Fréttablaðið - 02.12.2020, Blaðsíða 20

Helgi Vífill
Júlíusson
helgivifill@frettabladid.is
Hlutfall almennings mun minna hérlendis
„Hlutfall almennings á hluta-
bréfamarkaði hefur undanfarin
ár verið lágt bæði í samanburði
við það sem áður var og það sem
þekkist annars staðar, eða um
fjögur til fimm prósent,“ segir
Magnús Harðarson, forstjóri
kauphallarinnar Nasdaq Iceland.
„Þegar best lét eða árið 2002
stóð hlutabréfaeign almennings
í 17 prósentum af markaðsvirði.
Við teljum æskilegt að hún sé að
minnsta kosti tvisvar til þrisvar
sinnum hærri en nú er svo viðun-
andi sé eða á svipuðum slóðum
og við sjáum á Norðurlöndunum.
Við höfum samt skynjað meiri
áhuga almennings á því að taka
þátt á markaði, eins og sjá mátti
á útboði Icelandair Group í
september sem og vel sóttri vef-
fræðslu um fjárfestingar sem við
stóðum fyrir um daginn ásamt
HR og bönkunum,“ segir hann.
Magnús segir að það væri
æskilegt ef heimilin fjárfestu í
meira mæli á hlutabréfamarkaði.
„Við þekkjum það frá nágranna-
löndunum að fjárfestingar ein-
staklinga á markaði eru sérlega
mikilvægar nýsköpunarfyrir-
tækjum. Aukin þátttaka einstakl-
inga á hlutabréfamarkaði býður
einnig upp á fjölbreyttari skoð-
anaskipti, meiri valddreifingu og
er einnig tæki til að jafna tekju-
dreifingu því hún þýðir að arður
af fjárfestingum er ekki bundinn
við fámennan hóp. Þá er líklegt
að auknar fjárfestingar heimila á
hlutabréfamarkaði auki sam-
stöðu í samfélaginu með því að
styrkja samband almennings og
atvinnulífs.“
Vaxtalækkanir Seðla-bankans hafa og mu nu st uðla að meir i hæk kunum á hlutabréfaverði en það að bólu-
efnið gegn COVID-19 sé á næsta
leyti. Þetta segir Snorri Jakobsson,
framkvæmdastjóri greiningarfyrir-
tækisins Jakobsson Capital. „Stýri-
vaxtalækkanir hafa leitt til mikilla
hækkana á hlutabréfamarkaði.“
Mogens Gunnar Mogensen, for-
stöðumaður hlutabréfastýringar
hjá Íslandssjóðum, segist bjartsýnn
á áframhaldandi hækkanir á hluta-
bréfamarkaði á næstu misserum.
„Vextir eru orðnir lágir hér á landi
og til lengri tíma munu þeir haldast
lægri en áður hefur þekkst.“
Hann bendir á að þetta muni hafa
í för með sér að fjármunir leiti úr
áhættuminni eignum eins og ríkis-
skuldabréfum yfir í hlutabréf. „Þessi
tilfærsla hófst í lok síðasta árs eftir
að vextir tóku að lækka um mitt
ár 2019. Við fundum fyrir miklu
innflæði í hlutabréfasjóði okkar á
þessu tímabili en í fyrstu COVID-
bylgjunni hægði á þeirri þróun. Það
var eðlilegt í ljósi þeirrar óvissu sem
skapaðist í hagkerfinu meðal ann-
ars tengt framtíð Icelandair en þá
var ljóst að fram undan væri stórt
hlutafjárútboð hjá félaginu.“
Innflæði stuðli að hækkunum
Mogens Gunnar telur að aukið inn-
flæði á hlutabréfamarkaðinn muni
stuðla að hækkunum. „Við teljum
að töluverðir fjármunir muni leita
inn á markaðinn vegna þess hve
vextir eru lágir og verðlagning víða
hagstæð.“
Magnús Örn Guðmundsson, for-
stöðumaður hlutabréfa og bland-
aðra sjóða hjá Stefni, segir að fréttir
af bóluefnunum þremur gegn
COVID-19 hafi staðfest „að ljósið
við enda ganganna er ekki lest á
móti okkur“ heldur bjargvættur.
Bóluefni skipti sköpum fyrir efna-
hag Íslands enda sé ferðaþjónusta
umsvifamikill atvinnuvegur. „Nú
höfum við fast land undir fótum
og getum farið að hugsa fram í tím-
ann,“ segir hann.
