Heimsmynd - 01.05.1993, Qupperneq 30

þessi ítali ætti til einkanota álíka mikinn
flugflota og Flugleiðir og að heimilishaldið
hjá honum væri víst eftir því stórbrotið. Af
öllum glöggum peningmönnum sem hann
þekkti sagði frændi minn að þessi þætti
glúmastur. Og veistu hvað hann sagði að
sér væri orðið ljóst?“
„Nei, það veit ég ekki,“ segi ég og horfi
á sætu stelpumar í hominu taka bakföll af
hlátri sem undirtekur í veitingasalnum. Þær
eru að drekka Moet et Chandon og naga
hráar gulrætur með. Svona er hægt að halda
í línumar. Og hlátur ku líka vera megrandi.
„Hann sagði að nú á tímum væri mjög
örðugt að græða umtalsverðar fjárhæðir í
nokkru vestrænu landi nema eiga aðgang
að ríkiskassanum,“ segir Nóri. „Og ég er
skíthræddur um að íslensku athafnamenn-
irnir svokölluðu leggist í auknum mæli á
ríkið eftir því sem skórinn kreppir að - því
að ekki er t.d. sköpunargáfunni fyrir að fara
í kolkrabbanum. Það er dæmigerð þver-
sögn að á þessum sama tíma er helsta kjör-
orðið einkavæðing. Það get ég sagt þér að
ekkert hef ég á móti því að ríkið hætti að
vasast í atvinnurekstri. En hins vegar vil ég
ekki láta stuttbuxnaliðið gefa fyrirtæki eins
og þjóðbankana þeim einstaklingum á
íslandi sem síst þurfa á gjöfum að halda
enda er viðbúið að ríkið verði samt látið
létta undir með þeim áfram hvenær sem á
móti blæs.“
„Það sem mér blöskrar mest er hvað
þessir gaurar sem hæst tala um einkafram-
takið eru oft blygðunarlausir að ganga í
vasa almennings,“ segir Nóri. „Tilætlunar-
semin eykst líka kannski við það að
launakjör stjórnenda eru farin að verða
einhver hin bestu sem um getur í víðri
veröld ef tekið er mið af stærð eða öllu
heldur smæð fyrirtækjanna. Og það er
einna líkast því að hæstu launin séu greidd
þeim sem mestu tapa. Að minnsta kosti
virðist forstjóri SÍS hafa búið við einna
skásta afkomu íslenskra stjómenda undan-
farin ár, rúmlega milljón á mánuði í laun, á
meðan 7 milljarða eiginfé hefur brunnið
upp og starfsmannatalan hrapar úr 1.500
niður í 5 sem standa þó verklausir nú. Eftir
að Landsbankinn tók skrifborðið og stólinn
undan forstjóranum upp í skuldir heldur
hann áfram að fá jafngildi launa að minnsta
kosti 10 háskólakennara send heim til sín í
umslagi um hver mánaðamót. Næstbestu
launa- og eftirlaunakjörin eru svo hjá
bankastjórunum sem hafa lánað til
fyrirtækjanna sem ekki geta borgað lánin
aftur og svo hjá bankastjórunum sem hafa
slegið erlendu lánin sem afkomendur okkar
eiga að reyna að borga mann fram af
manni. Þetta er hinn íslenski raunveruleiki,
lagsmaður Gróa.“
„Frændi minn minntist líka á blaðaviðtal
við bankastjóra hjá amerískum banka sem
er af þekktri, íslenskri ætt,“ heldur Nóri
áfram. „Sá sagði að íslendingar hefðu
áreiðanlega ekki getað vaðið svona í er-
lendum lánum gegnum tíðina nema vegna
þess að Jóhannesar Nordals naut við.
