Ægir - 2019, Síða 96
96
Ísland gegnir formennsku í Norrænu
ráðherranefndinni í ár. Ber hún yfir-
skriftina „Gagnvegir góðir“ (úr Háva-
málum) sem vísar til vináttu og sam-
starfs Norðurlandaþjóðanna. Áherslu-
mál í formennsku Íslands að þessu
sinni eru ungt fólk á Norðurlöndum,
sjálfbær ferðamennska og málefni
hafsins. Eins gegnir Ísland for-
mennsku í Norðurskautsráðinu árin
2019-2021 undir yfirskriftinni „Saman
til sjálfbærni á norðurslóðum“ þar
sem málefni hafsins eru einnig ein af
þremur megin áherslunum.
Sjálfbærni og heilbrigði hafsins skipta
þessi svæði gríðarmiklu máli . Mikilvægi
hafsins sem uppsprettu verðmæta og
velferðar og í því að tengja saman bæði
norðurslóðir og norrænar þjóðir og þær
breytingar og ógnir sem við stöndum
frammi fyrir vegna loftslagsvár og
mengunar hafsins eru ástæða þess að ís-
lensk stjórnvöld veita hafinu og málefn-
um þess veigamikinn sess undir sínum
formennskuáætlunum .
Undir norrænu formennskuáhersl-
unni „Hafið – Blár vöxtur í norðri“ eru
þrjú þriggja ára norræn samstarfsverk-
efni sem öll bera yfirtitilinn NordMar .
Þau eru byggð á undangengnu samstarfi
Norðurlandanna, svo sem á sviðum sjálf-
bærrar nýtingar hafsins, verndunar
auðlinda þess, mengunarmála og hins
bláa lífhagkerfis .
NordMar Plast: Um er að ræða verk-
efni sem vinnur að þróun staðlaðrar að-
ferðafræði til að skilgreina og meta
plastmengun í höfum, sem er nauðsyn-
legur þáttur í samhæfðu eftirliti, mæl-
ingum og rannsóknum á umfangi plast-
mengunar í höfum, einkum örplasts .
Þetta er unnið á öflugum samstarfsvett-
vangi, bæði innan sem utan verkefnis-
ins, m .a . með alþjóðlegri ráðstefnu sem
tengir saman vísindi og stefnumótun til
framtíðar til að nálgast lausn á plast-
vandamáli heimsins . Verkefnið stendur
einnig fyrir viðburðum til að auka vit-
und almennings á vandamálinu og
áskorununum sem við stöndum frammi
fyrir og leggur fram tillögur til yfirvalda
um hvernig megi á sem áhrifaríkastan
hátt berjast gegn og minnka plastmeng-
un í hafi .
Verkefninu er stýrt af Matís . Vefsíða:
nordmarplastic .com
NordMar BioRefine: Í verkefninu er
unnið að eflingu bláa lífhagkerfisins, þ .e .
sjálfbærri nýtingu auðlindarinnar,
bættri nýtingu hráefna, nýsköpunar og
verðmætaaukningar . Verkefnið, sem er
unnið í víðtæku norrænu samstarfi,
stuðlar að því að efla samstarf og þekk-
ingaryfirfærslu, greina helstu tækifæri
og ógnanir og vinna að bættu reglugerð-
arumhverfi . Einnig verða tekin skref í
átt að byggingu blás lífiðjuvers, sem
mun veita frumkvöðlum og framleiðend-
um aðstöðu og stuðning til að vinna að
nýsköpun og vinnslu lífmassa úr hafi .
Verkefninu er stýrt af Matís . Vefsíða:
bluebioportal .com
NordMar Hafnir: Í verkefninu er
unnið með hafnir sem miðstöðvar ný-
sköpunar, orkuskipta og ferðamennsku
og stuðlar það að auknu samstarfi milli
hafna við N-Atlantshafið með því að
koma á fót öflugum samstarfsvettvangi .
Verkefnið styður við nýtingu sjálfbærra
orkugjafa í hafnarstarfsemi, eflir upp-
byggingu hafnartengdrar starfsemi, með
áherslu á nýsköpun .
Verkefninu er stýrt af NORA . Vefsíða:
nora .fo
matis .is
Málefni hafsins í forgrunni
undir íslenskri formennsku
■ Greinarhöfundar og verkefnisstjórar NordMar BioRefine og NordMar Plast, Bryndís Björnsdóttir og Hrönn Ólína Jörunds-
dóttir hjá Matís.