Morgunblaðið - 17.09.2020, Qupperneq 29

stöðu til þess en ég er viss um að
margir gætu fundið grundvöll til að
laga sig betur að þörfum markaðar-
ins.“
Gunnar segir einnig að framleið-
endur búvara geti lært margt af sjáv-
arútveginum, ekki síst hvernig eigi
að nálgast neytendur. Ef kaupandi
vilji fá 100 bita af 186 gramma steik-
um eigi hann að fá það en ekki tiltek-
inn fjölda frosinna lambalæra.
Salan fjórfaldaðist
Gunnar segir að mikil framþróun
sé í framleiðslu á íslensku nautakjöti
með nýjum holdanautastofni. „Kaup-
maður sagði mér að sala á nautakjöti
hefði fjórfaldast þegar hann fékk
kjöt af Angus-nauti til sölu. Ég tel að
mikil sóknarfæri séu í framleiðslu á
íslensku nautakjöti, sérstaklega ef
neytendur eru farnir að slást um það.
Nýtt kerfi við uppboð á tollkvótum
hefur truflað þessa uppbyggingu í
kjölfar innflutnings á nýju holda-
nautakyni.“
Mjólkurframleiðslan gengur
ágætlega, að sögn Gunnars. Það kom
á óvart að ekki skyldi meira greiðslu-
mark koma til sölu á síðasta kvóta-
markaði þrátt fyrir að hámarks-
verðið hefði verið hækkað. Það
takmarki möguleika á hagræðingu í
greininni. Niðurstaða tilboðsmark-
aðarins sýni hins vegar að bændur
vilji vera áfram í þessari framleiðslu.
Góður gangur virðist sömuleiðis
vera í garðyrkjunni þótt uppskeran
geti verið misjöfn á milli ára. Nú er
verið að byggja 18 þúsund fermetra
gróðurhús í landinu sem Gunnar seg-
ir að sýni vilja garðyrkjubænda til að
þjóna betur íslenska markaðnum.
Dreifbýlið í forgangi
Gunnar sér sóknarfæri fyrir land-
búnaðinn í nýstofnuðum Matvæla-
sjóði sem varð til með sameiningu
AVS - rannsóknasjóðs í sjávarútvegi
og Framleiðnisjóðs landbúnaðarins
og veitti ríkið 500 milljónir króna til
hans í ár, til viðbótar því sem for-
verar hans hafa úthlutað.
„Við sjáum eftir Framleiðnisjóði
en ef ráðherrann stendur við það
sem hann hefur lofað, að veita aukna
fjármuni í sjóðinn á næsta ári, tel ég
að þarna séu tækifæri fyrir landbún-
aðinn, ekki síður en sjávarútveginn.
Hnykkt er á því í úthlutunarreglum
Matvælasjóðs að horft verður til þess
hvar afurðirnar verða til og því mun
dreifbýlið vera í forgangi,“ segir
Gunnar og hvetur bændur og fyrir-
tæki í landbúnaði til að koma fram
með hugmyndir sínar og sækja um.
Pökkun Ártangi er eina garðyrkjustöðin hér á landi þar sem spínat er rækt-
að. Starfsmenn vinna að pökkun í neytendaumbúðir og senda í verslanir.
FRÉTTIR 29Innlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. SEPTEMBER 2020
Gagnrýnt hefur verið hversu umkomulaus landbúnaðurinn hefur verið í
stjórnkerfinu síðustu ár, sérstaklega eftir að þeir starfsmenn sem höfðu
þau mál aðallega á sinni könnu í atvinnuvegaráðuneytinu hurfu til annarra
starfa. Ráðherrann ákvað að taka búnaðarstofu inn í ráðuneytið frá Mat-
vælastofnun en henni fylgdu nokkrir starfsmenn sem vinna við söfnum
upplýsinga um búfjárhald, annast útreikning og greiðslu styrkja út á fram-
leiðslu og fleira.
Búnaðarstofa var millistykki á milli atvinnugreinarinnar og ríkisins og
var áður sjálfstæð deild innan Bændasamtakanna. Rökin fyrir flutningi
búnaðarstofu í ráðuneytið voru meðal annars þau að styrkja þyrfti stjórn-
sýslu ráðuneytisins í landbúnaði. Gagnrýnt var að búnaðarstofu var ekki
haldið saman sem einingu, eins og gert var ráð fyrir þegar Alþingi heimilaði
flutninginn, heldur var starfsmönnum dreift um deildir ráðuneytisins.
Ekki var heldur samstaða um að færa búnaðarstofu inn í ráðuneytið.
