Morgunblaðið - 11.06.2020, Side 39

39
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 11. JÚNÍ 2020
Á sundi Elliðavatn var spegilslétt og fagurt eitt síðdegið í vikunni. Rónni var stuttlega raskað þegar álftin lenti á vatninu en hún var fljót að koma sér í ró og njóta kyrrðarinnar.
Eggert
Eitt helsta pólitíska
markmið borgarstjór-
ans er að koma
Reykjavíkurflugvelli
úr Vatnsmýrinni. En
hvernig ber hann sig
að? Hann vill ekki að
borgarbúar fái að kjósa
um þetta álitamál því
fjöldi skoðanakannana
og 70 þúsund undir-
skriftir frá borg-
arbúum og landsmönnum gefa ótví-
rætt til kynna að þeir vilji hafa
flugvöllum áfram í Vatnsmýrinni.
Hann vill heldur ekki færa rök
fyrir þessu markmiði sínu. Of marg-
ir sérfræðingar í flugmálum og á
sviði almennra samgangna hafa fært
of veigamikil og sannfærandi rök
gegn áformum hans. Hann er löngu
kominn í rökþrot og forðast því alla
opinbera umræðu um málið. Hann
vill ekki þurfa að svara fréttamönn-
um um flugvöllinn, skiptast á skoð-
unum um hann í fjölmiðlum né ræða
málið við borgarbúa.
En hann beitir annarri aðferð.
Hann hefur staðið fyrir linnulausum
árásum á starfsemi Reykjavíkur-
flugvallar um árabil og reynt að
þrengja að vellinum og draga úr
flug- og rekstraröryggi
hans. Markmiðið er að
gera flugvöllinn ónot-
hæfan allri flugvall-
arstarfsemi svo þar
verði sjálfhætt. Jafnvel
þótt engin staðsetning
um nýjan flugvöll sé í
augsýn. Tökum þrjú
dæmi.
Ríkisstjórnin
fjárkúguð
Íslendingar hafa
sinnt flugumsjón yfir
Norður-Atlantshafi frá 1946. Flug-
stjórnarsvæðið er eitt það stærsta í
heimi. Á annað hundrað Íslendingar
hafa vel launuð störf af þessari þjón-
ustu sem fram fer við Reykjavík-
urflugvöll á vegum ISAVIA, en
gjaldeyristekur af henni nema um
sjö milljörðum króna á ári. Árið 2013
munaði hársbreidd að Alþjóðaflug-
málastofnunin flytti þessa þjónustu
til Skotlands. Ástæðan var sú að
borgaryfirvöld drógu það úr hömlu,
af ásettu ráði, að samþykkja bygg-
ingarleyfi fyrir bráðnauðsynlega
stækkun á húsnæði ISAVIA. Þegar
þau samþykktu loks að afgreiða mál-
ið var sú afgreiðsla háð því skilyrði,
að ríki og flugmálayfirvöld staðfestu
að NA-SV-braut Reykjavík-
urflugvallar yrði lögð af innan
þriggja ára. Þannig tókst borg-
arstjóra að loka neyðarbrautinni
með hótunum. Ef erlend yfirvöld
hefðu beitt íslensk yfirvöld slíkum
hótunum hefði það orðið að alvar-
legu milliríkjamáli.
Aðför að Fluggörðunum
Sumarið 2014 samþykktu borgar-
yfirvöld nýtt deiliskipulag fyrir
Reykjavíkurflugvöll sem gerði ráð
fyrir að Fluggarðarnir við Njarðar-
götu yrðu að víkja innan tveggja ára,
sem og öll starfsemi kennslu- og
einkaflugs sem þar hefur aðstöðu.
Um er að ræða 8.000 fermetra af
flugskýlum og öðrum byggingum en
þar eru geymdar um 80 flugvélar.
Þessi breyting á deiliskipulagi kom
eins og þruma úr heiðskíru lofti
gagnvart u.þ.b. 500 hagsmuna-
aðilum. Ekkert samráð hafði verið
haft við þá við skipulagsgerðina og
engin önnur aðstaða var fyrir hendi
fyrir þessa starfsemi. Þessi forkast-
anlegu vinnubrögð voru kærð til úr-
skurðarnefndar umhverfis- og auð-
lindamála sem gerði borgaryfirvöld
afturreka með þessa fólskulegu að-
för.
Mjög þétt byggð á Hlíðarenda-
svæðinu var önnur aðför að flugvell-
inum sem gerði endanlega út um
neyðarbrautina. Og nú er komið að
enn einni aðförinni; fyrirhugaðri
mjög þéttri byggð austur af Stóra-
Skerjafirði og auðvitað án nokkurs
samráðs við íbúana þar.
