Ægir - 2019, Page 16

Tölvustýrðu Poseidon tog-
hlerarnir frá Polar Trawl
Doors sönnuðu gildi sitt í
kolmunnaveiðiferð hjá
grænlenska uppsjávarveiði-
skipinu Polar Amaroq nú í
janúar. Skipstjórinn Geir
Zoëga, segir að þetta séu
hlerar framtíðarinnar. Atli
Már Jósafatsson, hönnuður
og framleiðandi hleranna,
var einnig ánægður með ár-
angurinn.
Hlerarnir hafa verið í þró-
un um nokkurra ára skeið og
hafa verið reyndir á rann-
sóknaskipinu Árna Friðriks-
syni og togaranum Vest-
mannaey, en verkefnið hefur
fengið myndarlega styrki frá
Rannís. Hlerarnir sem nú voru
reyndir eru þeir stærstu af
þessari gerð og nýttust mjög
vel. Skverunin var meiri og
hraðari en með venjulegum
hlerum enda hægt að stýra
þeim eftir aðstæðum hverju
sinni.
Stjórnað með tölvu
úr brúnni
Atli lýsir virkninni svo: „Hler-
unum er stjórnað með tölvu
úr brú skipsins með því að
vængir þeirra eru hreyfðir og
sjóflæðinu þannig stýrt í
gegnum þá. Á hlerunum eru
sex vængir, þrír á efri hluta
hlerans og þrír á neðri. Ef til
dæmis allir vængirnir eru
opnir fæst minnsta bil á milli
hlera og opnunin á veiðarfær-
inu er þá í samræmi við það.
Ef við færum hins vegar
vængina nær hverjum öðrum
og minnkum þannig gegnum-
streymið eykst bilið á milli
hleranna og opnunin á veiðar-
færinu verður meiri, eða
meira skver eins og sagt er.“
Stjórna hverjum væng
fyrir sig
Hægt er að stjórna hverjum
væng fyrir sig á hlerunum, til
dæmis með því að loka neðri
vængjum hlerans en þá hallar
hlerinn inn á við og hlerar og
troll færast ofar í sjónum. „Ef
hins vegar efri hluta hleranna
er lokað þá fara hlerar og troll
neðar í sjónum. Þegar togað
er á móti miklum straumi þá
er hægt að draga úr krafti
hleranna svo bilið á milli
þeirra verður minna. Þegar
beygt er á togi þá er unnt að
draga úr krafti ytri hlerans og
draga þannig úr álagi og snúa
á skemmri tíma. Poseidon
hlerarnir reyndust vel við kol-
munnaveiðarnar í þessari
veiðiferð en þeir henta einnig
vel við botntrollsveiðar. Þá er
unnt að halda hlerunum í
ákveðinni fjarlægð frá botni
og draga þannig úr viðnámi
og sliti á hlerunum,“ segir Atli.
Möguleikarnir
ótakmarkaðir
Atli er þakklátur Síldarvinnsl-
unni og Geir Zoëga skipstjóra
fyrir að reyna hlerana. Geir
segir að hann hafi beðið eftir
þessum hlerum frá árinu 2013.
Hann segist mjög ánægður
með hlerana og þá möguleika
sem þeir gefi. Þessir hlerar
séu bestu stýranlegu hlerarnir
á markaðnum en enn þurfi lít-
ilsháttar lagfæringar þar til
þeir virki fullkomlega.
„Möguleikarnir eru ótak-
markaðir. Við getum stillt
vængina til að minnka eða
auka skverunina þegar togað
er með eða á móti straumi.
Hægt er að færa þá upp og
niður eftir þörfum og þannig
skapast möguleikar til að toga
bæði við botn og uppi í yfir-
borðinu,“ segir Geir.
„Toghlerar framtíðarinnar“
■ Atli Már Jósafatsson, framkvæmda-
stjóri Polar Trawl Doors og Geir Zoëga
skipstjóri á Polar Amaroq.
■ Hlerarnir hífðir um borð í Polar Amaroq fyrir veiðiferðina.
■ Poseidon hlerarnir voru reyndir við veiðar á kolmunna
við erfiðar aðstæður.
■ Hlerarnir í yfirborðinu.
16
Veiðarfæri