Fréttablaðið - 01.02.2017, Blaðsíða 38

Skotsilfur Afkoma H&M kom á óvart
Lars Christensen
alþjóðahagfræðingur
Sænska fataverslunarkeðjan H&M kynnti uppgjör sitt fyrir fjórða ársfjórðung 2016 í gær. Afkoma fyrirtækisins var þá umfram væntingar og jókst
hagnaðurinn um sjö prósent frá sama tímabili árið á undan. Forsvarsmenn H&M kynntu þá einnig að sala fyrirtækisins í janúar hefði aukist um 11
prósent en líkt og komið hefur fram stendur til að opna þrjár verslanir fyrirtækisins hér á landi síðar á þessu ári. Fréttablaðið/EPa
Vi n n u st a ð a r m e n n i n g e r ákveðinn kjarni á hverjum vinnustað. Hún mótast
meðal annars af hugmyndum,
gildum og viðhorfum starfsfólks-
ins. Vinnustaðarmenningin birtist
svo í samskiptum, verklagi, félags-
mótun og fleiri þáttum. Menning
hvers vinnustaðar hefur mikil áhrif
á árangur þeirra. Árangur sem birt-
ist til dæmis í framgangi verkefna,
í samskiptum við viðskiptavini og
hversu vel þeim gengur að laða að
og halda í hæft starfsfólk.
Ef við segjum að heilbrigð vinnu-
staðarmenning sé þannig að hún
hjálpi vinnustöðum við að ná stefnu
sinni og markmiðum, hún styðji við
árangur hvers og eins starfsmanns,
sem fagmanns og einstaklings, fólk
langi til að ná árangri í starfi, upplifi
að álit þess skipti máli og fái reglu-
lega styðjandi endurgjöf á störf sín,
starfsfólk mæli gjarnan með vinnu-
staðnum við vini og vandamenn og
vinnustaðurinn sé jafnvel þekktur út
fyrir veggi sína fyrir góða menningu,
þá myndi óheilbrigð vinnustaðar-
menning væntanlega vera þannig að
ekki sé samstaða um að vinna eftir
stefnu vinnustaðarins, starfsfólk telji
ekki endilega nauðsynlegt að fylgja
verkferlum eða fyrirfram ákveðnu
verklagi, starfsfólk fái sjaldan og
óskýra endurgjöf á störf sín, óvirðing
sé í samskiptum á milli starfsmanna,
fáum líði vel í starfi og starfsmanna-
velta gjarnan mikil.
Oft er sagt að það að breyta
vinnustaðarmenningu taki mörg
ár. Þess vegna gerist það of oft
að stjórnendur vinnustaða stýra
menningu ekki nægjanlega mark-
visst, því þeir telja að það taki allt
of langan tíma til að hafa einhver
áhrif.
Það sem stjórnendur, og reyndar
starfsfólk allt, þarf að gera er að
ákveða hvernig menningu það vill
hafa, og ekki hafa, á sínum vinnu-
stað.
Allir eiga að hafa skoðanir á
vinnustaðnum og koma þeim á
framfæri á uppbyggjandi hátt. Tala
þarf opinskátt um æskilega hegðun
hvað varðar vinnulag, samskipti og
fleira. Á sama tíma þarf að vera sátt
á meðal stjórnenda og starfsfólks
alls, að sætta sig ekki við að hafa
samstarfsfólk sem ekki styður við
heilbrigða og árangursríka vinnu-
staðarmenningu.
Change the Culture – Change the
Game er yfirskrift eins af erind-
unum á ráðstefnu Only Human,
sem haldin verður á Hótel Natura
þann 23. febrúar 2017 (sjá www.
only human.is), ekki missa af henni!
Nýsköpun
Herdís Pála Pálsdóttir,
fyrirlesari og markþjálfi
fyrir stjórnendur og
félagskona í FKA.
Árangursrík vinnustaðarmenning
Stokkað upp
í stjórninni
Fyrirséð er að stokk-
að verði upp í átta
manna stjórn
Arion banka
á aðalfundi
bankans 9. mars.
