Fréttablaðið - 01.07.2020, Blaðsíða 10

Við erum klárlega
ekki við stjórn-
völinn á þessum tíma-
punkti.
Anthony Fauci, sóttvarnalæknir
Í grein Carl Bernstein
segir að Trump hafi dregið
herlið frá Sýrlandi eftir
símtal frá Tyrklandsforseta.
Aukning er í 36 af 50
fylkjum Bandaríkjanna og
meira en 40 þúsund tilfelli
greinast á dag
Frakkar fá 70 prósent af
raforku úr kjarnorkuverum.
Það er langhæsta hlutfall
heimsins.
COVID-19 Mikil fjölgun COVID-
19 tilfella í Bandaríkjunum frá
miðjum júní, skýrir ákvörðun Evr-
ópusambandsins um að hleypa
Bandaríkjamönnum ekki inn fyrir
ytri landamærin að svo stöddu. Evr-
ópusambandið hefur útbúið lista
yfir 14 örugg ríki, sem inniheldur
meðal annars Kanada, Ástralíu,
Japan, Taíland og Suður-Kóreu.
Nærri 2,7 milljónir tilfella hafa
greinst í Bandaríkjunum, tvöfalt
f leiri en í Brasilíu, þar sem næst-
flest tilfelli hafa greinst. Dauðsföll
eru nú tæplega 130 þúsund talsins,
þau langflestu í heiminum.
Faraldurinn skall um tveimur
vikum seinna á Bandaríkjunum en
Evrópu, og eins og í Evrópu byrjaði
hann að dala í apríl og maí, en þó
ekki jafn hratt. Ólíkt Evrópu, þar
sem ákveðið jafnvægi hefur náðst,
hefur nýjum, bandarískum tilfell-
um nú snarfjölgað í júní og nýjum
toppi verið náð, um 44 þúsund til-
fellum á dag. Er þessi toppur mun
hærri en toppurinn í vor.
Sérfræðingar á sviði heilbrigðis-
vísinda í Bandaríkjunum, vöruðu
við því að takmörkunum og lok-
unum væri af létt allt of skarpt í
mörgum fylkjum Bandaríkjanna.
Þá hefur Donald Trump forseti
ekki þótt taka faraldurinn nægi-
lega alvarlega.
Alls er aukning tilfella í 36 af 50
fylkjum Bandaríkjanna og sums
staðar er verið að loka veitinga-
stöðum, skemmtistöðum og vin-
sælum baðströndum.
Bakslag hefur vissulega átt sér
stað í Evrópu, til dæmis í Þýska-
landi og á Spáni. En þá staðbundið
og brugðist við því á mjög afgerandi
hátt. Aflétting takmarkana og lok-
ana hefur heilt yfir gerst mun hægar
og af meiri ígrundun en vestra.
– khg
Nýr toppur skýrir ákvörðun ESB
Ursula von der Leyen forseti fram-
kvæmdastjórnar ESB. MYND/EPA
FR AKKL AND Fessenheim, elsta
kjarnorkuveri Frakklands, var
lokað á mánudag og til stendur að
loka tólf verum til viðbótar. Verið
er staðsett við landamæri Þýska-
lands og var tekið í notkun árið
1977. Forsetinn Francois Hollande
hafði það á stefnuskrá sinni að loka
Fessenheim, en það var núverandi
forseti, Emmanuel Macron, sem tók
í gikkinn.
Frakkland er sú þjóð í heiminum
sem notar hlutfallslega langmest
af kjarnorku. Rúmlega 70 prósent
af heildarraforkunni kemur úr
tvenns konar kjarnorkuverum. Til
samanburðar fá Bandaríkjamenn
og Rússar tæplega 20 prósent af
sinni raforku frá kjarnorkuverum,
Bretar 15 prósent, Þjóðverjar 10 og
Kínverjar 5. Eftir lokun Fessenheim
eru enn eftir 74 ver í Frakklandi.
Stefna ríkisstjórnarinnar er að
koma hlutfallinu niður í 50 prósent
á næstu 15 árum. Eiga endurnýjan-
legir orkugjafar að brúa þetta 20
prósenta bil. Þau tólf kjarnorkuver
sem stendur til að loka á komandi
árum, eru öll komin yfir, eða að
nálgast, fjörutíu ára notkun.
Umhverfisverndarsinnar fagna
lokuninni, en þeir hafa haft horn í
síðu versins um áratuga skeið. Hafa
þeir meðal annars haft áhyggjur af
staðsetningunni, með tilliti til sögu
jarðskjálftavirkni á svæðinu. Einn-
ig þá hættu að flætt gæti inn í verið.
Öryggismál í verinu voru tekin til
endurskoðunar eftir kjarnorkuslys-
ið í Fukushima í Japan árið 2011, en
þrátt fyrir það hafa öryggisbrestir
orðið síðan þá. Meðal annars þurfti
að loka verinu tímabundið árið
2014 eftir að kælitankar flæddu yfir.
Að loka kjarnorkuveri er hins
vegar ekki eins og að taka ristavél
úr sambandi. Byrjað var að slökkva
á kjarnaofnunum fyrir fjórum mán-
uðum síðan, en á mánudag var verið
alfarið tekið úr sambandi við dreifi-
kerfið. Kælingin mun taka nokkra
mánuði til viðbótar, og þá fyrst
verður hægt að fjarlægja þær geisla-
virku málmstengur sem orkan er
unnin úr. Áætlað er að þetta klárist
árið 2023, en rif versins sjálfs ekki
fyrr en 2040.
