Morgunblaðið - 20.02.2020, Qupperneq 36

36 FRÉTTIRErlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 20. FEBRÚAR 2020
Atli Steinn Guðmundsson
atlisteinn@mbl.is
Bretar hafa tekið að auka varð-
skipaflota sinn á hafsvæðum er
þeim tilheyra, fari svo að fiskveiði-
samningar við Evrópusambandið
gangi ekki í þá átt sem konungsrík-
inu þóknast, eftir útgönguna úr
sambandinu, Brexit, sem á að vera
að fullu lokið við árslok. Tala
breskir og fleiri fjölmiðlar jafnvel
um að ný þorskastríð séu í uppsigl-
ingu og vísa þar til væringanna við
Íslendinga á sjötta til áttunda ára-
tug tuttugustu aldarinnar.
Breska blaðið Guardian skrifar
að tvö ný eftirlitsskip séu vænt-
anleg á bresk fiskimið og áður en
árið er úti muni konunglegi sjóher-
inn tvöfalda fjölda varðskipa sinna
á hafinu. Þrátt fyrir að hin breska
Umhverfis-, matvæla- og byggða-
stofnun hafi gefið það út að stefnt
sé að „sambandi byggðu á vinsam-
legri samvinnu tveggja fullvelda“
við Evrópusambandið sé allur var-
inn góður fari svo að samninga-
viðræður við Brussel lendi í blind-
götu.
80.000 fersjómílur að verja
Bretar hafa færst undan öllum
loforðum um aðgengi Evrópusam-
bandsríkja að breskum hafsvæðum
eftir að fullur lögskilnaður við sam-
bandið verður að veruleika og fari
allt á versta veg sjá Bretar fram á
það verkefni að standa vörð um
fiskveiðihagsmuni sína á hafsvæði
sem nær yfir 80.000 fersjómílur,
svæði sem samsvarar 275.000 fer-
kílómetrum.
Bolmagn bresku siglinga-
málastofnunarinnar leyfir henni að
láta í té 22 eftirlitsskip í neyðar-
tilvikum auk þess sem þar er til
skoðunar að taka tvær eftirlitsflug-
vélar í notkun til viðbótar við
skipaflotann. Ofan á framangreint
er reiknað með þremur skipum frá
þeirri deild breska flotans sem
heitir the Fishery Protection
Squadron, en er uppnefnd „cod
squad“ eða „þorskasveitin“. Þau
fley eru búin fallbyssum auk vél-
byssna og hafa 45 manns í áhöfn
hvert.
Skrifari Guardian hefur það þó
eftir ónefndum heimildarmanni úr
röðum hersins að vopnuð átök hafi
verið fátíð í þorskastríðum Breta
og Íslendinga, skip hafi þar siglt
hvert á annað auk þess sem tog-
víraklippunum frægu hafi verið
beitt. Skotum hafi þó verið hleypt
af í undantekningartilfellum.
„Þetta er okkar svæði“
Nýtt frumvarp til laga um fisk-
veiðistjórnun er nú í bígerð hjá
bresku stjórninni þar sem gert er
ráð fyrir að allar veiðar Evrópu-
sambandsríkja á breskum miðum
verði háðar formlegu leyfi frá árs-
byrjun 2021 auk þess sem útgerðir
erlendra fiskiskipa skuldbindi sig
til að fylgja breskum reglum um
vernd lífríkis sjávar.
Væntanleg aðgangsstýring
breskra fiskimiða vekur einnig at-
hygli norskra fjölmiðla, enda veiða
Norðmenn um fimmtung alls
sjávarfangs innan vébanda breskr-
ar lögsögu hvað sem verða vill að
ári liðnu.
Norska ríkisútvarpið NRK hitti
Mark Ball að máli, sjómann í
breska smábænum Rye í Austur-
Sussex, suðaustur af London.
„Þetta er okkar svæði. Einhverjir
mega koma en þeir eru of margir
eins og er, hér er ekki nógur fiskur
handa öllum,“ vill Ball meina.
