Fréttablaðið - 05.06.2020, Blaðsíða 11

Í DAG
Þórlindur
Kjartansson
ALLA VIRKA DAGA KL. 7-10
Bærinn Fallbrook er vel-megandi staður í hlíðum Kaliforníu milli Los Angeles
og San Diego. Veðurfarið er ein-
staklega gott. Ávextir vaxa án
fyrirhafnar á trjánum. Sólin bakar
vínviðinn í hlíðunum og fólkið
er andlitsfrítt, velsældarlegt og
amerískt í gegn.
Fyrir fjórum árum, skömmu
áður en Donald Trump var kjörinn
forseti, var ég þar um hásumar í
eina viku. Við dvöldum í afskekktu
húsi uppi í gróinni í hlíð. Þar var
stórt grill og stórt sjónvarp. Hengi-
rúm milli trjáa og nokkuð langt
í næstu nágranna. Þarna mátti
njóta þess að vera nokkurn veginn
algjörlega í friði. Þetta var kannski
ekki alla leiðina fram í heiðanna
ró, því Amazon kunni að flytja
varningin heim að dyrum og heim-
reiðin að húsinu var nægilega breið
fyrir skriðdreka, en þarna fann
einhver sér bólstað og útbjó hann
til útleigu á Airbnb til að standa
straum af afborgunum lánsins.
Við nutum góðs af því og þar var
ógleymanlegt að dveljast með
ómetanlegum vinum.
Það vakti athygli að þegar maður
nálgaðist þessi friðsælu hús þá
Ameríski draumurinn
gerðist það nánast án undantekn-
ingar að árásargjarnir vígahundar
ruku í áttina að lóðamörkunum
og létu öllum illum látum, geltu og
góluðu eins og þeir væru tilbúnir
til þess að rífa mann á hol. Garð-
arnir voru stórir og afmarkaðir
með háum girðingum og oftast
nær voru nokkrar raðir af trjám
til viðbótar sem skýldu sjálfu
íbúðarhúsinu. Það var því alls ekki
eins og maður væri kominn með
nefið ofan í hálsmál nágrannanna
þegar varðhundarnir byrjuðu að
gelta. Þessi ógnvekjandi hegðun
hundanna gerði það að verkum að
það var ekki beinlínis aðlaðandi
að fara í göngutúra um náttúruna
í nánasta umhverfinu. En meðan
maður hélt sig inni á sinni eigin lóð
var prýðilega kyrrsælt.
Rautt, hvítt og blátt
Við fórum þessa ferð í byrjun júlí
og eins og flestir vita þá fagna
Bandaríkjamenn þann 4. júlí því að
tilheyra bestu, ríkustu og frjáls-
ustu þjóð veraldarsögunnar. Og
í bæ eins og Fallbrook, þar sem
svo margir sigurvegarar ameríska
draumsins búa, virtist það ekki
óeðlilegt að aðalhátíðarhöldin
væru skipulögð af verslunarráði
bæjarins. Reyndar fannst okkur
Íslendingunum skipulagið helst
til sérstakt þar sem við komum í
steikjandi hitanum niður í Grand
Tradition Park. Löng biðröð var
eftir því að komast inn í garðinn,
enda þurfti að skoða vel ofan í
töskur og bakpoka gestanna.
Fallbrook er nefnilega ekki einn af
þeim stöðum sem lætur sitt eftir
liggja þegar kemur að árvekni gegn
alþjóðlegum hryðjuverkum.
Öryggisráðstafanirnar komu
okkur svosem ekkert á óvart, og
satt best að segja virtust þær vera
framkvæmdar fyrst og fremst af
skyldurækni. Ætli það hafi ekki
verið samdóma álit þeirra sem
horfðu yfir gestahópinn að enginn
þar liti út fyrir að vera líklegur til
að fremja hryðjuverk. Það sem kom
okkur ögn meira á óvart var að það
kostaði að lágmarki 25 dollara inn
á svæðið, en hægt var að fá miða allt
að 150 dollurum. Sú verðlagning
varð sérstaklega grunsamleg þegar
við komum inn á svæðið og í ljós
kom að fremur fátt var um fína
drætti hvað varðaði aðbúnað og
skemmtiatriði. Fólkið sjálft var
skrautlegast þar sem fjölmargir
höfðu klætt sig upp í þjóðræknis-
lega skrautbúninga – blátt, hvítt
og rautt, með glitrandi stjörnu-
glimmer á pípuhöttum úr plasti –
nánast eins og beint út úr söngtexta
Creedence Clearwater Revival:
Some folks are born to wave the
f lag
Ooh, they’re red white and blue.
