Skessuhorn - 31.05.2017, Blaðsíða 24

MIÐVIKUDAGUR 31. MAÍ 201724
Vörur og þjónusta
Hönnun prentgripa
& alhliða prentþjónusta
Drei bréf - Boðsbréf
Ritgerðir - Skýrslur
Reikningar - Eyðublöð
Umslög - Bréfsefni
Fjölritunar- og
útgáfuþjónustan
Getum við
aðstoðað þig?
sími: 437 2360
olgeirhelgi@islandia.is
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
R E S T A U R A N T
Upplýsingar í síma: 430 6767
Sprautu- og bifreiðaverkstæði
Sólbakka 5, Borgarnesi • 437-1580 • sbb@simnet.is
Tjónaskoðun – Bílamálun – Réttingar – Bílrúðuskipti
Þjónustum öll tryggingafélög
Borgarness
TEK AÐ MÉR GARÐAÚÐUN ALLA DAGA VIKUNNAR
GARÐAÚÐUN REYNIS SIG
SÍMI: 899-0304
Epli hefur náð umboði fyrir Iphone
símana frá símafyritækjunum Sím-
anum, Vodafone og Nova. Félögin
hafa haft umboðin síðan 2009. Í
viðtali við Vísi.is sagði Guðni Rafn
Eiríksson hjá Epli að nú hafi fyrir-
tækið umboð fyrir alla vöruflokka
Apple hér á landi. Epli er bæði
heild- og smásali á vörum Apple og
rekur tvær verslanir, við Laugaveg
í Reykjavík og í Smáralind í Kópa-
vogi. Fyrirtækið nýtur ákveðinna
sérkjara á vörum frá Apple en hefur
hingað til þurft að kaupa Iphone til
endursölu af fjarskiptafélögunum
þremur. mm
Epli verður umboðs-
aðili fyrir Iphone
Pennagrein
Pennagrein
Fyrir skemmstu bárust svör frá þrem-
ur ráðherrum við spurningum mín-
um varðandi sjóvarnir almennt og
skráningu og vernd menningarminja
á ströndum landsins sem bornar voru
fram af gefnu tilefni. Vitað er að víða
hefur hafið gengið á ströndina og af-
máð menningarminjar sem þar voru.
Þá er ljóst að þær breytingar sem eiga
sér nú stað á loftslagi, veðurfari og
sjávarstöðu geta orðið til þess að auka
þörf fyrir sjóvarnir og annan viðbún-
að til að bregðast við hættu af sjávar-
flóðum.
Sjávarborðsbreytingar og
sjávarborðsmælingar
Það er í verkahring sveitarfélaga að
fylgjast með sjávarrofi og leggja fram
óskir um varnir gegn sjávarflóðum og
aðgerðum til að stöðva rofið. Ýmis
vitneskja um sjávarrof og þörf fyrir sjó-
varnir liggur fyrir hjá sveitarfélögun-
um og Vegagerðinni, sem annast gerð
sjóvarnaáætlunar, og Vísindanefnd
um loftslagsbreytingar, sem vinnur
að skýrslu um áhrif loftslagsbreytinga
hér á landi, mun leggja mat á líkleg-
ar breytingar á sjávarborðshæð vegna
loftslagsbreytinga og afleiðinga þeirra.
Ætlunin er að Veðurstofa Íslands og
fleiri aðilar nýti þá þekkingu sem fyr-
ir liggur á þessu sviði, og safnast mun,
til þess að gera hættumat vegna sjávar-
flóða og er það vel.
Talsverð þekking á sjávarborðs-
beytingum og sjávarrofi liggur fyr-
ir hér á landi og ekki fer á milli mála
að nauðsynlegt er að fylgjast vel með
þróuninni á þessum vettvangi þar sem
byggð í þéttbýli og dreifbýli er í húfi.
Það vekur því nokkra undrun að eng-
inn opinber aðili beri ábyrgð á því að
gera sjávarborðsmælingar, halda sam-
an þeirri vitneskju sem þær myndu
skila og koma henni á framfæri á vett-
vangi samfélagsins. Nauðsynlegt er að
bæta þar úr hið fyrsta.
