
og ætla sér svo að rífa hana upp aftur
og flytja heim,“ segir Linda og bætir
því við að hún telji launin ekki endi-
lega spila jafn stórt hlutverk og oft er
haldið fram. „Laun íslenskra lækna
eru ekki mikið lægri en laun lækna
á Norðurlöndunum. Aftur á móti er
annað miklu dýrara hér. Til dæmis í
Svíþjóð, þangað sem margir íslensk-
ir læknar fara í sérnám, er hægt að fá
húsnæðislán með 1,5% vöxtum sam-
anborið við 4,5% hér. Það er meira
en að segja það að bakka út úr slíku
og flytja heim, ofan á allt annað,“
segir hún og bætir því við að ef lækn-
irinn sé með maka og ung börn þá sé
leikskólapláss og heilbrigðisþjónusta
barna margfalt ódýrari og barnabæt-
ur hærri í Svíþjóð.
Hún nefnir þó jákvæða breytingu
sem á sér stað innan læknastéttarinn-
ar um þessar mundir. „Konum er að
fjölga í læknastéttinni og er meiri-
hluti læknanema konur,“ segir Linda.
„Þær eru aftur á móti síður líklegar
til að fara út á land. Kannski vegna
þess að þar er aukin vaktabyrði, en
konur eru einmitt líka ólíklegri til að
sækja í vaktavinnu en karlar,“ bætir
hún við. „Kannski er ástæðan þessi
lærðu kynjahlutverk, að við eigum
að hugsa um heimilið og börnin, en
gildin eru líka að breytast. Við erum
hætt að lifa til að vinna. Hér áður fyrr
hefði bara þótt dálítið töff að vera á
vaktinni í 72 tíma samfleytt, en í dag
myndi einhver spyrja: „Bíddu, er ekki
í lagi með þig? Áttu ekki fjölskyldu?“
Það viðhorf hefur breyst og líklega til
hins betra,“ segir Linda og brosir.
„Fólkið er
umhyggjusamt“
Þegar Linda er ekki á vaktinni kveðst
hún hafa gaman af því að dunda sér
við ýmis verkefni ásamt manninum
sínum. Hún segir að þau verji megn-
inu af sínum frítíma saman og hafi
alla tíð verið miklar samlokur. „Við
kynntumst á fjórðungsmóti UMFÍ
í frjálsum íþróttum austur á Eiðum,
en erum samt bæði úr Reykjavík. Ég
var í sveit á Norðfirði og hann var að
vinna í fiski á Fáskrúðsfirði. Ég var
14 ára og hann 15, við vorum bara
vitlausir unglingar,“ segir hún og
hlær við. „Fjórum árum síðar gift-
um við okkur, nýorðin 19 og 20 ára
gömul. Þannig að við erum búin að
vera saman í 29 ár,“ bætir hún við
og brosir. Saman eiga þau tvö börn,
Báru Söru sem er 15 ára og Alexand-
er Gabríel 22 ára. Hann nemur ein-
mitt læknisfræði við Háskóla Íslands
og fetar þannig í fótspor móður sinn-
ar.
Eins og áður segir fluttu þau hjón-
in í Borgarnes þegar Guðfinnur hóf
nám á Bifröst. Hún ber bænum vel
söguna. „Ég er mjög ánægð með
Borgarnes. Fólkið er umhyggjusamt
og tók mjög vel á móti okkur og all-
ur bæjarbragurinn er skemmtileg-
ur,“ segir Linda. „Starf mitt hér er
fjölbreyttara en ef ég væri á heilsu-
gæslustöð í Reykjavík. Hér sinnum
við mun fjölbreyttari tilfellum, fram-
kvæmum minniháttar aðgerðir og
fylgjum eftir alvarlegri tilvikum en
gert er á heilsugæslustöðvum í borg-
inni,“ segir hún.
Opnaði
sykursýkismóttöku
Linda hafði á sínum tíma forgöngu
um það að sykursýkismóttaka yrði
opnuð á heilsugæslustöðinni í Borg-
arnesi. „Ég barðist fyrir því fyrstu
árin mín en gat loksins látið verða af
því þegar ég varð yfirlæknir og fékk
að ráða einhverju,“ segir hún og hlær
við. Sykursjúkum var boðið að koma
til fundar við lækni og hjúkrunarfræð-
inga og fá aðstoð til að halda utan um
sjúkdóminn. Segir hún að fyrst og
fremst veiti þau fólki með sykursýki
tvö aðstoð, þeir sem eru með sykur-
sýki eitt leiti að jafnaði beint til sér-
fræðinga. „Þetta snýst fyrst og fremst
um að fylgjast með hvernig fólki
gengur og ráðleggja því. Við gefum
fólki leiðbeiningar um breytt mat-
aræði og hreyfingu sem getur hjálp-
að því að ná betri tökum á sjúkdómn-
um,“ segir hún og bætir því við að
ekki sé endilega skrifað upp á mikla
lyfjaskammta við fyrstu heimsókn.
