Skessuhorn - 04.05.2016, Blaðsíða 22

MIÐVIKUDAGUR 4. MAÍ 201622
Í leit að föngum fyrir pistil vikunn-
ar rakst ég á ekkert sem mér fannst
merkilegt, enginn niðurgangur
æðstu manna nema fyrir utan Twit-
ter rifrildið hjá Bjarna Ben milli
tveggja annarra um hver ætti að
borga hærri skatt. Bjarni vitnaði
meira segja í sjálfa Iron Maiden,
Margaret Thatcher – ekki hljóm-
sveitina. Ólafur forseti er reynd-
ar haldinn „ég veit ekki“-veikinni
en það er svo yesterday, það dæmi
er búið og afgreitt. Hvað meira, jú
bíddu. Illugi Gunnars tók skóflu-
stungu í flórinn og braut skaft-
ið þegar hann deildi súluritsmynd
á Twitter. Illugi vildi sýna fram á
hversu mikið framfærslulánin hjá
LÍN hafa þróast frá því hann tók
við embætti og óskaði síðan náms-
mönnum gleðilegs flöskudags.
Ég á erfitt með að greina þetta
útspil Illuga, hvaðan það kemur
eiginlega. Eftir að hafa orðið fyr-
ir áreiti seint á síðasta ári og orðið
fyrir ákveðnum álitshnekki að mínu
mati tóku öldurnar í kringum hann
að lægja, jú jólaösin ýtti umræðunni
frá og hann gat borðað hangikjöt-
ið í friði. Hvað annað hjálpaði hon-
um að komast í var, jú Sigmundur
Davíð fór með höfuðið lóðbeint í
dýpstu pólitísku holu sem um hef-
ur getið og stal algerlega senunni af
honum. Svo ég spyr, hvers vegna að
rugga bátnum? Ég myndi allavega
prísa mig sælan fyrir ládeyðuna eft-
ir það sem á undan gekk.
En að framfærslunni hjá LÍN,
eða niðurgreiðslunni eins og ég
kýs að kalla hana því þetta eru
óborganlega lágar upphæðir, láns-
upphæðin fyrir námsmanninn
sem leigir einhverja rottuholu úti
í bæ er svona eins og þegar barn
býðst til að borga fyrir bónuspok-
ann með tíköllunum sínum fyrir
mömmu og pabba, það er beinlínis
verið að hvetja fólk í svarta vinnu.
Samt sækir fólk um lán hjá LÍN,
þetta hlýtur að vera eitthvað í kos-
mósnum sem maður sér ekki held-
ur finnur, svona svipað og trúin
hefur fyrir manninn.
LÍN hefur nefnilega sláandi svip-
að gildi fyrir námsmenn og Grát-
múrinn hefur fyrir gyðingana í
Ísrael. Hér er dæmi; Grátmúrinn er
helgasti staður í allri trú gyðinga, rétt
eins og háskólinn er í huga fróðleiks-
fúsra. Þar fer fólk til að biðja bænir
(námsmenn taka lán í þessu tilfelli)
og sumir skrifa bænir á blað og setja
inn í veginn þar sem fyrirfram áætl-
uð göt eru (námsmenn biðla oft til
LÍN um miskunn og þurfa að senda
beiðnir sínar annað hvort í bréfi eða
tölvupósti), talið er að yfir millj-
ón bænir séu settar inn í vegginn á
hverju ári. Þar beygja gyðingar sig
upp og niður, sumir tala og aðrir
þegja (yfirleitt vegna þess að líkamar
námsmanna eru þrotnir, andlega og
líkamlega eftir að hafa átt við starfs-
fólk LÍN), sumir tala á ensku (því
við höfum erlent fólk sem sækir líka
hér nám) og aðrir á hebresku (sem
er örugglega tungumál starfsmanna
LÍN). Það er nánast alltaf einhver að
biðja við Grátmúrinn á hvaða tíma
dags svona svipað og námsmenn.
