Morgunblaðið - 20.02.2020, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2020
Vetrarsól er umboðsaðili
40 ár
á Íslandi
Sláttuvélar
Snjóblásarar
Sláttutraktorar
Askalind 4 | Kópavogi | Sími 564 1864 | vetrarsol.is
Gulltryggð gæði
Ég fer á fjöll
Ferðafélag Íslands • www.fi.is
Bás þar sem boðin eru til sölu
endurunnin kerti hefur vakið at-
hygli vegfarenda við Gróttu á Sel-
tjarnarnesi að undanförnu. Í fyrra-
dag stóð þar vaktina hinn þrettán
ára gamli Róbert Frímann Stef-
ánsson. Hafði hann í nógu að snúast
og mokaði út kertunum.
Róbert og eldri bróðir hans,
Daníel, slógu í gegn með öðrum
sölubás á sama stað fyrir tveimur
árum. Þar seldu þeir „Cókó and
Kleins“ og gáfu hluta ágóðans í
þyrlusjóð Landhelgisgæslunnar.
Bræðurnir hlutu mikið lof fyrir
uppátæki sitt og var meðal annars
boðið í flug með Landhelgisgæsl-
unni.
Nú er komið að næsta kafla í við-
skiptasögu bræðranna. Sá eldri er
reyndar kominn í Versló og hefur
ekki eins mikinn tíma aflögu og áð-
ur. Því var Róbert einn við sölubás-
inn og mátti hafa sig allan við að
anna eftirspurn eftir Sealight –
endurunnum kertum.
Samkvæmt upplýsingum frá föð-
ur drengjanna söfnuðu þeir miklu
magni af skeljum þegar þeir voru í
keppnisferðalagi í Stykkishólmi
fyrir rúmu ári. Þeir fóru að gera til-
raunir með að bræða niður gömul
kerti og steypa í skeljarnar og þeg-
ar þeir komust yfir afgangskerti
frá kaþólsku kirkjunni gat fram-
leiðslan hafist fyrir alvöru. Sem
fyrr er markmið bræðranna að
safna fyrir nýrri þyrlu Landhelgis-
gæslunnar. hdm@mbl.is
Úr kakó
og kleinum
yfir í kerti
Morgunblaðið/Eggert
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Norskir fjölmiðlar hafa greint frá því
að íslenskir, sænskir og finnskir þjóð-
kirkjusöfnuðir í Noregi ætli að stefna
norska menningarmálaráðuneytinu
til að fá greidd rétt sóknargjöld fyrir
árin 2017-2019.
Ingvar Ingólfsson, gjaldkeri ís-
lenska safnaðarins, sagði að norski
„sivilombudsmannen“, sem er sam-
bærilegt embætti og umboðsmaður
Alþingis, hefði hvatt norrænu þjóð-
kirkjusöfnuðina til málsóknarinnar
og teldi kröfur þeirra réttmætar:
Umboðsmaðurinn teldi að ekki gæti
jafnræðis milli safnaða og vísaði m.a.
til norsku stjórnarskrárinnar, sem
segði að öll trú- og lífsskoðunarfélög
skuli njóta sambærilegs stuðnings.
Umboðsmaðurinn hefði einnig lofað
að borga málsóknina vegna þess að
ráðuneytið hefði ekki sinnt tilmælum
hans. Stefnt væri að því að höfða mál-
ið fyrir vorið.
Þurfa samþykki hvers og eins
Ingvar sagði að málið snerist um
reglur um skráningu í trúfélög í Nor-
egi sem tóku gildi í ársbyrjun 2016.
Nú þurfa öll trúfélög að fá samþykki í
Noregi fyrir skráningu sóknarbarna,
óháð skráningu þeirra í heimalandi
sínu. Barna- og fjölskylduráðuneytið
ákvað að þetta ætti líka að eiga við um
allar fyrri skráningar. Ingvar sagði
að íslenski söfnuðurinn hefði þurft að
hafa samband við alla þá 7.000 Íslend-
inga búsetta í Noregi sem voru skráð-
ir í íslensku þjóðkirkjuna, og fá þá til
að skrá sig að nýju í söfnuðinn.
„Þetta var að sjálfsögðu ekki ger-
legt, sem þýddi að við allt í einu feng-
um nær engan styrk. Það tók góðan
tíma og kostnað að ná til baka sam-
þykki fólks en við erum með í dag
87% fyrrverandi meðlima,“ sagði
Ingvar. Hann sagði að áður hefðu all-
ir sem voru í íslensku þjóðkirkjunni
við flutning til Noregs verið skráðir
sjálfkrafa í söfnuðinn. Nú þyrfti hver
og einn að samþykkja skráninguna.
Ingvar sagði að ráðuneytið hafnaði
því að taka skráningu gilda í íslensku
þjóðkirkjuna. Þess vegna tapaði söfn-
uðurinn í Noregi sóknargöldum
vegna þeirra sem ekki hefðu verið
skráðir á ný. Hann sagði að á sama
tíma efaðist enginn um skráningar
fólks í norsku þjóðkirkjuna.
Tekjur drógust mikið saman
Greiðslan frá norska ríkinu til safn-
aðarstarfsins er svipaðs eðlis og
sóknargjöldin hér á landi. Fyrir-
komulagið er þó annað. Í Noregi er
ákveðinni upphæð varið til mála-
flokksins. Síðan er dreginn frá
rekstrarkostnaður kirkjugarða,
kirkna sem einkum eru í eigu norsku
þjóðkirkjunnar, og svo er afgangin-
um skipt jafnt á milli kirkna og trú-
félaga eftir meðlimafjölda. Ingvar
sagði að íslenski söfnuðurinn leigði
aðstöðu til guðsþjónustuhalds af
norsku kirkjunni og safnaðarheimili
og borgaði leiguna m.a. af þessum
tekjum.
Breytingin á skráningu 2016 olli
heilmiklum tekjusamdrætti hjá ís-
lenska söfnuðinum í Noregi. Ingvar
sagði að fækka hefði þurft stöðugild-
um og draga verulega úr starfsemi.
Um tíma var hugleitt að selja Ólafíu-
stofu í Ósló, sem gegnir svipuðu hlut-
verki og Jónshús í Kaupmannahöfn.
Ólafíustofa er notuð fyrir margt fleira
en starf safnaðarins. Fjárhagur safn-
aðarins hefur heldur batnað en ekki
jafn mikið og menn vildu. Ef málið
vinnst á að nota peningana til að
greiða upp lán vegna kaupa á
prestsbústað og byggja safnaðar-
starfið upp til fyrri vegar, að sögn
Ingvars.
Stefna norska ríkinu
vegna sóknargjalda
 Íslenski þjóðkirkjusöfnuðurinn í Noregi leitar réttar síns
Ljósmynd/Arna Grétarsdóttir
Fermingarfræðsla Íslensk börn frá Noregi, Svíþjóð og Danmörku frædd.