Skessuhorn - 02.09.2020, Síða 17

MIÐVIKUDAGUR 2. SEptEMBER 2020 17
um reksturinn. Á endanum gáf-
umst við svo upp,“ bætir hann við.
„Þá byrjaði ég að drekka aftur eftir
að hafa verið edrú í 30 ár. Ég missti
tökin mjög fljótt og varð alveg kol-
vitlaus. Það æxlaðist einhvern veg-
inn þannig að þegar ég var búinn
að missa allt þá kom hér stórhöfð-
ingi frá Hellissandi og segir við
mig: „páll, viltu eiga þetta hús? Ég
veit að þú getur gert þetta allt. Þá
langar okkur að halda þér hérna því
þú ert kraftmikill maður.“ Þeir sáu
einhverja glætu í vitleysingnum. Ég
þáði húsið án nokkurra skilyrða,
hætti að drekka og hef ekki drukkið
síðan,“ bætir hann við. „Ég skulda
ekki krónu í húsinu, þökk sé þess-
um mikla höfðingja. Eina sem ég
borgaði var tilkynningin og húsið
var mitt.“ Um er að ræða hið sögu-
fræga hús Gimli á Hellissandi.
Frægasta húsið
á Hellissandi
„Þetta er frægasta og elsta húsið á
Hellissandi,“ segir páll og horfir í
kringum rýmið. Upprunalegi hluti
hússins var byggður árið 1914 og
hefur verið bætt við það með ár-
unum. Það var smíðað í Ólafsvík á
sínum tíma, fært í flekum og reist á
Hellissandi því það var Sandari sem
kærði sig ekki um að búa í Ólafs-
vík. „Hann reif húsið bara niður og
flutti það upp á Hellissand,“ segir
páll kíminn.
Upphaflega var húsinu skipt í
fjórar íbúðir og þegar páll tók við
lyklavöldunum fór hann hægt og
rólega að tæta það í sundur, sam-
eina þessi aðskildu rými og gera
húsið að einu. „Húsið var í hand-
ónýtu ástandi þegar við tókum við
því. Við höfum verið dag og nótt að
gera það upp og í rauninni algjör-
lega lyft húsinu upp og sprautað lífi
í það á nýjan leik,“ bætir hann við.
Húsið er þrjár hæðir og um
300 fermetrar að stærð. páll hef-
ur sameinað tvær efstu hæðirnar
en hyggst halda tveimur íbúðum
á neðstu hæðinni, þar leyfir hann
vinum og ferðalöngum að gista.
„Ég leigi ekki neitt, né vill leigja.
Við eigum stóran hóp af fólki út
um allan heim sem kemur hingað
til Íslands, þá er það bara hjá okkur
í kommúnu,“ segir páll.
Miðstöð allra
Fyrir 30 árum, að vetri til, kynnt-
ist páll þýskum strák í Ólafsvík.
páll var þá fastur í bíl sínum og
kemur útlendingur að honum og
býður hjálparhönd. „Þegar hann
hafði hjálpað mér, bauð ég honum
heim og kynnti hann fyrir kon-
unni. Hún Hanna Björk bjó nefni-
lega í Þýskalandi um tíma og er
mikil málamanneskja, svo ég vildi
ólmur tengja þau. Þessi strákur er
listamaður og elskar Ísland, hef-
ur komið reglulega í heimsókn til
okkar síðan við hittumst fyrst. Bara
út frá þessum eina litla hittingi
höfum við kannski kynnst hundr-
að fleirum einstaklingum. Þetta er
hópur fólks sem er líkt okkur og
með svipað lífsviðhorf. Fólk sem
er kannski pínu öðruvísi en geng-
ur og gerist og leitar að einhverju
öðru í lífinu en fólk er vant. Þetta
er fólk sem vill fá meira út úr líf-
inu, er ekki háð peningum né að
elta þetta efnislega, alveg laust við
það. Þetta fólk vill meiri þýðingu
og næringu úr lífinu. Við einhvern
veginn finnum hvort annað á lífs-
leiðinni og úr þessum samskiptum
verður til mikil næring fyrir sál-
ina.“
páll kallar einmitt heimili sitt
miðstöð allra og að fólki sé frjálst
að koma til sín, fær jafnvel að gista
og eitthvað að borða og heldur