En hvað er hægt að gera? Ég legg
til að við höldum svona Hungurleika
eins og var sýnt í frægri kvikmynda-
fernu frá Hollywood þar sem barist
er upp á líf og alvörudauða með öll-
um tiltækum ráðum fyrir peninga,
það væri sanngjarnara fyrirkomulag
heldur en LÍN býður upp á í dag.
Góðar stundir
Axel Freyr Eiríksson
Kæri lesandi!
Mig langar til að eiga við þig orð
um ýmislegt sem ég er að hugsa um
þessa dagana. Ég geri því skóna að
þú hafir skoðanir á því líka og jafn-
vel möguleika á að hafa áhrif.
Hvað er það þá, sem um er að
ræða? Það er Sementsverksmiðj-
an, bjargvættur bæjarins í tæp 60
ár. Það er talað um „Sementsreit-
inn“ eins og einhvern lítinn vasa-
klút! Rífa verksmiðjuna og byggja
lítil hús á ströndinni – sísvona. Það
kostar mikið að rífa hús, en þetta er
ekkert venjulegt hús þótt ekki væri
nema vegna þess að veggirnir eru
ansi ríflega járnbundnir, það tíðk-
aðist þá.
Það, sem mig langar að hvísla að
þér lesandi góður er, að ég vil ekki
rífa verksmiðjuna, ég vil að „fræð-
ingar“ sem kunna hlutina finni not
fyrir þau rými sem í henni eru.
Það vantar pláss fyrir tómstundir
og ýmiskonar starfsemi og plássið
er þarna. Borðstofa, eldhús, skrif-
stofur svo talað sé um eitt hornið.
En þeir sem kunna fara létt með að
nýta það sem ótalið er.
Eyðum ekki í að henda, sýnum
þessum gullmola okkar virðingu.
Á þessum margumtalaða Sements-
reit er líka sand-
kvörn með varnar-
garði sjávarmegin.
Þetta svæði myndi sóma sér vel sem
skrúðgarður.
Almenningsgarður er eitt af því
sem vantar hér í bæ. Fallegur garð-
ur þar sem hægt væri að njóta næð-
is, fá sér göngu með barnavagninn
eða bara sjálfan sig, setjast á bekk
í skólskini og friði. Þetta er stórt
svæði, sem er ögrun fyrir garðarki-
tekta, ef fengust til að sinna því.
Þarna gæti margur þegið að hafa
púttvöll og kannski fleira, nóg er
plássið.
Hugsið málið. Nýtum það sem
við höfum.
Kæri lesandi, nú er ég búin að
segja þér hvaða hugsanir sækja á
mig þessa dagana.
Notum kunnáttu þeirra sem
hana hafa, það er óþarfi að rífa
verksmiðjuna, sýnum henni og
þeim sem hana reistu þá virðingu
að leifa hugmyndaríkum fræð-
ingum að finna not fyrir það rými
sem þarna er. Það má gera mik-
ið fyrir það sem niðurrif kostar.
Unnur Jónsdóttir
Höf. er fyrrverandi röntgenstarfs-
maður.
Það má gera mikið fyrir
það sem niðurrif kostar
Pennagrein
Gleðibankinn
PISTILL
Almenna Umhverfisþjónustan ehf
hóf nýverið starfsemi í steypu-
stöð fyrirtækisins eftir gagnger-
ar endurbætur. Búið er að uppfæra
stjórnkerfi stöðvarinnar og fækka
þar með handtökum og gera að-
stöðu fyrir starfsmenn betri en hún
var. Ólafur Guðmundsson sem
rak steypustöðina í 22 ár, frá 1980
til 2002, var fenginn til að hræra
fyrstu steypuna eftir endurbæturn-
ar. Hann mætti með barnabarni
sínu, Ólafi Róbertssyni, og sáu þeir
nafnar um fyrstu hræruna ásamt
Friðriki Tryggvasyni framkvæmda-
stjóra Almennu Umhverfisþjón-
ustunnar. Ólafur Guðmundsson
átti steypustöðina þegar hún var
fyrst sett upp þar sem hún stendur
nú. „Ég fékk úthlutað þessari lóð
hjá bænum og fékk að setja stöð-
ina upp hér. Þá var ekkert hérna
á svæðinu nema gamlar fiskitrön-
ur,“ segir Ólafur þegar hann rifjar
þetta upp. „Ég keypti steypustöð-
ina 1980 en þá var hún staðsett fyr-
ir ofan Grundarfjörð þar sem nú er
tjaldsvæði bæjarins. Tveimur árum
síðar förum við í endurbætur og
flytjum stöðina þar sem hún stend-
ur nú,“ rifjar hann upp.