Frændi, sem er notalega launkíminn
maður, enda af firnafínu þingeysku
gáfnaljósakyni, lyfti vinstri augabrúninni
prakkaralega þegar hann sagði að ef til vill
væri mesta böl einstaklinga, fyrirtækja og
jafnvel heilla þjóða að hafa ótakmarkað
lánstraust. Dæmi af handahófi væru
Almenna bókafélagið, SÍS, Færeyjar,
Þjóðviljinn, Prentsmiðja Guðjóns Ó. og
bankinn hafi haft stórfé af viðskiptabönk-
unum með aðferðum sem heiti sakleysis-
legum nöfnum eins og „bindiskylda“ eða
„varðveisla á gjaldeyrisvarasjóðum Iands-
ins“. Þar kemur til að mynda fram að
gengisfelling krónunnar um 6% í nóvem-
ber sl. hafi skapað Seðlabankanum 800
milljón króna hagnað sem ella hefði komið
í hlut bankanna og bætt reikningsstöðu
þeirra. Svo kostulega vildi til að sama
daginn og grein Gunnars birtist var skýrt
frá því að Jóhannes Nordal hefði ákveðið
að lækka vexti sem bankarnir borga af
fyrirgreiðslu í Seðlabankanum til þess að
viðskiptabankamir geti lækkað útlánsvexti
sína.“
„Seðlabankamönnum hefur áreiðanlega
þótt það hvimleið tilviljun að greinin eftir
„Það sem mér blöskrar mest er hvað þessir gaurar
sem hæst tala um einkaframtakið eru oft
blygðunarlausir að ganga í vasa almennings."
síðast en ekki síst íslenska þjóðarbúið.
Frændi sagði íbygginn að kannski væri
betra að koma ekki svona skolli vel fyrir og
hafa þá örlítið minna lánstraust.“
Tvær elskulegar konur koma nú með
aðalréttinn handa okkur skólafélögunum.
Eg fær blandaða sjávarrétti í skyri, en það
reynist vera sitt lítið af hverju, hörpuskel-
fiskur, humar, rækjur, lax, ýsa og smokk-
fiskur, allt bakað undir þaki af karrí-blönd-
uðu skyri. Nóri hefur pantað hangikjöt
„eins og hjá Jónu frænku", þ.e. með
kartöflum í uppstúfi, grænum baunum og
rauðbeðum, eftir að konumar góðu höfðu
fullvissað hann um að ekki yrði talið eftir
að gefa honum ábót eins og hann gæti í sig
látið. Önd með döðlusósu freistaði lög-
lærða nærfatakaupmannsins um hríð áður
en hann sló sér á hangikjötið. Skyrfiskurinn
er himneskt lostæti og karlinn er líka
ánægður með sitt, segir að mamma sín
hefði varla gert betur. Og það veit ég að er
mikið komplíment.
„Það er merkilegt að á fimmtudaginn,
fjórum dögum eftir stríðsviðtal Agnesar
Bragadóttur við Sverri Hermannsson þar
sem hann viðrar ólund sína yfir því með
hvaða hætti strákarnir í ríkisstjórninni
slettu aurunum í Landsbankann, birtist í
Mogganum hnýsileg grein eftir Gunnar
Tómasson hagfræðing um seðlabanka-
frumvarpið sem liggur fyrir Alþingi þar
sem hann sýnir m.a. fram á það að Seðla-
30
Gunnar skyldi birtast þennan dag,“ segir
Nóri sem er búinn með hangikjötssneið-
arnar þrjár og veifar eftir fyrstu ábótinni.
„Hann Gunnar, þessi gamli bridsfélagi
okkar, er nú ekki vel séður á þeim stað.
Hann hélt, kannski af því að hann hafði
meistarapróf með ágætiseinkunn frá
Harvard í sínu fagi og var árum saman
búinn að stunda verðbólgulækningar hjá
alls konar ríkisstjómum á vegum Alþjóða-
gjaldeyrissjóðsins, að honum leyfðist að
hafa skoðun á stjóm íslenskra efnahags- og
peningamála sem stangaðist á við skoðanir
Jóhannesar Nordals. Sá átti nú eftir að reka
sig á að svo var ekki. Þetta voru ófyrirgef-
anleg mistök. Ekki nóg með að hann væri
með þessu búinn að útiloka sig frá öllum
embættum á Islandi til lífstíðar heldur er
sagt að fyrirspurnir hafi borist vestur til
Washington þar sem látnar hafi verið í ljós
efasemdir um dómgreind eða jafnvel geð-
heilsu þessa ódannaða hagfræðings og
Gunnar hafi mátt þakka sínum sæla fyrir að
fá áfram að stússa við gjörgæslu efnahags-
mála hjá skuldsettum skrælingjaþjóðum
víðs vegar um hnöttinn.“
Nú eru háfættu tískudrottningarnar í
hominu búnar úr kampavínsflöskunni, rísa
á fætur og ganga öruggum skrefum fram
hjá okkur Nóra án þess að virða okkur
viðlits fremur en við værum gömul og
óuppgerð kreppuhúsgögn. Þær halda sína
leið út í hríðina sem (framhald á bls. 98)
HEIMS
MYND