Menningarminjum
skolar burt
Undanfarin ár hafa borist ábending-
ar úr ýmsum áttum um að menning-
arminjar á ströndum landsins séu í
hættu vegna sjávarrofs og vitað er að
sums staðar hefur hafið þegar afmáð
slíkar minjar til óbætanlegs tjóns fyrir
íslenska menningarsögu. Minjastofn-
un Íslands hefur þróað aðferðir til að
skrá fornleifar við ströndina og gert
drög að áætlun um það verkefni, sem
er hafið í litlum mæli, en gengur allt-
of hægt vegna fjárskorts og þar verður
að spýta í lófana svo ekki fari illa í ljósi
þess að vitað er um fjölda minjastaða
sem liggja undir skemmdum eða eru í
yfirvofandi hættu vegna ágangs sjávar.
Í svari mennta- og menningamála-
ráðherra við spurn-
ingum mínum um
skráningu og vernd
menningarminja á ströndum landsins,
sem unnið var af Minjastofnun Íslands,
kemur fram að skráning allra minja á
strandlengju landsins myndi að líkind-
um kosta um 330 millj. kr. Þetta er í
rauninni ekki mikið fé en málefnið er
aðkallandi og ættu stjórnvöld að gera
það að forgangsmáli að hrinda því í
framkvæmd áður en mikilvægur þátt-
ur í menningarsögu þjóðarinnar fer í
sjóinn og hverfur um aldur og ævi.
Nauðsyn ber til að gerð verð-
ir, verndar- og aðgerðaráætlun fyrir
menningarminjar á ströndum lands-
ins. Verstöðvar, sjóbúðir, naust, upp-
sátur og önnur mannaverk sem voru
liður í lífsbaráttu fyrri kynslóða eru
mikilvægur hluti menningararfs okk-
ar. Við höfum ekki til að dreifa glæsi-
höllum eða húsagerðarlist kónga og
keisara Evrópu. Saga okkar er varð-
veitt í lágreistum menningarminjum
hvarvetna á strandlengju landsins og
okkur ber að sýna henni tilhlýðilegan
sóma og tryggja fjármagn til skráning-
ar, rannsókna, vöktunar og sjóvarna
þar sem því verður við komið.
Lilja Rafney Magnúsdóttir.
Höfundur er alþingismaður VG í
Norðvesturkjördæmi.
Hluti af því að vera lítil þjóð er að
oftast eru fáir sem tala tungumálið
sem henni tilheyrir. Annar hluti af
því að vera lítil þjóð er óhjákvæmi-
legur samanburður við stærri þjóðir.
Þetta tvennt flækir stundum tilveru
okkar. Ekki síst þegar örnefni á borð
við Eyjafjallajökul eða kjarnyrt íslensk
nöfn á borð við Sigurrós eða Björk
verða fræg. Þá er eins og vakni ein-
hver minnimáttarkennd í okkur. Þá
verðum við öðruvísi. Tilfinningin er
kannski ekki ósvipuð og fyrir ungling
að mæta í skólann með bólu á nefinu.
Innst inni finnst okkur kannski eins
og allir hljóti að sjá hvað við erum litl-
ir kallar og kerlingar af því við eigum
afburða tónlistarfólk og hrikalegt eld-
fjall sem hljóma svo bara eins og ein-
hvers konar barnahjal eða bull í fram-
burði erlendra þjóða. En svo horfir
maður á heimildarmynd um sjald-
gæfan ættbálk í Afríku þar sem fólkið
dansar á lendarskýlum í hringi, með
kjúklingalegg í gegnum nefið og með
æpandi rauða andlitsmálningu. Þetta
finnst manni framandi og merkilegt
og er enginn hlátur í huga. Samt léti
maður aldrei nokkurn mann sjá sjálf-
an sig svona til fara.
Líkt og sumir afrískir ættbálkar
var íslenskan að mestu einangruð frá
áhrifum annarra menningarstrauma
og tungumála í þúsund ár. Það gerði
að verkum að hún breyttist miklu
hægar en skyldar tungur í kringum
okkur. Hún er því mikið sögulegt og
menningarlegt verðmæti, ekki bara
fyrir okkur Íslendinga heldur líka fyr-
ir aðrar þjóðir sem gætu haft áhuga
á að kynna sér hana. Hún er því alls
engin ástæða til minnimáttarkennd-
ar. Þvert á móti getum við verið mjög
stolt af þessari flottu arfleifð.