Kaupþing heldur á
87% hlut í bank-
anum en stjórnendur þess eru sagðir
vilja fá nýtt blóð inn í stjórn Arion í
aðdraganda fyrirhugaðs útboðs sem
til stendur að halda um miðjan apríl.
Skammt er síðan Bandaríkjamaður-
inn John P. Madden, framkvæmda-
stjóri hjá Kaupþingi, kom nýr inn í
stjórn bankans. Leit að fleiri nýjum
stjórnarmönnum stendur yfir –
óvíst er hversu margir þeir verða
– og er þar horft til þess að fá inn
einstaklinga með meiri reynslu af
bankarekstri og eins af því að sitja í
stjórnum skráðra fjármálafyrirtækja.
Enn fjölgar
hjá Fossum
Fossar Markaðir
halda áfram að
bæta við sig fólki
en Óttar Helga-
son hóf þar ný-
lega störf í teymi
erlendra markaða.
Óttar kemur frá fyrir-
tækjaráðgjöf Landsbankans en þar
áður var hann ráðgjafi fyrir innlenda
og erlenda fjárfesta, bæði á Íslandi
og erlendis, og sjóðsstjóri lífeyris-
sjóða í eignastýringu Landsbankans
2005-2008. Mikill vöxtur hefur verið
í starfsemi Fossa að undanförnu og
hefur starfsmannafjöldinn tvö-
faldast frá því að félagið var stofnað
vorið 2015. Samtals starfa tólf
manns í nýjum húsakynnum Fossa
við Fríkirkjuveg og þá hefur félagið
boðað opnun skrifstofu í London.
Konurnar
taka yfir
Greint var frá
því á dögunum
að Ásta Sig-
ríður Fjeldsted
hefði verið ráðin
framkvæmdastjóri
Viðskiptaráðs en hún
er önnur konan til að gegna því starfi
í 100 ára sögu ráðsins. Ásta er einnig
þriðja konan á suttum tíma sem
tekur við starfi framkvæmdastjóra
hjá hagsmunasamtökum í atvinnulíf-
inu en skammt er síðan tilkynnt var
um ráðningu Katrínar Júlíusdóttur
hjá SFF og Heiðrúnar Lindar Mar-
teinsdóttur hjá SFS. Þá hefur Helga
Árnadóttir verið framkvæmdastjóri
Samtaka fyrirtækja í ferðaþjónustu
frá 2013. Konur eru því núna í meiri-
hluta þeirra sem stýra hagsmuna-
samtökum í Húsi atvinnlífsins.
Nú eru liðnar tvær vikur síðan
Donald Trump sór embættiseið sem
45. forseti Bandaríkjanna og sá dagur
hefur ekki liðið að það sé ekki eins
og maður sé að horfa á beina útsend-
ingu á einhverjum klikkuðum raun-
veruleikaþætti í sjónvarpinu. Og það
er mjög auðvelt að ímynda sér að
það sé eitthvað verulega athugavert
við skilning Donalds Trump á heim-
inum, og frá sjónarhóli hagfræðinnar
er margt sem veldur áhyggjum – sér-
staklega verndarsinnuð og fjand-
samleg orðræða Trumps í garð inn-
flytjenda.
Hins vegar hefur „Trump-þáttur-
inn“ ekki enn valdið neinum meiri-
háttar viðbrögðum á fjármálamörk-
uðum heimsins. Reyndar hefur
óstöðugleiki á fjármálamörkuðum
verið í lágmarki og eftirtektarverð-
ast er að hlutabréfamarkaðurinn í
Bandaríkjunum hefur komið vel út
– sérstaklega frá því að Trump vann
forsetakosningarnar snemma í nóv-
ember og þangað til snemma í des-
ember. Síðan þá hafa markaðir verið
býsna flatir, en við höfum sannarlega
ekki séð neitt óðagot.
