Læknablaðið - des. 2020, Síða 26

584 L ÆK N A BL AÐIÐ 2020/106
R A N N S Ó K N
lyfjameðferð fyrir meðgöngu. Allar konur hættu þeirri með­
ferð fyrir meðgönguna eða við greiningu þungunar. Yfir 90%
kvennanna sem voru á lyfjameðferð voru á eftirtöldum lyfjum:
interferón beta, natalízúmab, glatiramerasetat, dímetýlfúmarat
(tafla II). Í 7 meðgöngum fékk móðir sterameðferð.
Í 76 tilvikum (55,5%) var tímalengd brjóstagjafar skráð í sjúkra­
skrá. Í 14 þeirra varði brjóstagjöf skemur en í viku. Meðaltímalengd
skráðrar brjóstagjafar var 13,3 vikur. Móðir hætti brjóstagjöf áður
en fyrirbyggjandi lyfjameðferð hófst eftir fæðingu í öllum til­
vikum, nema einu. Í þeim hópi þar sem tímalengd brjóstagjafar
var þekkt var hlutfall þeirra sem hófu lyfjameðferð eftir fæðingu
rúmlega tvöfalt miðað við þann hóp þar sem tímalengd var ekki
þekkt (72,4% á móti 32,8%, p=0,008). Eins var um hlutfall þeirra
sem fengu kast eftir fæðingu (32,9% á móti 16,4%, p=0,045).
Útkoma meðgöngu og fæðingar
Í töflu III og IV sést samanburður á breytum hjá rannsóknar­ og
viðmiðunarhóp. Munur var á upphafi fæðinga milli hópanna
(p=0,03); konur með MS fóru sjaldnar í sjálfkrafa sótt (51,9% á
móti 68,2%, p<0,01). Konur með MS fóru oftar í keisaraskurð án
fæðingarsóttar (10,1% á móti 3,1%, p=0,04). Ekki var munur milli
hópanna á fjölda forskoðana á meðgöngu.
Samanburður á miðgildi meðgöngulengdar milli hópa sýndi að
meðganga kvenna með MS var ívið styttri (39v5d miðað við 40v1d,
p<0,01) (tafla IV). Meðganga kvenna með MS var styttri þegar
fæðing var framkölluð (39v4d miðað við 40v3d, p=0,03) en hvorki
þegar sótt hófst sjálfkrafa né við keisaraskurð án fæðingarsóttar.
Munur var á fæðingarþyngd nýbura milli hópa (tafla IV); ný­
burar kvenna með MS voru léttari (3500g á móti 3720g, p<0,01).
Munurinn var enn marktækur eftir leiðréttingu fyrir með­
göngulengd (p=0,025). Þegar fæðingarþyngd var skipt upp eftir
kyni reyndist aðeins munur á fæðingarþyngd drengja milli hópa
en ekki stúlkna. Sá þyngdarmunur reyndist ekki marktækur eft­
ir leiðréttingu fyrir meðgöngulengd (p=0,06). Ekki var munur á
Tafla II. Lyfjameðferð fyrir meðgöngu. Fjöldi (%).
Fjöldi, n=137 (%)
Engin lyfjameðferð 67 (48,9)
Lyfjameðferð 70 (51,1)
- Interferón beta (Avonex, Betaferon, Rebif) 27 (19,7)
- Natalízúmab (Tysabri) 21 (15,3)
- Glatíramerasetat (Copaxone) 9 (6,6)
- Dímetýlfúmarat (Tecfidera) 8 (5,8)
- Fingolimod (Gilenya) 2 (1,5)
- Rítúximab (Mabthera) 2 (1,5)
- Regluleg steragjöf 2 (1,5)
- Teriflúnómíð (Aubagio) 0 (0)
Tafla III. Bakgrunnsbreytur fyrir þýði og viðmið. Fjöldi (%).
MS (n=129) Samanburðarhópur
(n=129)
p-gildi
Fjöldi fæðinga 129 129 1,0
Andvana fæðingar 1 (0,8) 0 (0)
Aldur mæðra (ár) við
fæðingu
0,98
19-22 4 (3,1) 6 (4,7)
23-27 27 (20,9) 26 (20,2)
28-32 48 (37,2) 48 (37,2)
33-37 33 (25,6) 33 (25,6)
>38 17 (13,2) 16 (12,4)
Meðalaldur frumbyrja 28,9 28,6
Bæri 0,80
Fjölbyrja 83 (64,3) 80 (62,0)
Frumbyrja 46 (35,7) 49 (38,0)
Mynd 3. Tíðni kasta á ári á hverja fæðingu
árið fyrir meðgöngu, á meðgöngu og hálfa
árið eftir fæðingu. Kastafjöldi á hverju
tímabili er umreiknaður í tíðni á ári.
Fyrir meðgöngu 1. þriðjungur 2. þriðjungur 3. þriðjungur Eftir fæðingu