Skessuhorn - 20.02.2019, Qupperneq 4

MIÐVIKUDAGUR 20. FEBRÚAR 20194
Kirkjubraut 54-56 - Akranesi - Sími: 433 5500 - www.skessuhorn.is
Skessuhorn kemur út alla miðvikudaga. Skilafrestur auglýsinga er kl. 14.00 á þriðjudögum.
Auglýsendum er bent á að panta auglýsingapláss tímanlega. Skráningarfrestur smá-
auglýsinga er til kl. 12.00 á þriðjudögum.
Blaðið er gefið út í 3.700 eintökum og selt til áskrifenda og í lausasölu.
Áskriftarverð er 2.976 krónur með vsk. á mánuði. Elli- og örorkulífeyrisþegar greiða
kr. 2.580. Rafræn áskrift kostar 2.337 kr. Rafræn áskrift til elli- og örorkulífeyrisþega er 2.160 kr.
Áskrifendur blaðs fá 50% afslátt af verði rafrænnar áskriftar. Verð í lausasölu er 750 kr.
SKRIFSTOFA BLAÐSINS ER OPIN KL. 9-16 VIRKA DAGA
Útgefandi: Skessuhorn ehf. skessuhorn@skessuhorn.is
Ritstjórn:
Magnús Magnússon, ritstjóri s. 894 8998 magnus@skessuhorn.is
Kristján Gauti Karlsson kgauti@skessuhorn.is
Anna Rósa Guðmundsdóttir arg@skessuhorn.is
Auglýsingar og dreifing:
Hrafnhildur Harðardóttir auglysingar@skessuhorn.is
Umbrot og hönnun:
Tinna Ósk Grímarsdóttir tinna@skessuhorn.is
Bókhald og innheimta:
Guðbjörg Ólafsdóttir bokhald@skessuhorn.is
Prentun: Landsprent ehf.
Leiðari
Öryggismálum ábótavant
Hvalfjarðargöng voru opnuð fyrir umferð sumarið 1998. Flestir muna
gjörla hvílík samgöngubót göngin voru enda bæði drepleiðinlegt, tafsamt
og oft beinlínis hættulegt að aka fyrir fjörð í allskonar veðrum og færð.
Göngin gerðu því meira en að stytta ferðatíma, þau juku öryggi vegfar-
enda. Strangt eftirlit var strax frá fyrsta degi með að hámarkshraði væri
virtur þegar ekið er um göngin, enda slíkt forsenda öryggis. Umferð um
jarðgöng er nefnilega í eðli sínu hættuleg ef minnstu frávik verða frá viður-
kenndum öryggiskröfum. Í jarðgöngum skapast margfalt meiri hætta en á
vegum úti ef eitthvað bregður útaf, einkum ef eldur verður laus.
Tæpu ári eftir að Hvalfjarðargöng voru opnuð varð stórslys í jarðgöng-
um sem nefnast Mont-Blanc og liggja um Alpana milli Frakklands og Ít-
alíu. Göng þessi eru 11.600 metra löng og voru tekin í notkun 1965. Voru
þau lengi vel lengstu jarðgöng í heimi. Lega þeirra er þannig að þau eru
hæst í miðju, en halla niður til beggja gangamunna, öfugt við Hvalfjarðar-
göngin sem fara undir fjarðarbotninn. 24. mars 1999 kviknaði í flutninga-
bifreið sem stödd var í miðju ganganna. Slökkvibifreið var umvifalaut send
af stað frá Frakklandi og þegar hún var komin langleiðina að hinum brenn-
andi bíl, tók á móti mönnum svartur þykkur reykur. Slökkviliðmennirnir
lokuðust inni í göngunum. Skýringin á þessum reyk var sterkur vindur sem
blés inn um gangamunnann Ítalíumegin. Við illan leik tókst björgunarliði
að koma slökkviliðsmönnunum til bjargar eftir um þrjá klukkutíma. Í þess-
um bruna fórust engu að síður 39 vegfarendur enda náði hitinn þegar mest
var 1200 gráðum. Malbik á tveimur kílómetrum bráðnaði, slíkur var hitinn.
Eftir eldsvoðann tók langan tíma að lagfæra Mont Blanc göngin og var um-
ferð ekki hleypt á þau að nýju fyrr en um þremur árum eftir slysið.
