Dagblaðið Vísir - DV - 30.10.2020, Blaðsíða 20

20 EYJAN 30. OKTÓBER 2020 DV
KOSNINGASPÁ DV
BIDEN FORSETI
BANDARÍKJANNA
Kosið verður í bandarísku forsetakosningunum
á þriðjudaginn. Óhætt er að segja að gríðarleg
spenna sé fyrir kosningunum. Rafn Steingríms-
son stjórnmálaáhugamaður og Heimir Hannesson,
blaðamaður DV og stjórnmálafræðingur, leggjast
yfir stöðuna eins og hún blasir við í dag.
Þar sem Trump er sitj-andi forseti var lítill gaumur gefinn að for-
kosningum Repúblikana. Þó
voru kjaftasögur uppi um
að hann fengi mótframboð í
lok árs 2019, en ekkert varð
af þeim framboðum. Sigldi
Trump því örugglega í höfn og
var formlega útnefndur for-
setaframbjóðandi flokksins í
lok ágúst, líkt og hefð er fyrir.
Leið Bidens að útnefningu
var talsvert lengri. Samtals
buðu sjö sig fram í flokknum,
allt verðugir frambjóðendur.
Þau voru Bernie Sanders,
Elizabeth Warren, Michael
Bloomberg, Pete Buttigieg,
Amy Klobuchar og Tulsi
Gabbard. Biden tók um 52%
af kjörmönnum undir lokin.
Næstur á eftir honum var
Sanders með um 27%. Hon-
um stafaði því aldrei hætta
af mótframbjóðendum sínum
og sigldi frekar átakalaust
í gegnum forkosningarnar.
Hafa sumir nefnt að for-
kosningarnar í Demókrata-
flokknum hafi verið nokkuð
vægar, sem hafi jafnvel
bitnað á Biden síðar meir. Ef
slagurinn hefði verið harðari
hefði Biden fengið tækifæri
til þess að svara fyrir ætluð
hneykslismál í „öruggara“
umhverfi og afgreiða málin
áður en Trump gæti nýtt sér
þau með sínum hætti.
Leðjubornar kappræður
Þar sem lengi var ljóst að Bi-
den og Trump yrðu útnefndir
hefur baráttan að mestu leyti
verið þeirra á milli, og ekki
alltaf snúist um málefnin.
Raunar má segja að málefnin
hafi verið algjört aukaatriði í
þessari kosningabaráttu.
Kappræðurnar snérust að
lang mestu leyti um COVID-19
faraldurinn og persónulegar
árásir manna á milli. Það
sýndi sig best í fyrri kappræð-
unum sem urðu að pólitískum
leðjuslag og málefnin komust
hvergi að. Öðrum kappræðum
var svo aflýst eftir að Donald
Trump sjálfur greindist með
COVID og neitaði að taka þátt
í kappræðum í gegnum fjar-
fundabúnað. Í þriðju kappræð-
unum var svo brugðið á það
ráð að loka á hljóðnema fram-
bjóðendanna, til að hindra
aðra uppákomu eins og í þeim
fyrstu.
Það sem fylgdi voru svo
endurteknar árásir frambjóð-
enda á mótframbjóðendur
sína. Rauði þráðurinn í kosn-
ingabaráttu Trumps var að
Biden væri gamall, farinn
að sýna einkenni öldrunar og
of langt til vinstri. Á meðan
segir Biden að Trump sé
hættulegur Bandaríkjunum,
rússnesk yfirvöld hafi hann í
vasanum og að hann hafi sýnt
af sér vítavert viðbragðsleysi
við COVID-faraldrinum og
kostað þannig fleiri mannslíf
en hafi þurft.
Skoðanakannanir
viku fyrir kosningar
Biden leiðir svo til allar mark-
verðar skoðanakannanir á
landsvísu. Eins og Hillary
Clinton og Al Gore sönnuðu,
þá er það ekki nóg. Þó er þess
virði að nefna að forysta Bi-
dens er nánast fjórum sinnum
meiri en forysta Clinton yfir
Trump árið 2016. Þá hefur
Trump aldrei mælst hærri en
Biden í kosningabaráttunni.
