Fréttablaðið - 19.04.2017, Blaðsíða 38

Í desember skrifaði ég í pistli í þessu blaði að því sem ég kallaði þá „uppsveiflu Trumps“ myndi ljúka
fyrir páska. Þar sem páskarnir eru
nú að baki er ekki úr vegi að athuga
hvort ég hafi haft rétt fyrir mér.
Með „uppsveiflu Trumps“ átti ég
ekki við batann á bandaríska verð-
bréfamarkaðnum heldur breytingar
til batnaðar í þjóðhagfræðilegum
tölum sem við fórum að sjá eftir að
Donald Trump var kosinn forseti 8.
nóvember.
Það sem ég lýsti í desember var
það sem hagfræðibloggarar kalla
Sumner-greiningu, eftir þeirri rök-
semdafærslu bandaríska hagfræði-
prófessorsins Scotts Sumner að ef
seðlabanki hafi skýrt, vel skilgreint
og trúverðugt markmið – til dæmis
verðbólgumarkmið eins og Seðla-
banki Bandaríkjanna – þá verði fjár-
lagastuðullinn núll. Þetta þýðir að
hert peningamálastefna myndi vega
upp á móti slökun á fjármálastefnu
(og miðað við væntingar markaðar-
ins mun slík herðing eiga sér stað).
Trumpísk fjármálaþensla
En aðstæður í nóvember, þegar
Trump var kosinn, voru aðeins
öðruvísi en þær sem gert er ráð fyrir
í Sumner- greiningunni. Verðbólgu-
markmið Seðlabankans var ekki
fyllilega trúverðugt og verðbólgu-
væntingar markaðarins voru nokkuð
undir 2%.
Þess vegna hélt ég því fram þegar
Trump var kosinn að væntingarnar
um trumpíska fjármálaþenslu myndu
hafa nokkur jákvæð skammtímaáhrif
á bandarískan hagvöxt.
Í desember voru verðbólguvænt-
ingar markaðarins til meðallangs tíma
þegar komnar upp í 2%. Afleiðingin
var sú að Sumner-greiningin sagði
til sín og vænta hefði mátt þess að
hröðun hagvaxtarins tæki enda. Sem
er auðvitað einmitt það sem gerðist.
Ef við lítum á hvernig þjóðhag-
fræðilegar tölur hafa þróast saman-
borið við væntingar markaða og
sérfræðinga sáum við jákvæða og
óvænta hluti í nóvember, strax eftir
kosningu Trumps. En þegar verð-
bólguvæntingar markaðarins náðu
2% tóku þessar jákvæðu breytingar
enda því markaðir fóru að verðleggja
í samræmi við mótvægisaðgerðir
Seðlabanka Bandaríkjanna.
Herskárri afstaða
Það sem ég spáði ekki (en óttaðist
vissulega) í desember var að seðla-
bankinn myndi gera of mikið. Seint
í febrúar brugðust stjórnvöld við
áberandi bættum tölum í Banda-
ríkjunum með því að verða her-
skárri. Eins og við vitum núna hækk-
aði seðlabankinn, þann 15. mars,
vexti á millibankamarkaði um 25
punkta – mörgum mánuðum fyrr en
hann hafði gefið í skyn. Og það sem
skipti enn meira máli: Nú gaf hann
til kynna að búast mætti við frekari
hækkunum á árinu 2017.
Eru þá markaðir strax farnir að
segja okkur að seðlabankinn hafi gert
of mikið og verði að mýkja afstöðu
sína – eins og hann gerði í febrúar
2016? Eða er þetta bara minni háttar
bóla? Við vitum það ekki enn en
hættan er enn á ný að þetta verði
slæmt fyrir bandarískan hagvöxt.
Uppsveiflu Trumps er lokið
Lars Christensen
alþjóðahagfræðingur
Kínverskur efnahagur rís
Verg landsframleiðsla í Kína jókst um 6,9 prósent á fyrsta ársfjórðungi þessa árs samkvæmt nýbirtum tölum frá kínversku hagstofunni. Hér má sjá
kínverskan verslunarrekanda þar sem hann raðar ávöxtum í verslun sinni í Peking í gær áður en morguntraffíkin hófst. FRÉTTABLAÐIÐ/EPA
Ferðamenn eru eins og vatnið, þeir
fara þangað sem þeir vilja fara. Þegar
við ferðumst leitum við sjálf að stöð-
um sem hafa upp á eitthvað einstakt
að bjóða, sérstöðu sem kitlar forvitn-
ina og við viljum upplifa og njóta.