Ég kýs að rifja þetta tiltekna slys upp hér og nú í ljósi tíðinda sem við
flytjum hér í blaðinu í dag af brotalömum sem komu í ljós í kjölfar áreksturs
tveggja bíla í Hvalfjarðargöngunum að morgni þriðjudags í liðinni viku. Í
viðtali við Þráinn Ólafsson slökkviliðsstjóra lýsir hann því sem útaf virðist
hafa borið í umræddu óhappi og er af mörgu að taka. Röð mistaka virðast
hafa átt sér stað. Í fyrsta lagi kom í ljós að vöktun á umferð um göngin er
stórlega ábótavant. Einhverjir blettir í þeim eru utan sjónarhorns öryggis-
myndavéla. Á slíkum stað varð einmitt fyrrnefnd aftanákeyrsla þegar bíl
var ekið á kyrrstæðan bíl í brekkunni norðanmegin. Starfsmenn á vaktstöð
Vegagerðarinnar vissu ekki af slysinu fyrr en þeir fengu skilaboð um að
búið væri að ræsa út sjúkraflutningamenn. Í annan stað kom í ljós að það
var metið svo af Neyðarlínunni, sem barst boð um slysið frá vegfaranda, að
ekki væri ástæða til að setja hæsta viðbúnaðarstig í gang. Þrátt fyrir að elds-
neyti læki frá löskuðum bílum og því gríðarleg eld- og sprengihætta og allir
í hættu sem nálægt voru. Í þriðja lagi voru slökkviliðsmenn á Akranesi og
höfuðborgarsvæðinu ekki kallaðir út fyrr en 13 mínútum eftir að Neyðar-
línan fær umrædda upphringingu um áreksturinn. Það brást því ekki eitt,
ekki tvennt heldur að minnsta kosti þrennt í veigamiklu eftirliti og við-
búnaði.
Ég fagna því að slökkviliðsstjórinn á Akranesi ætlar ekki að láta ógert
að rýna í allt það sem út af bar í kjölfar þessa slyss 12. febrúar síðastlið-
inn og kalla hlutaðeigandi forsvarmenn Vegagerðar, ríkislögreglustjóra og
viðbragðsaðila til fundar um gerð nothæfrar viðbragðsáætlunar. Þá verður
Vegagerðin að girða sig í brók og taka mun alvarlegar það hlutverk sitt að
reka Hvalfjarðargöngin. Göngin eru full af mengun, lýsingu og endurskini
er ábótavant og engin mönnuð vakt er lengur til staðar. Ökumenn í vanda
verða því að treysta á guð og lukkuna. Við sem notum þessa samgönguleið
eigum ekki að gefa neinn afslátt af öryggi. Að óbreyttu hljóta jafnvel ein-
hverjir að íhuga hvort öruggara sé að aka aftur fyrir gamla Hvalfjörð.
Magnús Magnússon.
Sterkar vísbendingar eru nú um
að framleiðsla og sala lambakjöts
hér á landi nálgist jafnvægi. Sam-
kvæmt bráðabirgðatölum búnað-
arstofu Matvælastofnunar hefur
sauðfé á landinu fækkað um 28 þús-
und, eða um 10% á síðustu tveim-
ur árum, þar af um 6% árið 2018.
Á sama tíma eru batnandi horfur í
útflutningi á kjöti sem að stórum
hluta má rekja til veikingar krón-
unnar. Í ljósi sölu lambakjöts hafa að
minnsta kosti fjögur afurðasölufyr-
irtæki á síðustu vikum greitt bænd-
um uppbót á innlegg síðasta hausts,
allt upp í 12%, og bætir það mjög
þrönga stöðu bænda. Þá hefur einn
sláturleyfishafi, Sláturfélag Suður-
lands gefið það út að í ljósi breyttra
aðstæðna á markaði og fækkunar
sauðfjársláturhúsa hefur fyrirtækið
ákveðið að lengja sláturtíð haustið
2019 um þrjá sláturdaga og býður
auk þess nýjum innleggjendum á fé-
lagssvæði SS að sækja um innleggs-
viðskipti með sama rétti og þeir sem
fyrir eru. Vísað er til þess að sauð-
fjárslátrun Norðlenska á Höfn í
Hornafirði verður hætt í sumar.
