Læknablaðið - jan. 2019, Blaðsíða 39

LÆKNAblaðið 2019/105 39
Inga Sif Ólafsdóttir
lyf- og lungnalæknir, kennslustjóri kandídata á
Landspítala og formaður nefndar um skipulag
námsblokka læknakandídata
ingasif@landspitali.is
Ég vil leiðrétta ummæli sem fram komu í
viðtali við fjóra læknanema í síðasta tölu-
blaði Læknablaðsins. Þar er talað um íslenska
læknanema sem læra við læknaháskóla í
Evrópu og staðhæft að enginn hafi hugað að
innkomu þeirra inn í íslenskt heilbrigðiskerfi.
Við í nefndinni um skipulag námsblokka á
kandídatsárinu höfum lagt á okkur töluverða
vinnu við að kynna kandídatsárið á Íslandi
fyrir íslenskum læknanemum sem nema
við háskóla í Evrópu. Farnar hafa verið tvær
ferðir á vegum nefndarinnar, ein árið 2016
til Debrecen í Ungverjalandi sem fjallað var
um í Læknablaðinu1 og önnur vorið 2018 þar
sem farið var bæði til Martin í Slóvakíu og
Debrecen í Ungverjalandi. Árlega eru haldnir
nokkrir kynningarfundir fyrir læknanema er-
lendis frá sem eru hér í verknámi og þessum
kynningum fjarvarpað.
Bæði læknaháskólinn í Debrecen (Uni-
versity of Debrecen, Faculty of Medicine) og
læknaháskólinn í Martin (Jessenius Faculty
of Medicine in Martin) eru alþjóðlega viður-
kenndir háskólar innan Evrópusambandsins
og því er nám þar viðurkennt að fullu sam-
kvæmt EES/EU samningum. Nemar frá þess-
um skólum þurfa ekki að taka kandídatsár
á Íslandi en við teljum að kandídatsárið sé
frábær viðbót við þeirra nám. Kandídatsárið
eða sambærileg reynsla er nauðsynleg til að
geta sótt um þau sérnámsprógrömm sem eru
í boði á Íslandi.
Nefndarmenn hafa fylgst grannt með þeim
fjölda íslenskra læknanema sem nema ytra
og gert ráðstafanir til að mæta þeirri fjölgun
sem orðið getur á kandídatsárinu. Við höfum
áætlað að hægt sé að taka við þeim fjölda án
vandkvæða. Í töflunni sést áætluð þróun á
næstu árum miðað við þann fjölda sem nú
nemur við þessa tvo háskóla (gögn fengin
frá formönnum félaga íslenskra læknanema
erlendis).
Kandídatsárið er starfsnám og því vel
til þess fallið að styrkja verðandi lækna
fyrir framtíðarstarf. Marklýsingin fyrir
kandídatsárið á Íslandi hefur fagmennsku
og góða starfshætti lækna í öndvegi. Megin-
áherslan er á öryggi sjúklinga og eigin fram-
þróun læknakandídatsins, það er hvernig
hann getur bætt eigin frammistöðu bæði hvað
varðar læknisfræðilega þekkingu, klíníska
færni og hæfni til að starfa með öðrum.
Við sem stýrum kandídatsárinu hérlendis
höfum góða reynslu af þeim kandídötum sem
hafa komið hingað heim að loknu námi við
erlenda háskóla og viljum óska þess að við-
talið í Læknablaðinu rýri ekki þau góðu tengsl
sem eru við íslensku læknanemana sem nema
utan Íslands því þar er mikill mannauður
sem ég tel okkur skylt að hlúa að og styðja.
Ég hef kynnt ofangreind atriði fyrir
kennsluráði við læknadeild HÍ. Þar sitja
fulltrúar læknanema og þar hef ég bent á
mikilvægi þess að Félag læknanema við HÍ
myndi tengsl milli íslenskra læknanema hér
á Fróni og þeirra sem nema í öðrum lönd-
um með reglulegum samkomum og öðrum
viðburðum. Ég skora á núverandi formann
Félags læknanema að láta sitt ekki eftir liggja
í þeim málum. Því framtíðin er ykkar allra.
Heimild
. 1 Ólafsdóttir IS. Kynningarfundur um kandídatsár á Íslandi fyrir
læknanema í Debrecen. Læknablaðið 2016; 102: 309.
Útskriftarár Læknadeild HÍ Læknahásk. í
Debrecen
Læknahásk. í
Martin
Frá öðrum
læknahásk.
Erlendir
ríkisborgarar
2019 46 19 26 12 9 umsóknir
2020 53 12 22 9 ?
2021 50 7 10 9 ?
2022 44 7 26 5 ?
2023+ 50 5 áætlað 25 áætlað Fer fjölgandi ?
Athugasemd við viðtal sem birtist
í nýjasta tölublaði Læknablaðsins
Skömmtun ópíóíða (ATC N02A)
Meira en 58.000 einstaklingar
fengu ávísað ópíóíðum það sem af
er árinu 2018. Í sérlyfjaskrá segir
um eitt algengasta verkjalyfið í
N02A, Parkódín forte, að ,,tak-
marka skal lengd meðferðar við 3
daga og ef virk verkjastilling næst
ekki skal ráðleggja sjúklingum að
leita álits læknis“.
Algengt er að læknar sem sinna
öldrunarþjónustu hafi marga
einstaklinga í skömmtun á ávana-
bindandi lyfjum og er skömmtun
algengari meðal eldri einstaklinga,
sjá mynd 1.
Í Sérlyfjaskrá eru skýrar leið-
beiningar um tímalengd notkunar
ávanabindandi lyfja. Nýverið
skilaði nefnd á vegum velferð-
arráðuneytisins af sér skýrslu2
þar sem segir: „Ávanabindandi
lyfjum verði almennt ekki ávísað
eftir símaviðtal og þau ekki sett í
vélskömmtun“. Ennfremur: „Vél-
skömmtun bensódíazepína er í
flestum tilfellum ósamrýmanleg
kröfunni um eins stuttan með-
ferðartíma og mögulegt er og ætti
því að öllu jöfnu ekki að eiga sér
stað nema um sé að ræða meðferð
við flogaveiki eða að skömmtunin
sé skipulögð til að draga úr eða
hætta notkun lyfs.“ Lyfjateymi
Embættis landlæknis hvetur
lækna til þess að tileinka sér
þessar ábendingar velferðarráðu-
neytisins.
Heimildir
1. Velferðarráðuneytið. Drög að reglugerð um
skömmtun lyfja. samradsgatt.island.is/oll-
-mal/$Cases/Details/?id=104 - desember 2018.
2. Velferðarráðuneytið. Aðgerðir til að sporna
við misnotkun lyfja sem geta valdið ávana og
fíkn. stjornarradid.is/lisalib/getfile.aspx?item-
id=3d1a8517-5f66-11e8-942c- 005056bc530c
- desember 2018.
3. Lyfjagagnagrunnur Embættis landlæknis.