Morgunblaðið - 07.10.2019, Side 4

4 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 7. OKTÓBER 2019
Bir
tm
eð
fyr
irv
ar
au
m
pr
en
tvi
llu
r.
He
im
sfe
rð
ir
ás
kil
ja
sé
rr
étt
til
lei
ðr
étt
ing
aá
slí
ku
.A
th.
að
ve
rð
ge
tur
br
ey
st
án
fyr
irv
ar
a.
595 1000
Frá kr.
109.995
SÉRTILBOÐ Í NÓVEMBER & DESEMBER
GranCanaria
27. nóvember í 7 nætur
Turbo Club Apartments aaa
ALLT INNIFALIÐ
Engin áform um stækkun flotans
 Nýjar þyrlur væntanlegar til Landhelgisgæslunnar 2022  Kosta 14 milljarða en koma í stað eldri véla
Alexander Gunnar Kristjánsson
alexander@mbl.is
Til greina kemur að Landhelgis-
gæslunni verði veitt aukið fjármagn
til fjárfestinga í nýju fjárlagafrum-
varpi. Slíkt veltur þó á því að Land-
helgisgæslan sjálf beri upp óskir um
hvað þurfi að bæta. Engin áform eru
annars uppi um að stækka flota
Gæslunnar, sem telur þrjár þyrlur,
tvö skip og eina flugvél.
Í Morgunblaðinu á fimmtudag var
rætt við Björn Karlsson, forstjóra
Mannvirkjastofnunar, sem vakti
máls á stöðu Gæslunnar í fyrirlestri
um áhættumat á norðurslóðum í lið-
inni viku. Leitar- og björgunarsvæði
á ábyrgð Íslendinga er um 1,9 millj-
ónir ferkílómetra að stærð, og sagði
Björn ljóst að ef stórt skemmtiferða-
skip lenti, til að mynda, í alvarlegu
sjóslysi í jaðri þess, fjarri ströndum,
þyrfti vart að spyrja að leikslokum.
Boltinn hjá Gæslunni
Willum Þór Þórsson, formaður
fjárlaganefndar, segir ljóst að taka
verði til skoðunar fjárframlögin í
ljósi umræðu um getuleysi Gæslunn-
ar til að veita hjálp á flennistóru
svæðinu. Aðspurður segist Willum
ekki geta tjáð sig um hvort floti
Landhelgisgæslunnar dugi til. „Ég
er ekki sérfræðingur á þessu sviði,“
segir Willum. Í sama streng tekur
Ágúst Ólafur Ágústsson, þingmaður
Samfylkingarinnar og nefndarmað-
ur í fjárlaganefnd. Fyrstu umræðu
um fjárlög sé nú lokið, en umsagn-
arfrestur hagsmunaaðila ekki liðinn,
og eigi hann von á að sjónarmið
Landhelgisgæslunnar verði tekin til
skoðunar eftir að þau berast. „Gæsl-
an þarf að meta sína eigin þörf og
það þyrfti þá að koma ósk frá henni
á borð nefndarinnar,“ segir Ágúst og
bætir við að gríðarlega mikilvægt sé
að hér sé fullnægjandi björgunar- og
eftirlitslið enda Íslendingar sjávar-
þjóð. „Við þurfum að vera í stakk bú-
in til að takast á við sjóslys, en ekki
síður að hafa virkt eftirlit með um-
hverfisslysum sem gætu reynst okk-
ur dýrkeypt.“ Hættan á slíkum slys-
um aukist með frekari skipaumferð
um norðurskautið.
Ýmislegt verið gert
Í fjárlagafrumvarpi næsta árs er
kveðið á um heimild Gæslunnar til
kaupa á þremur þyrlum, sem lagt er
upp með að verði teknar í notkun ár-
ið 2022. Þær leysi þá af þyrluna TF-
LIF, sem hefur verið í eigu Gæsl-
unnar frá árinu 1995, og leiguvél-
arnar tvær TF-GRO og TF-EIR,
sem eru frá 2010 en bættust í flotann
í ár. Í samtali við Morgunblaðið seg-
ir Ásgeir Erlendsson, upplýsinga-
fulltrúi Landhelgisgæslunnar, að
þær muni gera Gæslunni betur kleift
að sinna skyldustörfum enda betur
búnar, þótt þyrlunum fjölgi ekki. Við
bætist að fjármagn hafi fengist til að
bæta við sjöttu þyrluáhöfninni, sem
bæti viðbragðsgetu Gæslunnar,
enda þurfi ávallt að hafa aðra þyrlu
til taks ef þyrla er send út fyrir 20
sjómílur.
Hjálmar Jónsson,
formaður Blaða-
mannafélags Ís-
lands, staðfestir
að enn sé verið að
útfæra aðgerða-
áætlun vegna
hugsanlegs verk-
falls blaðamanna
og að horft verði
til skæruverkfalla
við útfærslu þeirra. Segir hann að
áætlunin taki mið af því að reyna að
hafa eins mikil áhrif og kostur er en
með þeim hætti að það komi eins lít-
ið og mögulegt er niður á starfsemi
fjölmiðlanna. Segir hann að enn
bendi flest til þess að grípa þurfi til
verkfallsaðgerða.