„Fólk er orðið mun opnara fyrir því
að breyta mataræði og hreyfingu en
var bara fyrir tíu árum síðan, það hef-
ur orðið mikil vitundarvakning um
áhrif mataræðis á heilsuna. Fólk er
tilbúið til að leggja meira á sig hvað
þetta varðar en áður, það vill ekki
endilega bara fá lyf sem eiga að kippa
öllu í liðinn,“ segir hún. Sykursýkis-
móttökuna segir Linda hafa reynst
mjög vel. „Við gerðum úttekt á starf-
inu eftir tvö ár til að meta árangurinn
og það kom mjög vel út. Flestir okk-
ar skjólstæðinga náðu góðum árangri
og voru ánægðir að hafa þetta utan-
umhald,“ segir Linda og kveðst eiga
von á að sykursýkismóttakan reyn-
ist áfram vel. „Nú er verið að vinna
að nýjum mataræðisleiðbeiningum
í samstarfi við Embætti Landlækn-
is, Landspítala, HÍ og Manneldisráð.
Fólk er tilbúið að leggja ýmislegt á
sig, les sig til um sinn sjúkdóm og er
tilbúið að gefa lífstílsmeðferð tæki-
færi sem fyrsta kosti fremur en að
fara beint á lyf,“ segir Linda.
kgk
Aðalfundur Búnaðarsamtaka Vest-
urlands var haldinn á Hvann-
eyri síðastliðinn fimmtudag. Auk
venjubundinna aðalfundarstarfa
voru kosningar. Stjórnin verð-
ur að meginhluta áfram sú sama
og liðið ár utan þess að Bryndís
Karlsdóttir frá Geirmundarstöð-
um á Skarðsströnd kom ný inn í
stað Valbergs Sigfússonar á Stóra-
Vatnshorni sem gaf ekki kost á sér
til endurkjörs. Aðrir stjórnarmenn
eru Daníel Ottesen á Ytra-Hólmi,
Halldór Gunnlaugsson á Hunda-
stapa, Guðný Linda Gísladótt-
ir í Dalsmynni og Þórhildur Þor-
steinsdóttir á Brekku sem jafnframt
er formaður BV. Koma Bryndís-
ar í stjórn markar þau tímamót að
í fyrsta skipti í sögu búnaðarsam-
takanna skipa konur meirihluta í
stjórn.
mm/ Svipmyndir af fundinum tók
Guðmundur Sig.
Konur í meirihluta í stjórn
búnaðarsamtakanna
Linda Kristjánsdóttir er yfirlækn-
ir á Heilbrigðisstofnun Vestur-
lands í Borgarnesi. Hún útskrifað-
ist úr læknisfræði árið 2002 og að-
spurð kveðst hún alltaf hafa ætlað
sér að verða læknir. „Ég hef stefnt að
þessu frá því ég man eftir mér, ég ætl-
aði mér alltaf að verða læknir,“ segir
hún. Lindu gekk þó ekki þrautalaust
að ná því markmiði sínu. „Eftir að ég
kláraði framhaldsskólann reyndi ég
nokkrum sinnum við inntökupróf-
ið. Árið áður en ég komst inn var ég
næsta nafn á listanum, það munaði
bara einum að ég kæmist inn,“ seg-
ir hún og viðurkennir að það hafi
henni þótt súrt í broti. „Ég var næst-
um búin að gefast upp en maðurinn
minn var ekki á því og skráði mig í
næsta inntökupróf. Ég fór og komst
inn,“ segir hún ánægð. Kandídatsárið
starfaði hún sem læknir á höfuðborg-
arsvæðinu en leið hennar lá í Borgar-
nes þegar maður hennar, Guðfinnur
Stefánsson, hóf nám á Bifröst. Hún
varð svo yfirlæknir á heilsugæslustöð-
inni árið 2010. „Þá hafði ég starfað
hérna meira og minna síðan haustið
2003. Þá voru hér tveir fastir læknar
og svo afleysingalæknir í þriðju stöð-
unni,“ segir Linda.
Mikill læknaskortur
Á næstu árum átti Linda eftir að upp-
lifa ýmislegt á heilsugæslustöðinni í
Borgarnesi. „Það var mikill lækna-
skortur hérna á árunum 2009 til
2011. Ég var á þeim tíma ein í fullri
stöðu, einn læknir í 25% stöðu og
svo íhlaupamenn sem komu í viku til
tíu daga í senn. Þetta var ömurlegt,“
segir Linda og er ekkert að skafa utan
af því. „Ég lenti í því einu sinni að
Linda Kristjánsdóttir hefur marga fjöruna sopið sem læknir í Borgarnesi:
„Ég lenti í því einu sinni að vera á vakt
samfleytt í tvær vikur með dagvinnunni“
Linda flytur fyrirlestur um sykursýki á Heilsueflingardeginum í nóvember síðast-
liðnum.
Ásamt Guðjóni Brjánssyni, forstjóra HVE og Steinunni Sigurðardóttur, formaður
Hollvinasamtakanna, þegar starfstöð HVE í Borgarnesi var afhentur nýr blóð-
þrýstingsmælir.
Linda Kristjánsdóttir með fjölskyldunni.