Skessuhorn


Skessuhorn - 18.01.2017, Blaðsíða 20

Skessuhorn - 18.01.2017, Blaðsíða 20
MIÐVIKUDAGUR 18. JANÚAR 201720 Frásagnarlistin var menning- arbrunnur á Íslandi forðum og er það greinilega enn ef mið- að er við kjarnyrtan flutning Geirs Konráðs Theodórssonar á nokkrum vel völdum íslensk- um þjóðsögum í Landnámssetr- inu á frumsýningarkvöldið. Á föstudaginn sýndi Geir Kon- ráð í fyrsta skipti Svarta Galdur fyrir fullum sal og hlaut afar góð- ar viðtökur. Geir hefur samið verk sitt sjálfur og býr til skemmtileg- ar tengingar á milli ólíkra sagna sem þó mynda skemmtilega heild. Hið óræða, myrka og dularfulla er áberandi í frásögn hans en kímn- in er heldur ekki langt undan og oft var hlegið dátt. Framsögnin er skýr og hvert orð kemst til skila auk þess sem ótvíræðir leik- hæfileikar njóta sín vel. Sýning- in er í senn kraftmikil og lífleg. Túlkunin er sterk og áhorfand- inn gengur út með eitthvað af myrkri aldanna enn í huganum. Það freistar manns þegar heim er komið að grípa gamla bók úr hillu og lesa meira. gj Magnaður Svarti Galdur Svarti galdur, einleikur Geirs Kon- ráðs Theodórssonar, leikara í Borg- arnesi, var frumsýndur að kvöldi föstudagsins 13. janúar á Sögulofti Landnámssetursins í Borgarnesi. Geir Konráð kvaðst í samtali við Skessuhorn síðastliðinn miðviku- dag bíða frumsýningarinnar fullur eftirvæntingar. „Ég hlakka mikið til að flytja sýninguna,“ sagði Geir. „Í grunninn samanstendur Svarti galdur af þremur þjóðsögum; sög- unni af Sæmundi fróða, sögunni af Galdra-Lofti og að lokum Hellis- mannasögu, sem segir frá útlög- um í Surtshelli. Með smá skálda- leyfi þá flétta ég sögurnar saman þannig að þær myndi eina heild. Þannig hef ég leikið mér aðeins með að leyfa svartagaldri að hafa áhrif á framvindu Íslandssögunnar í gegnum tíðina og það hefur ver- ið mjög gaman að vinna að þessu,“ bætir leikarinn við. Þjóðsögur eiga við alla Sýningin var raunar flutt á liðnu sumri undir öðru heiti og á öðru tungumáli. „Ég setti hana á svið á ensku síðasta sumar. Þá var þetta upphaflega sett upp til að flytja fyrir túrista og þannig mæta eftir- spurn fyrir afþreyingu á kvöldin. Maður varð dálítið var við að þeir höfðu í nógu að snúast á daginn en þegar komið var fram á kvöld höfðu þeir lítið við að vera,“ bæt- ir hann við. Á liðnu sumri flutti Geir sýn- inguna fyrir fjölmarga hópa sem voru jafn fjölbreyttir og þeir voru margir. „Þetta voru alls kon- ar hópar og meðal annars sýndi ég sérstaka jólasýningu fyrir hóp flóttafólks sem býr hér uppi á Bif- röst,“ segir Geir. „Það var alveg sérstaklega skemmtileg sýning. Í fyrsta lagi þurfti að fresta sýning- unni aðeins því ég gerði mér auð- vitað ekki grein fyrir því að hún ætti að hefjast á bænatíma þeirra sem eru íslamstrúar,“ segir hann og hlær við. „Þegar sýningin var síðan hafin kom í ljós að í hópnum voru margir sem töluðu ekki ensku en þá brugðu yngri gestir einfald- lega á það ráð að stöðva sýninguna og þýða fyrir þá,“ bætir hann við. „En þetta heppnaðist alveg ljóm- andi vel og sýnir og sannar að þetta efni heillar marga, þjóðsögur eiga einhvern veginn við alla. Sög- urnar okkar eru skemmtilegur arf- ur og auðvitað grunnurinn að öllu sem Landnámssetrið hefur gert svo ofboðslega vel skil í sögunum hér af Vesturlandi sérstaklega, af Skallagrími og Brák. Mig lang- ar að byggja á þeim grunni, halda áfram inn í þjóðsögurnar og um leið teygja mig í átt að nútímanum. Því þó við séum alltaf jafn stolt af fornsögunum þá má ekki gleymast að við eigum mikið af frábærum sögum sem eru í raun frekar ná- lægt okkur í tíma,“ segir Geir. Þýddi í jólafríinu En þar sem enska sýningin mælt- ist jafn vel fyrir og raun bar vitni kviknaði fljótt áhugi á því að