Morgunblaðið - 11.06.2020, Síða 36

36 FRÉTTIR Viðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. JÚNÍ 2020
AUÐVELT, FLJÓTLEGT OG ÖFLUGT
BYGGINGAKERFI
Við framleiðum lausnir
Sími 577 6700 / islandshus@islandshus.is / www.islandshus.is
Bestu undirstöðurnar fyrir:
SÓLPALLINN
SUMARHÚSIÐ
GIRÐINGUNA
NÝ VEFVERSLUNdvergarnir.is
Fáðu
Dvergana
senda heim
að dyrum
DVERGARNIR R
11. júní 2020
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 132.8
Sterlingspund 167.96
Kanadadalur 98.66
Dönsk króna 20.077
Norsk króna 14.219
Sænsk króna 14.35
Svissn. franki 139.13
Japanskt jen 1.2293
SDR 183.37
Evra 149.7
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 186.1069
Hrávöruverð
Gull 1707.5 ($/únsa)
Ál 1569.5 ($/tonn) LME
Hráolía 41.1 ($/fatið) Brent
● Tap flugfélaga á heimsvísu er áætlað
84 milljarðar dala vegna útbreiðslu kór-
ónuveirunnar og þeirra ráðstafana sem
ríki heimsins hafa gripið til við að hefta
útbreiðslu veirunnar. Þetta nemur um
11.250 milljörðum króna á gengi dags-
ins í dag. Verða tekjur félaganna aðeins
um helmingur þess sem var á síðasta ári
og árið hið versta í sögu fluggreinarinnar.
Þetta kemur fram í nýrri spá Alþjóða-
sambands flugfélaga (IATA).
Samkvæmt spánni er áætlað að tekjur
flugfélaga á árinu verði 419 milljarðar
dala, en voru 838 milljarðar í fyrra.
„Hver dagur þessa árs eykur tap geir-
ans um 230 milljónir dala,“ er haft eftir
Alexandre de Juniac, formanni sam-
bandsins. Þýðir þetta að miðað við 2,2
milljarða farþega tapa flugfélögin að
meðaltali rúmlega 37,5 dölum á hverjum
farþega.
Á heimasíðu sambandsins segir að
gert sé ráð fyrir að tekjur flugfélaga
muni hækka upp í 598 milljarða dala á
næsta ári og að tap flugfélaga verði 15,8
milljarðar dala.
De Juniac segir jafnframt að að því
gefnu að ekki komi önnur stærri bylgja
faraldursins sé líklega það versta af-
staðið. Segir hann að lykillinn að því að
koma greininni aftur á fætur sé sam-
hæfðar aðgerðir og viðmið við að hefja
flug að nýju á alþjóðavísu.
Tap flugfélaga gæti
numið 84 milljörðum
STUTT
Meðal niðurstaðna er að netversl-
un með fatnað jókst mikið milli ára.
Samanlögð fataverslun minnkaði
hins vegar milli ára, sem Árni Sverr-
ir telur skýrast af því að margar
fataverslanir voru lokaðar og buðu
ekki upp á netverslun. Það eigi ekki
síst við smærri fataverslanir.
Þá margfaldaðist netsala hjá
byggingarvöruverslunum en margir
nýttu tækifærið í faraldrinum til að
sinna viðhaldi heima og í garðinum.
Veltan sjaldan verið meiri
Samanlögð velta byggingarvöru-
verslana, þ.e. í netsölu og í verslun-
um, jókst mikið milli ára og telur
Árni að hún hafi sjaldan verið meiri.
Sömu sögu má segja af raf- og
heimilistækjaverslunum. Netsalan
margfaldaðist milli ára og heildar-
salan sömuleiðis. Sú aukning er
skyld aukinni sölu byggingarvöru-
verslana, enda notuðu margir tæki-
færið og endurnýjuðu raftæki.
Netsala með heimilisbúnað marg-
faldaðist einnig og nam tæpum 700
milljónum í aprílmánuði í ár. Þá
jókst heildarsalan milli ára.
Að sögn Árna Sverris falla hús-
gögn, til dæmis rúm, í þennan flokk
sem og til dæmis gardínur.
Aukin lyfsala á netinu
Þá jókst netsalan hjá lyfja-, heilsu-
og snyrtivöruverslunum. Hún raun-
ar fimmfaldaðist milli ára í apríl en
þá héldu margir sig innandyra. Hins
vegar var um þreföldun að ræða í
maí sem Árni Sverrir telur kunna að
skýrast af slökun á samkomubanni.
Heildarsala í þessum flokki jókst
þó óverulega milli ára en á það ber að
líta að gengið veiktist milli ára, sem
aftur gæti hafa haft áhrif á verð.
Gjafa- og minjagripaverslun jókst
einnig á netinu en undir þann flokk
heyrir sala á ýmsum varningi, þar
með talið mögulega á fatnaði.
Skýringin er ekki ljós
Velta bóka-, blaða- og hljómplötu-
verslana jókst mikið í apríl milli ára.
Árni Sverrir segir aðspurður að
skýringin á því sé ekki ljós. Á hinn
bóginn kom fram að sala bóka á net-
inu jókst mikið í upphafi faraldurs-
ins, venjulegra bóka og rafbóka.
Loks jókst netsala í flokknum önn-
ur verslun en þar er ýmis sérvara.
Í þennan samanburð vantar hins
vegar veltu dagvöruverslana, þar
með talið stórmarkaða, en framboð á
netsölu í þeim flokki jókst.