Samningsbrot
Í nóvember sl. gerðu ríki og
Reykjavíkurborg með sér sérstakan
samning sem kveður m.a. á um að
rekstraröryggi Reykjavíkur-
flugvallar verði tryggt, m.a. með
eðlilegu viðhaldi og endurnýjun
mannvirkja, svo að völlurinn geti
þjónað innanlandsflugi á fullnægj-
andi hátt á meðan rannsóknir á
möguleikum á nýjum flugvelli fari
fram. Borgarstjóri stóð ekki lengi
við þennan samning. Hinn 30. apríl
sl. var Herði Guðmundssyni, for-
stjóra flugfélagsins Ernis, tilkynnt á
fundi með borgaryfirvöldum að við-
haldsstöð félagsins á Reykjavíkur-
flugvelli yrði rifin á næstunni, bóta-
laust! Þar ætti að leggja veg vegna
framkvæmda við nýja 5.000 manna
íbúðabyggð austan Skerjafjarðar.
Hér átti að fara fram eignaupptaka
sem stenst ekki eignarréttarákvæði
stjórnarskrárinnar.
Ósannindi borgarstjóra
Þegar borgarstjóri var gagn-
rýndur af fréttastofum, oddvita
Sjálfstæðisflokksins í borgarstjórn,
Eyþóri Arnalds, og samgöngu-
ráðherra bætti hann gráu ofan á
svart með vísvitandi ósannindum:
Hann sagði þetta allt „óþarfa upp-
hlaup og að þetta væri allt á mis-
skilningi byggt“ – það hefði aldrei
verið ætlunin að rífa skýlið. En fund-
argerðin frá 30. apríl segir annað.
Þar segir orðrétt: „Fyrir liggur að
rífa þarf flugvélaverkstæði Ernis að
óbreyttu, þ.e. flugskýli #6 vegna
fyrirhugaðrar veglagningar í gegn-
um flugskýlið.“
Það þarf ótrúlegan hroka og óheil-
indi til að beita fyrir sig pukri, furðu-
legum afbrigðum stjórnsýslu, hót-
unum, samningsbrotum og ósann-
indum til að koma fram ætlunar-
verki sínu. Ekki síst ef maður veit
mætavel að það er gert í andstöðu
við hagsmuni, vilja og röksemdir
mikils meirihluta samfélagsins.
Eftir Mörtu
Guðjónsdóttur »Markmiðið er að
gera flugvöllinn
ónothæfan svo þar verði
sjálfhætt. Jafnvel þótt
engin staðsetning um
nýjan flugvöll sé
augsýn.
Marta Guðjónsdóttir
Höfundur er borgarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins.
Árásir borgarstjóra á Reykjavíkurflugvöll
Í Morgunblaðinu í
gær fer Ingimar Jóns-
son, forstjóri Pennans,
vísvitandi með rang-
færslur varðandi fram-
ferði Pennans við Uglu
útgáfu.
Hann gerir sér mat
úr villandi fyrirsögn á
frétt Morgunblaðsins
þar sem sagði að „all-
ar“ bækur Uglu hefðu
verið teknar úr sölu. Ég hef aldrei
haldið því fram að allar bækur Uglu
hefðu verið teknar úr sölu heldur
aðeins „nýjar og nýlegar bækur“
sem voru komnar í streymi hjá
Storytel. Um það snýst málið sem
Samkeppniseftirlitið ætlar að taka
til athugunar.
Endursendingar Pennans á
splunkunýjum útgáfubókum Uglu
eru ekki hluti af eðlilegum endur-
sendingum á bókum sem eru hættar
að seljast. Nýjar bækur hafa hingað
til fengið að vera á búðarborðunum í
a.m.k. 3-6 mánuði og lengur ef þær
seljast vel. Þrátt fyrir að nýjustu
bækur Uglu hefðu raðað sér á met-
sölulista Eymundsson undanfarna
mánuði voru þær teknar fyrirvara-
laust úr sölu og öllum ummerkjum
um þær eytt í vefversl-
un Pennans. Þetta eru
alveg nýir við-
skiptahættir.
