Morgunblaðið - 11.07.2020, Blaðsíða 27

UMRÆÐAN 27
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 11. JÚLÍ 2020
Bjarkardalur 2, 260 Reykjanesbæ
Nánari upplýsingar á skrifstofu s. 420 6070 eða eignasala@eignasala.is
Jóhannes Ellertsson
Löggiltur fasteignasali – s. 864 9677
Júlíus M Steinþórsson
Löggiltur fasteignasali – s. 899 0555
3. herbergja íbúð á 3 hæð í nýlegu fjölbýli í Dalshverfi.
Mjög vönduð eign. Staðsett við nýja Stapaskóla.
Verð kr. 35.500.000 96,7 m2
Þessi saga um afbrigði í Tarrasch-vörn virðist ekkineinn enda ætla að taka.Hún hófst með því að vin-
ur okkar Boris Spasskí vann fimmtu
skákina í heimsmeistaraeinvíginu
1969 gegn Tigran Petrosjan í 30
leikjum. Það vissu ekki allir þá, en
hann hafði undirbúið sig rækilega
fyrir þá viðureign með miklum sér-
fræðingi í byrjunum, Lev Poluga-
jevskí. Sá gat nokkrum mánuðum
síðar nýtt sér afrakstur þeirrar
vinnu þegar hann tefldi fræga skák
við sjálfan Tal á Sovétmeistara-
mótinu 1969. Það haust var skákin
birt í einu íslensku dagblaðanna og
svo skemmtilega vildi að Friðrik
Ólafsson var staddur skýjum ofar á
leið til þátttöku á svæðamóti í
Aþenu og gat lesið þar greinina og
nýtt sér nýfengnar upplýsingar til
að vinna eina skák þar. Bætti svo
um betur þegar hann kom að „tóm-
um kofanum“ hjá Wolfgang Unzick-
er á skákmóti í Lugano nokkrum
mánuðum síðar.
Bobby Fischer lét sig ekki muna
um að bæta nokkru við þekkingu
manna með nýjum snúningi í níundu
skákinni í einvíginu við Spasskí í
Laugardalshöll og eftir það hreyfði
Spasskí ekki drottningarpeðið í
fyrsta leik í einvíginu. Svo liðu 16 ár
og við Jón L. Árnason vorum að
tefla á minningarmóti um Tschí-
gorín í Sotsjí við Svartahaf og á
ströndinni rákumst við á fyrrnefnd-
an Lev Polugajevskí. Hann upphóf
raus mikið um að helstu afbrigði
skákbyrjana væru nú flest rakin til
jafnteflis og ekki nokkur leið að fá
betra út úr byrjun tafls. Ekki óal-
gengt umkvörtunarefni í þá daga en
ég minnti hann á skákina við Tal, og
Polugajevskí tók gleði sína aftur.
Í dag gera öflugustu forritin
mönnum kleift að ráðast í allsherjar
úttekt/endurskoðun á þekktum
byrjunum. Allt er hægt og hið fræga
afbrigði Tarrasch-varnarinnar hafa
„vélarnar“ rifið í sig en það hillir
samt ekki undir niðurstöðu. Í loka-
einvígi Magnúsar Carlsen og Anish
Giri í Chessable Masters, sem
Magnús vann 6:4, voru tímamörkin
15-10 og lykilsigurinn kom í þessu
fræga afbrigði. Magnús skaut út
fyrstu leikjunum langt fram í mið-
tafl, þ.m.t. mögnuðum peðsleik, 21.
h4:
Chessable Masters 2020; 7. skák:
Magnús Carlsen – Anish Giri
Tarrasch-vörn
1. d4 Rf6 2. c4 e6 3. Rf3 d5 4. Rc3
c5 5. cxd5 Rxd5 6. e4 Rxc3 7. bxc3
cxd4 8. cxd4 Bb4+ 9. Bd2 Bxd2+
10. Dxd2 0-0 11. Bc4 Rd7 12. 0-0 b6
Þessi uppstilling svarts er hluti
„endurskoðunarinnar“ og hefur gef-
ist nokkuð vel. Áður völdu menn
riddara sínum stað á c6. Fischer
sleppti því hins vegar að leika 8.
… Bb4+ og lék 8. … b5!? Sú leið er
vart talin teflanleg í dag.
13. Had1 Bb7 14. Hfe1 Hc8 15.
Bb3 He8 16. He3 Rf6 17. d5 exd5
18. e5 Re4 19. De1 Dc7 20. Rd4 a6
21. h4!
Loftar út. Svartur getur ekki tek-
ið e5-peðið vegna 22. f3. Giri á erfitt
með að finna góðan leik.
21. … Hcd8 22. f3 Rc5 23. h5 Re6
24. Rf5
20. … a6 var ætlað að hindra Rb5-
d6 en riddarinn kemst inn á d6 frá
f5-reitnum.
24. … d4 25. Hed3 Rc5 26. Hxd4
Hxd4 27. Hxd4 Rxb3 28. Dg3! g6
29. axb3 Hd8
Býður upp á þrumuleik hvíts.
Skást var 29. … Bxf3!? en eftir 30.
Hc4! Da7 31. Rh6+ Kh8 (eða 31.
… Kg7 32. Dg5 o.s.frv.) 32. e6! er
svartur varnarlaus.
30. e6! Dc1+ 31. Kh2 Hxd4 32.
e7!
Annar snjall millileikur. Hinn var
28. Dg3.
32. … Dc8 33. De5 Hh4+ 34.
Kg3!