Við tölum um að dreifa ferða-
mönnum um Ísland. Það sé lausnin
sem kemur í veg fyrir að Ísland verði
eins og Mallorka norðursins. En
hvernig förum við að?
Það er yfirleitt ekki tilviljun
hvert við ferðumst. Staðirnir sem
við sækjum heim hafa flestir verið
þróaðir sem áfangastaðir á grunni
stefnumótunar, sem við sem gestir
sjáum ekki á yfirborðinu, en hefur
samt sem áður töluverð áhrif á upp-
lifun okkar. Þetta eru staðir þar sem
sérstaðan hefur verið dregin fram
og hún nýtt sem „hráefni“ til að þróa
áfangastaðinn, vöru og þjónustu,
sem við viljum njóta.
Ísland býður upp á einstaka fjöl-
breytni í náttúru og menningu sem
alls ekki er bundin við suðvestur-
hornið. Þessi fjölbreytni er hráefnið
á hverju svæði, sem má draga betur
fram og „fullvinna“ markvissar en
nú er gert. Fullvinnslan felst í þróun
nýrra áfangastaða, þjónustu og vöru
sem byggir á sérstöðu þeirra. Við
fullvinnsluna þarf að kortleggja og
greina sérkenni, sjálfsmynd og anda
hvers svæðis. Með yfirsýn yfir fjöl-
breytni landsins og þá ólíku upplifun
sem það býður opnast augu okkar
fyrir afmörkun nýrra áfangastaða,
nýjum tengingum og tækifærum í
okkar einstaka landi.
Skipulagsáætlanir, allt frá svæðis-
skipulagi til deiliskipulags, eru sterk-
asta verkfærið við þessa fullvinnslu.
Þær má nýta til að greina svæði og
setja fram stefnu um framtíðarþró-
un sem byggir á sérkennum í sögu,
landslagi og menningu. Þá skapast
mikilvægur efniviður í markaðs-
setningu hvers svæðis, sem verður
að loforði til þeirra sem sækja það
heim eða kaupa þaðan vöru, um
ákveðna upplifun. Skipulagsáætl-
anir eru jafnframt öflugasta tækið til
að stýra álagi svo ekki verði farið yfir
þolmörkin.
Með þessu getum við fjölgað
áfangastöðum, dreift álagi og lengt
dvalartíma á hverjum stað. Gefið
fyrirheit um ólíkar upplifanir um
landið allt sem kitla ferðamennina
og gefa þeim ástæðu til að koma
aftur og aftur. Samhliða dreifum við
álaginu á landið, aukum verðmæta-
sköpun í ferðaþjónustu og styðjum
við byggðaþróun.
Hvernig dreifum við ferðamönnunum?
Halldóra Hreggviðs-
dóttir, framkvæmda-
stjóri ráðgjafar-
fyrirtækisins Alta og
FKA-félagskona
Skotsilfur
– Tengir þig við framtíðina!
Sjónvarpsdreifikerfi
fyrir hótel, gistiheimili og skip.
Auðbrekku 3 • Kópavogur • s. 564 1660
oreind@oreind.is • www.oreind.is
Stoppaði stutt
Verslun Jör á horni Týsgötu og
Skólavörðustígs hefur verið lokað
fjórum mánuðum
eftir opnun.
Þangað flutti
verslunin
skömmu áður
en Jör ehf. var
tekið til gjald-
þrotaskipta
um miðjan janúar en það var stofn-
að utan um hönnun á fatalínunni og
verslunarrekstur við Laugaveg 89.
Óvíst er því hvað verður um fata-
merkið Jör sem hefur vakið mikla
athygli eins og fatahönnuðurinn og
einn stofnenda fyrirtækisins, Guð-
mundur Jörundsson.
Reynslubolti
Fjárfestar hafa lagt Pressunni til 300
milljónir í hlutafé og gert Gunnlaug
Árnason að stjórnarformanni. Þótt
Gunnlaugur
sé ekki þekkt
nafn í íslenskum
fjölmiðlaheimi
er ljóst að fjár-
festahópurinn
hefur þar fengið
til liðs við sig afar
öflugan fjölmiðlamann.
Gunnlaugur hefur verið eigandi
breskra fjölmiðlafyrirtækja en 2005
til 2007 var hann ritstjóri Viðskipta-
blaðsins.
1 9 . A P R Í L 2 0 1 7 M I Ð V I K U D A G U R6 MARKAÐURINN