Mogens Gunnar segir margar
skýringar á sterkum hlutabréfa-
markaði síðan í haust. Góðar fréttir
af bóluefni skipti þar verulegu máli,
vel heppnað hlutafjárútboð Ice-
land air og almennt góður gangur
í rekstri félaga á markaði, ekki síst
vegna sterkrar einkaneyslu, hafi
glætt markaðinn miklu lífi. Þessi
tíðindi ásamt lágum vöxtum geri
það að verkum að fjárfestar og
sparifjáreigendur færi fé úr inn-
lánum og skuldabréfum í hlutabréf.
Í hlutafjárútboði Icelandair hafi sjö
þúsund nýir hluthafar bæst í eig-
endahópinn og hlutabréfin hafa
hækkað um 40 prósent frá þeim
tíma.
„Ekki er ólíklegt að hlutafjárút-
boð Icelandair hafi endurvakið
áhuga margra einstaklinga á hluta-
bréfamarkaðnum,“ segir hann.
Að hans sögn hefur verið töluvert
innf læði á hlutabréfamarkaðinn,
sérstaklega í október og nóvem-
ber. Birtingarmynd þess sé meðal
annars að hlutabréfasjóðir Íslands-
sjóða hafi vaxið um tæp 40 prósent
frá áramótum.
Fjárfestar horfa í gegnum faraldurinn
Miklar stýrivaxtalækkanir hafa gert það að verkum að hlutabréfaverð hefur almennt hækkað frá áramótum þrátt fyrir að COV­
ID­19 hafi skapað djúpa niðursveiflu í efnahagslífinu. Í ljósi lágra vaxta er viðbúið að fé muni streyma inn á hlutabréfamarkað.
Þrátt fyrir að flestir haldi sig almennt heima, hvort sem það eru Íslendingar eða ferðamenn, hafa uppgjör ýmissa fyrirtækja í Kauphöll komið fjárfestum skemmtilega á óvart. FRÉTTABLAÐIÐ/VALLI
Horft í gegnum faraldurinn
Magnús Örn segir að fjárfestar
hérlendis og erlendis hafi horft í
gegnum kórónaveirufaraldurinn.
Verðmat fyrirtækja byggi enda á spá
um sjóðstreymi til fjölda ára en ekki
skamms tíma. „Margir reikna með
því að bóluefnið verði komið í víð-
tæka dreifingu á fyrri hluta næsta
árs og því er hægt að leiða hugann
að því hvernig fyrirtækin standa
þegar veiran hefur verið kveðin
niður.“
Sveinn Þórarinsson, hlutabréfa-
greinandi hjá Landsbankanum,
segir að fjárfestar „horfir í gegnum“
COVID-19. Þess vegna muni hluta-
bréfamarkaðurinn ekki taka við
sér á sama tíma og hagkerfið. Þegar
verði búið að verðleggja þær hækk-
anir að einhverju leyti inn í hluta-
bréfaverðið.
Hann vekur athygli á að f lest
skráð fyrirtæki á markaði hafi
hækkað frá áramótum þrátt fyrir
þá erfiðleika sem veiran skapi
fyrirtækjum. Fjárfestar séu enda
á höttunum á eftir betri ávöxtun
í lágvaxta umhverfi. Það hjálpi að
f lest skráð fyrirtæki í Kauphöll
hafi orðið fyrir vægum áhrifum af
COVID-19 fyrir utan Icelandair og
fasteignafélögin. Uppgjör á öðrum
og þriðja ársfjórðungi hafi til að
mynda verið fín. Að því sögðu spái
Landsbankinn því að hagnaður
fyrirtækja í Kauphöllinni verði um
30 prósentum minni í ár en í fyrra.
60
40
20
0
-20
-40
-60
-80
-100
✿ Gengisþróun frá áramótum
Sí
m
in
n
Sj
óv
á
Kv
ik
a
ba
nk
i
O
ri
go TM
Br
im VÍ
S
H
ag
ar
Fe
st
i
Ei
m
sk
ip
M
ar
el
Ar
io
n
ba
nk
i
Ei
k
Sk
el
ju
ng
ur Sý
n
Ic
el
an
d
Se
af
oo
d
Re
gi
nn
Re
iti
r
Ic
el
an
da
ir

2 . D E S E M B E R 2 0 2 0 M I Ð V I K U D A G U R6 MARKAÐURINN