svo leið sinni áfram. „Ég býð fólki
oft gistingu niðri og segi þeim að
koma upp og éta og svona.“
Grænir fingur
páll segir hausinn vera stútfullan
af hugmyndum en að það sé mik-
ilvægt að halda skrokknum í góðu
standi og segist hann vera í besta
formi sem hann hefur nokkurn tím-
ann verið í. „Ég er búinn að vera
að hreyfa mig eiginlega alla tíð og
aldrei meira en núna. Maður verð-
ur að halda skrokknum í því ástandi
sem hann á að vera í. Ég fer fimm
sinnum í viku í ræktina í Ólafsvík,
alveg svakalega flott stöð þar. Ég
er svolítið í lóðunum en tek ekki
þungt,“ segir hann. „Í dag hleyp ég
mikið og lyfti grimmt í stuttan tíma
svo fer ég bara að vinna.“
Dagsrútínan hjá páli raðast þann-
ig; hann byrjar daginn á að fara
í ræktina og vinnur svo fram eftir
kvöldi. „Ég skýst reyndar í pottinn
í Ólafsvík með konunni þegar hún
er búin í vinnunni. Við förum allt-
af alla daga saman í það.“ Í dag sér
páll um garða út um allt, hirðir þá
fyrir bæjarbúa ásamt því sem hann
framleiðir plöntur í stórum stíl, tré
og runna. „Grænir fingur liggja í
manni. Ég var garðyrkjustjóri fyrir
Snæfellsbæ í fjögur ár. Svo hef ég
verið í þessari sumarvinnu, hugsa
kannski um 20 garða og sinni þeim
frá A til Ö. Oft er talað um mig
hérna af allmörgum í Snæfellsbæ
að ég þurfi enga sláttuvél vegna
þess að ég ét allar plönturnar sem
ég er að hreinsa,“ segir páll og hlær,
og blaðamaður spyr, allar plöntur?
„Ég borða flest allt og mun meira
en nokkur annar gerir. Fíflar eru til
dæmis það besta sem þú étur. Við
erum hluti af plöntunum og hluti af
jörðinni,“ svarar hann.
Kind sem drakk kók
Eins og fyrr segir þá er páll rollu-
bóndi og segist hann eiga 20 hausa.
„Ég er með sérstökustu rollur sem
talað er um. Þær eru gæfari en allt
og þekkja mig umfram allt. Ég fer
reglulega út á víðáttunni og kíki
á þær,“ útskýrir páll. Rollurnar
hans páls halda sig mest í Kross-
víkinni eða hjá Gufuskálum úti á
Nesi svo það er stutt fyrir eigand-
ann að heimsækja kindurnar sínar.
„Þegar ég kem þá kalla ég og þær
koma alltaf hlaupandi. Þetta er 20
rollur með lömbum eins og ég segi.
Ég þarf ekkert að smala þeim held-
ur. Þær bara labba með mér heim
sjálfar, þegar tíminn er kominn,
upp í fjárhús. Þá byrja ég að gefa
og svona.“
páll er mikill dýravinur og gisk-
ar hann að það sé þannig vegna
þess að hann hafi ekki treyst mann-
fólkinu jafnmikið og hallaði sér því
frekar að dýrunum sem tóku hon-
um vel. Hann segir kindurnar sínar
einnig vera afar barngóðar „Kind-
urnar eru gæfar og krakkar geta
klappað þeim, gefið þeim brauð
og svona. Ein rolla sem ég átti var
alveg mjög sérstök og mætti kalla
hana barnarollu. Hún var þann-
ig að tveggja ára börn gátu setið á
bakinu á henni. Hún drakk líka kók
og svona,“ segir hann kíminn.
páll heldur kindunum ekki út af
fyrir sig. Hann hefur verið dugleg-
ur að gefa börnum kindurnar sín-
ar. „Ég gef þeim kind eða lamb. Þá
eiga þau kindurnar eða lömbin hjá
mér og þau vita það og skíra dýr-
in. Ég var á einum tímapunkti bú-
inn að gefa eina rolluna held ég tíu
sinnum svo það voru tíu börn sem
áttu sömu rolluna sem var í fínu
lagi og allir ánægðir með það,“ seg-
ir hann og hlær og bætir jafnframt
við að það að eiga eins og eitt lamb
hafi jákvæð áhrif á börnin.
