Morgunblaðið - 30.04.2020, Blaðsíða 35
Hreyfing hefur mikil áhrif á líkam-
lega og andlega heilsu, það sýna
rannsóknir. Erlingur Jóhannsson,
prófessor í íþrótta- og heilsufræðum
við Háskóla Íslands, segir mögulegt
að hreyfa sig heima við með ýmsum
einföldum aðferðum. Ein leið sé að
ganga upp og niður stiga, sippa, taka
armbeygjur og planka, sem hefur
verið talsvert í tísku undanfarið.
Gamla leiðin, sem margir þekkja úr
morgunleikfimi allra landsmanna, er
líka að ganga og hlaupa á staðnum og
ekki saki að slá taktfast út í loftið.
Auðvelt sé auk þess að finna alls kyns
æfingar á netinu sem stunda megi
heima við. Erlingur segir að enn
betra sé þó að fara út undir bert loft
t.d. í gönguferð í nærumhverfinu en
öll útivera sé góð fyrir fólk.
„Mjög mikilvægt er að við förum út
og hreyfum okkur. Það er mann-
eskjum eðlislægt að vera úti og njóta
útivistar, anda að sér fersku og súr-
efnisríku lofti, það hreinsar hugann,“
segir Erlingur sem hefur mikla þekk-
ingu og reynslu í þessum fræðum.
Hann hefur stundað íhlutunarrann-
sóknir á Íslendingum í áraraðir, nán-
ast allan sinn vísindaferil. Markmið
þessara íhlutunarrannsókna hefur
verið að sannreyna hvort unnt sé að
auka hreyfingu og breyta mataræði
fólks til hins betra. Niðurstöðurnar
sýna ótvírætt að hægt er að hafa
marktæk áhrif á hreyfingu, mataræði
og lifnaðarhætti fólks á öllum aldri og
bæta þannig heilsu og líðan.
„Að hreyfa sig úti hefur það um-
fram hreyfingu inni að þegar maður
fer t.d. í Elliðaárdalinn, í fjörurnar í
borgarlandinu, upp í Heiðmörk eða í
Öskjuhlíðina þá eru líkaminn og heil-
inn að eiga við umhverfi sem er meira
krefjandi en það sem er venjulega til-
fellið innan dyra.“
Erlingur, sem hefur verið far-
arstjóri í Með fróðleik í fararnesti,
verkefni FÍ, Háskóla Íslands og
Ferðafélags barnanna, segir að það
eitt að ganga eða hlaupa úti, þar sem
undirlag er ekki alveg sléttað, krefjist
meiri athygli hjá okkur en annars.
„Við þurfum að hugsa hvernig og
hvar við setjum niður fótinn þegar við
göngum eða hlaupum. Yfirborðið á
skógarstígum eða á malarstígum, eða
í fjörunni er yfirleitt meiri ögrun fyrir
liðina og stoðkerfið okkar en t.d. að
hlaupa á bretti eða að ganga eða
hlaupa á hörðu malbikinu.“
Erlingur segir að rannsóknir sýni
að þeir sem ganga eða hlaupa reglu-
lega á ójöfnu undirlagi séu minna
hrjáðir af liða- og stoðkerfisvanda-
málum.
Þessu til viðbótar er andleg hress-
ing í því að vera úti og njóta útsýnis
og útiverunnar. Núna þegar vorið er
að vakna þá gleður líka margt nýtt
augað á hverjum degi. Plöntur stinga
upp kolli og farfuglarnir eru t.d. að
hópast heim og þá má nú sjá í sumum
fjörum í borgarlandinu.
Hreyfing og útivera hafa jákvæð
áhrif á andlega líðan.
Við þær aðstæður sem nú eru í
samfélaginu er mikilvægt að leita eft-
ir stuðningi og styðja um leið aðra.
Það er mikilvægt að muna að andleg
líðan er undirstaða þess að við kom-
umst í gegnum þá erfiðleika sem
tengjast Covid-19. Hreyfing og úti-
vist hafa afar jákvæð áhrif á andlega
líðan okkar.
Erlingur segir mjög mikilvægt að
fólk sem vinnur heima sitji ekki stöð-
ugt við tölvurnar heldur standi upp
og liðki sig reglulega og gæti þess að
nota hluta úr deginum til að fara út ef
það er heimilt í samkomubanni.
„Kyrrseta er mjög þekktur áhættu-
þáttur, sem er nátengdur andlegri
líðan fólks og líkamlegri heilsu. Við
þurfum öll að huga að því hversu mik-
inn tíma við notum í tölvum, spjald-
tölvum og farsímum. Mikil kyrrseta
og skjátími hefur mjög sterk tengsl
við aukna andlega vanlíðan.“
Hreyfing bætir nánast allt
Erlingur Jóhannsson hefur vakið
athygli fyrir rannsóknir sínar bæði
hér innanlands og erlendis. Rann-
sóknir hans á ungmennum og börn-
um hafa til dæmis sýnt að þau börn
sem stunda reglulega hreyfingu
standa sig betur í námi og fá hærri
einkunnir.
„Langtímarannsóknir okkar hafa
sýnt að þau ungmenni sem stunda
hreyfingu reglulega frá unga aldri
eru líklegri til halda kjörþyngd,
stunda hreyfingu alltaf, líður betur
andlega, borða hollari mat og sofa
yfirleitt betur seinna í lífinu. Þannig
að jákvæð og meðvituð heilsuhegðun
er lykillinn að því að forðast heilsu-
farslega áhættuþætti seinna meir í
lífinu.“
Jón Örn Guðbjartsson
Hreyfing hefur mikil
áhrif á líkamlega og
andlega heilsu, það
sýna rannsóknir. Mjög
mikilvægt er að við för-
um út og hreyfum okk-
ur. Það er manneskjum
eðlislægt að vera úti og
njóta útivistar, anda að
sér fersku og súrefnis-
ríku lofti, það hreinsar
hugann, segir Erlingur
Jóhannesson, prófessor
í íþrótta- og heilsufræð-
um við Háskóla Íslands.
Ljósmyndir/Þ. Erla Sigurgeirsdóttir
Meira súrefni Í gönguferð
hreinsar fólk hugann og
endurhleður orku líkamans.
Besta hreyfingin Það að
labba úti í náttúrunni hefur
mjög jákvæð áhrif á heilsuna.
Hreyfing og útivera bæta heilsu
Ferðalög á
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 30. APRÍL 2020
Ginger, Turmeric
ain& Bromel
Mögnuð blanda sem byggð er á árþúsunda
gömlum austurlenskum lækningahefðum
Útsölustaðir: Öll apótek, heilsuverslanir og heilsuhillur stórmarkaðanna
Nefsíflur loksins horfnar!
Frá unga aldri hef ég átt við vandamál í
öndunarfærum að stríða sem lýsti sér m.a í
stífluðu nefi. Eftir að hafa notað Ginger, Turmeric
& Bromelain í rúma viku fann ég greinilegan mun á
mér og eftir mánuð voru netstíflurnar horfnar“.
Þrymur Sveinsson
n Bólgum í líkamanum
n Slæmu blóðflæði
nMeltingarvanda
n Bjúgsöfnun
Getur reynst vel gegn: