Sjómannadagsblaðið - 07.06.2009, Blaðsíða 11

117. JÚNÍ 2009 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
Hvalveiðiskipin eru engir unglingar
lengur. Í raun eru þau þjóðargersemi.
Skipin voru smíðuð í Noregi, nánar
tiltekið í skipasmíðastöðinni í
Trönsberg. Hvalur 8, sem tekinn var
í slipp í vor eftir 21 ár við bryggju, er
næst yngstur, smíðaður árið 1948.
Hann er því 61 árs gamall. Skipið er
búið 1800 hestafla gufuvél. Hvalur
9 er yngstur, smíðaður 1952. Hann
er með 1900 hestafla gufuvél og
fór til veiða 2006 eftir að hafa legið
óhreyfður við bryggju í 17 ár.
Hin hvalveiðiskipin tvö, Hvalur
6 og Hvalur 7, sem sökkt var á
sínum tíma af félagsmönnum
Paul Watson, eru elstir. Hvalur 6
er elstur, smíðaður við lok síðari
heimsstyrjaldarinnar árið 1945 og
Hvalur 7 er frá 1946.
Hægt að gera við 6 og 7
Enda þótt ólíklegt sé að Hvalur 6
og 7 fari á sjó framar er vel gerlegt
að gera við þau að sögn Kristjáns
Loftssonar. „Gufuvélar skipanna
eru í góðu lagi en til að koma þeim
í stand þyrfti að skipta um allar
innréttingar og raflagnir, sem
eyðilögðust í söltum sjónum,“ segir
Kristján.
Hrefnuspjót
Skerið kjötið í gúllasbita (ekki of stóra). Setjið í skál og
hellið Cajp’s grillolíu (þessi í áttstrendu flöskunum) yfir og
látið marinerast yfir nótt eða frá morgni til kvölds. Leggið
grillpinna í bleyti í ca 2 klst. Rúllið upp baconlengjum.
Skerið papriku, rauðlauk eða sveppi í fremur grófa bita.
Þessu er síðan þrætt upp á grillpinnana til skiptis. Kjöt +
paprika + bacon + kjöt + rauðlaukur + kjöt o.s.frv. Þetta
er svo grillað á útigrilli. Passið að grilla ekki of lengi því
þannig þornar kjötið. Borið fram með kartöflum, grilluðum
eða soðnum eftir smekk, grænum baunum, hrásalati eða
annað sem fólk þykir gott. Piparsósa úr pakka er góð með.
Hrefnusteik
Skerið kjötið í 1 - 1.5 cm þykkar sneiðar. Penslið með BBQ
sósu og grillið í ca 3-4 mín á hvorri hlið (á vel heitu grilli).
Borið fram með léttsoðnu fersku grænmeti, kartöflum og
grænpiparsósu.
Pönnusteik
Skerið kjötið í 1 cm þykkar sneiðar. Veltið sneiðunum upp
úr pískuðu eggi og uxahalasúpudufti (fæst frá Erin). Steikið
kjötið í ca 3 mín á hvorri hlið og hellið rjóma yfir og látið
liggja í rjómanum í smá stund.
Hrefnuforréttur
Fljótlegur skyndibiti sem er ótrúlega góður. Mikið notaði
í Japan. Skerið hrefnukjötið niður í örþunnar og litlar
sneiðar. Dæmi: 5x5 cm sneiðar sem eru 3-5 millimetrar á
þykkt. Veltið sneiðunum upp úr sojasósu og borðið hrátt.
SJÓMANNADAGURINN 2009
hedinn. is
tvær milljónir tonna (mt) af
fiskmeti. Talið var að hrefnan
innbyrti um 2 mt alls og þar
af væri um helmingur fiskur.
Takmörkuð fæðugögn bentu til að
árlegt loðnuát hrefnunnar gæti
numið um 600 þúsund tonnum og
þorskátið um 60 þúsund tonnum.
Það er mat vísindamanna að
óheftur vöxtur hvalastofnanna
gæti til lengri tíma litið haft
mikil áhrif á vöxt og viðgang
þorskstofnsins og skynsamlegt
sé að nýta þá á sjálfbæran hátt
með því að halda þeim í um 60-70
prósentum af hámarksstærð.
Hafrannsóknastofnunin hefur á
undanförnum árum talið óhætt
að veiða árlega um 400 hrefnur og
150-200 langreyðar. Þess má geta
að Norðmenn hófu hrefnuveiðar
í atvinnuskyni að nýju árið 1993,
sjö árum eftir að alþjóðlegu
hvalveiðibanni var komið á. Þeir
heimiluðu í desember sl. veiðar
á tæplega 900 hrefnum í norsku
lögsögunni á þessu ári.
Þörf á frekari rannsóknum
Gísli Víkingsson, hvalasérfræð-
ingur hjá Hafrannsókna-
stofnuninni, segir aðspurður
ávallt matsatriði hvað teljist
nægilegt fjármagn til rannsókna
og vissulega finni stofnunin fyrir
núverandi efnahagssamdrætti
eins og aðrir. „En sé tekið mið af
undanförnum tveimur áratugum
má segja að okkur hafi tekist vel að
halda úti nauðsynlegu eftirliti með
stærð og ástandi hvalastofna m.a.
með reglulegum talningum sem
eru mjög dýrar í framkvæmd. Auk
þess hefur á síðustu árum verið
gert mikið átak í rannsóknum á
fæðuvistfræði og öðrum þáttum
í líffræði hrefnu sem er líklega
mikilvægasta hvalategundin í
vistkerfi landgrunnssvæðisins
við Ísland. Þrátt fyrir að færa
megi rök fyrir því að Íslendingar
hafi sinnt hvalrannsóknum
vel á undanförnum áratugum í
samanburði við aðrar þjóðir eru
ýmsir mikilvægir þætti í líffræði
ýmissa hvala hér við land sem ekki
hefur verið unnt að sinna hingað
til,“ segir Gísli.
Hvalur 8 gerður
klár í Slippnum í vor.
Elsta hvalveiði-
skipið 64 ára
Uppskrift að veislu
- af vef hrefnuveiðimanna