Eins og DV hefur áður bent
á eru bandarískar forseta-
kosningar ekki ein kosning
heldur aðskildar kosningar á
51 stað. Í langflestum þeirra
eru niðurstöðurnar fyrirfram
gefnar. Í öðrum, svokölluðum
„sveifluríkjum“, [e. swing
state) eru úrslitin tvísýnni og
niðurstöður skoðanakannana
tvíræðari. Þannig leiddi Hill-
ary til að mynda í Michigan og
Wisconsin viku fyrir kjördag
2016, en tapaði báðum ríkjum
í kosningunum.
Þá má einnig nefna að þó
möguleiki sé á að tapa kosn-
ingunum með meirihluta at-
kvæða, þá verður sú niður-
staða ólíklegri eftir því sem
meirihluti atkvæða eykst.
Hillary hlaut 48,2% atkvæða
og Trump 46,1%, munurinn
var því 2,1%. Munurinn sem
nú mælist á milli Bidens og
Trumps er nær 8%. Stærð-
fræðilegar líkur á dreifingu
atkvæða þannig að meirihluti
kjörmanna næðist ekki með
8% forskot á landsvísu, eru
svo til engar.
Skoðanakannanirnar sjálfar
má svo túlka á marga vegu og
er hver með sína skoðun á því
máli. Þeir sem halda vilja í
von um að Donald Trump beri
sigur úr býtum, þrátt fyrir
mótlæti í skoðanakönnunum,
hafa bent á skekkjurnar í
skoðanakönnununum 2016
og sagt þær vera að endur-
taka sig. Um þær fjallaði DV
ítarlega í síðasta blaði. Þá
hafa þeir bent á að pólitíska
andrúmsloftið í Bandaríkj-
unum verði til þess að færri
séu tilbúnir til að viðurkenna
stuðning við Trump. Þann-
ig séu þeir ólíklegri til að
svara spyrlum þegar þeir
hringja eða banka á dyr. Þeir
sömu benda einnig á að kjós-
endur Trumps séu ólíklegri
Heimir
Hannesson
heimir@dv.is
til að vera hafðir með í úrtaki
spyrla, en allt eins líklegir
til að mæta á kjörstað. Hvað
sem þessu líður verður ekki
litið fram hjá því að úrslit
kosninganna 2016 voru ekki
langt frá skoðanakönnunum
á landsvísu, en atkvæðadreif-
ing réð því að Trump sigraði
í lykilríkjum. Bæði hafa skoð-
anakönnuðir og spyrlar lært
sína lexíu frá því fyrir fjórum
árum, og munurinn er, sem
fyrr sagði, svo miklu meiri nú.
Kosningarnar
Kosið verður 3. nóvember í
öllum ríkjum Bandaríkjanna.
Þar sem ríkin eru ekki öll á
sama tímabelti verða kjörstað-
ir fyrst opnaðir á austurströnd
Bandaríkjanna, frá Maine í
norðri til Flórída í suðri. Þeim
kjörstöðum verður jafnframt
lokað fyrst, sem er hentugt
fyrir áhugasama Íslendinga
því það þýðir að tölur munu
fljótt taka að berast frá Penn-
sylvaníu og Flórída. Flórída
verður lykilríki fyrir Trump
og er áhugasömum bent á að
fylgjast vel með Flórída á
kosninganótt. Ef fyrstu tölur
þaðan eru Biden hliðhollar
má segja að úrslitin séu ráðin.
Trump á ekki neina von á sigri
öðruvísi en með kjörmönnum
þaðan. Pennsylvanía er jafn
mikilvæg fyrir Trump, en þó
er möguleiki á sigri, án þess
að sigra þar.
Trump mældist viku fyrir
kjördag með 0,8% forskot,
en sigraði þá með 1,2%. Nú
mælist Biden með 1,8% for-
skot. Sömu sögu er að segja
þvert á öll „sveifluríkin“ sem
Trump vann 2016. n