Hann greiddi atkvæði með Brex-
it, brotthvarfi Breta úr Evrópu-
sambandinu, og réð slagorðið „Yfir-
ráð eigin hafsvæða“ úrslitum þegar
í kjörklefann var komið. Ball segist
ekki ánægður með það sem hann
vill meina að sé rányrkja erlendra
ríkja á bresku hafi. „Þeir fara hér
með okkar ströndum og sópa upp
því sem þar er að hafa,“ segir sjó-
maðurinn, án þess að skilgreina
nánar hverjir „þeir“ eru, en auk
tuttugu prósentanna sem Norð-
menn veiða fara 40 prósent um
borð í franska, hollenska, belgíska
og danska togara.
Samningalota fram undan
„Við treystum á Boris [Johnson
forsætisráðherra], þótt maður geti
aldrei treyst þessum stjórnmála-
mönnum alveg,“ játar Ball. Norð-
menn búa sig nú undir eigin samn-
ingalotu við Breta, enda utan garðs
Evrópusambandsins rétt eins og
nágrannarnir. Norska utanríkis-
ráðuneytið fer með yfirstjórn
þeirra samninga, en sjávarútvegs-
og viðskiptaráðuneytinu, með ný-
bakaðan Geir Inge Sivertsen
Hægriflokksins í ráðherrastól
sjávarútvegsmála, er ætlað að sigla
nýjum fríverslunarsamningi við
Breta í höfn.
„Báturinn minn er of lítill“
„Fiskurinn er ein af stóru spurn-
ingunum sem standa út af borð-
inu,“ segir Iselin Nybø, við-
skiptaráðherra fyrir norska
Vinstriflokkinn, við NRK. Hún seg-
ir Norðmenn hafa flutt út fisk til
Bretlands tollfrjálst fyrir sex millj-
arða norskra króna, tæpa 83 ís-
lenska milljarða, árið 2019 og
Norðmenn óski sér einskis heitar á
þeim vettvangi en framhalds þeirra
tollfríðinda.
Nybø tekur það skýrt fram að
norsk stjórnvöld kjósi að halda frí-
verslunarsamningnum og samn-
ingum um kvóta og leyfi til fisk-
veiða við Bretland aðskildum, þar
sé um tvennt ólíkt að ræða.
Sivertsen sjávarútvegsráðherra
bendir á að Bretar og Norðmenn
eigi sér langa sögu um skiptingu
sjávarafla í Norðursjó og Barents-
hafi. „Við erum með samning við
Breta um fiskveiðar sem við viljum
í raun bara fá framlengdan,“ segir
ráðherra.
NRK spyr fiskimanninn í Rye að
lokum hvort hann tæki þátt í
þorskastríði ef svo bæri undir.
„Báturinn minn er of lítill. Við lát-
um sjóherinn um það,“ svarar Ball
að bragði.
Gullið torsótt í greipar Boris
 Sjóherinn tvöfaldar varðskipafjölda sinn  Búa sig undir að verja 80.000 fersjómílur semjist ekki
AFP
Deilt um veiðar Togari við veiðar í Norðursjó undan North Shields á norðausturhluta Englands. Útlit er fyrir erfiðar samningaviðræður milli Breta, Norð-
manna og Evrópusambandsins um fiskveiðar í breskri lögsögu í kjölfar þess að Bretar gengu úr Evrópusambandinu um síðustu mánaðamót.
Ný vefverslun: www.donna.is
Erum nú á Facebook: donna ehf
Sími 555 3100 www.donna.is
„Veist þúað skilgreining
áhitabreytist eftir aldri?
ThermoScan7eyrnahita-
mælirinnminnveit það.“
BraunThermoScan
eyrnahitamælar fást í öllum
lyfjaverslunum
ThermoScan® 7
ÞURR AUGU?
Náttúruleg vörn gegn augnþurrki
Trehalósi kemur
á jafnvægi og
verndar frumur
hornhimnunnar
Inniheldur
trehalósa
úr náttúrunni
Hýalurónsýra
smyr og gefur
langvarandi raka
Sérstaklega milt
fyrir augun
Án rotvarnarefna
Tvöföld
virkni- sex sinnumlengri ending
Fæst í öllum helstu apótekum og Eyesland gleraugnaverslun Grandagarði og Glæsibæ, 5. hæð