Skessuhorn - 12.02.2020, Síða 16

MIÐVIKUDAGUR 12. FEBRúAR 202016
Hann hefur búið og starfað í Hol-
landi frá árinu 1996 en þrátt fyrir
það hafa heimahagarnir aldrei ver-
ið langt undan í listsköpun hans.
Hann málar myndir og minning-
ar frá heimabænum og reynir að
draga fram fegurðina í hinu hvers-
dagslega. Við það segist listamað-
urinn fá einhvers konar útrás fyr-
ir heimþrána. Hana ber hann allt-
af í brjósti sér, þrátt fyrir að hann
langi ekkert endilega að flytja aft-
ur á æskuslóðirnar. Minningarnar
hlýja honum, þær eru honum kærar
og ræturnar á Skaganum sterkar þó
tréð sjálft laufgist nú á öðrum stað
á jarðkúlunni. Hann var útnefnd-
ur Bæjarlistamaður Akraness 2019
og kemur reglulega í heimsókn á
Skagann. Þar dvelur hann einmitt
um þessar mundir. Myndlistarnám-
skeið undir handleiðslu hans hófst
í gamla Iðnskólanum í gærkvöldi
og seinna í mánuðinum ætlar hann
að halda myndlistarsýningu á sama
stað. Húsið þykir honum fagurt og
telur að vel færi á því að finna því
hlutverk sem nokkurs konar menn-
ingarhús. Skessuhorn hitti Baska að
máli fyrir helgi og ræddi við hann
um leik og starf, listina sjálfa og
minningarnar frá Akranesi, sem
hafa verið honum óþrjótandi upp-
spretta hugmynda í áranna rás.
Heimþrá og
væntumþykja
Bjarni Skúli Ketilsson fæddist á
Akranesi árið 1966. Þar sleit hann
barnsskónum og hefur aldrei sagt
skilið við Skagann þó hann hafi
búið og starfað í Hollandi frá árinu
1996. „Skagablóðið rennur enn í
mínum æðum,“ segir Baski. Heima-
bærinn er enda viðfangsefni margra
listaverka hans. En hvað veldur því
að Bæjarlistamaður Akraness 2019
ver dögum sínum í Hollandi við
að mála myndir af Akranesi? „Það
er náttúrulega heimþrá í þessu, en
samt með væntumþykjutón. Ég er
ekki að fara að flytja heim til að búa
hér. En mér þykir vænt um þenn-
an bæ, ber ofboðslega virðingu fyr-
ir honum og hef áhyggjur af öllu
sem er að gerast hérna og skipti
mér af öllu sem við kemur honum
þó ég búi ekki hérna,“ segir hann
og brosir. „Ég hef til dæmis áhyggj-
ur af því að hér sé enginn sýning-
arstaður fyrir listamenn. Ég hef
ekki áhyggjur fyrir mig heldur fyr-
ir aðra. Það verður að gera vel við
listamennina. Skagamenn eiga svo
marga góða listamenn, nægir að
nefna tónlistarmennina. Tónlist-
arhúsið er reyndar nokkuð gott og
tónleikastaðir en myndlistarmenn-
irnir eru svolítið heimilislausir.
Mér finnst vanta stað þar sem ung-
ir og upprennandi lókal listamenn
geta haldið sýningar,“ segir Baski.
Iðnskólahúsið verði
menningarstaður
Hann langar að leggja sín lóð á vog-
arskálina til að breyta því. Baski tel-
ur að gamli Iðnskólinn við Skóla-
braut 9 gæti orðið kjörið menning-
ar- og sýningarhús. Þar ætlar hann
einmitt að halda myndlistarnám-
skeið, sem hófst í gær, þriðjudag-
inn 11. febrúar og síðan sýningu
eigin verka dagana 22.-23. febrúar
næstkomandi. „Gamli Iðnskólinn
er fallegt hús á flottum stað með
góðu aðgengi fyrir alla og nægi-
lega stórt og rúmgott hús til að
þar megi halda myndlistarsýning-
ar,“ segir hann. „Ef til vill þyrfti að
taka húsið í gegn og breyta því eitt-
hvað að innan. Það gæti kostað ein-
hvern pening ef á að gera það al-
mennilega, en það yrði alltaf ódýr-
ara en að byggja nýtt,“ bætir hann
við. „Mig langar bara að sjá hér á
Akranesi góðan menningarstað,
með sýningarrými og kaffistofu,
fyrir unga og upprennandi mynd-
listarmenn í bænum. Hver veit,
þarna mætti jafnvel halda tónleika
líka. Þess vegna ætla ég að prófa að
sýna í gamla Iðnskólanum núna.
Mig langar að sýna fram á að það
sé hægt og að húsið henti í þetta,“
segir Baski, sem greinilega er hlýtt
til hússins. „Minn árgangur lenti í
því að ganga þarna í skóla skömmu
eftir 1980. Við lentum á smá ver-
gangi því það vantaði húsnæði og
fengum að fara í gamla Iðnskólann.
Þar var bara sópað gólfið og hent
upp borðum og byrjað að kenna,
en hann hafði þá staðið auður í ein-
hvern tíma. Mér fannst þetta mjög
fínt og á margar góðar minningar
þaðan,“ segir Baski. „Þá var Harð-
arbakarí þarna rétt við hliðina á.