Netsala í ýmsum flokkum
margfaldaðist í apríl og maí
 Skýr áhrif samkomubanns  Fulltrúi RSV segir verslun sjaldan hafa verið meiri
Netverslun í apríl og maí 2019 og 2020
Öll verslun í apríl
og maí 2019 og 2020, m.kr.
Apríl Maí
2019 2020 2019 2020
Stórmarkaðir og dagvöruverslanir 14.070 16.599 14.842 17.835
Áfengisverslanir 1.879 2.985 2.128 3.110
Fataverslun 2.068 1.481 2.749 3.278
Byggingavöruverslanir 2.148 2.842 3.208 4.411
Raf- og heimilistækjaverslanir 1.459 2.072 1.758 2.453
Verslanir með heimilisbúnað 1.962 1.890 2.399 2.905
Lyfja-, heilsu- og snyrtivöruverslanir 1.479 1.378 1.579 1.761
Gjafa- og minjagripaverslun 197 218 223 322
Bóka-, blaða- og hljómplötuverslanir 364 331 377 380
Tollfrjáls verslun 717 12 744 21
Önnur verslun 4.854 4.926 5.497 7.087
Verslun samtals 31.197 34.735 35.503 43.561
Þar af netverslun 882 3.174 1.062 2.288
Hlutfall netverslunar í % 2,8% 9,1% 3,0% 5,3%
2019 2020 m.kr. 2019 2020 Apríl 2019 2020 Maí
Fataverslun 81 309 97 268
Byggingavöruverslanir 24 112 34 116
Raf- og heimilistækjaverslanir 127 508 163 415
Verslanir með heimilisbúnað 79 694 108 261
Lyfja-, heilsu- og snyrtivöruversl. 13 66 17 49
Gjafa- og minjagripaverslun 19 60 15 52
Bóka-, blaða- og hljómplötuversl. 11 101 87 91
Önnur verslun 403 673 407 552
Heimild: Rannsóknasetur verslunarinnar
BAKSVIÐ
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Netverslun tók kipp í apríl og maí en
lungann af tímabilinu var samkomu-
bann vegna kórónuveirunnar.
Rannsóknasetur verslunarinnar
(RSV) tekur saman tölfræði um
verslun á Íslandi eftir greinum.
Greiningin leið-
ir í ljós að hlutur
netverslunar af
allri verslun jókst
úr 2,8% í apríl
2019 í 9,1% í apríl
2020. Hlutfall
netverslunar í
maí þessi ár fór
úr 3% í 5,3%. Árni
Sverrir Haf-
steinsson, fram-
kvæmdastjóri RSV, segir þetta
benda til að áhrif faraldursins á net-
verslun hafi minnkað þegar slakað
var á samkomubanninu.
Mun hafa varanleg áhrif
Hins vegar sé útlit fyrir að farald-
urinn muni hafa varanleg áhrif á net-
verslun á Íslandi til aukningar.
„Fyrir marga verslunarmenn var
þetta mjög gott tímabil,“ segir Árni.
Heildarverslun hafi aukist milli
ára en sala á þjónustu minnkað.
„Þetta endurspeglar það aukna
neyslusvigrúm sem skapast hér-
lendis þegar Íslendingar spara millj-
arða í utanlandsferðir,“ segir hann.
Þótt hlutfall netverslunar sé á
uppleið sé það mun lægra en til
dæmis í Svíþjóð. Þar sé það 10-13%.
Hér fylgir með graf sem sýnir þró-
un í netverslun þessa mánuði árin
2019 og 2020, skv. greiningu RSV.
Árni Sverrir
Hafsteinsson
Eignir íslenskra lífeyrissjóða námu
5.173 milljörðum króna í lok apríl-
mánaðar. Hækkuðu þær um 171,4
milljarða króna frá fyrri mánuði og
jafngildir það 4,5% aukningu milli
mánaða.
Eignirnar hafa aldrei verið jafn
miklar og raunar aðeins einu sinni
áður mælst yfir 5.000 milljarða
markinu. Það gerðist í lok janúar síð-
astliðins þegar þær skriðu rétt yfir
markið. Innlendar eignir sjóðanna
jukust raunar aðeins um 1,5% milli
mánaða og stóðu þá í 3.516 milljörð-
um króna.
Erlendar eignir upp um 11,5%
Hins vegar jukust erlendar eignir
um 11,5% og stóðu í 1.656 milljörðum
í lok apríl miðað við 1.485 milljarða í
lok marsmánaðar. Hina miklu eigna-
aukningu erlendis má að hluta til
rekja til þess að krónan veiktist
gagnvart helstu gjaldmiðlum í apríl-
mánuði. Þannig hækkaði gengisvísi-
talan um 2,69% í mánuðinum og doll-
arinn styrktist t.d. um 1,95% í
mánuðinum.
Líkt og fjallað var um í Morgun-
blaðinu á þriðjudag dró mjög úr nýj-
um sjóðfélagalánum í aprílmánuði.
Námu þau aðeins 893 milljónum
króna, samanborið við 6,6 milljarða í
marsmánuði. Hins vegar námu úti-
standandi útlán sjóðanna og eignar-
leigusamningar 551,7 milljörðum
króna í lok apríl. Hefur sá eigna-
flokkur sjóðanna aldrei verið stærri
og nam í lok apríl 10,7% af heildar-
eignum sjóðanna. Er hlutfallið svip-
að og um nýliðin áramót. ses@mbl.is
Morgunblaðið/Golli
Söfnun Íslenska lífeyrissjóðakerfið
hefur aldrei verið meira að vöxtum.
Eignir sjóðanna
jukust um 4,5%
 Erlendar eignir
lífeyrissjóðanna
uxu mikið í apríl