And when the band plays “Hail to
the Chief”
Ooh, they point the cannon at
you, Lord.
Og það var spilað Hail to the Chief
og þjóðsöngurinn—og marseringar
hljómuðu um lystigarð hinna mikil-
fenglegu hefða. Reyndar var ekki
mikið við að vera, þannig séð.
Flest sætin voru tóm fyrir framan
sviðið. Börnin gátu farið í langa röð
til þess að fá að hoppa í nokkrar
mínútur í litlum hoppköstulum
undir vökulum augum öryggisvarða
og foreldra. Það var ekki hægt að
meiða sig á neinu tæki og eiginlega
ekki hægt að skemmta sér heldur.
Satt best að segja voru þetta alveg
ævintýrilega bragðdauf og leiðinleg
hátíðarhöld. En vissulega verður að
teljast þeim til tekna að þau voru
mjög örugg; bæði í ljósi slysahættu
í leiktækjum og hryðjuverkaógnar.
Meintur hápunktur hátíðahaldanna
var flugeldasýning, en sökum þess
hversu mikið okkur leiddist inni á
svæðinu ákváðum við að yfirgefa
„gleðina“ áður en kom að þeim.
Við ættum hvort sem er að geta séð
þessa flugelda hvar sem við værum
í bænum.
Hin hátíðin
Þegar við höfðum komið okkur út
úr garðinum ókum við út af bíla-
stæðinu og út á götu. Þar blasti við
áhugaverð sjón. Fleiri en við höfðu
gert sér grein fyrir að erfitt væri að
fela flugeldana fyrir þeim sem ekki
tímdu að borga aðgangseyrinn. Á
tómu bílastæði nálægt einni versl-
unarmiðstöðinni höfðu hundruð
annarra bæjarbúa komið sér fyrir
og sett upp sína eigin hátíð, þar sem
var grillað, drukkinn bjór, sungið
og dansað. Krakkarnir klifruðu
hjálmlaus í trjám og fullorðna
fólkið hló og faðmaðist. Þar leit út
fyrir að vera stuð.
Þetta fólk fagnaði sömu hátíð og
gestirnir í garðinum og horfðu á
sömu flugelda. En það var öðru-
vísi á litinn, líklegast flest ættað
frá Mexíkó. Þarna var það nefni-
lega komið – fólkið sem hafði það
hversdagslega hlutverk að stjana
við hátíðargesti í Grand Tradition
garðinum, fólkið sem afgreiddi
í búðunum, keyrði út Amazon-
pakkana, skeindi smábörnum og
gamalmennum og var algjörlega
ómissandi fyrir alla daglega starf-
semi í bænum.
Þegar við sáum þetta fórum við
að skilja betur hina grunsamlegu
verðlagningu á hátíðarhöldin
sjálf. Það var erfitt að verjast þeirri
hugsun að tilgangurinn með hinum
háa aðgangseyri væri í raun sá
nákvæmlega sami og með hund-
unum í bakgörðum sumarhúsanna
í hlíðinni: Að undirstrika að þarna
væru tvö og aðskilin samfélög.
Land tækifæranna
Það var í raun átakanlegt að sjá það
með svona skýrum hætti hversu
óttasleginn hinn velmegandi hluti
samfélagsins var. Varðhundarnir
voru þjálfaðir til þess að ógna
öllum sem nálguðust húsin—hvort
sem þeir væru þangað komnir til
að rétta hjálparhönd, biðja um
hjálp eða eitthvað allt annað. Og
svo virtist sem skipuleggjendur
hátíðarhaldanna ættu erfitt með
að sjá fyrir sér að það gæti verið
skemmtilegt að blanda smá mexí-
könskum bjór, dansi og hlátri
saman við fánahyllinguna og
kandíflossið. Þótt Bandaríkin séu
að svo miklu leyti sannarlega land
mikilla efnahagslegra tækifæra,
þá eru þau því miður líka oft land
þar sem önnur og mikilvægari
tækifæri til aukinna lífsgæða fara
forgörðum.
S K O Ð U N ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð 11F Ö S T U D A G U R 5 . J Ú N Í 2 0 2 0