Það var alltaf svolítið gaman hjá
okkur krökkunum þegar brauðin
í bakaríinu voru sett út til að kæla
þau. Það vildi stundum rýrna svo-
lítið hjá þeim þegar við vorum ná-
lægt,“ segir hann og hlær við end-
urminninguna.
Listhneigður sem barn
Undanfarna þrjá áratugi hefur
myndlistin átt hug Baska og hjarta.
En hvað varð til þess að hann tók
upp pensilinn í upphafi? „Mér gekk
illa í skóla. Ég er lesblindur og átti
erfitt með bóknámið, eins og reynd-
ar fleiri listamenn. Það sást fljótlega
að bóknámið ætti ekki fyrir mér að
liggja. Gömlu stærðfræðibækurnar
eru ekki mikið reiknaðar, en tölu-
vert teiknaðar,“ segir listamaðurinn
og brosir. „En ég hef alltaf litið á les-
blinduna og þessa námsörðugleika
frekar sem kost en galla. Ef fólk er
með dyslexíu eða reikniblindu eða
hvað eina þá er bara meira rými í
heilanum fyrir þetta kreatífa,“ seg-
ir hann. „Enda þurfti ekki annað en
að snúa við einkunnaspjaldinu hjá
mér. Ég var verstur í reikningi og
stafsetningu en bestur í skapandi
greinunum,“ bætir hann við. „Svo
man ég að í barnaskóla var ég bú-
inn að þjálfa með mér mjög fallega
skrift, með fögrum línum þó staf-
irnir lentu ekki alltaf á réttum stöð-
um,“ segir hann og hær við. „En
maður á ekkert að láta neitt stoppa
sig. Ég hef gefið út bækur þó ég sé
lesblindur og slakur í stafsetningu.
Það er allt hægt og alltaf hægt að
fá hjálp. Sem betur fer fá börn sem
eiga í námsörðugleikum meiri að-
stoð í dag en þegar ég var ung-
ur og menn þóttu bara vitlausir ef
þeir gátu ekki lært stafsetningu eða
gekk illa að lesa,“ segir Baski. „En
alltaf náði ég athyglinni með því
að teikna. Þar var ég bestur og var
hrósað fyrir það. Kannski varð það
til þess að ég lagði þetta á endan-
um fyrir mig, maður keppist jú við
að gera það sem maður er bestur
í,“ segir hann og rifjar upp sýningu
sem hann tók þátt í þegar hann var
ellefu ára gamall. „Mér hlotnað-
ist mikill heiður í ellefu ára bekk.
Þá fékk ég að gera jólaskreytingar í
nývígt íþróttahús á Vesturgötunni.
Þar voru allir jólasveinarnir gerðir
úr stórum korkflekum og ég fékk
að gera Gáttaþef. Þetta hefur lík-
lega verið fyrsta opinbera listasýn-
ingin sem ég tók þátt í,“ segir hann
og brosir.
Frábærar vondar fréttir
Þrátt fyrir að hafa verið listhneigð-
ur ungur piltur segir Baski að hann
hafi ekki fyrr en seinna ákveðið að
reyna fyrir sér í myndlistinni. „Ég
var alltaf að berjast í námi, gekk
aldrei vel í því bóklega og flosn-
aði á endanum frá því. Þá lærði ég
rafsuðu en fór að sækja námskeið
í Myndlista- og handíðaskólanum
þegar ég bjó í Reykjavík, fór svo í
Lýðháskóla í Noregi og lærði leik-
myndahönnun og leiktjaldamálun.
Þegar ég sneri heim til Íslands á ný
fór ég aftur í Myndlista- og hand-
íðaskólann, lærði módelteikning-
ar og tók myndlistaráfanga í Fjöl-
brautaskólanum í Breiðholti,“ segir
hann. Eftir á að hyggja má því lík-
lega álykta sem svo að myndlistar-
maðurinn hafi á þessum tíma ver-
ið að reyna að brjótast út í hon-
um. „Ég var enn ekki ákveðinn í
að láta verða af því að fara í mynd-
listarnám. Það gerði ég ekki fyrr en
ég fékk óvæntar fréttir, sem ég vil
meina að séu bestu fréttir lífs míns,
þó þær hafi í eðli sínu verið slæm-
ar. Ég fór til heimilislæknis og í
ljós kom að ég er með ofnæmi fyrir
krómi og nikkel. Heimilislæknirinn
sagði við mig; „ef þú ætlar að vinna
við rafsuðu og járn, þá gef ég þér
tíma þangað til þú verður svona 35
ára. Þú ættir að velja þér eitthvað
annað,“ sagði hann við mig.“
Lengi að finna sig
Þessar fregnir, sem Baski fannst
svo gott að heyra, urðu til þess að
fljótlega lét hann verða af því að
„Það sem kemur innan úr listamanninum
er það sem verður eftir á striganum“
- rætt við myndlistarmanninn Baska um listina og lífið
Bjarni Skúli Ketilsson, jafnan þekktur sem Baski. Hér í gamla Iðnskólanum á Akranesi, þar sem hann heldur sýningu á verkum sínum síðar í mánuðinum. Ljósm. kgk.
Baski leggur lokahönd á olíumálverk á vinnustofu sinni í Hollandi. Ljósm. Vincent Tollenaar.