Morgunblaðið - Sunnudagur - 13.09.2020, Qupperneq 17

En árásin á tvíburaturnana (og Pentagon, að
ógleymdri vélinni sem stefnt var á Hvíta húsið)
hafði engan sjáanlegan óvin sem hægt var að leggja
strax til atlögu við og endurgjalda þúsundfalt.
Hinar stórbrotnu árásir á New York og Wash-
ington virtust eiga rót í einum karli, sem húkti í
hellum í Afganistan með eina vélbyssu í fanginu!
Honum þyrfti auðvitað að ná sem fyrst en það var
eiginlega ómögulegt að viðurkenna að hellisbúinn
gæti borið einn og persónulega ábyrgð á verstu árás
sem gerð hefur verið á meginland Norður-Ameríku
og á Bandaríkin sérstaklega.
Það bætti ekki úr skák að það tók öflugustu leyni-
þjónustur tæpan áratug að fá færi á honum, og átti
hann þó ekki létt með að leynast, tæplega tveggja
metra langur maðurinn.
Heldur en ekkert
Innrásirnar í Afganistan og Írak eru augljóslega að
hluta til útrásar og „fyrirbyggjandi hefndaraðgerð,“
ef það hugtak er til, öðrum til viðvörunar, þótt örð-
ugra sé að tengja Saddam Hussein og Írak beint við
11. september 2001 en má þó gera gagnvart Afgan-
istan.
Rækilega var undirstrikað, að á Bandaríkin og
bandamenn þeirra ráðast ríki eða menn ekki án
ógnarlegs endurgjalds.
En á hinn bóginn verður ekki fram hjá því horft
að hvorug innrásin í þessi lönd virðist hafa skilað
varanlegum árangri, þótt miklu hafi verið kostað til
og þáverandi stjórnvöld þeirra hafi verið hreinsuð
út.
Írak hefur í framhaldinu bæst í leppstjórnarsafn
Írans ásamt Jemen, Hamaz á Gasaströnd og Hez-
bolla í Líbanon. Þá hefur samband Írans og Kína
orðið þéttara í framhaldinu. Og vafalaust er orðið að
talibanar munu tölta inn í Kabúl fyrr en síðar.
Árása minnst
Hinn 11. september 2016 fór fram minningarathöfn
um árásirnar 15 árum fyrr. Obama forseti var þar í
öndvegi og frambjóðendurnir tveir til forseta,
Hillary og Trump, gættu þess að vera vel sjáanleg.
Það er auðvitað svo að það er ekki hægt að hengja
eina allsherjarskýringu á því óvænta að Trump
skyldi vinna Hillary tveimur mánuðum síðar, þrátt
fyrir að kannanir væru henni hagstæðari allan tím-
ann, þótt ekki hafi munað eins miklu og á Biden og
Trump nú, þótt munurinn hafi minnkað nokkuð síð-
ustu vikur. En það varð mikilvægur atburður við lok
minningarathafnarinnar um 11. september. Þá gerð-
ist það að almennur borgari náði því óvænt inn á
síma sinn þegar frú Hillary virtist búin að missa
mátt í fótunum og lífverðir hennar neyddust til að
lyfta undir hana síðustu metrana inn í bifreiðina.
Þessi mynd var sýnd og það jafnvel í „main-
stream“-stöðvunum, sem fyrir kosningar minna
mest á fréttir Tass gagnvart spírum kommúnista á
gullöld þeirra eystra. Það tók allt of langan tíma að
gefa frambærilegar skýringar á því sem hefði gerst.
Eftir fáeina klukkutíma kom Hillary þó út úr
skrifstofubyggingu og gekk hressilega og hjálp-
arlaust út í bíl sinn. En skaðinn var skeður. Þeir
eru til sem telja að eftir þetta hafi Trump eygt von
um sigur.
Biden datt ekki við minningarathöfnina í gær og
þeir Pence varaforseti, báðir grímuklæddir, gáfu
hvor öðrum olnbogaskot í mannþrönginni sam-
kvæmt nýjum skikk og sið.
Það seinasta fréttnæma af Biden er að blaðamað-
ur (vinsamlegur mjög) fékk að taka við hann viðtal.
Þar byrjar Biden að hiksta og virðist biðja einhvern
að lyfta spjaldinu aðeins! Einn af kosningastjórum
demókrata var spurður um það hvort Biden hefði
virkilega þurft að hafa svör á spjaldi til að svara
spurningum frá sérvöldum og vinsamlegum frétta-
manni.
Stjórinn svaraði því til í löngu máli og vandræða-
legu að þessi spurning væri augljóslega ættuð frá
stuðningsmönnum Trumps. Hann var þá spurður
aftur, já eða nei, hvort frambjóðandinn hefði virki-
lega þurft að lesa svör sín af spjaldi og kom hinn þá
aftur með hina löngu ræðu.
Einu viðbrögðin voru þau að kosningastjórinn
hefði svo sem komist hjá því að ljúga beint, en hann
hefði svo sannarlega ekki hjálpað Biden hætishót
með eigin vandræðagangi sem hefði staðfest já-
kvætt svar við spurningunni. Ef svarið hefði verið
nei þá hefði það komið.
Nú er rúmt ár síðan Biden svaraði spurningum
varðandi Bretland með því að hann hefði nýlega
rætt mál sem þau varðaði við Thatcher. En hann
virtist átta sig sjálfur og sagðist hafa átt við May en
virtist svo segja að hann hefði raunar rætt við þær
báðar, en þá voru ein 6 ár síðan járnfrúin lést. En
hún er svo sem til alls vís.
Kappræðurnar
Nú er stutt í fyrstu kappræður Bidens og Trumps.
Þeir sitja fyrir svörum hjá Chris Wallace. Hann er
stjórnandi fréttaþátta hjá Fox-sjónvarpsstöðinni og
er flokksbundinn demókrati. Faðir hans, Mike Wal-
lace, var enn frægari fréttahaukur hjá CBS um
langa hríð.
Svo merkilegt sem það hljómar þá kvíða repúblik-
anar þessum þætti nokkuð. Þeir segja að sláin
(samanber hástökk) sé mjög lág hjá Joe Biden. Ef
hann sleppur við að delera með áberandi hætti þá
væri hægt að kalla hann sigurvegara kappræð-
unnar. Að vísu er deilt um það, hversu mikla þýð-
ingu þessar kappræður hafa. Eitt lítið atriði sem
engu hefði átt að skipta er talið hafa skaðað George
Bush eldri í kappræðu hans við Bill Cinton og Ross
Perot. Forsetinn var þá staðinn að því að vera að
líta á armbandsúr sitt eins og honum þætti kapp-
ræðan tímasóun fyrir sig, og það hefði farið illa í
áhorfendur.
Í kappræðu Geralds Fords forseta og andstæð-
ingsins Jimmy Carters svaraði forsetinn spurningu
um Pólland og sagði ákeðið að yrði hann áfram for-
seti myndi hann aldrei líða að Sovétríkin drægju
Pólland inn fyrir járntjald sitt. Landið hafði þá ver-
ið þar frá stríðslokum.
Dukakis, frambjóðandi demókrata, þótti koma
mjög illa frá kappræðum sínum við Georg H.W.
Bush, varaforseta Reagans, og tapaði kosningunum
illa. Þessi dæmi og fleiri færa menn fram til að sýna
að kappræðurnar þrjár geti vissulega skipt máli.
Þá er að bíða og sjá.
Morgunblaðið/Ásdís
13.9. 2020 MORGUNBLAÐIÐ SUNNUDAGUR 17