– og Giri gafst upp.
Sífelld endurskoðun
– engin niðurstaða
Skák
Helgi Ólafsson
helol@simnet.is
Morgunblaðið/Ómar Óskarsson
Upphafsmaðurinn Spasskí á málþingi um skáksnilld Friðriks árið 2006.
Guttormur Pálsson fæddist
12. júlí 1884 á Hallormsstað og
ólst þar upp. Foreldrar hans
voru hjónin Páll Vigfússon, f.
1851, d. 1885, og Elísabet Sig-
urðardóttir, f. 1846, d. 1927.
Guttormur fór í skógræktar-
nám til Danmerkur 1904 og var
styrktur til þess af landstjórn-
inni. Hann stundaði þar lýðhá-
skólanám á veturna og skóg-
ræktarnámið á sumrin.
Hann kom heim 1908 og varð
skógarvörður á Austurlandi
með aðsetur á Hallormsstað til
1955 en hélt áfram búskap eftir
það, en skógræktarstarfsemi á
Hallormsstað hófst 1903.
Skógurinn blómgaðist mjög
á starfsævi Guttorms og hóf
hann innflutning á barrviðum,
m.a. lerki. Hann gekkst fyrir
stofnun Skógræktarfélags
Austurlands og var formaður
þess til 1963. Hann var hrepp-
stjóri frá 1939 til dánardags og
formaður skólanefndar í ára-
tugi. Hann hlaut fálkaorðuna
1956 og var kjörinn heiðurs-
félagi Skógræktarfélags Ís-
lands 1958.
Fyrri eiginkona Guttorms
var Sigríður Guttormsdóttir, f.
1887, d. 1930. Þau eignuðust
fjögur börn. Seinni kona Gutt-
orms var Guðrún Margrét
Pálsdóttir, f. 1904, d. 1968. Þau
eignuðust fimm börn.
Guttormur lést 5.6. 1964.
Merkir Íslendingar
Ljósmynd/Sigríður Zoëga
Guttormur
Pálsson
Þulir og fréttamenn
í útvarpi og sjónvarpi
gegna þýðingarmiklu
hlutverki við að flytja
landsmönnum hvers
kyns fréttir og upplýs-
ingar. Til þess að
hlustendur greini og
skilji boðskapinn er
nauðsynlegt að mál
þeirra sé skýrt og auð-
skilið hlustendum.
Síðastliðin 90 ár hafa hlustendur
notið þess að hlýða á fjölda flytj-
enda talaðs máls í ríkisútvarpi allra
landsmanna, RÚV, og síðar einnig
sjónvarpi. Þessir flytjendur hafa al-
mennt talað til hlustenda þannig að
notalegt hefur verið að hlusta og
auðvelt að skilja það sem sagt er.
Um marga þeirra mætti reyndar
segja að unum hafi verið að hlýða á
raddir þeirra.
Af og til hafa heyrst í ljósvaka-
miðlum raddir sem hafa skorið sig
úr sakir ákveðinna einkenna, svo
sem t.d. einn fyrrverandi forsætis-
ráðherra sem hafði þann sið að
leggja aðaláherslu á síðasta lið orðs
en ekki fyrsta eins og venja er. Af-
brigði þessa siðs hefur undanfarið
breiðst út. Framburður sem byggist
á því að flytjandinn leggur sérstaka
áherslu á síðasta orð hverrar setn-
ingar um leið og það er sönglað og
dregið lengi með auknum radd-
styrk.
Veðurfréttamaður einn tók upp
þennan sið fyrir allnokkrum mán-
uðum síðan en undanfarnar vikur
hefur hver af öðrum bæst í hópinn,
bæði í útvarpi og sjónvarpi, við lest-
ur almennra frétta, íþróttafrétta og
veðurfrétta. Nýlega hefur svo bæst í
þennan hóp veðurfréttakona sem
ber af öðrum í því að söngla síðasta
orð setningar með mik-
illi stigvaxandi áherslu.
Hér er um hvim-
leiðan sið að ræða og
verður ekki skilið hvers
vegna hann hefur verið
tekinn upp og því síður
hví æ fleiri útvarps- og
sjónvarpsmenn hafa til-
einkað sér hann. Erfitt
er að skýra á prenti
hvernig þetta hljómar,
en hér verður það þó
reynt með dæmum.
Veðurfréttir: Dala-
tangi, logn, þoka hiti fimm stiii-
iGGG.
Íþróttafréttir: Valsmenn unnu
leikinn, skoruðu þrjú mörk en KR
skoraði eitt maaRRKKK. Almennar
fréttir: Forsætisráðherra hélt fund
með þríeykinu og Kára og sagðist
vera ánægð með funDIIINNN.
Rétt er að taka fram að þeir sem
upp hafa tekið þennan nýja ósið tala
skýrt og gott mál, bara að þeir gætu
látið vera að draga seiminn og
söngla með áherslu í lok hverrar
setningar. Menn halda kannski að
þetta skreyti mál þeirra og hlust-
endur taki betur eftir. Víst er að
þeir ná meiri athygli, en hætt er við
að áhrifin verði öfug við það sem
vænst er.
Að söngla í sjónvarpi
Eftir Halldór
S. Magnússon
Halldór S. Magnússon
»Hér er um hvim-
leiðan sið að ræða og
verður ekki skilið hvers
vegna hann hefur verið
tekinn upp og því síður
hví æ fleiri útvarps- og
sjónvarpsmenn hafa til-
einkað sér hann.
Höfundur er fv. bankamaður.
Atvinna