Ólafur hafði áður unnið við
steypustöðina þegar mikið hefur
legið við. „Ég hljóp oft undir bagga
í stórum steypum og var þá yfirleitt
á steypubíl. Mér líkaði þetta ágæt-
lega þannig að ég ákvað að taka við
stöðinni. Ég man að fyrsta verkið
eftir að ég eignast stöðina var við-
bygging við gömlu fiskimjölsverk-
smiðjuna. Tækjabúnaður stöðv-
arinnar samanstóð af tveimur
steypubílum, steypustöðinni, vöru-
bíl og forláta hjólaskóflu. Hjóla-
skóflan var mikið notuð. Hún nýtt-
ist í snjómokstur á veturna og salt-
landanir til dæmis þegar rólegt
var í steypunni. Einnig mokaði ég
nokkra húsgrunna með henni. Það
var oftast hægt að finna verkefni
fyrir hana enda voru ekki mörg
svona afkastamikil tæki hér á nes-
inu í þá daga,“ segir Ólafur.
Hraunsfjarðarbrúin
stærsta verkefnið
Fyrirtæki Ólafs hét Styrkur og
stærsta steypuverkefnið var þeg-
ar nýja brúin yfir Hraunsfjörð var
steypt upp árið 1994. „Ég man að
þetta var heilmikið stress. Brúin
var steypt öll í einu og veðurspá-
in var okkur ekki hagstæð. Það var
ákveðið að kýla á þetta og þurfti
ég að fá auka steypubíla lánaða í
verkið,“ rifjar Óli upp. „Við feng-
um bíla frá Borgarnesi, Stykkis-
hólmi, Hellissandi og einn sunn-
an fjalls. Alls voru þetta átta bílar
sem keyrðu steypu á hálftíma fresti
í brúna. Ég man að Vegagerðin
heflaði Kolgrafafjörð vel og vand-
lega áður en við byrjuðum en það
vildi þó ekki betur til en svo að
það sprungu dekk á þremur fyrstu
steypubílunum og tafði verkið.
Verkið tók 20 tíma og var sementi
ekið frá Akranesi nánast stanslaust
meðan á þessu stóð. „Við þurftum
að fá efni úr Harðakambi í þetta
verk en það var skilyrði frá Vega-
gerðinni enda hentugasta efnið í
svona steypu.“ Brúin var byggð
og stendur hún enn og þjónar sínu
hlutverki með sóma. Hún lætur
ekki á sjá eftir 22 ára þjónustu.
Styrkur ehf steypti margar fleiri
brýr fyrir Vegagerðina á þess-
um tíma. „Já, ég var sá eini hérna
á nesinu sem var með þvingunar-
hrærða steypu, en Vegagerðin vildi
eingöngu notast við þess háttar
steypu í brúarsmíði. Við steyptum
brýr út um allt Snæfellsnes,“ bæt-
ir Óli við.
Ólafur seldi svo Almennu Um-
hverfisþjónustunni stöðina árið
2002 en hann var samt mikið við-
loðandi fyrirtækið í nokkur ár eftir
það. Hann hljóp í verk og hjálpaði
til þegar á þurfti að halda.
tfk
Brúin var öll steypt á tuttugu tímum í beit

Rætt við Ólaf Guðmundsson sem rak steypustöðina í Grundarfirði í meira en tvo áratugi
Óli við skrifborðið heima hjá sér. Staddir á steypustöðinni. F.v. Friðrik Tryggvason, Ólafur Róbertsson og Ólafur
Guðmundsson.
Hér er Óli að blanda í sílóið, í fyrstu hræruna eftir endurbætur á stöðinni. Verið að reisa steypustöðina. Ljósm. úr einkasafni.