flytja hana einnig á íslensku. „Kjart- an [Ragnarsson] í Landnámssetr- inu varð fljótt mjög spenntur fyr- ir því að færa hana yfir á íslensku og bjóða Íslendingum og sérstak- lega Borgnesingum að sjá hana. Ég varði jólafríinu því í að vippa textanum yfir á íslensku, aftur,“ segir Geir og hlær við. „Þann- ig að ég er kominn alveg heilan hring með sýninguna,“ útskýr- ir hann léttur í bragði. Fyrir vik- ið þurfti að hefja æfingar nánast á byrjunarreit ásamt leikstjóranum, Theodóri Kr. Þórðarsyni, sem er einmitt faðir Geirs. Þá er einnig vert að geta þess að yngri bróð- ir hans, Eiríkur Þór, sér um sviðs- myndina og sviðsstjórn. „Það eru sannarlega kostir og gallar við að hafa föður sinn sem leikstjóra og litla bróður með sviðsmyndina. Ég viðurkenni að það var stund- um skrýtið að hafa þá tvo saman að gagnrýna mig en kostirnir voru engu að síður töluvert fleiri en gallarnir,“ segir Geir. „Síðan hef- ur Kjartan auðvitað yfirumsjón með þessu öllu saman og er dug- legur að koma með punkta líka.“ Ber virðingu fyrir efninu Aðspurður um væntingar til sýn- inganna þá kveðst Geir eiga von á því að það verði fyrst og fremst skemmtilegt að flytja hana. „Það komu stundum Íslendingar á ensku sýningarnar og þá varð ég stundum var við svona besser- vissa, sem voru ekki endilega til- búnir að taka því að skáldað væri í eyðurnar. Þeir voru sumir dug- legir að leiðrétta mig eftir sýning- ar og benda mér á að hlutirnir hafi ekki gerst svona,“ segir hann. „En maður er að leika sér með efni sem er svolítið heilagt í hugum margra og ég geri mér grein fyr- ir því að þegar maður er byrjað- ur að blanda saman sögu landsins og þjóðsögum þá er maður kom- inn út á svolítið hálan ís, gagn- vart þeim sem telja efnið heilagt að minnsta kosti. En það verður alltaf þannig,“ segir Geir. „Engu að síður reyni ég að bera virð- ingu fyrir efninu og breyta ekki of miklu. Ég held að þetta falli allt innan þess ramma sem getur tal- ist eðlilegur.“ Dimm og drungaleg stemning Til marks um það nefnir Geir að hann hafi ekki breytt þeim tóni sem sleginn er í þjóðsögunum sem hann byggir sýningu sína á. „Það er dálítið myrk og drunga- leg stemning í íslensku þjóðsög- unum og boðskapurinn ekkert endilega neitt sérstaklega fallegur. Þær voru sagðar heimilisfólki fyrir svefninn í dimmum baðstofum og tilgangurinn virðist oft hafa ver- ið að hræða fólk og þannig reyna að kenna því einhverja lexíu,“ seg- ir Geir og hlær við. „Það er svolít- ið sú stemning sem ég leitast við að endurskapa. Til þess er enginn betri sýningarsalur en Söguloft- ið. Það er óvenjulegur salur, undir súð og ef veðrið er vont þá hvín í húsinu og það finnst mér ómetan- legt í sýningu þegar ég er að reyna að hræða fólk,“ segir Geir léttur í bragði. Hann tekur þó fram að Svarti galdur sé ekki endilega við hæfi yngstu barnanna og bein- ir því til foreldra að börn gætu ef til vill hræðst. „Það er vert að for- eldrar hafi það í huga og meti það ef þeir ætla að taka börnin með, sem þeim er að sjálfsögðu vel- komið og ég vonast auðvitað til að sjá sem flesta,“ segir Geir. Sem fyrr segir var verkið frum- sýnt föstudaginn 13. janúar og strax daginn eftir var önnur sýn- ing. „Það verða sýningar allt í allt fjórar helgar núna í janúar og svo sjáum við til með framhaldið,“ segir leikarinn að lokum. kgk Leikur sér með þjóð- sögurnar í Svarta galdri Geir Konráð Theódórsson leikari er jafnframt höfundur einleiksins Svarta galdurs. Ljósm. Landnámssetrið. Kynningarplakat Svarta galdurs. Geir hér í fremur kuldalegu umhverfi.

x

Skessuhorn

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Skessuhorn
https://timarit.is/publication/1096

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.