Í tilkynningu SS má segja að
kveði við nýjan tón, en á síðustu
tveimur árum hafa bændur átt erf-
itt með að færa sig milli afurða-
stöðva og þær flestar neitað ósk-
um um nýja viðskiptavini. Rætt er
við Steinþór Skúlason forstjóra SS
í síðasta Bændablaði. Þar segir hann
að ýmsar ástæður liggi að baki því
að félagið óski nú eftir fleiri inn-
leggjendum. Telur hann að ákveð-
in vatnaskil séu að verða í sauðfjár-
framleiðslunni þar sem birgðastaða
sé í jafnvægi og útflutningsmark-
aðir, meðal annars í Þýskalandi og
Noregi, lofi góðu.
Loks má geta þess að þeir sex
bændur á landinu sem hafa vottun
til framleiðslu og sölu lífrænt rækt-
aðs lambakjöts geta nú í fyrsta skipti
búist við að fá laun þeirrar fyrir-
hafnar. Horfur eru á að lífrænt vott-
að lambakjöt frá þeim verði í næstu
sláturtíð selt til Þýskalands með
15-20% yfirverði miðað við annað
kjöt á þeim markaði.
mm
Vatnaskil í jafnvægi framleiðslu
og sölu lambakjöts
Nokkrar umræður sköpuðust í
íbúahópi Akurnesinga í vikunni
um gatnamót Dalbrautar, Esju-
brautar og Smiðjuvalla þar í bæ.
Einn íbúi vakti máls á því að aldr-
aður faðir hennar hefði lent þar í
árekstri fyrir skemmstu og spurði
hvort einhver vissi hvort áætlan-
ir væru uppi um úrbætur á gatna-
mótunum. Voru margir þeirra
sem lögðu orð í belg sammála um
að þetta væru ein hættulegustu
gatnamót bæjarins. Jafnframt var
bent á að umferð um þessi gatna-
mót væri óvenjumikil um þess-
ar mundir. Ástæðan er sú að ver-
ið er að endurgera Kalmanstorg,
hringtorgið á mótum Esjubrautar,
Kalmansbrautar og Akranesvegar,
sem stundum er kallað spæleggið.
Á meðan er umferð beint með hjá-
leið inn á Esjubraut í báðar áttir og
því óvenju mikil umferð um fyrr-
nefnd gatnamót.
Þegar endurgerð Kalmanstorgs
verður lokið stendur til að hefja
vinnu við Esjubraut að Þjóðbraut,
eins og gert er ráð fyrir í fjárfest-
inga- og framkvæmdaáætlun Akra-
neskaupstaðar fyrir árið 2019.
Þá má geta þess að Sigurður Páll
Harðarson, sviðsstjóri skipulags-
og umhverfissviðs, sagði í samtali
við Skessuhorn í haust að sam-
hliða þessum framkvæmdum yrðu
gatnamót Dalbrautar, Esjubrautar
og Smiðjuvalla tekin til skoðunar.
kgk
Íbúar telja gatnamótin hættuleg
Gatnamótin sem um ræðir.
„Stéttarfélögin fjögur sem leitt
hafa yfirstandandi kjaraviðræð-
ur, VR, Efling, VLFA og VLFG,
lýsa reiði og sárum vonbrigðum
með þær tillögur sem ríkisstjórnin
lagði fram á fundi með forseta og
varaforsetum ASÍ í dag, 19. febrú-
ar,“ segir í tilkynningu sem félögin
sendu frá sér í gær eftir fund með
fulltrúum stjórnvalda. „Viðræður
hafa staðið tæpt eftir að SA lögðu
fram tilboð í síðustu viku sem leitt
hefði til kaupmáttarrýrnunar fyr-
ir stóra hópa launafólks. SA höfn-
uðu í kjölfarið sanngjörnu gagntil-
boði samflotsfélaganna.“ Þá segir
að vonir hafi staðið til að aðkoma
stjórnvalda gæti hleypt glæðum
í viðræður. „Ljóst er að tillögur
stjórnvalda gera þær vonir að engu.
Fundað verður í baklandi stéttar-
félaganna á næstu sólarhringum og
á fimmtudag funda formenn félag-
anna með SA hjá Ríkissáttasemj-
ara. Samflotsfélögin standa sam-
einuð og staðföst í kröfunni um
að launafólk geti lifað af launum
sínum og að stjórnvöld geri löngu
tímabærar kerfisbreytingar í rétt-
lætisátt.“ undir yfirlýsinguna rita
formenn fyrrgreindra félaga.
mm
Lýsa vonbrigðum með útspil
ríkisstjórnarinnar