Gunnar Þorgeirsson var einn þeirra sem gagnrýndu það. Hann bendir á að
ef einhver bóndi sé ósáttur við ákvarðanir um beingreiðslur geti hann ekki
sent stjórnsýslukæru til ráðuneytisins heldur verði að snúa sér beint til
dómstóla. „Svona virkar stjórnsýsla ekki í lýðræðisríki,“ segir Gunnar.
Spurður um staðsetningu slíkrar stofnunar segir Gunnar að hægt væri að
vista verkefnin á ýmsum stöðum. Byggðastofnun gæti til dæmis annast
þau. Aðalmálið væri að hafa fyrirkomulagið þannig að kæruferlið virki.
Nú er unnið að ráðningu yfirmanns landbúnaðarmála í ráðuneytinu og
fleiri yfirmanna, leitað var eftir forystufé, eins og til orða var tekið í auglýs-
ingu. Ekki hefur frést af ráðningum. „Ég bind vonir við að ráðinn verði
starfsmaður sem hefur þekkingu á landbúnaðarmálum,“ segir Gunnar.
Umkomulaus atvinnugrein
STJÓRNSÝSLA LANDBÚNAÐARINS
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Öllu birkifræinu sem safnast á höf-
uðborgarsvæðinu í haust verður
sáð á skógræktarsvæði Kópavogs í
Lækjarbotnum. Fólki gefst kostur
á að koma til að sá fræi sem það
hefur safnað eða fræi sem skilað
hefur verið á móttökustöðvar.
Landsátak til útbreiðslu birki-
skóga hófst í gær með því að Guðni
Th. Jóhannesson, forseti Íslands,
tíndi fræ af trjám í nágrenni Bessa-
staðakirkju og setti í öskju sem
átakið leggur til.
Skógræktin og Landgræðslan
standa fyrir verkefninu og hafa
fengið til liðs við sig nokkur fyrir-
tæki, félagasamtök og Kópavogs-
bæ. Hægt er að fá söfnunaröskjur á
starfsstöðvum Skógræktarinnar,
Landgræðslunnar, Terru og í versl-
unum Bónuss og skila fræinu af sér
á sömu stöðum.
Fræinu verður dreift á völdum
svæðum, sem friðuð hafa verið fyr-
ir beit, í öllum landshlutum. Allt
fræ sem safnast á höfuðborgar-
svæðinu verður notað til sáningar á
örfoka landi í Lækjarbotnum. Þar
hafa Kópavogsbær og Skógræktar-
félag Kópavogs verið með skóg-
rækt á undanförnum árum.
Almenningi verður gefinn kostur
á að koma til að dreifa eigin fræj-
um eða taka þátt í dreifingu úr
sameiginlega pottinum laugardag-
ana 26. september eða 3. október.
Verður fyrirkomulagið kynnt síðar
á vef Kópavogsbæjar. Friðrik
Baldursson, garðyrkjustjóri Kópa-
vogs, segir að dreifingin sé ekki
erfið vinna og geti verið fjöl-
skylduvæn. Fólk þurfi ekki nein
áhöld og fái leiðbeiningar um hvar
sé best að sá og hvernig. Í raun er
birkifræinu dreift á jörðina og stig-
ið létt á.
Átakið er liður í því að útbreiða
ný birkiskóglendi sem talið er að
hafi þakið að minnsta kosti fjórð-
ung landsins við landnám. Á rýru
landi er gjarnan kolefnislosun því
þar er gamall jarðvegur enn að
rotna. Ef landið klæðist birkiskógi
stöðvast þessi losun og binding
hefst í staðinn.
Morgunblaðið/Eggert
Fræsöfnun Guðmundur Ingi Guðbrandsson umhverfisráðherra aðstoðaði
Guðna Th. Jóhannesson forseta við að tína fræ á Bessastöðum í gær.
Birkifræi dreift
í Lækjarbotnum
 Landsátak til útbreiðslu birkiskóga
skatturinn@skatturinn.is 442 1000
Upplýsingaver opið:
Mán.-fim. 9:00-15:30
Fös. 9:00-14:00
Minnt er á að umsóknarferlið er í þremur skrefum fyrir hvern almanaksmánuð;
■ skrá allar forsendur fyrir hvern launamann sem um ræðir,
■ stofna umsókn með rafrænum skilríkjum og
■ staðfesta/undirrita umsókn með rafrænum skilríkjum og senda til
afgreiðslu hjá Skattinum
Allar nánari upplýsingar eru á skatturinn.is
Umsóknarfrestur að líða
Rekstraraðilum sem ætla að sækja um stuðning vegna
hluta launakostnaðar á uppsagnarfresti í ágústmánuði
er bent á að umsóknarfrestur rennur út 21. september n.k.