Ægir - 2019, Qupperneq 15
15
■ Smábátar landa í Grindavík. Þar eru skráðir um 10 stórir beitningavélarbátar og nokkrir minni sem stunda meðal annars
strandveiðar og grásleppuveiðar.
þangað. Þessu er stýrt í boði stjórnvalda.
Svo einfalt er það. Við höfum ekkert haft
með þetta að gera sjálfir. Það er svolítið
erfitt að taka við formennsku í Lands-
sambandi smábátaeigenda undir þessum
kringumstæðum. Auðvitað vill maður
gera sitt allra besta til að snúa þessari
óheillaþróun við. En það verður mjög
erfitt.“
Grásleppan fari ekki í kvóta
Nú liggja fyrir drög að frumvarpi til laga
um kvótasetningu á grásleppu og Þorlák-
ur segir að verði það niðurstaðan sé
hætt við því að það sama gerist og í
þorskinum. Afstaðan til þessa frumvarps
skiptist í tvær fylkingar. Stöku útgerðir
geti komið ágætlega út úr kvótasetningu
á grásleppu en flestir illa. „Það munu
margir fá mjög lítið þannig að rekstrar-
grundvöllurinn verður lélegur og þá
leiðir það til samþjöppunar. Það segir sig
alveg sjálft en hversu mikillar treysti ég
mér ekki til að segja. Ef við lítum á þró-
unina þarf ekki margar útgerðir til að
taka það sem verður í boði. Það er líka
mikill ágreiningur um það á Alþingi
hvaða leið skuli fara í þessari veiði-
stjórnun á grásleppu. Ráðherra stefnir
ótrauður á kvótasetningu meðan meiri-
hluti sjávarútvegsnefndar er á móti því.
Við vinnum í þessu máli eftir samþykkt-
um Landssambandsins um að grásleppan
fari ekki í kvóta. Náum við ekki að
stöðva það munum við reyna að vinna
þannig að kvótasetning komi sem best út
fyrir karlana.“
Strandveiðikerfið enn í þróun
Eins og undanfarin ár samþykkti aðal-
fundur LS að ýmsar breytingar yrðu
gerðar á strandveiðikerfinu. „Þó Ísland
sé lítið land þá er aðstöðumunur strand-
veiðiflotans hringinn í kringum landið
mjög breytilegur, bara frá náttúrunnar
hendi. Það er svo misjafnt hvar og hve-
nær veiðin er á árinu. Hér suðvestan-
lands eru apríl og maí bestu mánuðirnir,
maí og júní fyrir vestan, júlí og ágúst
fyrir norðan og ágúst og september fyrir
austan. Nú, þegar aflaheimildirnar eru í
einum potti, þá er mjög misjafnt að
hverju menn ganga. Því komu fram hug-
myndir um að færa veiðitímabilið til,
hvenær menn byrja og hvenær þeir
hætta. Þannig geti menn valið fjóra
mánuði af sex á tímabilinu apríl-septem-
ber í staðinn fyrir að vera að sprikla í
tvo mánuði af fjórum þegar varla fæst
bein úr sjó.
Það er náttúran sem stjórnar fiski-
gengdinni algjörlega. Með þessu vali
geta menn frekar verið í einhverri veiði
allt tímabilið á sínu svæði og þurfa ekki
að færa sig á milli staða. Menn vilja helst
ekki þurfa það til að fá sömu aðstöðu og
hinir eru í. En í það stefnir, verði veiði-
tímabilið óbreytt. Menn vilja helst róa
frá heimahöfn þannig að líf kvikni í
hverri höfn á sumrin eins og ætlunin
var þegar byrjað var með þetta kerfi.
Það gerist ekki ef veiðinni verður stýrt á
örfáar hafnir á endanum. Að öðru leyti
er strandveiðikerfið orðið nokkuð gott í
dag og víðast hvar góð sátt um það.“
Mikilvæg keðja
Tillögur um leyfi til netaveiða krókabáta
voru felldar á aðalfundinum. Þorlákur
segir að þeir sem vilja fara á net vilji
fyrst og fremst lækka útgerðarkostnað
sinn. Það séu mjög sanngjörn sjónarmið.
Á móti komi að um sé að ræða aflahlut-
deild sem var úthlutað fyrir króka. Því
væri verið að gjörbreyta kerfinu ef leyft
yrði að fara á net. Línuveiðar myndu
dragast mikið saman en þessir bátar hafi
skapað sér jákvæða ímynd með vistvæn-
um veiðum og hágæða hráefni. Mikið af
heimildum hafi fengist á þeim forsend-
um. Mjög góður markaður hafi einnig
skapast fyrir fiskinn og mörg fyrirtæki
kaupi þennan fisk á mörkuðum vegna
gæðanna og selji hann utan á þeim for-
sendum. Mörg fyrirtæki sækist eftir
handfærafiskinum vegna heppilegrar
stærðar hans og hafi hreinlega byggt af-
komu sína á honum. Yrði netaveiðin
leyfð væri hætt við verulegu bakslagi í
markaðsmálunum og stærðarsamsetning
aflans myndi gjörbreytast. Þá myndu
gæðin slakna og verið væri að ógna
miklu meiri en eigin virðisauka.
„Þetta er orðin mikilvæg keðja frá
veiðum til neytenda. Það er hún sem
hefur skapað hærra aflaverðmæti fyrir
okkur krókakarla,“ segir Þorlákur.