Markaðir og upplýsingar
Þetta kann að virðast þversagna-
kennt þegar litið er á stöðugan
straum geðveikislegra Twitter-
ummæla frá Trump. Þetta gæti hins
vegar sýnt að gagnstætt því sem
fyrrverandi utanríkisráðherra Dan-
merkur, Mogens Lykketoft, sagði eitt
sinn þá eru fjármálamarkaðir ekki
„hysteriske kællinger“ („móðursjúk-
ar kerlingar“). Reyndar endurspegla
fjármálamarkaðir yfirleitt allar fáan-
legar opinberar upplýsingar um
ástand tiltekins hagkerfis, en ekki
bara nýjustu gölnu athugasemdir
einhverra stjórnmálamanna.
Yfirleitt segjum við að þrír þættir
ákvarði hlutabréfaverð. Í fyrsta lagi
ákvarðast verð hlutabréfa af vænt-
ingum um allan framtíðarhagnað
fyrirtækja. Í öðru lagi ákvarðast
hlutabréfaverð af því sem hag-
fræðingar kalla áhættulausa vexti.
Það er að segja hver væri arðsemi
annarra fjárfestinga en hlutabréfa –
gjarnan ávöxtun ríkisskuldabréfa. Ef
ávöxtun skuldabréfa hækkar hættir
hlutabréfaverði til að lækka. Í þriðja
lagi er það áhættuvilji fjárfesta – ef
fjárfestar fara að óttast áhættuna
hefur hlutabréfaverð tilhneigingu
til að lækka. Aðgerðir og stefnumál
Trumps geta haft áhrif á alla þessa
þrjá þætti og til að skilja hvað er um
að vera varðandi hlutabréf er þetta
greiningin sem maður þarf að ráðast
í frekar en að álykta: „Maðurinn er
snarvitlaus og þess vegna verð ég
að selja hlutabréfin mín“ (þótt það
sé vissulega freistandi ef maður er
svo vitlaus að fylgjast með Trump á
Twitter).
Óttast verndarstefnu
Ef við lítum á hagnaðinn ættum við
í raun að líta á langtímahagvöxt í
bandaríska hagkerfinu og útflutn-
ingsmarkaði Bandaríkjanna. Er
stefna Trumps líkleg til að auka verga
landsframleiðslu í Bandaríkjunum –
ekki bara núna heldur einnig löngu
eftir að hann hættir sem forseti? Það
er mjög erfitt að svara því en það er
augljóst að sum stefnumál hans –
sérstaklega verndarstefna hans og
tillögur gegn innflytjendum – munu
hafa neikvæð áhrif á bandarískan
(og alþjóðlegan) hagvöxt. En þetta
verður að bera saman við sum þeirra
stefnumála sem gætu aukið hagvöxt
– meðal annars afnám reglna og
skattalækkanir. Að öllu samanlögðu
óttast ég sjálfur mest verndarstefnu
hans og tillögur gegn innflytjendum,
en um leið efast ég um að áhrif þess-
ara tillagna muni vara í til dæmis 10
eða 15 ár. Reyndar er alls ekki víst að
þessar tillögur komi til framkvæmda
(vonandi ekki!).
Ég er sannarlega enginn aðdáandi
Donalds Trump og ég er ekki sér-
lega bjartsýnn á bandaríska hluta-
bréfamarkaðinn í augnablikinu. En
þegar höfuð mitt er að springa af
reiði vegna verndarstefnu Trumps
og stöðugra árása á innflytjendur lít
ég á hlutabréfamarkaðinn og það
hjálpar mér að setja hlutina í sam-
hengi. Þegar allt kemur til alls, því
ætti ég að vera betur í stakk búinn að
spá fyrir um aukinn hagnað banda-
rískra fyrirtækja næstu 20-30 árin
en „viska fjöldans“ hjá fjárfestum á
hlutabréfamörkuðum heimsins? Svo
við skulum vona að markaðirnir hafi
rétt fyrir sér!
Trump og hlutabréfamarkaðir
Þetta gæti sýnt að
gagnstætt því sem
fyrrverandi utanríkisráð-
herra Danmerkur, Mogens
Lykketoft, sagði eitt sinn þá
eru fjármálamarkaðir ekki
„móðursjúkar kerlingar“.
1 . F e b r ú a r 2 0 1 7 M I Ð V I K U D a G U r10 MarkaðuriNN