Um eitt þúsund starfsmenn unnu
í Fessenheim og aðeins tæplega 300
manns munu hafa störf við lokun
versins. Lokunin hefur alls áhrif á
afkomu 2500 manns á svæðinu og
CGT, stærsta verkalýðsfélag lands-
ins, hefur harmað ákvörðunina.
„Þetta er sárt, það er ómannlegt
það sem er að gerast,“ sendi félagið
frá sér á samfélagsmiðlum. Ríkis-
stjórnin hefur hins vegar gefið það
út að starfsmönnum Fessenheim
muni bjóðast störf hjá öðrum raf-
orkuverum landsins.
Óvíst er hvað verður reist á staðn-
um í staðinn fyrir kjarnorkuverið,
en rætt hefur verið um að koma þar
upp endurvinnslustöð fyrir geisla-
virka málma eða gas og jarðgerðar-
stöð. Myndi það skapa hundruð
starfa og létta áfallið fyrir atvinnu-
lífið á svæðinu.
kristinnhaukur@frettabladid.is
Frakkar loka kjarnorkuveri
og hyggjast loka tólf í viðbót
Elsta kjarnorkuver Frakklands hefur verið tekið úr sambandi við raforkudreifikerfið en lokunin mun
taka mörg ár. Stefnt er á að loka tólf verum til viðbótar á komandi árum og umhverfissinnar fagna.
Stærsta verkalýðsfélag landsins harmar hins vegar ákvörðunina sem kostar þúsund manns atvinnuna.
Fessenheim er elsta kjarnorkuver landsins og þar störfuðu þúsund manns. MYND/EPA
Allt
fyrir veisluna og
búningapartýið
á tveimur hæðum
Opið alla daga vikunnar
Faxafeni 11 • Sími 534 0534
Finndu okkur á
BANDARÍKIN Heimildamenn CNN
og New York Times fullyrða að
Donald Trump Bandaríkjaforseti
hafi fengið upplýsingar frá leyni-
þjónustu Bandaríkjanna, um að
Rússar hefðu boðið talibönum fé
fyrir að drepa bandarískan her-
mann, þrátt fyrir að Trump neiti því.
Kayleigh McEnany, upplýsinga-
fulltrúi Hvíta hússins, sagði við
blaðamenn á mánudag að upplýs-
ingarnar hefðu aldrei ratað til for-
setans, þar sem leyniþjónustustofn-
anir Bandaríkjanna væru ósammála
um áreiðanleika upplýsinganna.
Samkvæmt heimildum NYT fékk
Trump upplýsingar um málið í
Segja óhugsandi að forsetinn fái ekki mikilvægar upplýsingar
Bandaríkjaforseti segist ekki hafa
fengið upplýsingarnar. MYND/EPA
COVID-19 Andrew Cuomo, ríkis-
stjóri New York, hefur skipað að
allir sem koma frá sextán öðrum
ríkjum Bandaríkjanna þurfi að
fara í tveggja vikna sóttkví. Er
þetta gert til að koma í veg fyrir
frekari útbreiðslu kórónaveirunnar
í ríkinu. Samkvæmt USA Today nær
skyldan til rúmlega helmings íbúa
Bandaríkjanna.
Í gær greindust rúmlega 40 þús-
und tilfelli COVID-19 í landinu.
Anthony Fauci, ráðgjaf i ríkis-
stjórnarinnar í sóttvörnum, sagði
við þingið að það kæmi ekki á óvart
ef tilfellin yrðu fleiri en 100 þúsund
daglega. „Við erum klárlega ekki við
stjórnvölinn á þessum tímapunkti,“
sagði Fauci við Bandaríkjaþing
í gær. Vísaði hann þar til þeirra
fjölmörgu Bandaríkjamanna sem
virða sóttvarnir að vettugi. Fauci
sagði að Flórída, Arizona, Texas
og Kalifornía væru ríkin sem ættu
í hvað mestum vanda á þessum
tímapunkti.
New York-borg, sem hefur orðið
illa úti í faraldrinum, tilkynnti í gær
að flugeldasýningar á þjóðhátíðar-
degi Bandaríkjanna næstkomandi
laugardag verði ekki tilkynntar
fyrirfram, til að koma í veg fyrir
að fólk safnist saman til að fylgjast
með þeim. – ab
Klárlega ekki
við stjórnvölinn
Andrew Cuomo, ríkisstjóri New
York, óttast aðra bylgju í ríkinu.
febrúar. Þá segja nokkrir fyrrverandi
starfsmenn leyniþjónustunnar við
CNN það óhugsandi, að Bandaríkja-
forseti hafi ekki fengið upplýsing-
arnar, þó að ekki séu allar stofnanir
sammála.
Í grein sem Carl Bernstein skrifar
fyrir CNN, hefur hann eftir hátt-
settum embættismönnum að Trump
hafi sjálfur verið ógn við þjóðar-
öryggi, með framkomu sinni í sím-
tölum við ýmsa þjóðarleiðtoga.
Á Trump að hafa látið Recep
Erdogan Tyrklandsforseta og Vla-
dimír Pútín Rússlandsforseta spila
með sig. Meðal annars hafi hann
ákveðið að draga bandarískt herlið
frá Sýrlandi eftir símtal við Erdogan.
Á sama tíma hafi hann verið dóna-
legur við leiðtoga vinaþjóða. Mun
hann hafa kallað Angelu Merkel
Þýskalandskanslara heimska og
kallað Theresu May, fyrrverandi
forsætisráðherra Bretlands, flón. – ab
1 . J Ú L Í 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R8 F R É T T I R ∙ F R É T T A B L A Ð I Ð