Hluti af því að ferðast um önnur
lönd er að upplifa tungumálið. Ef
allir Jarðarbúar töluðu ensku þá væri
vissulega auðveldara að ferðast og eiga
samskipti. En væri það jafn skemmti-
legt? Tungumál eru sköpuð af ólíkum
menningum og eru órjúfanlegur hluti
af þeim. Hluti af því að ferðast er því
að upplifa ólíka menningu í gegnum
tungumálið. Tillitsemi okkar við að
þýða hlutina yfir á ensku fyrir erlenda
gesti okkar er þannig stundum dálítið
misskilin. Kannski langar útlendinga
að vita að það sem þeir kalla „restaur-
ant“ sé „veitingastaður“ hjá okkur.
Þeim gæti jafnvel þótt gaman að leita
þá uppi undir íslenska heitinu.
Flest höfum við sennilega komið
inn í ferðamannasjoppur eða veit-
ingastaði á Íslandi þar sem allt er
skrifað fyrst á ensku og íslenskan er
höfð undirmáls, ef hún er þá höfð
með. Þetta er eflaust gert af tillits-
semi við gestina okkar. En erum við
að gera þeim greiða? Leyfum þeim
að komast að því að „samloka“ er það
sem við köllum tvær brauðsneiðar
með einhverju á milli. Það þarf ekki
að skrifa „sandwiches“ á hilluna til að
koma því til skila. Rænum ekki þeirri
reynslu gjörsamlega frá gestum okkar
að upplifa tungumálið okkar.
Nú er svo komið að rótgróið nafn
Flugfélags Íslands hefur verið lagt
niður og í staðinn var tekið upp enska
heitið Air Iceland Connect. Í auglýs-
ingum er „connect“ borið fram með
áherslu á öðru atkvæði eins og í ensku
(konn‘ekt) í stað fyrsta atkvæðis eins
og í íslensku (k‘onnekt). Í íslensku
erum við vön því að setning sem byrj-
ar á sögninni „er“ er oftast spurning.
Nýja nafnið hljómar þannig eins og
einhver skrýtin spurning, samanber
titil þessarar greinar. Þetta mun gera
það að verkum að merking orðsins
„er“ mun taka breytingu í huga okk-
ar Íslendinga. Það verður ekki lengur
bara íslenska sögnin „að vera“ held-
ur byrjum við að tengja það við enska
orðið „air“. Enn er stigið eitt skref í
því að þynna tungumálið okkar út og
að þessu sinni gerir það stórt fyrir-
tæki með mikil áhrif í menningu okk-
ar. En það skiptir fyrirtækið sennilega
minna máli heldur en það að útlend-
ingar viti án nokkurs efa að Flugfélag
Íslands er flugfélag.
Hér á Vesturlandi erum við sveita-
fólkið greinilega aftarlega í þessari
þróun. Við erum
ennþá með fullt af
fyrirtækjanöfnum
sem trufla útlend-
inga örugglega jafn mikið og „Flug-
félag Íslands“. Til að hjálpa fávísum
gestum okkar þá langar mig að lok-
um að koma með nokkrar tillögur að
nýjum fyrirtækjanöfnum. Þau myndu
hjálpa útlendingum að átta sig á því
hvað fyrirtækin standa fyrir og koma í
veg fyrir misskilning:
Bifreiðastöð Þ.Þ.Þ. verði Th.Th.
Th. Cargo Connect.
Kría Guesthouse verði Angry Bird
Guesthouse.
Límtré Vírnet verði Glue Tree
Wire Net.
Blikksmiðja Guðmundar verði
Godhand Blinking Factory.
Og að endingu, Skessuhorn verður
Bitch Corner.
Vonandi hætta útlendingarnir svo
að hlæja að okkur.
Kjartan S. Þorsteinsson
Er Æsland konnekt?
Menningarslys við strendur
landsins ef ekkert verður að gert!