Meðal bókanna sem
voru endursendar í
byrjun maí eru eft-
irfarandi titlar sem
gefnir voru út á tíma-
bilinu febrúar til apríl
á þessu ári:
Mons Kallentoft:
Brennuvargar
Heine Bakkeid: Ég
mun sakna þín
á morgun
Kjersti Sandvik: Undir
yfirborðinu
Ann Cleeves: Bláleiftur
Ninni Schulman: Bara þú
Barbara Pym: Gæðakonur
Shaun Bythell: Dagbók bóksala
Marilynne Robinson: Lila
Múmínsnáðinn og vorundrið
Þá voru eftirfarandi titlar sem
komu út í maímánuði ekki teknir í
sölu:
Mary Higgins Clark: Það er
fylgst með þér – kilja
Ann Cleeves: Hafnargata
Alls eru þetta því ellefu splunku-
nýir bókartitlar sem undir eðlilegum
kringumstæðum hefðu fengið að
vera á borðum Eymundsson-
búðanna meðan á kiljuvertíðinni
stendur eða fram á haust. Til við-
bótar voru bækur útgefnar fyrir síð-
ustu jól teknar úr sölu og fjarlægðar
úr vefverslun Pennans. Meðal
þeirra eru:
Liza Marklund: Svört perla
Jill Mansell: Þú og ég, alltaf
Paul McCartney: Hæ, afi gæi
Steve Sem-Sandberg: Óveðrið
Caroline Kepnes: Þú
Camilla & Viveca Sten:
Endurfundirnir
Evelyn Waugh: Endurfundir
á Brideshead
Camilla & Viveca Sten: Sæþokan
Julian Clary: Bold-
fjölskyldan kemur til hjálpar
Mary Higgins Clark: Það er
fylgst með þér – innbundin
Erla Dóris Halldórsdóttir:
Þeir vöktu yfir ljósinu
Með öðrum orðum: rúmlega 20
„nýjar og nýlegar“ bækur voru end-
ursendar fyrirvaralaust. Skýringin
sem var gefin var að nýjar bækur
sem væru komnar í streymi hjá
Storytel yrðu ekki til sölu í Ey-
mundsson-búðunum. Um þetta
snýst ámælisverð háttsemi Pennans
gagnvart Uglu.
Ósannindi
Ingimar Jónsson staðhæfir að
samskipti mín við starfsfólk Penn-
ans hafi ekki verið „til fyrirmyndar
á undanförum árum“. Þetta er alger
fjarstæða. Ég hef átt mjög góð sam-
skipti við starfsfólk Pennans allt frá
árinu 2004 þegar Ugla hóf starf-
semi. Raunar hef ég átt meiri sam-
skipti við starfsfólk Pennans en
flestir útgefendur þar sem ég hef
dreift bókum mínum sjálfur í 15 ár.
Aðeins einu sinni hefur kastast í
kekki svo mig reki minni til. Það var
fyrir þremur árum, árið 2017. Þá
barst ekki greiðsla frá Pennanum á
réttum tíma. Það var mér að kenna
þar sem ég hafði gleymt að senda
reikning tímanlega, en svo dróst
greiðslan í fimm daga eftir að reikn-
ingur barst sem mér mislíkaði því að
ég þurfti á peningunum að halda til
að standa í skilum við lánardrottna
mína. Þegar greiðslan dróst á lang-
inn hreytti ég úr mér skætingi í
tölvupósti, en þau samskipti enduðu
þó vel, samanber þessi lokaorð
Borgars Jónsteinssonar, rekstrar-
stjóra verslunarsviðs Pennans, til
mín:
„Hef alveg skilning á því að
mönnum geti hitnað í hamsi og veit
svo vel að það skiptir miklu máli að
fá greiðslur á þeim dögum sem
menn gera ráð fyrir.
Ég er ánægður með að þú átt
góða samvinnu við starfsfólkið hér
og því best að setjast niður ef
hnökrar verða á frekar en að skjóta
á samstarfsaðiljann þótt eitthvað
komi upp á.
Við erfum þetta að sjálfsögðu
ekki við þig enda ert þú einn af
þeim góðu birgjum sem færa okkur
þær vörur sem við þurfum á að
halda.“
Síðan (og alla tíð áður) hefur eng-
an skugga borið á samskipti mín við
starfsfólk Pennans. Fullyrðingar
Ingimars Jónssonar um annað eru
því tilhæfulausar, rétt eins og sú
makalausa staðhæfing hans að nýj-
ustu bækur Uglu hafi alls ekki verið
teknar úr sölu!
Vonandi leiðir yfirvofandi athug-
un Samkeppniseftirlitsins til þess að
nýjar útgáfubækur Uglu verði til
sölu hjá hinu góða starfsfólki Ey-
mundsson-búðanna og að neytendur
eigi þess kost að njóta nýútkominna
bóka jafnt á prenti sem í vönduðum
upplestri í hljóðbókastreymi.
Eftir Jakob F.
Ásgeirsson »Ég hef átt mjög
góð samskipti við
starfsfólk Pennans allt
frá árinu 2004 þegar
Ugla hóf starfsemi.
Jakob F. Ásgeirsson
Höfundur er útgefandi og
rithöfundur.
Rangfærslur Ingimars Jónssonar