Málfríður - 15.05.1989, Blaðsíða 19

BÓKAFRÉTTIR
RITDÓMUR
LITERATURE IN THE
LANGUAGE CLASSROOM - A
RESOURCE BOOK OF IDEAS
AND ACTIVITIES
Joanne Collie and Stephen Slater
Cambridge University Press 1987
ISBN 0 521 31224 8
Eins og titillinn ber með sér er hér
um að ræða kennarahandbók, eina
af mörgum ágætum, í ritröðinni
Cambridge handbooks for Lan-
guage Teachers. Hér er á ferðinni
bók sem er eflaust mörgum kær-
komin þar sem lítið hefur verið skrif-
að um nýjar hugmyndir í kennslu
bókmenta.
í fyrsta hluta bókarinnar - Aims
and Objectives - gera höfundar grein
fyrir tilurð bókarinnar sem byggir á
aðferðum sem þeir hafa þróað og
prófað í eigin kennslu. Þeir rök-
styðja mikilvægi bókmennta í
kennslu erlendra mála og gera grein
fyrir þeim grundvallarhugmyndum
sem liggja að baki aðferðunum.
Mikil áhersla er lögð á að gera nem-
endur að sjálfstæðum njótendum
bókmennta og æfingarnar miða að
því að þjálfa nemendur í að þróa sín
eigin viðbrögð við skáldverkum.
Annar hluti bókarinnar - Practical
Activities in Outline - inniheldur
dæmi um æfingar og verkefni og eru
þau í flestum tilfellum tengd vissum
bókmenntaverkum til að gera notk-
un þeirra ljósari. Fyrst er fjallað um
hvernig megi búa nemendur undir
lesturinn, virkja áhugann áður en
eiginlegur lestur hefst og er mikil
áhersla lögð á þennan þátt þar sem
ekki er tryggt að ganga megi út frá
bókmenntaáhuga sem gefnum hlut.
í öðru lagi eru verkefni sem miða að
því að halda áhuganum vakandi og
lesandanum við efnið. Lögð er
áhersla á að nemendur lesi heima að
hluta með aðstoð verkefnablaða
sem eiga að hjálpa þeim að glöggva
sig á efninu og leggja mat á það.
Síðan er unnið sameiginlega úr lestr-
inum í tíma. Gefin eru fjöldamörg
dæmi um verkefnablöð og fjöl-
breyttar æfingar sem fela í sér virka
þátttöku memenda, bæði munnlega
og skriflega. í þriðja lagi eru tekin
dæmi um hvernig nota má valda
kafla úr skáldverkum sem varpa ljósi
á verkið í heild. Hér er fjallað um
skrifleg verkefni sem m.a. eru sett
upp sem tímaverkefni og nemendur
geta unnið að saman. Einnig eru
hlustunar- og talæfingar og mjög
góðar hugmyndir settar fram um
hvernig megi byggja upp umræður í
bekk. Öðrum hluta bókarinnar lýk-
ur á umfjöllun um æfingar og verk-
efni sem leggja má fyrir að yfirferð
verks lokinni.
Priðji og síðasti hluti bókarinnar
ber heitið Working with a complete
text og eru þar tekin fyrir heil bók-
menntaverk með verkefnum, vinnu-
blöðum og nákvæmum útlistunum á
framkvæmdinni. Stærri verkin eru
Lord of the Flies og Romeo and Jul-
iet og auk þeirra smásögur og ljóð.
Tveir viðaukar eru í bókinni, ann-
ar sem kemur lítillega inn á próf,
hinn hefur að geyma lista yfir skáld-
verk. Einnig eru ritaskrá og atriða-
skrá aftast í bókinni sem auðvelda
notkun hennar.
Pegar vega skal og meta gagnsemi
þessarar bókar fyrir íslenska tungu-
málakennara er ljóst að hér er á
ferðinni hin ágætasta handbók.
Verkefnin eru fjöldamörg og fjöl-
breytt, ná til allra færniþátta og hafa
verið reynd í kennslu. Inntakslega
reyna verkefnin á textaskilning,
textamat og málskilning og alls stað-
ar er miðað að því að gera nemend-
um auðveldara að skilja með því að
hjálpa þeim að finna sjálfir svörin og
gera þá að þátttakendum í lífi skáld-
verksins. Verkefnablöð og beinar
tilvísanir í bókmenntaverk gera bók-
ina aðgengilega. Pegar spurt er um
galla verður lítið um svör. Auðvitað
eru verkefnin misjöfn og verður
hver kennari að velja og hafna fyrir
sig en einmitt vegna þess hve mikið
er af verkefnum í bókinni ættu allir
að finna eitthvað við sitt hæfi. Þótt
bókin sé skrifuð með enskukennara
í huga, með dæmum úr enskum og
amerískum bókmenntum, eru verk-
efni og hugmyndir þess eðlis að auð-
velt er að yfirfæra á hvaða tungumál
sem er. Þarna er að finna verkefni
sem henta frá grunnskólastigi og allt
upp á háskólastig og sum hver má
einnig nota á annars konar texta en
bókmenntatexta. Hér er því um bók
að ræða sem óhætt er að mæla með.
Auður Torfadóttir
19