Fjölrit RALA - 15.05.1996, Side 23
21
12. tafla. Fyllifasti fyrir naut (K ) og áætlað heyát við mismunandi þunga, heygæði og kjarnfóðurgjöf.
Væntanlegt heyát kg þe./dag Væntanlegt heyát (1,5 kg þe./FE)
Þungi kg In(þungi) kg Ku (Fylli) Heygæði, kg þe./FE 1,4 1,6 1,8 Kjarnfóðurgjöf kg þe./dag 0,5 1,0 1,5 2,0
100 4,61 3,46 2,9 2,8 2,7 2,4 2,0 1,5 1,1
125 4,83 4,25 3,6 3,4 3,3 3,1 2,6 2,2 1,8
150 5,01 4,90 4,1 3,9 3,8 3,6 3,2 2,7 2,3
175 5,16 5,45 4,6 4,4 4,2 4,0 3,6 3,2 2,7
200 5,30 5,93 5,0 4,7 4,6 4,4 4,0 3,6 3,1
225 5,42 6,35 5,3 5,1 4,9 4,8 4,3 3,9 3,5
250 5,52 6,73 5,7 5,4 5,2 5,1 4,7 4,2 3,8
275 5,62 7,07 5,9 5,7 5,5 5,4 4,9 4,5 4,1
300 5,70 7,38 6,2 5,9 5,7 5,6 5,2 4,8 4,3
325 5,78 7,66 6,4 6,1 5,9 5,8 5,4 5,0 4,6
350 5,86 7,93 6,7 6,3 6,1 6,1 5,6 5,2 4,8
375 5,93 8,17 6,9 6,5 6,3 6,3 5,8 5,4 5,0
400 5,99 8,40 7,1 6,7 6,5 6,5 6,0 5,6 5,2
425 6,05 8,62 7,2 6,9 6,7 6,6 6,2 5,8 5,3
450 6,11 8,82 7,4 7,1 6,8 6,8 6,4 5,9 5,5
K = -12,97 + 3,567 x In(lífþungi); R2=0.79.
FFu fyrir kjarnfóður = 1,05 pr. kg þe.
FFu fyrir ósaxað gróffóður = 1,85 - 1,31 x (Fe/kg þe.) + 0,55 x (Fe/kg þe.)2.
sem sá fjöldi fóðureininga sem gripurinn étur
ef hann er fóðraður á kjarnfóðurblöndu (1,05
FE/kg þe.) eingöngu og að vild. Fyllifastinn (Ku)
reiknast á sambærilegan hátt en bæði þessi
markgildi eru mest háð þunga gripsins sbr.:
FEmax = c + b x ln(þungi kg)
og
Ku = C + b x ln(þungi kg)
Stuðlarnir C og b eru þó ekki þeir sömu í
jöfnunum og þeir eru einnig mismunandi milli
nautgripakynja. Einnig má leiðrétta þessi gildi
út frá kynferði, rými í stíum, daglengd o.fl.
Við hérlendar aðstæður er ólíklegt að FEireix
verði takmarkandi fyrir átið og því rétt að skýra
betur útreikning á átgetu m.t.t. fylli. Fyrir hverja
fóðurtegund er reiknað ákveðið fylligildi (FFu)
og eru þau gildi samleggjandi og summa þeirra
getur aldrei orðið stærri en Kt. Útfærslan á
þessu kerfi hefur tekið breytingum frá því það
var fyrst kynnt en skv. nýjustu útgáfunni (Ing-
vartsen, 1994) er stuðst við eftirfarandi líkingar
til að reikna fylligildi fóðurs:
Fyrir kjarnfóður og fínmalað gróffóður:
FF/kg þe. = 1,05 (óháð gæðum fóðursins)
Fyrir ósaxað gróffóður er notuð líkingin:
FFtt/kg þe. =
1,85 - 1,31 x FE/kg þe. + 0,55 x (FE/kg þe.)2
Fyrir saxað vothey og gras:
FF /kg þe. =
1,68 - 1,12 x FE/kg þe. + 0,50 x (FE/kg þe.)2
Af þessu leiðir að FF/kg breytist þó nokkuð
með orkuinnihaldi heysins. Fyllitala fyrir hvert
kg af heyi með 1,45 kg þe./FE verður t.d. 1,21,
en 1,27 ef fóðurgildi er 1,70 kg þe./FE. Fyrir
vothey er einnig margfaldað með leiðréttingar-
stuðli vegna þurrefnishlutfalls sem leiðir til þess
að vothey með 45% þurrefni fær enga leiðrétt-
ingu, en fyiligildi votheys með 35% þe. hækkar
um 6% og vothey með 25% þe. hækkar um
18%. Einnig má gera leiðréttingar út frá smjör-
sýru í votheyi og hlutfalli belgjurta í fóðri.
Til að nota þessa reikniaðferð á þessi gögn
var fyrst reiknað það magn af „fylli“, sem
kálfarnir innbyrtu út frá fyrrnefndum líkingum.
Því næst var reiknað samhengi þunga nauta og
FFu og það er þá K t. Líkingin sem þannig fékkst
var:
K = -12,97 + 3,567 x ln(lífþunga); (R2=0,79)
Til að finna væntanlegt heyát hjá 300 kg kálfi
sem fær 1,5 kg þe. af kjarnfóðri væri því fyrst
reiknað Kt fyrir þann grip sem er 7,38. Kjarn-
fóðrið tekur 1,5x1,05= 1,58 og þá eru eftir 5,80.
Ef heygæði eru 1,5 kg þe./FE er FFu/kg = 1,85-
1,31x0,67 +0,55x0,672= 1,22 og því er áætlað
át á heyi 5,80/1,22=4,75 kg þe./dag. í 12. töflu