Kindurnar hans páls fá að lifa
eins lengi og þær vilja þó svo hann
borði kjötið af þeim. „Ég reyni í sál-
fræðinni að gefa lömbin til að þurfa
ekki að slátra þeim. Þannig get ég
ekki farið að slátra lambi sem ég er
búinn að gefa.“
Sterkar skoðanir
„Ég tel mig ekki vera neinn öfgam-
ann. Ég er til dæmis ekki í neinu
trúfélagi eða í þjóðkirkjunni. Ekki
endilega af því ég er í einhverju
öðru. Ég hef bara andstyggð á öll-
um þessum tilbúnaði mannanna
um eitthvað til þess að halda okk-
ur saman í einhverri hjörð og stýra
okkur. Ég er svona í eðli mínu mik-
ið á móti öllu svona en ég læt aðra
í friði. Ég er ekki að þvinga mínum
skoðunum yfir á aðra.“
Sem fyrrverandi drykkjumaður
þá hefur páll að sama skapi sterk-
ar skoðanir þegar kemur að alkó-
hólisma. „Fyrir mér er alkóhólismi
ljótt nafn af einhverjum ímynduð-
um sjúkdómi. Ég hef þá föstu trú
að allir geti sagt nei, þeir verði bara
að vilja það. Það er enginn lífs-
nauðsynlega að þamba brennivín,
það drekkur bara til að bæla eitt-
hvað. Það er ekkert vandamál með
drykkju og það geta allir hætt að
drekka. Þeir þurfa bara að hafa eitt-
hvað til að lifa fyrir. Það er enginn
sem gerir það nema bara þú og þú
getur líka sagt nei við því alveg eins
og ef þú ætlar ekki að reykja. Þetta
er sjálfsagi og ekkert annað,“ segir
hann ákveðinn.
Mystík
Nú þegar líða tekur á seinni hluta
ævinnar hefur páll varið miklum
tíma í að leita svara um sitt eig-
ið sjálf, hver páll sé í rauninni?
Hann hefur verið mikið í mystík-
inni sem og dýft sér í hið dulræna
eins og hann lýsir því sjálfur. „Ég
aðhyllist ekki spiritisma eða fólki
að handan eða neitt svoleiðis. Ég
er ekkert að spá í því. Heldur er ég
meira að velta fyrir mér spurning-
um eins og; Hver er ég? Af hverju
ég? Hvert er ég að fara? Hvaða lit-
ir fylgja mér? Dag og nótt spái ég
í þessu,“ útskýrir páll áhugasamur.
„Af því maður talar um mystík þá
tölum við um forlög og örlög, þau
eru ráðin fyrirfram. Ég trúi því að
þú lifir ekki einu sinni heldur er
þetta samfelld ganga í gegnum ár-
þúsundir í mismunandi breytileika
líkama hér á jörðinni. Þú munt allt-
af koma til baka í einhvers konar
formi. Eitthvað ber þér að læra og
reka þig á og þú rekur þig endalaust
á í lífinu. Allt sem þú mokar inn,
gott og slæmt, er reynsla. Þannig
er dýptin í manni mörkuð af manns
eigin leið og reynslu.“
Unnið úr eintakinu
„Þegar komið er að leiðarlokum
er unnið úr eintakinu,“ segir páll
hugsandi. „Maður fór sína göngu,
til sjós og svona, kom aftur til baka.
Minningarnar sem maður hef-
ur sankað að sér á lífsleiðinni eru
bundnar þessu tímabili sem hafði
mestu áhrifin á persónuna pál og
gerir mig að þeim manni sem ég
er í dag. Maður fer í grunninn. Það
er alltaf einhver grunnur til stað-
ar í hverjum manni og góðir kafl-
ar í hverjum og einum sama hversu
hörð og þyrnum stráð gangan hef-
ur verið. Þegar síga tekur á seinni
hlutann fer maður að sækja nær-
ingu í góðu kaflana frekar en þá
neikvæðu og áttar sig fljótt að góðu
kaflarnir er mun stærri en maður
gerði sér grein fyrir. Lífið er rosa-
lega stutt þegar þú ert búinn að lifa
því en langt á meðan þú ert í hel-
víti,“ heldur páll áfram. „Þess vegna
var maður kannski drykkjumaður
af því maður var að bæla niður til-
finningar. Ég held að þegar maður
eldist svona þá verður maður meiri
kelling, tilfinningalega, meiri kell-
ing,“ bætir hann hreinskilinn við að
endingu.
glh
„Lífið er rosalega stutt þegar þú ert búinn að lifa því en langt á meðan þú ert í helvíti,“ segir Páll um lífið en sjálfur átti hann erfiða æsku og reynir nú að vinna úr
eintakinu sem situr eftir.
Frægasta og elsta húsið á Hellissandi. Miðstöð allra eins og Páll kallar heimili sitt.
Fólki er frjálst að koma og gista og borða hjá Páli og Hönnu Björk, halda svo leið
sinni áfram út í lífið.