„Auðvitað vonar maður í lengstu
lög að það muni ekki þurfa að grípa
til aðgerða en blaðamenn verða eins
og aðrir launamenn í þessu landi að
vera tilbúnir að standa með kröfum
sínum og þá er þetta ráðið sem við
höfum samkvæmt lögum til að knýja
á um samninga,“ segir Hjálmar.
Spurður um þau áhrif sem verk-
fall blaðamanna muni hafa á sam-
félagið segir hann að Blaðamanna-
félagið muni gæta þess að fjöl-
miðlarnir í landinu verði enn fyrir
hendi þrátt fyrir að gripið verði til
aðgerða.
„Við skiljum að við erum fjórða
valdið og við erum ekki að fara að
loka á upplýsingamiðlun í landinu en
við erum að sýna það ótvírætt hvar
við stöndum og að það þarf að semja
við okkur eins og aðra,“ segir
Hjálmar. rosa@mbl.is
Enn stefnt
á verkföll
Hjálmar Jónsson
 Aðgerðir hafi eins
mikil áhrif og hægt er
Unglæðan Everlasting Beyoncé af tegundinni
Cornish Rex vann verðlaun sem besta læðan í
þriðju kategoríu í sínum flokki tvo daga í röð á al-
þjóðlegri kattasýningu Kynjakatta sem fór fram í
reiðhöllinni í Víðidal um helgina.
Er snöggur og liðaður feldur Cornish Rex-
tegundarinnar eitt helsta einkenni hennar. Feldur
Beyoncé er talinn afar fallegur en hann er í svo-
kölluðum „lilac“-lit. Eigandi hennar, Arnar Snæ-
björnsson, sem ræktar tegundina hér á landi, er
stoltur af velgengni Beyoncé. Hann segir hana
vera afar ljúfa, forvitna og einstaklega fallega.
Segir hann hegðun Cornish Rex-tegundarinnar
minna á margan hátt á hunda, þeir séu forvitnir,
vilji mikla athygli og taki þátt í öllu.
Beyoncé vann verðlaun tvo daga í röð
Morgunblaðið/Eggert
Alþjóðleg kattasýning Kynjakatta fór fram um helgina
Evrópudómstóllinn (ECJ) í Lúx-
emborg dæmdi 3. október að dóm-
stólar einstakra Evrópuríkja gætu
skikkað Facebook til að fjarlægja
meiðandi ummæli og efni af sam-
félagsmiðlinum hvar sem er í heim-
inum. AFP-fréttastofan segir að lit-
ið verði á dóminn sem sigur fyrir
evrópsk stjórnvöld, sem vilji knýja
bandaríska tæknirisa til að laga sig
að hertum evrópskum reglum um
hatursorðræðu og ærumeiðandi um-
mæli.
Austurríski stjórnmálamaðurinn
Eva Glawischnig-Piesczek, sem er
fyrrverandi talsmaður Flokks
græningja, kærði Facebook á Ír-
landi árið 2016. Tilefni kærunnar
var frétt á austurrískum netmiðli
þar sem Eva var sögð vera svikari,
spillt og fasisti. Austurrískir dóm-
stólar dæmdu að fjarlægja skyldi
greinina af netinu og var það gert
en írskur Facebook-notandi hafði
sett hana á síðuna sína með smá-
mynd (e. thumbnail) af upphaflegu
síðunni. Eva vildi að Facebook á Ír-
landi, þar sem evrópskar höfuð-
stöðvar samfélagsmiðilsins eru,
brygðist við og fjarlægði færsluna.
Austurrískur dómstóll vísaði málinu
til Evrópudómstólsins.
Dómnum verður ekki áfrýjað
Dómarar Evrópudómsins komust
að þeirri niðurstöðu að ummælin
væru ærumeiðandi í garð Evu og
væru sýnileg notendum samfélags-
miðilsins Facebook um allan heim.
Eva sagði dóminn vera sögulegan
sigur mannréttinda á vefrisunum.
Ekki er hægt að áfrýja dómum
Evrópudómstólsins og hafa þeir
áhrif um alla Evrópu.
Dómurinn er sagður munu leggja
auknar skyldur á herðar Facebook
og svipaðra miðla, t.d. Twitter, og
gera þeim að fylgjast betur með
innihaldi miðlanna og að fjarlægja
særandi ummæli eða hatursfull,
jafnvel frá falsnotendum.
Facebook gagnrýndi dóminn
harðlega og sagði hann geta haft
„hrollkennd áhrif“ á tjáningar-
frelsið. Auk þess fer dómurinn á
svig við þá meginreglu að eitt ríki
geti ekki með lögum sínum haft
áhrif á tjáningarfrelsi í öðru ríki, að
því er Mark Zuckerberg, forstjóri
Facebook, sagði.
Samtök sem berjast fyrir
tjáningarfrelsi vöruðu við því að
dómurinn gæti ógnað tjáning-
arfrelsi á netinu. Hann merki að
dómstóll í einu Evrópuríki gæti lát-
ið fjarlægja efni af samfélags-
miðlum í öðrum löndum, jafnvel
þótt efnið bryti ekki í bága við þar-
lend lög. gudni@mbl.is
Auknar skyldur á Facebook
 Dómurinn sagður sigur fyrir evrópsk stjórnvöld
 Dómurinn geti haft „hrollkennd áhrif“ að mati Facebook